karayolu taşıtları imalat sanayii özel ihtisas komisyonu raporu
karayolu taşıtları imalat sanayii özel ihtisas komisyonu raporu
karayolu taşıtları imalat sanayii özel ihtisas komisyonu raporu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sekizinci Beş Yõllõk Kalkõnma Planõ Karayolu Taşõtlarõ İmalat Sanayii ÖİK Raporu<br />
sorunlarõnõ oluşturan yüksek enflasyon, kaynak yetersizliği, bütçe açõklarõ, ödemeler<br />
dengesindeki bozukluklar ile yüksek reel faiz motorlu taşõt araçlarõna olan iç talebi olumsuz<br />
etkilemekte ve talepte % 50 dolayõna ulaşan yüksek oranda iniş-çõkõşlar yaşanmaktadõr.<br />
Herhangi bir ekonomik kriz halinde ise bu araçlara olan talebin öncelikle ertelenmesi<br />
sözkonusu olmaktadõr.<br />
1990/1993 yõllarõ arasõnda her yõl ortalama % 25 oranõnda artan talep sonucu sürdürülen<br />
kapasite yatõrõmlarõ yanõnda sektöre yeni firmalarõn girişi, aşõrõ kapasite yaratõlmasõna neden<br />
olmuştur. Öte yandan bu kapasitenin teşvik edilmesine rağmen iç pazarda halen uygulanmaya<br />
devam eden yüksek satõş vergileri potansiyel talebin gerçek talebe dönüşmesini<br />
engellemektedir. Bunun sonucu otomotiv <strong>sanayii</strong>nde düşük KKO ile çalõşõlmaktadõr.<br />
Daralan pazarda ithalatõn % 45 ler gibi yüksek sõnõra dayanmasõ yanõnda rekabet için yeni<br />
ürünlerin üretilmesi sonucu, ürün başõna üretim adetleri ekonomik ölçeklerin çok altõna<br />
inmiştir. Bu durum <strong>özel</strong>likle yan sanayide önemli sorunlarõn doğmasõna neden olmaktadõr.<br />
Büyük emeklerle kurulmuş bulunan bir çok yan sanayi firmasõnõn kapanmasõ söz konusudur.<br />
Otomobilde yaşanan bu sorunlarõn yan sanayi üzerindeki olumsuz etkisi sonucu, yan<br />
sanayiden daha küçük adetlerde parça talep eden ticari araçlarõn da üretimi zarar görecektir.<br />
Taşõt araçlarõ <strong>imalat</strong> <strong>sanayii</strong>ndeki temel sorunlar aşağõdaki gibi özetlenebilir:<br />
1. Pazar Daraldõ<br />
1998 yõlõnõn ikinci yarõsõndan sonra talep makro ekonomik koşullar ve önemli oranda<br />
talep ertelemesi sonucu pazar daraldõ. Bu daralma 1999 yõlõnda da artarak devam etmiştir.<br />
2. İthalat Pazar Payõ Aşõrõ Artarak 45 % ler Düzeyine Ulaştõ.<br />
Mevzuattaki olanaklara rağmen ithalatta ciddi bir düzenleme yapõlamadõ. İsteyen her<br />
firma hiçbir kurala tabi olmadan serbest bir şekilde ithalat yolu ile pazara girdi.<br />
İthalat otomobilde ve hafif ticari araçlarda % 45 ler düzeyine yükseldi. Bu düzeyini<br />
korumakta ve artmaktadõr.<br />
3. Firma Sayõsõ Arttõ<br />
1994 yõlõndan sonra verilen teşviklerle sektöre yeni firmalar girdi ve kapasite artarken<br />
talep aşõrõ oranda düştü. Artan firma sayõsõ ile büyüyen arza karşõlõk talebi kõsõtlayan<br />
koşullar devam ettiği için, firmalarõn Kapasite Kullanma Oranlarõ çok azaldõ.<br />
62<br />
http://ekutup.dpt.gov.tr/<strong>imalat</strong>sa/karayolt/oik566.pdf…
Change language