09.12.2012 Views

karayolu taşıtları imalat sanayii özel ihtisas komisyonu raporu

karayolu taşıtları imalat sanayii özel ihtisas komisyonu raporu

karayolu taşıtları imalat sanayii özel ihtisas komisyonu raporu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Sekizinci Beş Yõllõk Kalkõnma Planõ Karayolu Taşõtlarõ İmalat Sanayii ÖİK Raporu<br />

Hõzlõ Büyüme Dönemi ve 1994 Yõlõ Krizi<br />

1993 yõlõnda toplam olarak 452 bin motorlu araç üretilmiş, 100 bin otomobil ve 25 bin hafif<br />

ticari araç olmak üzere 125 bin çeşitli araç ithal edilmiş; ithalatõn pazar payõ % 25 e<br />

yükselmiştir. Bu talep gelişmesine göre 2000 yõlõnda 250 bin ihracat ve 250 bin ithalat olacağõ<br />

ve üretimin 750 bin otomobil olmak üzere toplam pazarõn 1 milyon motorlu araca ulaşacağõ<br />

tahmin edilmişti. Otomotiv ana ve yan <strong>sanayii</strong>, bu talep gelişmesine göre yatõrõmlarõnõ<br />

planlamõştõr (TOFAŞ 300.000; RENAULT 200.000; TOYOTASA 100.000; FORD-OTOSAN<br />

100.000 ve OPEL 50.000 olmak üzere toplam 750.000).<br />

Firmalar hõzla yatõrõmlarõna devam ederken ortaya çõkan 1994 yõlõ ekonomik krizi, sektörü<br />

çok olumsuz etkilemiş ve yeni model dahil çoğu yatõrõmlarõn durmasõna neden olmuştur. Kriz<br />

döneminde kurulu kapasitesinin % 30 - 40 õ dolayõnda çalõşmak durumunda kalan otomobil<br />

üretiminde yüksek satõş vergilerinin pazarda talebi canlandõrmak amacõ ile düzenlemesi<br />

yapõlmamõştõr. Düşük talebin devam etmesine karşõlõk, yeni firmalara yeniden teşvik belgesi<br />

verilmeye devam edilmiş ve aşõrõ kapasite yaratõlmõştõr. Üretici sayõsõ Uzak Doğu menşeili 3<br />

yeni firmanõn daha gelmesi ile, 7 ye çõkmõştõr.<br />

Dönem içinde uygulanan kur politikalarõ sonucu ihracat özendirilmezken, ithalat daha çekici<br />

hale gelmiştir. 1995-1998 yõllarõ arasõnda enflasyon ve döviz endekslerinin değişimi aşağõda<br />

verilmektedir. Kur makasõnõn açõlmasõ sonucu ithalat ucuzlamõştõr. 1995 yõlõ sonu ile 1999<br />

sonu arasõnda TÜFE değeri esas olarak alõndõğõnda ithalat, ABD $ ile % 14, Alman Markõ ile<br />

% 37 ve Japon Yeni ile % 11 oranõnda ucuzlamõştõr. Bunun sonucunda ithalatçõ firmalarõn<br />

ithal araçlar için piyasada uygun fiyat oluşturmasõ çok daha kolay olmaktadõr. Uygulanan kur<br />

politikasõ, ithalatõ düzenlemek yerine, aksine özendirici bir araç haline dönüşmüştür.<br />

Konu 1995 Sonu 1999 Sonu<br />

İndeks<br />

(1995=100)<br />

TEFE (%) 223.1 1979.5 887<br />

TÜFE (%) 239.6 2456.6 1025<br />

TL/ABD $ 61,361 542,703 884<br />

TL/Alman Markõ 42,814 278,506 651<br />

TL/Japon Yeni 580 5,309 915<br />

TL/Döviz Sepeti<br />

Kaynak: OSD<br />

122,404 960,462 785<br />

1999 yõlõnda ise TEFE % 63, TÜFE % 69 ve Sinai Fiyat Endeksi (SFE) % 77 değişirken, DM<br />

aynõ dönemde % 48 oranõnda değişmiştir. Buna göre DM, SFE’ne göre 1 yõl içinde % 37<br />

ucuzlamõştõr. Esasen 1999 yõlõnda Almanya’dan yapõlmõş olan aşõrõ otomobil ve hafif ticari<br />

araç ithalatõ bunun en önemli göstergesidir.<br />

Gümrük Birliği<br />

Gümrük Birliği ile ilgili süreç, 1994 yõlõ krizinin sanayi üzerindeki olumsuz etkileri ile ilgili<br />

ciddi önlemler alõnmadan başlamõştõr. 31.12.1995 tarihinde yürürlüğe giren 1/95 sayõlõ OKK<br />

33<br />

http://ekutup.dpt.gov.tr/<strong>imalat</strong>sa/karayolt/oik566.pdf…

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!