3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

98 / Faysal Okan ATASOY
3.1.3 TEKLĠFLER
3.1.3.1 Anlatımı/cümleyi bitiren nokta
Noktanın ―tamamlanmıĢ bir cümlenin sonuna konur‖ kuralı yerine bu
çalıĢmada ―sözün bitirilmek, kesilmek istendiği yere nokta konur‖ kuralı
teklif edilmektedir. Yazan kiĢi, sözü tamamlanmıĢ olsun olmasın, anlatımını
kesip bitirmek, sözünü öbür sözlerden ayırmak istediği yere nokta koyar.
AĢağıdaki metinde kalın olarak dizilen cümleleri yazar, kesmek istediği yere
nokta koyarak birbirinden ayırmıĢtır.
Gece. Geç vakit. Ahmet kendi kahvesinde tek baĢına oturmaktadır.
Garsonu da ocakçıyı da göndermiĢtir. Masada silah. Ahmet, elinde bir bez,
ara sıra uzanır, silahı alır, siler, temizler.
(Mustafa KUTLU, Kapıları Açmak, s. 162)
TamamlanmıĢ cümle demek tamamlanmamıĢ cümleler olduğunu da
kabul etmektir. Bu yüzden noktanın kullanılacağı yer, anlatımın bittiğinin,
tamamlandığının veya yazan tarafından kesildiğinin gösterilmek istendiği
yer olmalıdır. Burası cümlenin de sonu olmaktadır. AĢağıda noktanın bu
amaçla kullanıldığı yerler örneklenmiĢtir:
Dekor:
Gecekondu meydanı. Kahvenin önü. Her yer donanmıĢtır.
(Haldun TANER, KeĢanlı Ali Destanı, s. 52)
Pembe badanalı bir oda, içinde bakır eĢyalar, her mevsim dayanan
çiçek demetleri. Ortada bir masa, üstünde bir örtü. Vakit sabah.
(Federico Garcia LORCA, Kanlı Düğün, s. 28)
Samsun‘dan Ġstanbul‘a boĢ olarak dönen «Hüdaverdi» Ģilebinin
zâbitan salonundayız. Solda süvarinin kamara kapısı, sağda baĢka bir kamara
kapısı, cephede sağ tarafa yakın güverteye çıkılan kapı, ortada salonu
boydan boya kaplayan büyük bir masa, kanape ve koltuklar.
Topkapı sarayı.
(Cevat Fehmi BAġKUT, Hacı Kaptan, s. 5)
(A. Turan OFLAZOĞLU, Genç Osman, s. 49)