Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Cinedergi</strong> sunar: Juliette Binoche<br />
n Haziran geldi sıcacık güneş, üşümüş bütün<br />
kemikleri ısıtıcak. Masmavi denizin soğuk<br />
sularında kulaç atarken ayın 25’ine daha çok var<br />
deyip rahatlayacağım. Çünkü sizi tatmin eden<br />
bir dergi çıkarma baskısı bizim en büyük kabusumuz<br />
oldu. İyi ki de oldu yoksa nasıl Juliette<br />
Binoche gibi bir dünya yıldızının röportajını bu<br />
dergide bulabilirdiniz ki? Cannes’da bizim için<br />
bu röportajı yapan Ece Güçer Reynouard’ya,<br />
Ardan Zentürk’e ve Star Gazetesi yönetimine<br />
teşekkür ederim. Binoche için ben ne söyleyebilirim<br />
ki, onun değeri ortada zaten. Ama röportaj<br />
için birkaç şey söylemeliyim. Yıllardır<br />
röportaj yapıyorum. Türkiye’deki bütün ünlü<br />
sinemacılarla ve birkaç yurtdışından isimle de<br />
söyleşim oldu. Ama inanın bu kadar kendini<br />
açan, hiçbirşeyi saklamadan geçmişini ifade<br />
eden ismi az gördüm. Binoche ünlü olmadan<br />
önce nasıl kasiyerlik yaptığını, o dönemde<br />
İtalyan sevgilisinin kendisine nasıl yardım<br />
ettiğini, Sufilik ile nasıl tanıştığını ve daha bir<br />
çok şeyi bu röportajda açıkça dile getiriyor.<br />
Röportajın sinema izleyicisini ilgilendirdiğinden<br />
daha çok bizim genç yetenekler açısından<br />
önemli olduğunu söylemeliyim. Mesela dergimizdeki<br />
bir diğer röportaj Damla Sönmez’e<br />
ait. Son dönemde en yetenekli ve geleceği parlak<br />
kadın oyuncu adayım Damla, özellikle onun<br />
gibi isimlerin bu röportajı dikkatli okumasını<br />
tavsiye ederim. Banu da ilginç bir sohbete imza<br />
atmış. Haziran ayında vizyona girecek oyan OFF<br />
Karadeniz filminin yönetmeni Nur Dolay soruları<br />
cevaplıyor. Açıkçası o da sıradışı bir röportaj.<br />
Bu isimler yetmezmiş gibi ABD’de bizim için çok<br />
önemli haberlere ve inceleme yazılarına imza<br />
atan Burak Yarkent İrem Altuğ’u yakalamış ve<br />
Los Angeles’ta harika bir sohbet yapmış. Bütün<br />
genç yıldızlarımızın oyunculuk eğitiminde niye<br />
ABD’yi tercih ettiğini ve Türk sineması endüstrisi<br />
ile yurt dışındaki tezatları konuşmuşlar. Fırat<br />
Sayıcı Sex and The City’den yola çıkarak moda<br />
filmlerini bir dosyada toplamış. Banu ise yine<br />
sosyolojik ve siyasal alt metinler barındıran bir<br />
dosyaya imza atmış. Costa Gavras’ın Cennet<br />
Batıda filminden ilham alarak göç ve göçmen<br />
filmlerini gözlem altına almış. Ali Ulvi İşte O An<br />
köşesinde Airport filmini, Seray Şahiner Teşrifatçı<br />
köşesinde Yaşamaya Değer filmini, Burak Yarkent<br />
Hollywood köşesinde Prince of Percia filmini<br />
kendi tarzlarıyla değerlendiriyorlar. Zeynep Bonçe<br />
ise geçen ay okunma rekoru kıran bizim dizilerin<br />
ipliğini pazara çıkardığı Episode köşesinde<br />
bu sefer Türk komedi dizilerinin ağlanacak halini<br />
yazıyor. Kerem Akça bu piyasanın tartışmasız<br />
en iyi DVD köşesini bizim için yapmaya devam<br />
ediyor. Bunun yanında Fırat’ın Rolleriyle<br />
Yaşayanları, Banu’nun Sindrella’sı, Alper<br />
Turgut’un da içinde bulunduğu kalemlerden<br />
film eleştirileri, hiç bir yerde okuyamayacağınız<br />
haberler bölümü dergi çıktığından beri sizlere<br />
ulaşmaya devam ediyor. Bir kenara çekilip<br />
kurduğumuz bu derginin büyümesini seyretmek<br />
gerçekten büyük bir haz veriyor insana. Tabii belki<br />
de en büyük teşekkürü bizi bu noktaya getiren<br />
siz okuyuculara borçluyuz. Hepinize teşekkürler...<br />
Yayın Sahibi<br />
Star Medya Yayıncılık A.Ş. adına<br />
ETHEM SANCAK<br />
İcra Kurulu Başkanı<br />
MUSTAFA KARAALİOĞLU<br />
Genel Yayın Yönetmeni<br />
Serdar Akbıyık<br />
Yazı İşleri Müdürleri<br />
Banu Bozdemir<br />
Fırat Sayıcı<br />
Webmaster<br />
Tayfun Salcı<br />
Katkida Bulunanlar<br />
Ali Ulvi Uyanık<br />
Kerem Akça<br />
Alper Turgut<br />
Burak Yarkent<br />
Zeynep Bonçe<br />
Seray Şahiner<br />
Cansu Üsküp
Konu: 12 yaşındaki Dre<br />
Parker, yaşadığı Detroit’te<br />
mutlu bir hayat sürmekteyken,<br />
annesinin işleri<br />
nedeniyle Çin’e taşınmak<br />
zorunda kalır. Çin’deki<br />
yaşama uyum sağlayan Dre,<br />
sınıf arkadaşı Mei Ying’e<br />
aşık olur. Aslında birbirlerine<br />
karşı hissettikleri<br />
karşılıklıdır, ama aradaki<br />
kültürel farklılık bu dostluğu<br />
zora sokar. Bu da yetmezmiş<br />
gibi, okulun karate yıldızı<br />
Chang belalısı haline gelir.<br />
Dre, bir Kung Fu ustası olan<br />
Mr. Han’la tanışır ve iyi bir<br />
dövüşçü olmak için onun<br />
yardımını ister. Mr. Han ise<br />
bu sporun dövüş ve şiddet<br />
için değil, olgunluk ve<br />
kontrole için kullanıldığını<br />
gösterecektir.<br />
Yönetmen: Harald Zwart<br />
Senaryo: Michael Soccio<br />
Oyuncular: Jaden Smith, Jackie<br />
Chan, Taraji P. Henson
Yönetmen: Marilyn Agrelo<br />
Senaryo: Michael Ellis<br />
Oyuncular: Jessica Alba, J.K. Simmons,<br />
Chris Messina, Bailee Madison<br />
Konu: Çocukluğunda babasının<br />
hastalığını unutmak için matematiğe<br />
sığınan Mona Gray, bir matematik<br />
dahisi olup çıkmıştır. Hayatta<br />
karşılaştığı herşeyi matematik yoluyla<br />
anlamaya çalışan Mona, bu kez<br />
yalnızlığını unutmak için matematiğe<br />
sarılmaktadır. Ancak herşey bir<br />
ilkokulda matematik öğretmenliğine<br />
başlaması ile değişir. Öğretmenlik<br />
konusunda elde etmeye başladığı<br />
deneyimle kendisini yeniden<br />
keşfeden Mona, öğrencisi olan<br />
çocukların sorunları ile ilgilenmeye<br />
başlar. Çocuklarla kurduğu iletişim,<br />
Mona’nın aşka, çocukluğa ve bütün<br />
olarak hayata dair bakışını değiştirir.<br />
Yönetmen: WeDavid Cronenberg<br />
Senaryo: Derek Haas,<br />
Michael Brandt<br />
Oyuncular: Tom Cruise,<br />
Denzel Washington<br />
Konu: Matarese adını taşıyan gizli<br />
ve son derece tehlikeli bir yeraltı<br />
grubu (aynı zamanda bir seçkinler<br />
kulübü) dünyayı ele geçirme<br />
planları yapmakta ve iki dev gücü<br />
tehdit eden bir güç konumuna<br />
gelmektedir. Üstelik çoktan Amerika<br />
ve Sovyetlerin içine sızmıştır.<br />
Dolayısıyla düşmanlar işbirliği<br />
yapmaya başladığında, dünyayı<br />
kurtarmak gibi bir amaçla yola<br />
çıksalar da, kendi ülkelerinin de<br />
hedefi haline gelirler.
Yönetmen: AJean - Pierre Jeunet<br />
Senaryo: Jean-Pierre Jeunet, Guillaume Laurant<br />
Oyuncular: Dany Boon, Andre Dussollier, Nicolas<br />
Marie, Jean - Pierre Marielle<br />
Konu: Bazil yetim bir evsizdir. Neyse ki<br />
yalnız değildir. Birbirinden farklı ve uyumsuz<br />
arkadaşları onu yalnız bırakmamaktadır: Remington,<br />
Calculator, Buster, Slammer, Elastic<br />
Girl, Tiny Pete ve Mama Chow.Kendi hayal<br />
dünyasında yaşayan Bazil, günlerden bir gün<br />
silah fabrikası ile karşılaşır. Bambaşka bir<br />
hayat sürebilecekken, daha hayatının başında<br />
yalnız kalmasına sebep olan silahlardan intikam<br />
almasının vakti gelmiştir.<br />
Yönetmen:<br />
Nicholas Stoller<br />
Senaryo: Jason<br />
Segel, Nicholas<br />
Stoller<br />
Oyuncular: Katy<br />
Perry, Christina<br />
Aguilera, Rose<br />
Byrne, Pink,<br />
Jonah Hill
Konu: Yeni kurulmuş<br />
bir plak şirketi efsanevi<br />
rock solisti Aldous<br />
Snow’u, Los Angeles’ta<br />
konser vermesi için<br />
iknaya çalışmaktadır.<br />
Bir tür dönüş konseri<br />
olacak bu etkinlikte<br />
rock yıldızı gelmeye<br />
istekli değildir. Dahası<br />
plak şirketinin yalnızca<br />
iki günü kalmıştır.<br />
Yönetmen: Vladimir Perisic<br />
Senaryo: Alice Winocour,<br />
Vladimir Perisic<br />
Oyuncular: Boris Isakovic,<br />
Miroslav Stevanovic, Relja Popovic<br />
Konu: Savaşın insanlıktan çıkarıcı<br />
etkisi, yönetmen Perisic’in ilk uzun<br />
metrajlı filminde gözler önüne seren<br />
Film Balkanlar’da, terk edilmiş bir çiftlikte<br />
yirmi yaşındaki bir askerin güneşin<br />
altındaki bitmek tükenmek bilmeyen<br />
bekleyişini ve acımasızca ilk cinayetini<br />
işleyişini dokunaklı bir üslupla anlatıyor.
Yönetmen:Zean Wellins, Glen Keane<br />
Senaryo: Dean Wellins, Mark Kennedy<br />
Seslendirenler: Mandy Moore, Kristin<br />
Chenoweth, Matthew Gray Gubler,<br />
David Schwimmer<br />
Konu: Bu ölümsüz peri masalı; fakir<br />
bir çiftin yeni doğan kız evlatlarını<br />
yaşlı bir cadıya vermek zorunda<br />
kalmaları ile başlar. Cadı ile komşu<br />
olan çiftin erkeği, parasızlık ve<br />
annenin sürekli bu komşunun<br />
bahçesindeki marulları aşermesi sebebiyle<br />
bir gün cadının bahçesinden<br />
marul çalar; ancak ikinci kez çalarken<br />
yakalanır. Cadının büyü yapmasından<br />
çekinen baba, doğan kızını ona vermeyi<br />
kabul eder. Cadı doğumdan<br />
sonra kız çocuğunu alarak ona<br />
aslında bahçedeki marulların türünün<br />
adı olan Rapunzel ismini verir.<br />
Yönetmen: Alexis Alexiou<br />
Senaryo: Alexis Alexiou<br />
Oyuncular: Yorgos Kakanakis, Serafita<br />
Grigoriadou, Dafni Labroyanni, Argiris<br />
Thanasoulas<br />
Konu: Iason ve Penelope bir arkadaş<br />
yemeğinde tanışıp, birbirlerinden<br />
hoşlanır ve aşık olurlar. Bir süre<br />
sonra birlikte yaşamaya başlarlar. Ancak<br />
zamanla Iason’un davranışları<br />
tuhaflaşmaya başlar. Şizofrenik tavırlar<br />
sergileyen Iason, Penelope’un kendisini<br />
aldattığını sanmaktadır. Gittikçe<br />
panik atakları ilerleyen Iason kendine ve<br />
çevresine zarar vermeye başlar.
n Elm Sokağı korku sinemasının babalarından<br />
biri. Bu haftanın daha fazla korku soslu yeniden<br />
çevrmi ise 1984’tekinin tıpkısının aynısı,<br />
yani biraz da korkuncu… Wes Craven’in<br />
çocukluk arkadaşından ilham alarak ismini<br />
koyduğu, tipini de çocukluk korkusu bir adamdan<br />
esinlenerek yarattığı Freddy Kruger<br />
kötü adamlar arasında has bir yere sahip.<br />
Ama işin içine yeniden çevrimler konusunda<br />
sınır tanımayan ve debelendiği üretim krizinde<br />
günü kurtarmaya çalışan Hollywood düşünce<br />
filmin ne tadı kalmış ne de tuzu… Bilindiği<br />
gibi 1984 yapımı film başarı konusunda kendi<br />
çapında bir çığır açınca ardından altı tane<br />
daha kardeşinin gelmesi kaçınılmaz oldu,<br />
etraf küçük küçük Kruger’larla doldu. ‘1-2,<br />
Freddy senin için geldi’ melodisiyle çocukların<br />
içine işleyen, rüyalarında bile çocukları rahat<br />
bırakmayan bu yaratık bıçaklı eli ve yanık<br />
yüzüyle hayatımızın ortasında hatta en güzel<br />
rüyalarımızın içinde bitiverdi. İlgi görmesi<br />
kaçınılmazdı ve Elm Sokağı’da Kabus böylece<br />
başlamış oldu. ‘3-4 Kapını sıkı sıkı ört’<br />
devam filminin çığırtkanlığına soyundu ve<br />
hemen ertesi yıl kabusa ‘Freddy’nin İntikamı’<br />
eklemlendi. Yönetmen koltuğunda bu kez<br />
Jack Sholder oturuyordu ve Kruger rüyalardan<br />
çıkarak beden ele geçirme sapkınlığına<br />
soyundu… 1987’de çekilen üçüncüde Craven<br />
senaryoyu yazıyor ve yemin billah oturmuyor<br />
yine yönetmen koltuğuna. Bu kez Chuck Russell<br />
var koltukta. İkinci filmi es geçip birinciyle<br />
uyumlanıyor bu film. Bu kez bu korku salan<br />
yaratığın geçmişine eğiliyor film ve bu belayla<br />
başa çıkma yöntemlerini aratıyor insanlara…<br />
‘5.6 Yakala haçını’ ve dördüncü de bir rüya<br />
ustası… Wes Craven iyice uzaklaşıyor filmden<br />
ama Freddy tekrar ortaya çıkıyor, beşinci<br />
de ‘Hayal Çocuk’ oluyor ve bu kez anne karnındaki bir<br />
bebeğin rüyalarını kullanıyor Freddy ve seriye bir şey<br />
katamadan altıncıya yani ‘Son Kabus’a bırakıyor yerini…<br />
Serinin son filmi olması temennisiyle çekiliyor ve Wes<br />
Craven etkisi taşıyor az biraz… Freddy kasabada genç<br />
nüfusa dair bir iz bırakmamış, diğer kasabalara geçsem<br />
mi diye düşünmektedir. ‘7-8 Yatağa erken gireriz’ derken<br />
film 1994’te Yeni Kabus’la yeniden karşımıza geldi. Wes<br />
Craven eğer bir kapanış olacaksa bunu ben yaparım dedi<br />
ve muhteşeme yakın bir final yaptı, eski oyuncular da<br />
toplandı ve Craven filmini serileştirerek çarçur eden diğer<br />
filmlere de göndermesini yaptı bu filmle. Seri kapandı bitti,<br />
gitti, Freddy tarih oldu, rüylarımız neşeyle doldu derken<br />
2003 yılında Freddy Jason’a Karşı çıktı geldi ve tamamen<br />
gişeye oynadı. Gençler Freddy’ı hatırlamadıkları<br />
için ölüler diyarından Jason’u kullandı bu kez bizim<br />
tırmalayan katil. İki kötü gençlerin burnundan getirdi, bize<br />
de iki kötüyü aynı anda izleme fırsatı sunuldu. ‘9-10, Artık<br />
uykuya son’ haline gelmişken, 1984 yılındaki ilk filmin<br />
tıpkısının aynısıyla karşı karşıyayız…Kabus yeniden mi<br />
başlıyor acaba dedirten ama zerre kadar tatmin etmeyen<br />
bu yapım daha fazla korku dedirten haliyle biraz farklı<br />
bir olduğunu göstermeye çalışıyor. Wes Craven yarattığı<br />
bu korku adamının herkesin ellerinde heba olmasına<br />
anlaşılan çok üzülüyor. Bu yeniden çevrim konusunda<br />
da memnuniyetsizliğini belli ediyor, en azından ‘bana bir<br />
danışsalardı’ diyor haklı olarak… Ama eski Freddy Robert<br />
Englund katılmıyor bu fikre, yeni nesil tanısın bu seriyi diyor.<br />
Ama yeniden çevrim o kadar fazla Hollywood kokuyor<br />
ki, eski atmosferi istiyoruz demekten başka çaremiz yok.<br />
Sanki Freddy bile eski Freddy değil, korkmadım ben!!! Bu<br />
kez yönetmen koltuğunda Samuel Bayer var, yeni Freddy<br />
ise Jackie Earle Haley… Klasik korku oldu mu size hiçbir<br />
yenilik vaat etmeyen, çoğunlukla tatmin etmeyen Hollywood<br />
korku… Eski korkulara selam demek isteyenler<br />
izlemeyi deneyebilir!
n Günümüzün animasyonları sinemanın hem<br />
teknik hem de sanatsal anlamda devrimlerinin<br />
yaşandığı ilk üretimler. Üç boyutlu teknoloji yaygın<br />
olarak en önce animasyonlarda kullanıldı. Artık<br />
bütün animasyonlar üç boyutlu. Bunun dışında<br />
senaryo anlamında da müthiş yaratıcı ve derinlikli,<br />
hikâyelere sahipler. Buz Çağı, Madagaskar, Up,<br />
Kayıp Balık Nemo gibi filmler çocuklar için olduğu<br />
kadar büyüklerin de zevkle izlediği yapımlar. Peki,<br />
büyüklerin bu kadar zevk almasının sebebi nedir<br />
son dönem animasyonlardan. Çünkü animasyonlar<br />
konularını çocukların duygularından daha çok<br />
yetişkinlerin dünyasından alıyor. Aşk, arkadaşlık,<br />
evlilik, kıskançlık gibi konular animasyonların<br />
öykülerinin odağında yer alıyor. Bu filmlere en<br />
iyi örnek de Shrek’in dördüncü filmi Shrek: Sonsuza<br />
Dek Mutlu… 2001 yılında Shrek sevdiği<br />
kadını ejderhanın elinden kurtardığında müthiş bir<br />
macera başladı. Uzak Ülke’nin prensesi olan Fiona<br />
gündüz insan gece devdi. Aşkı bulduğu adamla<br />
öpüştüğünde lanet ortadan kalkacak ve Fiona<br />
özgürlüğüne kavuşacaktı. Fakat Yeşil dev Shrek,<br />
Fiona’yı öptüğü zaman prensesin lanetinin insan<br />
olmasından kaynaklandığı görüldü. Yani Fiona<br />
insanlığından kurtulup dev oldu. İşte bu ters öykü<br />
Shrek’in asıl büyüsünü oluşturdu. İnsanlar zayıf,<br />
kıskanç ve güce tapan yaratıklar olarak resmedildi<br />
ki bu biraz da günümüz toplumunun eleştirisiydi.<br />
Sonra Shrek ve Fiona’nın evlenmelerine çocuk<br />
sahibi olmalarına tanık olduk. Fiona’nın ailesinin<br />
Shrek’i nasıl zorlanarak kabul ettikleri başka bir filmin<br />
hikâyesi oldu. Sonunda geldik Shrek’in etrafını<br />
saran evlilik hayatında yaşadığı monotonluğa. Her<br />
sabah aynı şekilde uyanan, kahvaltı eden, aynı<br />
gazeteyi okuyan, tatil günlerini aynı kişilerle geçiren<br />
Shrek bunalıma girer. Üstelik aile hayatı onun<br />
bütün heyecanlarını öldürmüştür. O artık köylülerin<br />
korktuğu dev değildir. Kendini milletin maskarası<br />
olarak görür. Baskı dayanılmaz boyutlara ulaşınca bir<br />
günlüğüne hayatını değiştirmek için kötü niyetli Rumpelstiltskin<br />
ile anlaşma imzalar ve hikâye çatallaşır.<br />
Burada müthiş göndermeler var. Günümüzde evli<br />
erkeklerin düştüğü orta yaş krizi Shrek’in kaybettiği<br />
dev imajına denk düşer. İş, çocuklar, evin sorumluluğu,<br />
kadının ekonomik katkısı erkeğin iktidarını tartışılır<br />
hale getirir. Bir de gençliğin verdiği fizik gücü azalmaya<br />
başlayınca şüpheler bu adamın önüne dev gibi dikilir.<br />
Shrek’te kendinden büyük bu devle uğraşacaktır. Modern<br />
toplumdaki olgunluk çağına yaklaşan her erkeğin<br />
krizi Shrek sayesinde bu animasyonda işleniyor. Tabii<br />
bütün bu krizden aile yapısını olumlayan bir ders<br />
çıkaran film. Hollywood’un klasik yapısının bir devamı<br />
niteliğinde. Hollywood endüstrisi kendi toplumunun<br />
iç dinamiklerini yönlendirme görevini özellikle aile<br />
yapısını koruma amaçlı üretimleriyle devam ettiriyor.<br />
İster animasyon, ister bilimkurgu veya başka bir türde<br />
üretilen filmler ile sürekli yüceltilen aile yapısı suni<br />
bir ders olarak karşımızda. Modern toplumun gerçek<br />
dertlerine içi boşaltılmış bu tür göndermeler canımızı<br />
sıksa da, en azından animasyon filmler için “Çizgi film<br />
işte” deme özgürlüğünden yararlanarak bu uzaktan kumanda<br />
etkisinden uzak kalmaya çalışıyoruz. Zaten bu<br />
tür zorlamalar tam ters etki yapıyor ve aile kavramının<br />
içini boşaltıyor. Bunun dışında Shrek bu filmle ortayaşa<br />
gelmiş her erkeğin bir yanına dokunmayı başarıyor.
n “Çift kutuplu dünya, doğu bloğu, batının emperyalistleri<br />
ve soğuk savaş... Her iki tarafa<br />
da sızan usta casuslar, füze krizi ve uzay<br />
macerası... Glasnost ve Perestroyka... Ardından<br />
74 yıllık Sovyet deneyinin çöküşü, tek efendi<br />
konumuna gelen ABD’nin bitmek tükenmek<br />
bilmeyen pervasızlığı... “Elveda” (L’affaire Farewell),<br />
Sovyetler Birliği, Fransa ve ABD arasında<br />
yaşanan ajan krizini masaya yatıran, gerilimi<br />
hep yedeğinde tutan ve dramla harmanlanan bir<br />
siyasi film. Elveda, ilk olarak 29. Uluslararası<br />
İstanbul Film Festivali’nin Dünya Festivalleri<br />
kuşağında gösterilmişti. KGB üzerinden SSCB’ye<br />
dolaylı yüklenmek gibi bir yükümlülük hissetse<br />
de Elveda’nın, vasatı aşan bir yapım olduğunu<br />
gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz. Eli yüzü düzgün<br />
bir politik sinema denemesine, epeydir hasret<br />
kalmıştık. Elveda, 11 Haziran’da vizyona giriyor.<br />
Kaçırmayın. Elveda, Serguei Kostine’in “Bonjour<br />
Farewell” adlı kitabından uyarlandı. Filmin senaristi<br />
ve yönetmeni Christian Carion. 2005 tarihli<br />
güzelim “Ateşkes”in (Joyeux Noël) ardından<br />
Fransız yönetmen Carion’un artık çekeceği<br />
her filmi izleme kararı almıştım. Elveda’nın<br />
başrollerini; romantik tiplemelerin bildik delikanlısı<br />
Guillaume Canet (Pierre Froment), pek meşhur<br />
yönetmen Emir Kusturica (Sergei Gregoriev) ile<br />
Alexandra Maria Lara (Jessica Froment), Ingeborga<br />
Dapkunaite (Natasha) ve her rolün adamı<br />
Willem Dafoe (Feeney) üstleniyorlar. Filmde<br />
Diane Kruger’in de ufak bir rolü var. Unutmadan,<br />
François Mitterrand (Phillippe Magnan) ile Ronald<br />
Reagan (Fred Ward) tiplemeleri, bir hayli<br />
karikatürize, bu belki de yönetmenin seçimi<br />
ancak göze battığı da bir gerçek. Yapım, politik<br />
manevralara, aileyi, aşkı, aldanmayı, aldatmayı<br />
ve kişisel ihtirasları da katık ediyor. Komünizmin<br />
yeniden soluklanması gerektiğini düşünen<br />
Fransız hayranı bir uzman KGB şef ajanı, amatör<br />
ve gönüllü bir casus ile dostluk kuruyor.<br />
Ve bu işbirliği, kısa sürede dünyanın dengesini<br />
değiştiriyor.<br />
Evet, Lenin ve Stalin’in, yoğun bir emekle Marksist bir<br />
temelde inşa ettiği yapı, ardılların aymazlığı yüzünden<br />
çatırdamaya başlamıştı. Sosyalizmden kopuş ve<br />
bürokratik hantallığa meylediş idi bu... Ve bu ihanet,<br />
kapitalizmin zafer çığlıklarını beraberinde getirecekti. <strong>26</strong><br />
Aralık 1991 günü Sovyetler Birliği bayrağı, Kremlin’deki<br />
gönderinden indirildi. Dünyanın yüzölçümü en büyük<br />
ülkesi bir anda dağılıverdi. Film bizi, Sovyetlerin<br />
dağılmasından 10 yıl öncesine 1981’e geri götürüyor.<br />
Artık Soğuk Savaş’ın en ateşli dönemi başlamıştır.<br />
KGB Albayı Grigoriev, Leonid Brejnev’in Sovyetler<br />
Birliği Komünist Partisi genel sekreterliği sırasında,<br />
sisteme olan inancını kaybeder ve tüm dünyayı tek<br />
başına değiştirme kararı alır. Karısına ve oğluna, mutlu<br />
bir gelecek armağan etmek isteyen bu adamın gözü<br />
karadır. Moskova’da çalışan Fransız mühendis Pierre<br />
ile bağlantı kuran Grigoriev, çok gizli belgeleri ona teslim<br />
eder. Hem Fransa hem de ABD, yaşamsal öneme<br />
haiz bu dokümanlara balıklama atlarlar. Kaynaktan<br />
iki yıl boyunca bilgi akar, Fransız Gizli Servisi, operasyona<br />
“Farewell” kod adını verir. SSCB dara düşerken<br />
düşmanları sevinir. Üstelik gaza gelen eski aktör Ronald<br />
Reagan, Yıldız Savaşları projesini açıklar. KGB, geç de<br />
olsa uyanır, artık hem Grigoriev hem de Pierre, tehlike<br />
ve tehdit altındadırlar.<br />
Son sözü de biz söyleyelim. Ama önce sorumuzu<br />
soralım. Çift kutupluyken dünya daha mı çok tehlike<br />
altındaydı, yoksa ABD’nin dünyanın jandarmalığını<br />
yaptığı günümüzde mi? Yanıt veya kanıt peşinde<br />
değiliz. Bilen biliyor, gören görüyor. Ve elbette, yıkılan<br />
sosyalizm değildir, sadece bir deney başarısızlığa<br />
uğramıştır. Çünkü sosyalizm, insanlığın biricik umududur<br />
ve biliriz ki; umutlar asla tükenmezler. Tüm aklı evvellere<br />
inat, emperyalizm ve kapitalizm bile bu gerçeğin<br />
farkındadır. Hem Lenin ne demişti; “Biz bu eserin<br />
yapımına başladık. Ne kadar zamanda, ne zaman,<br />
hangi ulusun proleterleri bu eseri sonuna vardırırlar,<br />
bunun öze ilişkin bir önemi yok. Önemli olan buzun<br />
kırılmış, yolun gösterilmiş ve açılmış olmasıdır.” Evet,<br />
buz çoktan kırılmıştır.
n Herkesin hayatında kahramanları vardır. Bazen<br />
bir aile büyüğü, bazen tanınmış bir kişi, zaman<br />
zaman da hayali bir yoldaş… Usta yönetmen<br />
Ken Loach’ın çoğu zaman tercih ettiği gibi<br />
küçük hayatları anlattığı, sondan bir önceki filmi<br />
“Hayata Çalım At”, sıradan bir posta memurunun,<br />
çıkmazlara girdiği noktada, en sevdiği futbolcu olan<br />
Eric Cantona’nın hayali arkadaşlığına sığınmasını<br />
anlatıyor. Komedi ve dram argümanlarını dozajında<br />
kullanarak seyirciyi avucunda tutmayı başaran<br />
filmin kısaca konusu şöyle… Manchester’lı postacı<br />
Eric, karısı onu terk ettikten sonra haşarı üvey<br />
çocuklarıyla başa çıkamayan, panik atak krizleri<br />
geçiren, üstüne üstlük otuz yıldır görüşmediği,<br />
kızının annesi Lily’ye bile yeniden açılamayan çaresiz<br />
bir adamdır. İşte böyle anlarda, sarıldığı özel bir<br />
arkadaşı vardır: Her akşam ona görünen ve trompet<br />
çalan futbol dehası, filozof Eric Cantona...<br />
1997 yılında Manchester United’da futbolu bırakan<br />
Fransız forveti Cantona, adaşı olan postacı Eric’e<br />
yol gösteren, sorunlarını çözmesinde yardımcı<br />
olan, ancak bunu çoğu zaman Eric’in kendisinin<br />
yapmasını sağlayan bir karakter olarak karşımıza<br />
çıkıyor. Yeri gelmişken belirtelim, Eric Cantona gerçek<br />
hayatında da sadece bir futbolcu değil. Sanata<br />
ve özellikle de sinemaya karşı düzenli bir tutkusu var<br />
Cantona’nın. Çeşitli sinema ve televizyon filmlerinde,<br />
dizilerde 1995 yılından bu yana rol almış. Üstüne<br />
üstlük 2002 yılında da, Charles Bukowksi’nin kısa<br />
bir öyküsünü de kısa film olarak yöneterek, kamera<br />
arkasına geçmiş. Filmi seyrederken Cantona’nın<br />
göstermiş olduğu profesyonel rahatlığın sebebini belki<br />
şimdi daha rahat anlayacaksınız.<br />
Postacı Eric’i canlandıran Steve Evets, İngiltere’nin<br />
tanınmış ekran yüzlerinden biri. İçinde bulunduğu<br />
depresif hayatı, seyirciye aktarmasındaki başarı, onun<br />
ne kadar güçlü bir oyuncu olduğunu da kanıtlıyor.<br />
Ken Loach’ın filmi için oldukça ideal bir seçim olan<br />
Evets, hem görünüm, hem de karakter olarak beklentileri<br />
karşılamış. Ken Loach usta, İngilizler için bir<br />
yaşam biçimi haline gelen futbolu, senaryonun ana<br />
dallarından biri haline getirmeyi tercih etmiş. Bu<br />
sayede de, özellikle erkeklerin dünyasını, dayanışma<br />
ruhunu daha net bir şekilde ortaya koymuş. Futbol<br />
fanatizminin doruklarını da derinliğini de su yüzüne<br />
çıkaran yan karakterler bir hayli özenli ve pürüzsüz<br />
kotarılmış. Her ne kadar Loach filmografisinde bir<br />
başyapıt olamayacaksa da, Loach, futbol ve tabi ki<br />
Cantona hayranlarının mutlaka izlemesi gereken bir<br />
film “Hayata Çalım At”.
SERDAR AKBIYIK<br />
n Bazı insanlar vardır ki sanatlarıyla<br />
büyürler. Kendi hayatları ise ürettiklerinin<br />
yanında hep tezat kalır. Bunun en büyük<br />
sebebi ise hayatla geçinememeleridir.<br />
Bu tür insanlar toplumu etkiler. İşte Dennis<br />
Hopper benim için böyle bir isimdi.<br />
Toplumun genelinde çok ses getirmese<br />
bile sanatsal değer olarak en üstlerde<br />
yer alan filmlerin adamıdır o. Mesela<br />
Mavi Kadife. 1986 yılında Blue Velvet’I<br />
seyrettiğimde de, 1979’da Kıyamet’te<br />
de beni hep derinden etkileyen isimdi.<br />
Onun oyunculuğundaki isyan, öfke ve<br />
en önemlisi güvenilmezlik hayata bakış<br />
açısının bir yansımasıydı. Bu kadar öfkeli<br />
bir insandan etkilenmemek mümkün mü?<br />
Hayata karşı mutlu kalabilen insan, özellikle<br />
sanatçı benim gözümde en azından<br />
şüphelidir. Dennis Hopper ise dünyaya<br />
karşı duyduğu öfkeyle gerçekliği<br />
tartışılmaz bir isimdi. Onun kariyerinin<br />
en önemli filmi Easy Rider tabii ki. Ama<br />
dediğim gibi benim için o Mavi Kadife,<br />
Kıyamet ve Rumble Fish’ti. 1983 yılında<br />
Rumble Fish’te yeni yeni ismini duyuran<br />
Matt Dillon’ın babası rolünde yine bir<br />
kaybedeni oynamıştı. Mickey Rourke ve<br />
Matt Dillon kadeştirler, babaları Dennis<br />
Hopper ise bir alkolik. Belki yaşım itibariyle<br />
baba oğul ilişkisi anlamında beni çok<br />
etkilemişti. Dennis Hopper bu anlamda<br />
hayatımın bir parçası oldu. Diğer rolleriyle<br />
de aynı etkiyi uyandırdı. O benim<br />
kaybedenimdi. Belki anlamsızca bir
dolu filmde oynadı. Saydığım iyi filmlerinin<br />
dışında bir dolu popüler ve ucuz filmlerde<br />
de rol aldı. Ama gözümde bu filmler ondan<br />
hiç bir şey kaybettirmedi. O filmlerle<br />
aslında düzenle dalgasını geçti. Entelektüel<br />
zırvalıklarla, hayatın sanal önemiyle<br />
dalgasını geçti. Yaşadığımız hayatın aslında<br />
önemsizliğini ve değersizliğini tanımladı<br />
hep. Bu yazıyı yazarken Ali Ulvi’nin Siyad<br />
Grup’a attığı kısa maile gözüm çarptı, “Demek<br />
sanatçı olmak ve “ölümsüzlük” böyle<br />
birşey...Ve özgürlük savunucusu olmak<br />
, nasıl da önemli! Bu arada, “diğer taraf”<br />
da çok zenginleşmeye başladı.” Çok<br />
doğru satırlar bu yazıın içinde olmasını<br />
istedim. Halbuki son dönemde Hopper<br />
ile ilgili gazetelerde neler okuduk?<br />
Çocuklarıyla miras davaları, eşinin<br />
tablolarını çaldığı gazetelerde yer aldı.<br />
Onun gerçek kişiliği canlandırdığı<br />
serseri karakterlerde yatıyordu. Bizim<br />
kaybettiğimiz gazete küpürlerindeki<br />
Dennis Hopper değil. Veya Speed’teki,<br />
Oyum Kime’deki Dennis Hopper değil.<br />
Bizim kaybettiğimiz Siyam Balığı’ndaki<br />
o alkolik baba…
Var olmanın dayanılmaz « ağırlığı »<br />
ve oyunculuk... Dünya çapında ün<br />
salmış entelektüel bir oyuncunun iç<br />
alemi, sadece exclusive olarak<br />
<strong>Cinedergi</strong> okuyucuları için…<br />
ECE GÜCER REYNAOUD<br />
n Bu seneki Cannes Film Festivali’nde<br />
kariyeri boyunca ödüle doymayan Juliette<br />
Binoche, En Iyi Kadın Oyuncu Altın<br />
Palmiye odülüne layık gorüldü. İngiliz<br />
Hasta ile 1997 yılında en iyi yardımcı<br />
kadın oyuncu Oscar’ını alan 46 yaşındaki<br />
ünlü oyuncu, İranlı yönetmen Abbas<br />
Kiarostami’nin tamamıyle İtalya’nın bir<br />
Toscan kasabasında çekilen Copie Conforme<br />
(Tasdikli Kopya) filminde aşkı yakalamaya<br />
çalışan bir Fransız sanat galerisi<br />
sorumlusunu oynuyor.<br />
Büyük oyuncu henüz Türk sinemasıyla<br />
haşır neşir olamamanın üzüntüsü<br />
içersinde ama röportaj sırasında Sufi<br />
felsefesine yakınlığını ifade etmesi belki<br />
bir gun bir Semih Kaplanoğlu projesinde<br />
yer alır dedirtir cinsten. Kim Bilir ?<br />
Var olmanın dayanılmaz « ağırlığı »<br />
ve oyunculuk, … Dunya çapında ün<br />
salmış entellektüel bir oyuncunun iç<br />
alemi, sadece exclusive olarak <strong>Cinedergi</strong><br />
Okuyucuları için…<br />
Oynadığınız bu isimsiz kadın rolünde<br />
hep bir umut ve sevgi perspektifi arayışı<br />
var sanki, tıpkı Gena Rowlands’in Opening<br />
Night filmindeki gibi, …<br />
Kanımca, oynadığım kadın sevginin<br />
aciliyeti içersinde. O, adamın duyguları<br />
ve heyecanlarını iteklemeye çalışıyor,<br />
neredeyse adama “hadi bu kadar<br />
kayıtsız kalma, birşeyler yapmalısın”<br />
der gibi, ama gorünen o ki adamın<br />
pek umurunda değil. Bence kadın pek<br />
de başarılı olamıyor, ama o adam da<br />
sonunda oynaması gereken aşk oyununu<br />
oynuyor, bunu oynamaya hazır<br />
aslında. Bir filmin varlığı, tamamıyla<br />
onun yorumlanmasıyla ilgili bir şey.<br />
Ona bir takım düşüncelerini yansıtarak<br />
hayat veriyor, insanlar. İşte böylelikle<br />
bir sanat eseri yapıldığında asla bitmiş<br />
olduğunu söyleyemeyiz, o sanat eseri<br />
insanların hayal gücünde oluşumuna<br />
devam ediyor.<br />
Filmde dendiği gibi, gerçekten bir sanat<br />
eserinin kopyası aslından daha değerli<br />
ya da aslı kadar değerli olabilir mi, buna<br />
inanıyor musunuz ?
Hangi kopyadan bahsettiğinize bağlı. Bir şeyi kopya<br />
ettiğinizde onu yeniden yaratıyorsunuz aslında. Sinema zaten<br />
hayatın kopyasıdır, hayatın yoğunluğu içersine bir güç<br />
seçmektir. Belki de sinema hayattan bile daha güçlüdür.<br />
Film çekilirken, rolü oynarken orada oluşan şartlar, her<br />
şey tepenize inip sizi baştan aşağı giydirebiliyor. O anki<br />
oyunculuk hadisesine aldanmalarınızı, hatıralarınızı, hayal<br />
gücünüzü katıyorsunuz, sonuçta. Tıpkı içinizde oluşan<br />
bir çağrı gibi, içinizden rolü oynamak için enerji gelsin<br />
veya gelmesin, bu size ait olan bir şey değil. Belki o anki<br />
kaderiniz, şansınız, orada oluşan olaylar, bunu nasıl<br />
adlandırabileceğimi bilemiyorum, Içinizde o an oluşan<br />
şeyler, o kadar yoğun olabiliyor ki, bir nevi hayatın konsantresi<br />
üzerinizde. Ben bundan güç alarak oynuyorum.<br />
Neden illa ki Abbas Kiarostami ile bu kadar çok çalışmak<br />
istediniz ?<br />
Onun filmlerini çok seviyorum. Ben onun siyah beyaz<br />
çocuklarla ilgili filmlerini gördüğümde coşku ve heyecan<br />
duyguları beni sarıyor. Onun filmlerinde sevdiğim şey,<br />
doğayı , daha çok insan doğasını bu kadar güzel filme<br />
çekmeyi bilmesi. Filmlerindeki görüntüler, vizyon, bana<br />
gerçek hayatın yansımaları gibi geliyor. Onun filmlerini<br />
seyrettiğimde,kendi içimde sanki kendimle daha yakın<br />
oluyorum. Aslına bakarsanız benim hayalim hep yaratıcı<br />
yönetmenlerle çalışmaktı. Hollywood’da film yapıp ünlü ve<br />
zengin olmaya çabalamak degildi. Riskli oyunculuk seçimleri<br />
ise tam bana göre. Degişik kitlelere seslenmek onları<br />
keşfetmek için çabalıyorum, Bu benim hayat ve sanat<br />
anlayışımdan daha fazla haz duymamı sağlıyor.<br />
Filmdeki karakteriniz duygusal açıdan cömert. Her ne<br />
kadar erkeğin karşısında yenik gozükse de, bazen aslında<br />
ona göre üstün gözüküyor, sanki adam sadece kendisi için<br />
yaşıyor, daha dopdolu bir kadın,…<br />
Ondan çıkan bütün bu enerji aslında bir şeyleri kendine
doğru çekme çabasının ne kadar zor<br />
olduğunu gosteriyor. Yine de içindeki güçten<br />
destek alıyor. Belki de biz kadınlar erkekler<br />
tarafından böylesi bir yolun başına konulduk.<br />
Belki de bu annelik iç güdüsünden ötürü<br />
duygularımızla daha içiçeyiz, duygularımız<br />
oldukça riskli de olabiliyor tabii ki. Filmdeki<br />
erkek ise ailesine sırtını dönmüş, sonuç<br />
itibariyle bu bir rol, kadınsa sürekli konuşkan<br />
derdini bir şekilde dile getirmeye uğraşıyor.<br />
Hep ona bir kanca atmaya, ondan bir şeyler<br />
çıkarmaya didiniyor.<br />
Filmdeki bu içi sürekli kıpır kıpır kadın karakteri<br />
gibi olma ihtimaliniz var mı ?<br />
Neden olmasın. İçimde ve dışımda o kadar<br />
ateş var ki ! (Kahkahayi basiyor) bazi insanlar<br />
bununla doğuyor yapılacak bir şey yok.<br />
Bu kadar takdir görmüş uluslarası kariyerinizin<br />
yolculuğunda size yardımcı ve ya destek<br />
olan birileri oldu mu ?<br />
Bir zamanlar yolun başında genç bir aktrisken,<br />
param yoktu tabii ki, sanatsal anlamda<br />
kimse de destek olmadı. Alabildiğim tek<br />
destekse o zamanki italyan sevgilimden geliyordu.<br />
Bana karşı gerçekten çok cömertti.<br />
Zor zamanlardı, aktris olarak bin bir güçlükle<br />
çabalıyordum. Sonunda ev eşyaları satan bir<br />
mağazada kasiyer olarak iş buldum. Bir gün<br />
Godard’ın filmine oyuncu olarak alındığımda<br />
artık çalıştığım mağazayla vedalaşma vakti<br />
gelmişti. Mağaza müdürü beni, oyuncu<br />
olmanın ne kadar belirsiz bir şey olduğunu<br />
söylerek ikna etmeye çalıştı. Ben de ona,<br />
“her şey için sağolun, ama bu benim hayalim,<br />
gitmeliyim”, deyip çektim, gittim.<br />
Bir çok defa oyunculuğu bırakmayı<br />
istemişsiniz galiba ?<br />
Evet bir çok defa, özellikle Pont-Neuf Aşıkları<br />
filmini çekerken her şeyi bırakmak istedim.<br />
Oyuncu olmak bazen çok zor bir şey, daha<br />
kolay bir iş ile meşkul olmak isterdim.<br />
Ama sonuçta karekteriniz daha güçlü çıktı, …<br />
Bu aslında farkında olmadan kendimle<br />
imzaladığım bir öz güven kontratıydı, ben<br />
de sonuna kadar gittim. Kendi direncimle<br />
basbaşaydım. Sonuçta ne kadar oyuncu<br />
olma isteğime karşı direnebilirdim ve ya<br />
kendime güvenebilirdim ? Bu böyle bir şey.<br />
Sonuçta bir çok tatminkarlık duygusu var tabii.<br />
Bu da yolunuzun bir parçası. Bir ara her şeyi<br />
kenara itip yeniden drama dersleri almaya gittim.<br />
Oradaki hocam bana, “tamam istediğin dersi<br />
yeniden gözden geçiririz, ama unutma ki senin<br />
yapacağın iş bu. Senin için sanatçı olmak bitmiş<br />
bir şey değil, kendine çeki düzen verdiğinde<br />
hemen oyunculuğa geri dön” diye telkinde bulundu.<br />
Ben de onu dinledim ve oyunculuğa geri<br />
döndüm.<br />
Şöyle bir kariyerinizin başlarına bakıldığında<br />
üzerinize oturmuş bir “aşk işlerinde ağır işçi”<br />
gibi bir takım roller göze çarpıyor. Bir yerde bu
tip rollere bayıldığınızı okumuştum, neden bu tarz<br />
roller sizin için biçilmiş kaftan olabilir ?<br />
Bu benim için duyguların derinliklerine bir<br />
keşif seyahati gibi, beni öylesine sarıyor ki, ...<br />
Ben oyunculuğu daha çok felsefi bir deneyim<br />
olarak yaşıyorum. Hani şu kağıt üzerinde yazılı<br />
şeyler, bütün bunlar bir karakterin bende vücut<br />
bulmasına yarıyor. O karakter de aslında siz ve<br />
hayatınız var, onunla gizli bir anlaşma içersine<br />
giriyorsunuz. Benim için, sadece felsefi manalı<br />
fikirler edinmek değil sorun. Bunun ben de tepeden<br />
tırnağa vücut bulması için ugraşmak benim<br />
için tutku dolu bir şey. Sadece teori ve fikirler<br />
yok yani. Bir de bunları hayata geçirmek lazım.<br />
İlerleyen yaşınıza rağmen hala doğal<br />
güzelliğinizi koruyorsunuz, oysa ki sizin<br />
yaşınızdaki bir çok Hollywood sanatçısı<br />
çoktan yüzlerine Botox enjekte ettirdi bile,<br />
…<br />
Eğer yüzüme Botox enjekte ettirseydim,<br />
bir daha oyunculuk yapamazdım. Yüz<br />
mimiklerimi oynatamazdım. Doğallıktan<br />
bahsederken, kanımca Botox kullanımı,<br />
sanki doğal bir manzarayı mahvetmeye benziyor.<br />
Tıpkı şu gördüğümüz manzaraya Botox<br />
enjekte etmişsiniz, ona bir daha ne kum<br />
deriz ne de deniz, bana da bir daha oyuncu<br />
denemez boylelikle.<br />
Bildiğim kadarıyla sufizmle ilgilisiniz ?<br />
Sufizme olan ilginiz nasiıl doğdu ? Sizi bu<br />
büyük İslam felsefesinde çeken ne ?<br />
Şiire olan merakım beni birdenbire sufizme<br />
çekti. Birgün Mevlana’yı keşfettim, bana ilham<br />
kaynağı oldu. Mevlana’nın felsefesinde<br />
Hristiyanlığa ve Taoizm’e yakın bulgular edindim.<br />
Bütün bu dini öğeleri özümsemek o<br />
kadar güzel ki. Mevlana’nın yazıları gerçekten<br />
büyüleyici, ilham verici ve hiç bir fikri tepeden<br />
kabul ettirmeye çalışmıyor. Mevlana<br />
içsel bir seyahate güzel bir davetiye.<br />
Sufizme olan bu ilginiz Kiarostami ile<br />
yakınlaşmanıza yardımci oldu mu ?<br />
Evet, elbette ! Abbas zaten bir de başlı<br />
başına bir şair.<br />
Aynı zamanda o da sizin gibi resim konusunda<br />
kabiliyetli. Bu aralar resim<br />
çalışmalarınız nasıl gidiyor ?<br />
En başta otoportreler yapmıştım daha sonra<br />
birlikte çalıştığım yönetmenlerin resmini<br />
yapmaya başladım, bunu şiirlerle donatıp<br />
bir kitap hazırladım. Dolayısıyla mesleğimle<br />
ilgili özel bir yaklaşımdı, benimkisi. Geçen<br />
seneki Akram Khan’la hazırladığımız dans<br />
gösterisi ile ilgili olarak bir resim serisi<br />
çalışmasına girmek istedim ama biraz nefes<br />
almaya ihtiyacım var, belli olmaz belki<br />
yaparım.<br />
Son sorum, özel bir soru : eğer sinemanın<br />
ne olduğunu resmeden bir an, bir kaç saniye<br />
olsaydı bu sizin için ne olurdu ?<br />
Hayatım olurdu.
n Geçen hafta içimizi acıtan Megan<br />
Fox, Transformers ayrılığı,<br />
ismi geçen güzeller ile birlikte<br />
yerini yeni yeni umutlara bıraktı.<br />
Megan Fox’un bıraktığı yerin<br />
dolmayacağını söyleyen bir<br />
grup, güzel oyuncunun yerine<br />
düşünülen Victoria’s Secret modeli<br />
Rosie Huntington Whiteley<br />
ismini duyunca adeta çılgına<br />
dönüp, sessiz bir şekilde gelecek<br />
cevabı beklemeye başladılar.<br />
Filme yakın bir ağızdan alınan<br />
bilgiye gore, Shia LaBeouf’un Sam<br />
Witwicky karakterinin yeni aşk<br />
merkezi bu güzel olacak. Rosie<br />
Huntington Whiteley’in oyunculuk<br />
geçmişine bakacak olursak, oyunculukla<br />
en yakın ilişkisinin erkek<br />
arkadaşı, Transporter filmlerinden<br />
de tanıdığımız Jason Statham<br />
olduğunu görürüz.. Filmin vizyon<br />
tarihi Temmuz 2011.
in karşısına çıkacak. Şu aşamada “kötü adam”<br />
sayısının fazlalığının göze çarptığı filmde, “Inglorious<br />
Basterds” filminden tanıdığımiz, en iyi yardımcı<br />
oyuncu Oscar odülü sahibi Christoph Waltz Cardinal<br />
Richelieu rolüyle karşımıza çıkacak. Orlando<br />
Bloom ile birlikte Mads Mikkelsen’in de “kötü<br />
adam” olarak rol alacağı film “acaba bir film için<br />
gerekli olan kötü adam sayısı ne olmalı” sorusunu<br />
akıllara getiriyor.<br />
n Yapımcılar, yönetmenliğini Paul W.S. Anderson’un<br />
üstleneceği “3 Silahşörler” filmi için Orlando Bloom<br />
ile anlaşma sağladı. Yalnız herkesin merakla<br />
birbirine sorduğu “ünlü oyuncu acaba hangi silahşör<br />
rolünü oynayacak” sorusu cevabını pek istenilen<br />
şekilde bulmadı.. Logan Lerman, Ray Stevenson,<br />
Luke Evans, and Matthew Macfadyen gibi tanınmış<br />
simalarla silahşör rolleri için anlaşıldığı filmde, Orlando<br />
Bloom, Buckingham Dük’ü rolünde izleyicilen<br />
Dominikli bir aileden gelen<br />
yakışıklı Amerikan Beysbol<br />
oyuncusu Alex Rodriguez<br />
için ünlü Hollywood aktrisleri<br />
sıraya girdi. Bir sporcu olarak<br />
tanınan Rodriguez, şimdilerde<br />
Hollywood’un hızlı playboyları<br />
arasında sayılıyor. Bir dönem<br />
Madonna ve Kate Hudson<br />
ile birlikte olan ünlü futbolcu<br />
şimdilerde Cameron Diaz’la<br />
birlikte. Bu hızla giderse<br />
şöhretler kaldırımına Alex Rodriguez<br />
için de bir yıldız konulacak.
n Daha önce Angelina Jolie<br />
ve Johnny Depp’in beraber<br />
oynayacakları filmin çekimlerinde<br />
sorunlar yaşanacağını<br />
duyurmuştuk. İki baskın ve ünlü<br />
oyuncunun rol aldığı “Turist” filminin<br />
setinde soğuk nefret rüzgarları<br />
esiyor. In Touch Weekly dergisinin<br />
haberine göre, Jolie başlarda ilgi<br />
çekici bulduğu Depp’in bakımsız<br />
olduğunu düşünüyor ve sete geç<br />
gelmesinden rahatsızlık duyuyor.<br />
Depp ise ‘kontrol manyağı’ olarak<br />
gördüğü Angelina’ya karşı mesafeli.<br />
Depp’in rol arkadaşı ‘gergin’ ve ‘benmerkezci’<br />
bulduğu söyleniyor.
n 1962 yapımı James Bond serilerinin ilk filmi olan<br />
Dr. No ‘daki Bond Kızı Honey Ryder rolüyle gönlümüzü<br />
fetheden ünlü aktris Ursula Andress, 74<br />
yaşında olmasına rağmen Cannes Film Festivali’nde<br />
bir yıldız gibi parladı. Eski Bond kızı, hala eskisi gibi<br />
bir vücuda sahip olduğunu göstermek için giydiği<br />
derin göğüs dekolteli bluz, pantolon ve üzerine aldığı<br />
spor bir ceket ile muhteşem görünüyordu.<br />
n Yaklaşık $30 milyonluk bir bütçeyle çekilip,<br />
bütün dünyada $100 milyon gibi bir hasılat yapan<br />
2007 yılı yapımı Hitman filmi, beklentilerin çok<br />
altında rakamlara ulaşmış, bilgisayar oyunlarından<br />
esinlenerek yapılmış diğer filmlerin akibetine<br />
uğrayıp, hayalkırıklığı yaratmıştı. FOX Studyoları<br />
bu hayalkırıklığının sebebinin filmin yönetmeni<br />
olduğunu düşünmüş ki, filmin<br />
ikincisinin çekimleri icin İspanyol<br />
yönetmen Daniel Benmayor ile<br />
anlaşmışlar. İlk filmdeki oyuncu<br />
performansından beklediği<br />
verimi alan yapımcılar başrol<br />
için Timothy Olyphant isminde<br />
hemfikir olmuşlar. Benyamor<br />
İspanya’da genelde reklam filmleri<br />
yöneten bir isim.<br />
n Charlie Kaufman’ın senaryoda değişiklik yapacağını<br />
açıklamasının ardından Gary Oldman’ın da filmin 2. bölümü<br />
olan “The Kaboom of Doom” filmi için sözleşme imzalaması,<br />
akıllara daha ne gibi sürprizler olacak acaba sorusunu<br />
getirdi. Kaufman’ın senaryo üzerinde ne tür değişiklikler<br />
yapacaşı şu anda kocaman bir sır, yalnız Oldman’ın filmde<br />
“Peacock” karakterini oynayacağını ve asıl gerçek ortaya<br />
çıkana kadarJack Black’ın Po karakterinin kötü karakterleri<br />
yakalamasına yardım edecek bir karakter olarak filme dahil<br />
olacağını biliyoruz. İlk filmdeki ekibin korunacağını açıklayan<br />
yapımcı şirket, Oldman’ı kadroya dahil ederek büyük bir iş<br />
başarmış ve bekleyenlerini heyecanlandırmış gibi görünüyor.<br />
Jennifer Yuh Nelson’un yönetmenliğini üstendiği Kung Fu<br />
Panda 2, 2011 yılı Haziran ayında vizyona girecek.
n Christoph Nolan hakkında söylenebilecek<br />
tek şey, sizin aklınızın ucununa bile<br />
getiremeyeceğiniz bir dunyayı düşünüp, o<br />
dunyanın içinde yaşayabilecek hayal gücüne<br />
sahip olabilmesi.. Inception filmi de aynı yukarıda<br />
bahsettiğimiz tarz, Nolan’ın kafasında oluşan<br />
hayal dünyasında geçen bir hikaye. Hakkında<br />
hergün farklı bilgiler aldığımız filmin poster<br />
calışmaları geçtiğimiz hafta yetkililer tarafından<br />
basına tanıtıldı. Sherlock Holmes filmi gibi bu filmde<br />
de karakterler için ayrı ayrı poster calısması yapılmış<br />
olması, ve karakteri tanıtıcı başlıklar kullanılması<br />
posterlerin en fazla ilgi çeken yanı. Filmin büyüleyici<br />
kısa görüntülerinin yanında, basınla tanıştırılan ilginç<br />
posterleri, 2010 yılına damga vuracak muhteşem bir<br />
filmin geldiği yönünde..<br />
n Amerikalı aktör John<br />
Travolta’nın köpekleri<br />
havalimanında meydana<br />
gelen trafik kazası sonucu<br />
öldü. Kazanın ünlü aktör ve<br />
ailesinin uçaktan indikten<br />
sonra apronda ilerlerken bir<br />
havaalanı aracının köpeklerine<br />
çarpmasıyla meydana<br />
geldi.<br />
Hatırlanacağı üzere John<br />
Travolta’nın 16 yaşındaki<br />
oğlu Jett, geçen yıl “Kawasaki<br />
Sendromu”na yenik düşüp,<br />
hayatını kaybetmişti.
n Transformers serilerinin güzel yıldızı<br />
Megan Fox, hiç bilinmeyen yönlerine dair<br />
açıklamalarda bulundu. Bir restoranda<br />
gittiğinde bir milyon kişinin ağzına soktuğu<br />
çatalı, üzerinde bakterilerin olduğunu bile<br />
bile kullanamayacağını söyleyen Fox, bu<br />
takıntılarının hastalık derecesinde olduğunu<br />
belirtti. Daha birçok ilginç özelliğini açıklayan<br />
Megan Fox, açlıktan ölmemek için kendisi<br />
için bir şeyler pişirebileceğini, daha da ilginci<br />
bir hafta yemek yemeden durabileceğini de<br />
sözlerine ekledi.<br />
n T.C. Üsküp Büyükelçiliği<br />
Kültür ve Tanıtma Müşavirliği<br />
tarafından organize edilen ve<br />
TİKA Üsküp Koordinatörlüğü,<br />
Yunus Emre Üsküp Türk<br />
Kültür Merkezi, Ramstore<br />
ve Premium Film tarafından<br />
desteklenen 2. Türk Filmleri<br />
Haftası <strong>26</strong> Mayıs’ta<br />
Makedonya’da “Aşk Geliyorum<br />
Demez” filmiyle başlıyor. Türk<br />
Sineması’nın son dönem yapımlarını<br />
yansıtmayı ve sinema sanatı yoluyla<br />
Türkiye’yi Makedonya’da tanıtmayı amaçlayan<br />
Film Haftası kapsamında ‘’Devrim<br />
Arabaları’’, Reha Erdem’in filmi<br />
‘’Beş Vakit’’, Semih Kaplanoğlu’nun<br />
‘’Yusuf Üçlemesi’’nin ilk filmi ‘’Yumurta’’,<br />
Makedonyalı Türk aktörlerden<br />
Ertan Şaban’ın da<br />
başrolünü paylaştığı ‘’Başka<br />
Semtin Çocukları’’ festivalde<br />
gösterilecek yapıtlar arasında.
Bu ay<br />
vizyona giren<br />
“Sex And The<br />
City 2”den<br />
yola çıkarak<br />
sinema<br />
tarihinde kısa<br />
bir moda<br />
yolculuğuna<br />
çıkarmak<br />
istedik sizleri
FIRAT SAYICI<br />
n Genel olarak her anlamda, tarz, yol<br />
olarak adlandırabileceğimiz moda<br />
sözcüğünün tanım kapsamı, “giyimin,<br />
davranışların vb., özellikle seçkin veya<br />
seçkin olmak için yapılanan bir toplum<br />
tarafından geleneksel kullanımı”<br />
olarak genişletilebilir. Ancak moda<br />
denince herkesin aklına ilk gelen şey,<br />
giyim-kuşam ekolündeki yeniliklerdir.<br />
Özellikle de kadınların kendilerini<br />
takip etme zorunluluğunda hissettikleri<br />
moda kavramı, sinemaya bir çok<br />
kez malzeme oldu. Bazı filmler moda<br />
ekseninde hikayeler anlatırken, “Annie<br />
Hall”, “Ucuz Roman”, “Rezarvuar<br />
Köpekleri”, “Grease”, “Ve Tanrı Kadını<br />
Yarattı”, “Tatlı Hayat” gibi filmler ise<br />
modanın şekillenmesinde, ya da en<br />
azından tazelenmesinde öncü oldular.<br />
Bu ay vizyona giren “Sex And The City<br />
2”den yola çıkarak sinema tarihinde<br />
kısa bir moda yolculuğuna çıkarmak<br />
istedik sizleri.<br />
SEX AND THE CITY (2008)<br />
Sarah Jessica Parker, Kim Cattrall,<br />
Cynthia Nixon, Kristin Davis’in<br />
başrollerinde oynadığı<br />
Michael Patrick King’in<br />
yönettiği “Sex and the City”<br />
uzun yıllar boyu kadınların<br />
en sevdiği televizyon dizisi<br />
oldu. Hal böyleyken, bu<br />
başarının rüzgarından yararlanmak<br />
isteyen yapımcılar<br />
kolları sıvadılar ve serinin ilk<br />
filmini 2008’de vizyona soktular.<br />
Dört kadın üzerinden<br />
derdini anlatan film, dizinin<br />
fanatiklerini pek memnun<br />
edemese de, en azından<br />
projenin ruhu korunduğu için<br />
kayda değer olarak görüldü.
GIA (1998)<br />
Amerika’nın ilk süper top modeli Gia Marie<br />
Carangi’nin hayatını anlatan film, aynı zamanda<br />
Angeline Jolie’ye 1998 yılında en iyi<br />
kadın oyuncu dalında Altın Küre kazandırmıştır.<br />
Jolie’nin bir ropörtajında, “canladırırken kendime<br />
en yakın hissettiğim rol Gia’dır” dediği<br />
filmin yönetmeni Michael Cristofer, diğer başrol<br />
oyuncusu ise Lost dizisindeki Juliet olarak<br />
hatırlayabileceğimiz Elizabeth Mitchell’dir.<br />
Moda sektörünün vitrinleri olarak sayılan<br />
modellerin hayatından ilginç kesitler sunan<br />
filmin şüphesiz ki en çekici sahnesi, Angelina<br />
Jolie’nin bir fotoğraf çekimi sırasında<br />
sergilediği erotik performanstır.<br />
BLOW UP (1996)<br />
Dünya sinema tarihine damga vuran yönetmenlerden<br />
olan Michelangelo Antonioni<br />
ustanın 66 yılında çektiği “Blow Up”, moda<br />
fotoğrafçılığıyla hayatını kazanan bir adamın,<br />
istemeden bir cinayete şahit olmasını<br />
anlatıyordu. David Hemmings, Vanessa Redgrave,<br />
Sarah Miles ve Jane Birkin gibi isimlerin<br />
rol aldığı filmlerin unutulmazları arasında ise<br />
fotoğraf sanatçısı Thomas’ın stüdyoda Jane’in<br />
fotoğraflarını çekme ve iletişim kurma çabasını<br />
içeren sahneler yer almakta.<br />
LAGERFELD SIRLARI (2007)<br />
Geçtiğimiz yıllarda Türkiye’de de vizyona<br />
giren yetkin bir modacıyı anlatan belgesel,<br />
Lagerfeld’in sırlarını gün yüzüne çıkarmaya<br />
çabalıyordu. 150 saatlik çekimin sonunda, Karl<br />
Lagerfeld’in hayatını paylaşan Marconi, bir<br />
elbisenin hazırlanışını, söyleşileri, fotoğrafçılık<br />
ve resim çalışmalarını, sanat kitapları koleksiyonunu,<br />
Chanel’i, Fendi’yi, Lagerfeld Galeri’yi,<br />
dünyanın en güzel kızlarını, aktrislerini, dünyaca<br />
ünlü yıldızları yani kısaca yıldızın günlük<br />
hayatını bir yönetmen gözüyle seyirciye<br />
aktarıyordu.<br />
ŞEYTAN MARKA GİYER (2006)<br />
Meryl Streep ve Anne Hathaway’i patron çırak<br />
ilişkisinde seyirciye sunan film, hem moda hem<br />
de yayıncılık sektörünün inceliklerinden de<br />
bahsediyordu. Runway Dergisi’nin korku salan<br />
görmüş geçirmiş editörü Miranda Priestly,<br />
modadan anlamayan bir asistanı işe almak<br />
zorunda kalır. Andy, her ne kadar sektörde yeni
ve deneyimsiz olsa da, tutkuları sayesinde<br />
istediğini elde etmeyi başaracaktır. Lauren<br />
Weisberger’in kitabından uyarlanan filmde,<br />
usta oyuncu Meryl Streep, Miranda Priestly<br />
rolü ile yine oldukça güçlü bir performans<br />
sergilemişti. Sex and the City gibi çok izlenen<br />
televizyon dizilerinin yönetmeni olan David<br />
Frankel, modayı bir gereksinim olarak senaryonun<br />
ana hatlarından biri haline getirmişti.<br />
COCO CHANEL & IGOR STRAVINSKY<br />
Audrey Tatou’nun rol aldığı “Coco Chanel’den<br />
Önce” filmiyle neredeyse aynı dönemlerde<br />
çekilen ve vizyona giren “Coco Chanel & Igor<br />
Stravinsky”, usta modacı Chanel’in hayatının<br />
bir kesitini sunuyordu bizlere. Igor Stravinsky<br />
ile yaşadığı derin ve hüzünlü aşkı anlatan<br />
yapım, Chanel’in kişiliğini ve iş hayatında<br />
gösterdiği titizliği de gözler önüne seriyordu.<br />
Chris Greenhalgh’ın 2002 yılında yazdığı Coco<br />
& Igor adlı romanından senaryolaştırılan yapım,<br />
2009 Cannes Film Festivali’nin de kapanış filmi<br />
olmuştu. Anna Mouglalis ve Mads Mikkelsen’in<br />
başrolü paylaştıkları “Coco Chanel & Igor<br />
Stravinsky”yi Jan Kaunen yönetti.<br />
TIFFANY’DE KAHVALTI (1961)<br />
Modayı sinemaya, sinemayı modaya taşıyan<br />
yegane filmlerden biri kuşkusuz ki “Tiffany’de<br />
Kahvaltı”. Dünyalar güzeli Audrey Hepburn’un<br />
giydiği kıyafetler, modanın özellikle de<br />
kadınlar açısından ne denli önemli bir kavram<br />
olduğunu bir kez daha kanıtladı. Amerikalı<br />
yazar Capote’nin en meşhur kitabından Blake<br />
Edwards’ın sinemaya uyarladığı “Tiffany’de<br />
Kahvaltı”, zengin erkeklere para karşılığı eskortluk<br />
yapan Holly Golighty’i konu alıyor.<br />
HAZIR GİYİM (1961)<br />
Ünlü yönetmen Robert Altman’ın elinden<br />
çıkma ve tamamen moda odaklı “Hazır Giyim”<br />
olağanüstü bir kadroya sahipti. Sophia Loren,<br />
Marcello Mastroianni, Jean-Pierre Cassel, Kim<br />
Basinger, Chiara Mastroianni, Rupert Everett,<br />
Lili Taylor, Forest Whitaker, Julia Roberts,<br />
Tim Robbins, Lauren Bacall, Danny Aiello gibi<br />
isimlerin rol aldığı filmin sonu büyük bir süprizle<br />
bitiyor ve “Moda bazen çıplaklıktır!” tezini<br />
savunuluyordu. Mankenlerin finalde podyuma<br />
çırılçıplak çıkmaları kuşkusuz ki salonlardaki<br />
seyirciyi de şoke etmişti.
Komedi dizileri, skeçler, Türkleştirilen yabancı diziler… Türk halkı<br />
nelere gülüyor? Neleri benimsiyor? Neleri, neden yadırgıyor? Türk<br />
seyircisi gerçekten bu kadar kötü esprileri hak ediyor mu?<br />
n Geçen ay girdiğimiz yerli dizi dünyasında biraz<br />
daha dolaşalım.<br />
Sezon sonu yaklaşıyor. Gerek yerli, gerek yabancı<br />
diziler birer tatile girerken, yurtdışı örnekleriyle<br />
yerli diziler arasındaki en önemli farklardan biri<br />
daha su yüzüne çıkıyor. Sezon finali… Sezon finali,<br />
bir dizinin –başına iptal gibi bir talihsizlik gelmediği<br />
sürece- pilotla birlikte en önemli bölümlerindendir.<br />
Konular birer birer bağlanır, sonraki sezonun<br />
anlaşması yapılmışsa, devam sinyalleri ile araya biraz<br />
da meraklandırıcı unsurlar katılır. Oysaki bizde<br />
bunun tam tersi geçerli. Zaten bağlanacak çok fazla<br />
konu olmadığından, elimizdeki yegane hikaye de<br />
iyice arapsaçına döndürülüp, aklımızda cevaptan<br />
çok, soru bırakarak tatile giren yerli diziler, maalesef<br />
sezon finali konusunda sınıfta kalıyor. Birçok<br />
yabancı dizinin sezon finalleri, dizi iptale giderse<br />
ve bir sonraki sezon yayınlanmazsa diye<br />
adeta final niteliğinde olurken, bizde buna<br />
pek de önem verildiğini düşünmüyorum.<br />
Aslında nasıl olması gerektiğini formüle etmek<br />
çok da zor değil. Adı zaten üstünde olan<br />
sezon finali, az da olsa final niteliği taşıması<br />
gerekirken, pilot bölüm gibi bol soru işaretli<br />
yapılıyor. Halbuki, bu formül çoğunlukla her<br />
bölüm başka hikaye işleyen, fondaki hikayesi<br />
öne çok çıkmayan polisiye dizilerde kullanılır,<br />
dramlarda değil.<br />
Gelelim bu ay asıl irdeleyeceğimiz konuya.<br />
Komedi dizileri… Komedi konusunda Türkiye<br />
oldukça talepkâr bir ülke. Zira dram ve komedi,<br />
gerek sinemada, gerekse televizyonda
en çok uygulanan tür. Macera, fantastik, korku<br />
örnekleriyle de karşılaşıyoruz ama komedi<br />
ve dramla karşılaştırıldığında ne kadar az<br />
olduğunu görebiliyoruz. Bu bağlamda da dram<br />
ve komedi, Türk yapımlarının başarılı olması<br />
gereken türler. Ama nedense, tutmuş işlerin<br />
üstünden prim yapmaya yönelik kopyalar<br />
yapılmaya ve bunlar da izleyiciyi büyülemeye<br />
devam ediyor. Bu da izleyicinin kahkaha<br />
kaynaklarının yerinde saydığını, aynı espriye<br />
defalarca gülebilecek kadar tepkisiz olduğunu<br />
kanıtlıyor. Peki seyirci ne kadar suçlu? Televizyonun<br />
en büyük dilemmalarından biri olan,<br />
izleyiciye istediğini vermek mi, daha fazlasını<br />
vererek onu yukarıya çekmek mi, sorusu bir<br />
kez daha karşımıza çıkıyor burada. Zamanında<br />
tutmuş bir dizi olan “Çiçek Taksi”yi evirip çevirip,<br />
daha da basitleştirip, seviyenin eksilerde<br />
seyrettiği bir espri anlayışıyla bezeyen “Akasya<br />
Durağı” bunun en iyi örneklerinden. İnsan<br />
izlerken “Ne gerek vardı?” sorusunu sormadan<br />
edemiyor.<br />
Gerçi abartıyı Türk izleyicisinin ne kadar<br />
sevdiğini anlamak için aslında macera-dram<br />
türündeki “Adanalı”ya bakmak bile yeterli.<br />
Alakasız bir türün içinde Lezize Teyze kadar<br />
absürt bir karakterin ne işi olduğunun cevabını<br />
hala bulmuş değilim. Burada yapılan, komedi<br />
unsurları katmak değil; esprinin dozunu<br />
kaçırmaktır.
İzleyicinin “Olacak O kadar”dan beri sevdiği diğer<br />
bir komedi türü da skeçler… “Çok Güzel Hareketler<br />
Bunlar”, “Haneler” gibi skeçlerden oluşan şovları<br />
beğenerek izlemeye devam eden izleyiciyi bu alanda<br />
memnun etmek o kadar kolay ki aslında.<br />
Komik olmasına bile gerek yok yapılan işin.<br />
Skeçlerin bir zamanlar asıl misyonu olan eleştirel<br />
bakış ise tamamen değişmiş, topluma ayak uydurarak<br />
apolitikleşmiş durumda. Bu da ortaya içi boş<br />
şovlar çıkarıyor. Yakın zamanda çok popüler olan<br />
doğaçlama tiyatro egzersizi kıvamındaki seyirci ile<br />
etkileşimli şovların zamanında türeyen, “Anında<br />
Görüntü Show” -ki bu süreci başlatan şovdur-,<br />
“Laf Ebeleri” ve “Çok Güzel Hareketler Bunlar”ın<br />
arasından geriye bir tek ÇGHB’ın kalması skeçlere<br />
olan düşkünlüğümüzün kanıtı gibi.<br />
Bir de yabancı dizi adaptasyonları var tabi.<br />
Çoğunlukla komedi dalında yapılsa da, dram<br />
örnekleri de mevcut olan bu yurtdışından<br />
alınıp uyarlanan diziler hakkındaki sert<br />
eleştirilere katılmıyorum. Bu, dünyanın her<br />
yerinde uygulanan bir sistem. Hatta BBC<br />
dizileri, aynı dilde olmasına rağmen Amerikan<br />
televizyonları tarafından tekrar çekiliyor.<br />
Bkz; Coupling, Office, The Eleventh Hour…<br />
Bunun sebebi ise özellikle komedi dizilerinde<br />
kültürün önemi. Bir ülkeye espri anlayışının,<br />
kültürel yapısının dışına çıkan bir komedi<br />
dizisini sevdirmeniz çok zor. Bu sebeple<br />
uyarlamalar dilden çok, kültür uyarlamaları<br />
olarak çekilmeye devam ediyor. Bizde de bunun<br />
başarılı uygulamaları olmadı değil. Örnek<br />
vermek gerekirse, bazı bölümler zorlama olsa<br />
da “Dadı” bence başarılı bir uyarlama idi.
Toplumu yakaladığı sürece uyarlama; olması<br />
gereken bir tür.<br />
Bir de bunların dışında kalan “1 Kadın 1<br />
Erkek” durumu var. Ne toplumu yakalayan,<br />
ne de -bence- komik olan bu dizinin tutma<br />
sebeplerinin başında bel altı espriler ve cesur<br />
replikler geldiğini düşünüyorum. Demek ki<br />
izleyicinin aslında sınırı ve kesin çizgileri<br />
yok. Yadırganıp, dışlanma ihtimali çok daha<br />
fazlayken, sevilen bu dizi, TV işinin ne kadar<br />
şansa dayalı olduğunu bir kez daha kanıtlıyor.<br />
Dizinin sevilmesinin altında yatan diğer<br />
bir sebep ise Türk izleyicisinin çok sevdiği<br />
doğaçlamalar. Ne yazık ki, doğaçlamayı,<br />
doğal oyunculukla karıştıran izleyiciye göre<br />
Türk erkek ve kadınını daha iyi çizebilen bir<br />
şov yok. Oysaki oyunculuğun doğal olması<br />
ile senaryonun gerçekçi ya da doğal olması<br />
bambaşka şeyler.<br />
Gelelim iyi işlere… “Geniş Aile”, kanımca son<br />
yılların en keyifli, en zekice yazılmış dizilerinden<br />
biri. İlk izlediğimde, “Kaygısızlar” tadını aldığım,<br />
zeka ürünü esprileri ile insanı kahkahadan<br />
kırabilen bir dizi. Bir yandan okuyan, izleyen,<br />
gündemi takip eden izleyicinin anlayabileceği esprileri<br />
sıralarken, diğer izleyicilerinin o esprileri<br />
anlayıp anlamamasına aldırmadan, onu da mutlu<br />
edecek unsurları diziye katarak her kesimden<br />
seyirciyi toplamayı başarıyor. Komşu kızı, kahve<br />
kültürü, mahalle muhabbetleri gırla giderken,<br />
“Yüzüklerin Efendisi” göndermesi yapmayı da<br />
ihmal etmiyor. Absürtlüğü dozunda, dramatik<br />
sahneleri ise tam kıvamında…<br />
Bu gibi iyi örneklerin azlığı karşısında, televizyonu<br />
çöplük olmaktan çıkaran bu tarz işler<br />
çoğunlukta olsa da, sadece övgülerle bezeli<br />
yazılar yazabilsek ne kadar güzel olurdu diye<br />
düşünmeden edemiyor insan.
Off Karadeniz adından da anlaşılacağı gibi tam<br />
bir Karadeniz filmi… Gazetecilik yapan ve belgeseller<br />
çeken Nur Dolay’ın lk uzun metrajlı filmi Of<br />
Karadeniz İzmir’den yola çıkıyor ve Karadeniz’in<br />
muhteşem doğasının içine atlıyor. Filmde<br />
Karadeniz’le ilgili her şey var. Nur Dolay’la film<br />
çekmenin zorlukları ve keyfi üzerine konuştuk…<br />
BANU BOZDEMİR<br />
n Öncelikle biraz kendinizden<br />
söz eder misiniz?<br />
Robert Kolej mezunuyum.<br />
Daha sonra Amerika’da<br />
sosyoloji, Fransız Basın<br />
Enstitüsü’nde gazetecilik ve<br />
Sorbonne’da siyaset bilimleri<br />
okudum. Uzun yıllar gazeteci<br />
olarak dünyayı dolaştım ve<br />
Fransız basınında le Monde<br />
Diplomatique, yine Le Monde<br />
grubuna bağlı Courrier International,<br />
Radio France International<br />
gibi yerlerde çalıştım…<br />
Türkiye’de ise Cumhuriyet<br />
ve Birgün’de yazdım. Latin<br />
Amerika ve Kafkasya üzerine<br />
kitaplarım var. Ayrıca 10 yıl<br />
Fransız televizyonunun Thalassa<br />
adlı programı için deniz<br />
ve jeopolitika konularında belgesel<br />
filmler yaptım. Off Karadeniz<br />
ilk uzun metraj kurgu<br />
filmim.<br />
Filmin oluşum hikayesini<br />
sizden dinleyebilir miyiz?<br />
İlkin yapmak istediğim başka<br />
bir proje vardı: Orkinos. Ege’de<br />
uluslararası bir prodüksiyon<br />
olacaktı. Fakat sualtı çekimleri<br />
içerdiği için maliyeti yüksekti.<br />
O nedenle bunu daha sonraya<br />
erteledik ve daha kolay,<br />
daha küçük bütçeli bir proje<br />
olabileceğini sandığım Off<br />
Karadeniz’e yöneldim. Ama<br />
sonuçta öbürünü çekseymişiz<br />
belki daha kolay olacaktı,<br />
çünkü Off Karadeniz’in senaryosunu<br />
yazarken işin maddi<br />
yanını pek düşünmeden<br />
özgürce kafamın istediği gibi<br />
yazmışım, sonradan bir de<br />
baktım müthiş külfetli bir yanı<br />
var. Neredeyse her plan ayrı<br />
bir mekanda geçiyor. Çekim<br />
için öngördüğümüz zaman<br />
da zaten 4 hafta gibi kısa bir<br />
süreydi. İlk mekanımız olan<br />
Kuşadası ve İzmir’den Of’a<br />
mesafe yaklaşık 1500 km.<br />
Ama Karadeniz’e gidip Of’da<br />
da bitmiyor iş. Rize, İkizdere,<br />
Çamlıhemşin, Ardeşen, hatta<br />
Gürcistan sınırına kadar uzuyor<br />
mekanlar. Batum’da bile bir<br />
kaç sahne vardı, ama orada<br />
bir kaç ön çekim yaptıktan<br />
sonra bu bölümleri iptal ettik.
Ayrıca küçük rollerin çokluğu, figüran<br />
bolluğu gibi ek zorluklar vardı.<br />
Filmde Karadeniz bölgesinin hangi özellikleri<br />
ön plana çıkıyor?<br />
Çay bahçeleri, dereler, yaylalar, eski ahşap<br />
evler, müzikler, horonlar, kolbastı, yöresel<br />
yemekler, kısacası Karadeniz’in tüm özellikleri<br />
var. Tabi bir de Karadeniz insanının<br />
farklı mantalitesini yansıtmaya çalıştık<br />
filmde. Ama sonuçta folklor ve bildik Temel<br />
hikayelerine indirgemedik. Filmin verdiği<br />
ince mesajlar da var. Özellikle önyargıları<br />
yıkmayı amaçlıyor. İzmirliler hafif meşrep,<br />
Oflular bağnaz ve suça yatkın, kadınlar eksik<br />
etek, Laz aklı kaz aklı gibi kimi yerleşmiş<br />
düşüncelerle ince bir alay sözkonusu filmde.<br />
Torpil yapma, mahkemelerin bağımsızlığı,<br />
ben karışmayım başkası uğraşsın gibi kimi<br />
toplumsal hastalıklarımıza dokundurmalar<br />
var.<br />
Filmin ‘çevreci’ olması dikkat çekici? Biraz<br />
bundan bahseder misiniz?<br />
Ben önceden beri yaptığım belgesellerde<br />
de konulara çevresel açıdan bir<br />
bakışla yaklaştım. Çevre üzerine değildi<br />
çalışmalarım, ama çevre sorunları her konuda<br />
kaçınılmaz olarak karşımıza çıkıyor.<br />
Kurgu filme geçince de bunları özellikle<br />
ön plana çıkaran filmler yapmaya karar<br />
verdim. Karadeniz çok ağır tahribata<br />
uğramış bir bölgemiz. Film o sekiz şeritli<br />
korkunç otoyolun saçmalığını göstererek<br />
başlıyor. Bu yolun kent içinde insanları<br />
deniz kıyısına geçebilmek için bile ne kadar<br />
güç duruma düşürdüğünü komik bir şekilde<br />
gösteriyoruz. Kentler zaten birer beton<br />
tarlasına dönmüş. Aslında bu Türkiye’nin<br />
her bölgesinde öyle, ama Karadeniz’de yer<br />
kıtlığı nedeniyle diğer bölgelerden daha da<br />
yoğun bir betonlaşma söz konusu. Derelerde<br />
birbiri ardına hidroelektrik santralları<br />
yapılıyor, önçekimler için gittiğimizde kendimizi<br />
İkizdere’de bir baraj karşıtı mitingde<br />
bulduk ve ‘’İkizdere özgür aksın’’ diye<br />
köylülerle birlikte bağırarak yürüdük. Bu<br />
mitingden bir sahneyi filme koydum. Ayrıca<br />
bir de çöp sorunu var. Of yakınlarında bir<br />
ormanın ortasında açılan kocaman bir çukura<br />
kamyon kamyon çöp ve kimyasal atıklar<br />
taşınıyor. Bu korkunç bir katliam. Ve halkın<br />
bir kısmı isyan halinde. Ben de haliyle isyan<br />
ettim ve o nedenle bir komedinin hafifliği<br />
içine serpiştirilmiş parçacıklar halinde de<br />
olsa bu katliamın altını çizmek istedim.<br />
Son zamanlarda Karadeniz doğasının farkıyla<br />
çok fazla ilgi çekiyor… Sinemaya görsel<br />
olarak çok şey katıyor. Bu konuda siz neler<br />
söylersiniz?<br />
Evet, bütün çevre saldırılarına rağmen Karadeniz<br />
hala vahşi bir doğal güzelliğe sahip.<br />
Çarpıcı rölyefleriyle son derece fotojenik<br />
bir bölge. Ben dünyanın hemen hemen her<br />
tarafını dolaştım, ama Karadeniz’deki kadar<br />
yeşilin farklı tonlarının birarada olduğu yer az<br />
gördüm. Aslında Türkiye’nin her yerinde çok<br />
fotojenik mekanlar bulabilirsiniz, ama kameralar<br />
Karadeniz’e yeni yeni uzandığı için daha<br />
da ilginç görünüyor.<br />
Başrolde neden yabancı bir oyuncu oynuyor?<br />
Başrol oyuncumuz Melissa Papel, babası<br />
Fransız annesi Türk olduğu için çok da<br />
yabancı sayılmaz. Paris’de doğup büyümesine<br />
rağmen Türkçesi birçok safkan Türk’den<br />
daha düzgün. Rolünü de iyi anlayıp öğrendi.<br />
Bütün gerçek profesyoneller gibi kaprisi<br />
olmayan, işini hakkıyla yapmaya çalışan<br />
bir oyuncu . Uluslararası projelere alışkın.<br />
Ama ekipteki tek yabancı o değildi. Film seti<br />
Türkçe dışında Gürcüce, Azerice, Farsça,<br />
Fransızca, Rusca ve Lazca konuşulan bir<br />
Babil Kulesine benziyordu.<br />
Filme ‘romantik komedi’ diyebilir miyiz?<br />
Romantik komedi değil, bu türden nefret<br />
ederim. Daha çok sosyal yergiler<br />
içeren bir film diyebiliriz. Bütün toplumsal<br />
hastalıklarımıza göndermeler yapan, kendi<br />
kendimize küçük iğneler batıran bir film.<br />
Kardeniz kadını erkekten çok daha fazla<br />
çalışır, filmde bunun gibi sosyal, ekonomik<br />
ne gibi değinmeler var?<br />
Aslında Karadeniz’de kadın çalışırken<br />
erkek kahvede oturmuyor, o da başka işle<br />
uğraşıyor. Daha çok ticaret, inşaat, fırıncılık..<br />
Pek çoğu zaten gurbette. Son derece
çalışkan, dinamik, enerji dolu bir toplum.<br />
Bir karış boş toprak göremezsiniz<br />
orada. İnsanın ayakta zor durabildiği<br />
sarp yamaçlar, yol kıyıları yetmez gibi<br />
evlerin damlarına bile toprak atıp mısır,<br />
domates, fasulye ekiyorlar. Ama kadının<br />
işi korkunç ağır, bu en önemli Karadeniz<br />
gerçeklerinden biri. Her gün sırtında<br />
ağır yüklerle sarp patikalardan, çamurlu<br />
yollardan çıkıp iniyorlar ve bütün hayatı<br />
yüklenmiş gibiler, ona karşın yine de<br />
kadına bakış açısı ‘’eksik etek’’ lafında<br />
özetleniyor. Eğer kadın hakim gibi<br />
erkek işi olarak algılanan bir mertebeye<br />
çıkabilmişse, o artık sanki kadınlıktan<br />
erkekliğe terfi etmiş gibi görünüyor.<br />
Aslında kadınların durumu garip bir<br />
ikilem gösteriyor. Hem çok yük altındalar,<br />
hem de müthiş bir güç sahibi olabiliyorlar.<br />
Ailede hakim durumdalar ve nerede<br />
olurlarsa olsunlar laflarını hiç esirgemiyorlar,<br />
bağırıp çağırıp erkeklere bir güzel<br />
hadlerini bildiriyorlar. Amazonlar’ın<br />
yaşamış olduğu bir bölge ne de olsa.<br />
Sonuçta onlardan bir şeyler bugüne dek<br />
kalmış galiba. Filmde Pehlivan Hatice<br />
tiplemesiyle biraz da bu ikilemi göstermeye<br />
çalıştık. Bu arada yaşadığımız bir<br />
olay da bu durumun somut bir örneği<br />
oldu sanki. Filme ilk başladığım İzmir’li<br />
kadın oyuncuyla çalışmaya devam edemedim,<br />
çünkü eşi bir hafta çekimden<br />
sonra izin vermedi. Oysa ki ileri görüşlü,<br />
çevre davalarında öne çıkan bir avukat<br />
arkadaştı kendisi. Ama karısının öne<br />
çıkmasına tahammül edemedi.<br />
Onunla çekilen bölümler ne oldu peki?<br />
Attım. Bir haftalık çekim boşa gitti.<br />
Sonra İzmir Devlet Tiyatrosu’ndan birini<br />
önerdiler. Nurhayat Boz. Fotoğraflarına<br />
bakınca uygun görünüyordu. Ve<br />
şansımıza, son derece profesyonel ve<br />
rolünü çok çabuk ezberleyen bir oyuncu<br />
çıktı karşımıza. Aynı durum kızın sevgilisi<br />
Laz genci için de söz konusu<br />
oldu. İstanbul’dan bir genç oyuncuyla<br />
anlaşmıştık.
Ama süre uzun geldi. Onun yerine son anda<br />
bir başkasını bulduk. Ardeşenli gerçek bir<br />
Laz. Hiç oyunculuk deneyimi yok, ama kamera<br />
karşısında çok rahattı ve rolünü de çok çabuk<br />
öğrendi.<br />
Diğer oyuncular ve rollerinden de kısaca bahsedebilir<br />
miyiz? :<br />
Baba rolünü yine İzmir Devlet Tiyatrosu’ndan<br />
bir oyuncu oynadı. Kısacası İzmir’li aileyi<br />
canlandıran üç kişi profesyonel oyuncu,<br />
diğer roller Karadeniz’deki amatör oyuncular<br />
veya hayatlarında hiç kamera karşısına<br />
geçmemiş halktan insanlar tarafından<br />
oynanıyor. Oyuncuların çoğunu yöreden<br />
seçmemin bir nedeni de Karadeniz’de konuyu<br />
hazırlarken bana ora halkının yaptığı uyarılar<br />
oldu. ‘’Şive çok önemli’’ diyorlardı. İstanbul’lu<br />
oyuncuların şiveyi kötü taklit etmelerini,<br />
uyduruk bir dili Karadeniz aksanı gibi göstermelerini<br />
kabul edemiyorlar ve bunu kendileriyle<br />
alay etmek gibi görüyorlar. Zaten<br />
Karadeniz aksanı diye tek bir aksan da yok.<br />
Yanyana iki yerin şivesi bile birbirinden farklı.<br />
Oyuncularımız tabi ki bu şiveleri sonradan<br />
yapmacık bir şekilde öğrenmiş değiller, kendi<br />
doğal aksanları.<br />
Amatör oyuncularla çalışmanın zorlukları oldu<br />
mu?<br />
Bu oyuncuları yönetmek çok zor olmadı, çünkü<br />
Karadenizliler genellikle doğuştan aktörler.<br />
Çoğu günlük yaşamlarında bir tiyatro sahnesinde<br />
oynar gibi. Ayrıca amatör oyuncularla<br />
çalışmak daha da ilginç. Fazla starlaşmış, fazla<br />
tanınan oyuncular genellikle kendileri olmaktan<br />
kurtulamıyorlar bir türlü. Hangi karakteri oynarlarsa<br />
oynasınlar, o karakter değil de kendi kimlikleri<br />
öne çıkıyor. Ama biz hiç beklemediğimiz<br />
başka bir zorlukla karşılaştık. Halktan insanları<br />
birarada tutabilme zorluğu. Bir gün gelirlerse<br />
öbür gün kaybolabiliyorlar. Ya çay toplamaya<br />
gidiyorlar, ya başka bir işleri oluyor, ya dağdaki<br />
köyüne çıkıyor, orada telefonları da çekmiyor,<br />
devamlılığın önemini bilmiyorlar tabi. Kendileriyle<br />
sözleşme bile yapsam, işe gelmedi diye her<br />
birine dava açacak değilim, açsam ne olacak<br />
zaten.<br />
Film yurt dışında vizyona girecek mi?<br />
Film yurtdışında da vizyona girecek. Cannes<br />
Film Festivali marketindeydi, orada epeyce<br />
değişik ülkeyle temasımız oldu. Sanıyorum önümüzdeki<br />
sonbaharda Fransa başta olmak üzere<br />
bu ülkelerin sinemalarında görülebilecek.
n Bir gün bir film seyrettim ve hayatım<br />
değişmedi… Ama yoğun bir tanıdıklık duygusunun<br />
içine düştüm: Muriel Barbery’nin<br />
“L’Elégance du Hérrison” “Kirpinin Zarafeti”<br />
adlı romanından uyarlanan “Le Herrison”-<br />
(“Kirpi”- Film adı Türkçeleştirirken, biraz<br />
metafor düşmanlığı yapılmış,) “Yaşamaya<br />
Değer” adlı filmden bahsediyorum.<br />
Yönetmenliğini ve senaristliğini Mona<br />
Achache’nin yaptığı film, Paris’te yaşayan<br />
varlıklı bir ailenin kızı olan 11 yaşındaki<br />
Paloma’nın, hayatı ve çevresini sorgulama<br />
sürecini anlatıyor. Paloma, arayışını evdeki<br />
kamerayla çektiği filme aktarıyor; kahramanın öznel<br />
gözüyle, film yönetmeninin tanrı gözünü eş zamanlı<br />
olarak gördüğümüz ustalıklı bir çatı inşa edilmiş.<br />
Baştan söyleyelim, Paloma, had safhada zeki ve iç<br />
dünyası oldukça zengin bir kız; kendi filmine başlama<br />
sebebini şöyle anlatıyor:<br />
“Bütün bu şans ve berekete rağmen farkındayım ki<br />
gittiğim yolun sonu bir akvaryum, öyle bir dünya<br />
ki bütün yetişkinler araba camına çarpan sinekler<br />
gibi. Bu akvaryum, bana göre değil, kararımı verdim.<br />
Bu senemi doldurduğumda, 12. yaş günümde, 16<br />
Haziran’da, tam 165 gün sonra kendimi öldüreceğim.<br />
Kendimi öldürmem, bunu çürüyen bir sebze gibi<br />
yapacağım anlamına gelmiyor. Öldüğünüzde önemli<br />
olan, ölümün kendisi değil, o anda ne yaptığınız.<br />
Taniguchi’nin mangasında, kahramanlar Everest’e<br />
tırmanırken ölmüşlerdi. Benim Everest’im de işte<br />
bu: Bir film yapmak, hayatın neden saçma olduğunu
anlatan bir film… Başkalarının ve bizim hayatımızın. Eğer hiçbir<br />
şeyin anlamı yoksa bununla başa çıkmanın bir yolu olmalı…”<br />
Paloma; sosyal sınıf kavramının farkında, ikamet ettikleri<br />
apartmanı “zenginlerin yaşadığı bir apartman” olarak tanımlıyor:<br />
“Ailem zengin, dolayısıyla ablam ve ben de zenginiz”… Annesinin<br />
hayat algısını “Evin kedisi dışarı çıkmasın, kapıcı içeri<br />
girmesin” olarak tercüme ediyor. “Mazoşizm konusunda dinlerle<br />
yarışabilecek tek rakip herhalde psikanalizdir” cümlesini bir avazda<br />
kurabiliyor. (Hala 11 yaşında!) Psikanaliste giderek geçirdiği<br />
10. yılı şampanya patlatarak kutlamaya hazırlanan annesi, kabine<br />
değişikliğine kurban bir bakan olan babası ve annesinden az<br />
nevrotik babasından çok zeki olmayı hayat amacı haline getiren<br />
ablasını kapsayan, seçmediği bir ailenin onaylamadığı algısı içinde<br />
yaşamaktadır. Ama ölüm sürecini kendi seçmek ister.<br />
Film, genel olarak Paloma’nın oldukça keyifli(!) intihar günlüğü<br />
aksında akıyor. Zira kızımızın, kamerasıyla çevresindekilerin
sığlığını ve içinde yüzdükleri halde fark etmedikleri<br />
ironik halleri belgelemeden ölmeye niyeti<br />
yok. “Yaşamaya Değer”de ana aksa paralel<br />
olarak komşuların hayat hikâyeleri de ustalıkla<br />
örülmüş. Paloma’nın kamerası ve baktığını didik<br />
didik eden gözlerinden tüm apartman sakinleri<br />
nasibini alıyor.<br />
Apartman sakinleri içinde, “sakinlik” lafının gerçek<br />
manada hakkını veren, apartmanda yaşayan<br />
diğer kişilere göre konumunu “komşu” değil<br />
yalnızca “kapıcı” olarak nitelendiren Renée’nin<br />
hikayesi, Paloma’nınkiyle paralel işlenmiş.<br />
54 yaşındaki Renée 27 yıldır bu apartmanda<br />
kapıcılık yapmaktadır. Kendini, “Dul, kısa<br />
boylu ve şişman” olarak tanımlıyor. Sınırlarını<br />
kabullendiği hayatını, el alışkanlıklarına göre<br />
yaşıyor.<br />
Hikaye, “bu hayat yaşamaya yahut ölmeye<br />
değer mi?”den ziyade, kendine ait bir<br />
dünyası olmak üzerine kurulmuş. Renée’nin de<br />
Paloma’nın da durumunda, Adam Mickievicz’in<br />
“huzuru evinde bulamamıştı çünkü evinde huzur<br />
yoktu” dizelerini çağrıştıran bir yan var.<br />
Paloma ve Renée birbirlerini kendine ait bir<br />
odası olmakla övüyor. İkisi de insanlardan gizledikleri<br />
birer evren kurarak kendilerine nefes<br />
alanı yaratmaya çalışıyor ve insanların gizli<br />
dünyalarına girmeye çalışmalarından şikâyetçi.<br />
Paloma’nın odası, günlük tutar gibi duvarlara<br />
kendi süreçlerini bezediği resimleri, kasetleri,<br />
kitaplarıyla adeta bir evren. Renée ise, evinin<br />
arka odasında herkesten gizlediği rafları tıka<br />
basa kitap dolu bir okuma odası oluşturmuş,<br />
ancak oraya kapandığında kendini iyi hissediyor.<br />
Şimdiye kadar fark edileceği üzere, Wirginia<br />
Woolf’un “Kendine ait bir oda” şiarının<br />
altı sıkça çizilmiş- sırf bu bile benim için filmi<br />
makbul kılmaya yeterli. “Yaşamaya Değer”de,<br />
sığınak yaratmak, bir hayat yaratmakla eş değer<br />
bulunuyor.<br />
Paloma, çocuk olmasının ve ailesinin sosyal<br />
statüsünün de verdiği imkanlarla bir sığınağı<br />
olduğunun altını çizip, küçük yaşta iç zenginliği<br />
ve kulak dolgunluğuyla edindiği hikmetleri her<br />
fırsatta etrafına saçarken; Renée, insanların<br />
kafasındaki “kapıcı” profiline uymazsa işini<br />
kaybedeceği endişesiyle kendini de bir sığınağı<br />
olduğu bilgisini de saklıyor: “İnsanlar beni sevmez<br />
ama bana katlanırlar, çünkü onların gözünde<br />
tipik bir kapıcı örneğiyim. Çirkin, şişman, asık<br />
suratlı, kedisi fasulye kokusu sinmiş koltuklarda<br />
uyuklarken kendisi de televizyon izlediği koltuğa<br />
yapışmış halde pinekleyen bir kapıcı.”<br />
Paloma’nın meraklı eli Renée’nin evindeki sığınak<br />
kapısının kulpunu indiriyor ve Paloma o güne<br />
kadar sadece kapıcıları olarak gördüğü Renee’nin,<br />
kitaplardan oluşturduğu dünyasına giriyor...<br />
Ardından hem Paloma’nın hem Renée’nin hayatı,<br />
apartmana yeni taşınan Japon iş adamı Kakuro<br />
Ozu’yla tanışmalarıyla değişiyor.<br />
Yeni komşu Kakuro Ozu, Japon sinemasından<br />
Rus edebiyatına pek çok alanda geniş bir birikimi<br />
olan Renée’nin kapısını çalıyor, aralarında<br />
ikisinin de hayran olduğu Tolstoy üzerine, küçük<br />
bir diyalog geçiyor, Kakuro Ozu, Renee’yi ilk<br />
bakışta keşfediyor ve aşka meyilli bir arkadaşlık<br />
başlıyor…<br />
Kakuro ve Paloma, Renee’yi kendi yöntemleriyle<br />
araştırıyor. Paloma Kakuro Azu’ya Renée’de<br />
bir kirpinin zarafeti olduğunu söylüyor: dışardan<br />
dikenlerle zırhlı, tam bir kale, ama içinde kirpiler<br />
kadar doğrudan bir rafinelik var. Onlar haksız<br />
yere duyarsız, uyuşuk görülen, şiddetle yalnız ve<br />
korkunç bir şekilde zarif hayvanlar….<br />
Bu bir, “bir film seyrettim ve hayatım değişti”<br />
filmi değil, ama insanı yoğun bir tanıdıklık duygusuna<br />
çağırıyor, kahramanlarla özdeşlik kurma<br />
alanında oldukça davetkar. “Yaşamaya Değer”,<br />
empati tohumlarını (özellikle kadı seyirciyle) bol<br />
bereket savurmuş. İnsan Paloma’yı görünce “aynı<br />
benim çocukluğum!” demeden edemiyor, aynı<br />
bizim çocukluğumuz değildir muhtemelen. Ama<br />
beşer, şaşar, kendini kayırır … 11 yaşında dünyayı<br />
akıllara zarar bir analitik algıyla didikleyen Paloma,<br />
seyrederken insanda geçmişini restore<br />
ederek; hayat ve sınıf kavramı konusunda daha<br />
o yaşında oldukça parlak saptamaları olan bu<br />
kızla hemen tanıdık olma isteği yaratıyor: Bu kızı<br />
bir yerlerden, mümkünse kendi çocukluğundan<br />
hatırlama isteği, evet dünya adil bir yer değil ama,<br />
ben bunu “zaten” daha çocukken anlamıştım<br />
deme dürtüsü: Büyüyüp dünyayı kurtaramadık,<br />
bari çocukluğumuzu elden geçirip hayatı ta o zamandan<br />
anlamış olalım! (mı?)<br />
Renée’ye gelince, umut kıvılcımlarının harlanarak<br />
olimpiyat meşalesine dönüştüğü nokta
urası:Kapıcı dairesinin, dar kanatları boşlukta pek<br />
ferah açılan kapısı, seyircinin de içine su serpiyor.<br />
Film, Renée aksında bir aşamadan sonra finaline<br />
kadar diyor ki: ey kadınlar, yalnız, asosyal, çirkin ve<br />
şişman olabilirsiniz. Bazı sabahlar uyandığınızda nefesiniz<br />
bir mamutunki gibi kokabilir. Sosyal statünüz<br />
saygı görmenizi sağlamayabilir, belki yıllarca önemsiz<br />
biri olarak addedilip etrafınızdakilerce fark edilmediniz.<br />
Amaaa… Eğer kendi dünyanız varsa, bir<br />
gün kapınızı, Hem Tolstoy’a hakim hem sizin için<br />
yemek yapacak, hem film kültürü yüksek, hem sosyal<br />
statüyü önemsemeyen, hem sizi anlamaya<br />
çalışan hem huysuzluklarınızı tolere edecek bir adam<br />
çalabilir. Bkz: Kakuro Ozu. Hayallerdeki sevgilinin<br />
kapınızı çalması an meselesi… Şıklığının altını çizmeyecek<br />
kadar zarif bir adam bu üstelik. Onunla, ne<br />
olmak isterseniz o olabilirsiniz. Adam hem paltonuzu<br />
tutuyor, hem tuvalette Mozart dinliyor. Üstelik şık bir<br />
sofrada şöpürdeterek yemek yiyecek kadar da rahat<br />
ediyorsunuz yanında….<br />
Eee, ne demişler, sinema bir mucizedir, aslında<br />
sinemanın vaad ettiği bir mucizedir. Filmin sonuna<br />
doğru filmden katharsise ulaşmış, bütün duygularım<br />
sağılmış olarak çıkacağım hissine kapılıp içimden<br />
söylenmeye başladım: Sinemada geçirdiğim iki<br />
mutlu saatin bedelini; filmden çıktığımda, sokakta<br />
akan hayatın ot gibi gelmesi olarak ödediğim çok film<br />
izlemiştim. Çok şükür, senarist ahlaklı davranmış,<br />
bir son dakika golüyle seyircinin ayağını boşa<br />
düşürmüş; “…ve sonsuza kadar mutlu yaşamışlar”<br />
cümlesini kurmaktan geri durmuş.<br />
Senaryoda en sağlam çizilen karakterler Renée ve<br />
Paloma. Paloma’nın burjuva aile bireyleri ise ince<br />
nüanslarla fakat fazla detaya girilmeden biraz tipleme<br />
bazında yansıtılmış. Sınıf kavramını iğneli bir dille<br />
sorgulayan filmde elleri dize vurdurtacak kahkahalar<br />
atmıyoruz ama çok keskin bir mizah duygusu var.<br />
Ayrıca Paloma’nın hayal dünyası verilirken kullanılan<br />
illüstrasyonlar çok etkileyici.<br />
Filmde Josiane Balasko, Garance Le Guillermic,<br />
Togo Igawa, Anne Brochet, Ariane Ascaride,<br />
Wladimir Yordanoff ve Sarah Lepicard’ın rol alıyor.<br />
“Yaşamaya Değer”,<br />
mümkün mertebe kafa karıştırıyor, soru soruyor,<br />
umut veriyor, türlü çözümler öneriyor ama mutlak<br />
mutlu son vaadi verip seyirciyi kandırmıyor: gerçekçi,<br />
hayalperest ve ahlaklı. Velhasılkelam; izlenmeye<br />
değer…
1970 / George Seaton<br />
n Yoğun kar yağışının zaman zaman şiddetlenerek<br />
seferleri aksattığı gece havalanan yolcu uçağında,<br />
bir yaşlıca yolcunun çantasında bomba düzeneği<br />
bulunmaktadır. Amacı, başarısız iş yaşamının bedelini<br />
yoksulluk olarak ödettiği karısına, bu patlamadaki<br />
ölümünün ardından sigorta poliçesindeki yüklü<br />
miktarı bırakmaktır. Ancak bir dizi gelişme sonucu<br />
durum fark edilir; adam ön tarafa kaçar ve talihsiz<br />
bir müdahale sonucu tuvalete girip bombayı patlatır.<br />
O an, gövdede açılan delik sonucu iç basıncı düşen<br />
kabin içindekilerin hızla uçuşarak dışarıdaki hava<br />
tarafından emildiği andır!<br />
Felaket filmlerinin yetmişli yıllarda gözde olmasının<br />
başlangıcında, bir havalimanı içinde yer alan çok<br />
sayıda karakter, aralarındaki ilişkiler ve zengin olay<br />
örgüsüyle, Arthur Hailey’in bu çok satan romanının<br />
uyarlaması büyük ilgi görmüştü. Film, ‘En İyi Film’<br />
de dâhil 10 dalda Oscar adayı olup, sadece, ‘kaçak<br />
yolcu’ rolündeki tatlı ihtiyar Helen Hayes’e ‘En İyi<br />
Yardımcı Kadın Oyuncu’ ödülünü kazandırdı.
Bornova Bornova filmiyle<br />
fırtınalar estiren Damla<br />
Sönmez en sonunda Genç<br />
Cadı Ödülü’nü de aldı.<br />
İşte genç cadımız Damla<br />
Sönmez’in bilinmeyenleri…
SERDAR AKBIYIK<br />
n Uçan Süpürge Film Festivali’nde<br />
Genç Cadı Ödülü’nü alan Damla<br />
Sönmez dev adımlarla geliyor. İlk<br />
filmi olan Bornova Bornova ile<br />
Antalya’dan Yardımcı Kadın Oyuncu,<br />
Uçan süpürge’de Genç Cadı,<br />
Sadri Alışık Ödülleri’nde Umut<br />
Veren Oyuncu Ödülleri’nin sahibi<br />
olan Sönmez daha ilk filmindeki<br />
performansıyla kendini kanıtladı.<br />
Üstelik bu ödüllerin dışında art<br />
arda sinema filmleri çekti. Önümüzdeki<br />
aylarda Sönmez’i İsmail<br />
Hacıoğlu ile başrolü paylaştığı<br />
Çakal ve Kösem Sultan’ın hayatını<br />
canlandırdığı Mahpeyker: Kösem<br />
Sultan filmlerinde izleyeceğiz.<br />
Gelecek 10 yılın en önemli<br />
kadın oyuncularından olacağına<br />
inandığım Sönmez oyunculuk<br />
eğitimine yurt dışında aldığı kurslarla<br />
da katkıda bulunuyor. Tam bir<br />
küçük cadı geliyor. Sinemamızdaki<br />
büyüsünü seyretmek de bize zevk<br />
veriyor. İşte sinemamızın yeni<br />
küçük cadısı Damla Sönmez…<br />
Bornova Bornova filminde<br />
canlandırdığın Özlem karakteriyle<br />
bir ödül daha aldın. Ucan Süpürge<br />
Film Festivali’nde sana verilen<br />
Genç Cadı Ödülü’nü nasıl yorumluyorsun?<br />
Ben aslında festivale gidemedim ve<br />
filmleri izleyemedim. Ama haberlerini<br />
hep takip etmeye çalıştım ne<br />
yapıldığını öğrenmeye çalıştım.<br />
Uçan Süpürge çok önemli bir festival,<br />
bu kadar çok destek aldığını<br />
görmek de çok güzel. Böyle bir<br />
ödül almak çok mutluluk verici.<br />
Bu ödül diğerlerinden farklı. Genç<br />
Cadı Ödülü’nü almamın tek sebebi<br />
filmde gösterdiğim performans<br />
değil. Bornova Bornova filmindeki<br />
karakter de aslında ödüle<br />
layık görüldü. Tek başıma değil<br />
canlandırdığım karakter Özlem’le<br />
beraber aldım bu ödülü. O yüzden<br />
çok daha farklı, önemli bir ödül<br />
benim için.<br />
Peki, bu ödülü sana tam olarak ne<br />
için verdiklerini düşünüyorsun?<br />
Özlem karakteri anlaşılmaya<br />
çalışılması gereken bir kız<br />
aslında. Femme fatale olarak<br />
ünlenebilecek bir kadın Özlem.<br />
Ama bence femme fatale değil.<br />
Eğer filmin senaryosu klasik bir<br />
akışa sahip olsaydı Özlem ya<br />
dansöz ya şarkıcı olurdu, ya da<br />
kötü yola düşerdi. Ama bunlara<br />
başvurmuyor. Kendi ayaklarının<br />
üzerinde durabilmek için cinayet<br />
bile işleyebiliyor.<br />
Türk sinemasındaki kadın rollerinde<br />
bir cinsiyet ayrımcılığı görüyor<br />
musun?<br />
Türk sineması değil tüm dünyada<br />
çok sık görülen bir şey bu zaten.<br />
Genel algı bu şekilde. Çok aşırı<br />
feministler de otoriteye karşı<br />
gelerek otoriteyi kabul etmiş<br />
oluyor zaten. Aldığım ödülün<br />
gerekçesinde de yazıyor aslında.<br />
Erkeklerin dünyasında erkekmiş<br />
gibi yer almaya çalıştı ama bir<br />
yandan da kadınlığını kaybetmedi.<br />
Bornova Bornova ile ilk olarak<br />
Antalya’da Yardımcı Kadın Oyuncu<br />
Ödülü’nü almıştın, o günden<br />
bu güne neler değişti?<br />
Daha çok bilinçlendim. Artık<br />
her şeye çok farklı bir yerden<br />
bakıyorum. Bornova Bornova
enim kişisel gelişimim açısından bana<br />
çok fayda sağlayan bir işti. Çok farklı<br />
açıdan bakabiliyorum. Mesela insanın<br />
kendini eleştirebilmesi lazım… Bu özelliği<br />
belki lisede edinmemiz lazımdı ama<br />
ben buna sahip değildim. Ödül sonrası<br />
yaşadığım dönemde kendime daha fazla<br />
eleştirel bakabilmeye başladım. Bunun<br />
dışında öğrenci olduğum için hala finallerime<br />
gidip geliyorum, ders çalışıyorum,<br />
sahne çalışıyorum. Her şey aynı akışında<br />
devam ediyor aslında. Hakikatten sözü<br />
olan, bir şey anlatmaya çalışan, zekice<br />
düşünülmüş filmlerde oynamak istedim.<br />
Zaten her oyuncunun isteği budur.<br />
Anladığım, anlatabileceğim filmlerde<br />
oynamak istedim. Projeleri okuyup<br />
değerlendirme açısından daha fazla kendime<br />
güvendim, seçme<br />
özgürlüğüm oluştu.<br />
Ödül sonrası yaptığın işlere baktığımız<br />
zaman bir ivme kazandığın gözüküyor. İki<br />
tane sinema filmin vizyon alacak bu yıl<br />
sanıyorum?<br />
Şansın rolü var ama çok çalışmakta<br />
önemli. Aynı zamanda doğru yerde olmak,<br />
çalıştığın insanların da doğru yerde<br />
olmasıyla da ilgili. Çakal’ın vizyonu 2010<br />
Eylül olarak görünüyor. Kösem Sultan ise<br />
yine bu yıl vizyona girmek zorunda çünkü<br />
2010 İstanbul Kültür Başkenti projesi. Bir<br />
tanesi eylül bir tanesi ekim sonu, kasım<br />
başı olarak görünüyor. Kösem Sultan’ı<br />
şubatta çekmeye başladık mart sonunda<br />
bitti. Fakat üç boyutlu çalışmalar efektler<br />
çok fazla olduğu için montajla paralel<br />
olarak gidiyor. Çakal ise çok güzel bir<br />
iş... Erhan Kozel’in yönettiği ilk uzun<br />
metraj filmi. İsmail Hacıoğlu, Erkan Can,<br />
Çetin Altay, Uğur Polat gibi çok güçlü
isimler var filmde. Yine tek kadın<br />
karakteri benim filmin. Orada<br />
hikâye İsmail’in oynadığı karakter<br />
üzerine şekilleniyor. Yokluktan,<br />
amaçsızlıktan cahillikten<br />
doğan duyguların bir çocuğun<br />
üzerinde yarattığı buhran. Kösem<br />
Sultan projesi ortaya çıkınca<br />
çok fazla panik oldum. Bir sürü<br />
kaynak aldım. Hatta çok kafam<br />
karıştı çünkü yabancı kaynaklar<br />
ile Türk kaynaklar arasında çok<br />
farklılıklar var Kösem Sultanla<br />
ilgili. Bir yerde çocukken saraya<br />
getiriliyor, bir yerde genç kızken<br />
geliyor. Bizim versiyonumuzda<br />
çocukken saraydaki zanaatkâr bir<br />
ailenin yanına getiriliyor. Ondan<br />
sonra orada fark edilip hareme<br />
alınıyor. Gerçekten yaşamış bir<br />
kadını canlandırmak çok farklı.<br />
Siz hissediyorsunuz, enerjisi hala<br />
mevcut orada. Platoda çektik ama<br />
Topkapı Sarayı’nda dış çekimlerimiz<br />
vardı. O kostümlerle orada<br />
olmak çok fazla heyecan verici<br />
bir şeydi. Öyle bir hazırlık dönemi<br />
geçirdim. Senarist ve yapımcımız<br />
olan Avni Özgürel ve Kösem<br />
Sultan’ın olgunluk dönemini<br />
canlandıran Selda Akkor ile bütün<br />
sultanlardan bahsettik, nasıl<br />
gelmiş, neler olmuş diye. Avni<br />
Ağabey sete geldi, sürekli fikir alış<br />
verişi yapabildik. Umarım altından<br />
kalkabilmişizdir.<br />
Bu filmlere baktığım zaman<br />
canlandırdığın karakterlerin hepsinin<br />
de çok güçlü kadın karakterler<br />
olduğunu görüyorum. Bu tür<br />
rollerin üst üste sana gelmesini<br />
neye bağlıyorsun?<br />
Bilmiyorum aslında bunu<br />
yapımcılara, yönetmenlere sormak<br />
lazım. Ben de merak ettim şu an,<br />
sorabilirim. Hiç bir fikrim yok ama<br />
şanslı hissediyorum kendimi.
Üniversite kaçıncı sınıftasın?<br />
3. sınıfım. Fransa’ya gittiğim için bir sene<br />
kaybım oldu.<br />
Fransa’ya neden gittin ?<br />
Sen Josef’te okudum. Lisede Fransız üniversitelerine<br />
başvuruyorduk. Ben de başvurdum<br />
ve kabulüm geldi. Tiyatro<br />
bölümü seçmiştim ama<br />
kuramsal bir bölümdü o akademisyenlik<br />
yapılıyordu.<br />
Oyunculuk derslerimiz<br />
yoktu. Fransa’ya üniversite<br />
okumaya gittim aslında<br />
ama kalmadım bir senenin<br />
sonunda geri döndüm.<br />
Yeni oyuncular mutlaka<br />
yurt dışında eğitim<br />
alıp Amerika’da bir<br />
deneyim yaşamak istiyorlar.<br />
Sanıyorum sende<br />
ABD’ye gidiyorsun. Bu<br />
sadece eğitim için mi<br />
yoksa Hollywood’un nasıl<br />
olduğunu, olayların orada<br />
nasıl işlediğini görmek için<br />
mi?<br />
Nasıl gittiğini görme isteği<br />
de var. Ben işimi çok seviyorum.<br />
Benim için Türkiye<br />
ya da Amerika ikisi<br />
arasında bir fark yok. Nerede iyiyse nerede<br />
oyunculuğuma katkım olacaksa ben orada<br />
çalışmak istiyorum. Mesela üniversite birinci<br />
sınıftayken Londra’ya gittim, bir ay kadar<br />
kaldım. Oyunlar izledim, workshopa katıldım,<br />
yurtdışı çok ayrı bir vizyon açıyor. Herkesin<br />
dünya algısı farklı. Bu sırf yurt dışında değil,<br />
Bursa’yla İstanbul arasında da böyle ve biz<br />
insanla ilgili bir iş yapıyoruz. Sırf profesyonel<br />
anlamda sahnede ya da kamera önünde<br />
olanları görmek değil, sokakta insanlar ne<br />
yapıyor bunları görmekte çok önemli.<br />
Oyunculuk artık senin için bir meslek, ailenin<br />
sana desteği nasıl bu konuda?<br />
Ailem her zaman benim arkamda, çok şanslı<br />
olduğumuz düşünüyorum bu yüzden. Tabi<br />
Fransa’ya giderken, oradan döndükten<br />
sonra tekrardan burada konservatuara<br />
gireceğimi duyduklarında acaba farklı<br />
bir bölüm mü okusan dediler ama benim<br />
küçüklükten beri bunu ne kadar çok<br />
istediğimi biliyorlar. Ne annem ne babam<br />
hiç karşı çıkmadılar. Babalar genelde<br />
daha çok karşıdırlar ama<br />
babamın öyle bir tepkisi<br />
varsa bile bana hiç belli<br />
etmedi, hiç yansıtmadı. Hep<br />
yanımda oldular. Mesela<br />
gelen senaryoları biz<br />
oturur babamla konuşuruz.<br />
Babamın bilgisine çok güvenirim<br />
ben. Mesela Bornova<br />
Bornova filminde babamın<br />
da yaşadığı çok şeyler var<br />
80’lerde. Babam mimar ama<br />
ODTÜ’de sosyoloji okurken<br />
birinci sınıfta İstanbul’a<br />
kaçıyor Mimar Sinan’da<br />
okuyor, çok şey yaşamış o<br />
da. Bunlardan yararlanmaya<br />
çalışıyorum. Her zamanda<br />
arkamdalar, keşke herkes<br />
bu kadar şanslı olsa.<br />
Peki, bu noktada<br />
yaptıklarına bakıyorum<br />
ve çok da dizilerde<br />
oynamayı tercih ettiğini<br />
düşünmüyorum. Televizyona nasıl<br />
yaklaşıyorsun?<br />
Bir dizinin senaryosu, hikâyesi sizi<br />
heyecanlandırıyorsa onu yaparsınız<br />
ve mutluda olursunuz. Televizyon sektörünün<br />
maalesef bu çalışma saatleri beni<br />
rahatsız ediyor. Biz oyuncuyuz sahnemizi<br />
çekip gidebiliyoruz ama set ekibi sürekli<br />
orada, çok fazla çalışıyorlar. Sadece üç<br />
saat uyuyup devam eden insanlar biliyorum.<br />
Bundan sonra neler yapacaksın?<br />
Konuşulan bir dizi projesi var. New York<br />
Film Akademi’ye gidiyorum, temmuzda<br />
döneceğim, kısa süreli bir workshopa<br />
gidiyorum. Döndükten sonra son sınıfım<br />
var, dizi olursa diziye başlayacağım.
Bu yazıda göç eden,<br />
mülteci olarak yollara<br />
düşen ve bilmedikleri<br />
ülkelerde yurt kuran<br />
filmleri ele aldık…
BANU BOZDEMİR<br />
n Sinemada yollara düşme hali isteyerek ve<br />
istemeyerek cereyan eder. İnsanlar çeşitli<br />
hallerde yollara düşerler ama bazen bir yere<br />
sığınmak, kötü koşullardan kaçmak ve bilmedikleri<br />
bir yeri yurt edinmek düşüncesi de<br />
yollara çıkmak için bir sebeptir. Bu yazıda<br />
göç eden, mülteci olarak yollara düşen ve<br />
bilmedikleri ülkelerde yurt kuran filmleri ele<br />
aldık… Politik ve sosyal yanları olan bu filmler<br />
‘yol’ filmlerinden zorunluluk halinden dolayı<br />
ayrılıyor. Türk sinemasında 60’ların sonu 70’lerin<br />
ortasında bu filmlere fazlaca yer verilmiş,<br />
hatta göç etmenin acısıyla birçok aile dağılmış,<br />
birçok yürek yanmıştı. Türkan Şoray’ın<br />
yönettiği Dönüş bu acılı filmlere bir örnektir,<br />
Tunç Okan’ın Otobüs filmi kaçak işçi olarak<br />
İsveç’e giden bir avuç insanın psikolojierini<br />
çarpıcı bir biçimde ortaya serer. Almanya Acı<br />
Vatan, Kırkmetre Kara Almanya, Polizei, Berlin<br />
in Berlin, Gurbetçiler, Yanlış Cennete Elveda,<br />
Sarı Mercedes, ve Baba ülkemizde dış göç<br />
üzerine çekilen filmlerden…<br />
Bu ay vizyona girecek ve bu dosyanın fikir<br />
babası olan Costa Gavras imzalı Cennet<br />
Batıda / Eden is West Avrupa’da yasadışı göçmen<br />
olarak yaşayan genç Elias’ın hikâyesini<br />
anlatıyor. Kaçak olarak Fransa’ya giden bir<br />
gemiye binen Elias tıpkı İlyada’da olduğu gibi<br />
Ege Denizi’nden başlar yolculuğa, Cennet ve<br />
Cehennem denemeleri (tatil köyü) onu Paris’e<br />
ulaştırır sonunda… Bu filmden yola çıkarak<br />
ülkelerinden uzaklaşan, ülkelerini özleyen, yeni<br />
yaşamlarını kuran ya da kuramayan filmleri ele<br />
aldık… Daha çok doğudan batıya yapılan göçler<br />
var ama tersine göç örnekleri de mevcut…<br />
Halit Refiğ imzalı Gurbet Kuşları 1964 yapımı bir<br />
film. Bir iç göç hikayesi, Maraş’tan İstanbul’a<br />
gelen bir ailenin trajik hikayesi, var olma<br />
dayanışması. Elde avuçta ne varsa bu koca<br />
şehre yedirerek tekrar Maraş’a dönen ailenin<br />
yitik hikayesi, etkili bir göç filmi.<br />
Mahsun Kırmızıgül imzalı Güneşi Gördüm de<br />
yıllar sonra İstanbul’a yapılan zorunlu göçü<br />
anlatıyor. Doğudan, yaşadıkları topraklardan<br />
koparılan insanlar İstanbul’un kalabalığı ve
karmaşasında dağılıp gider, acı ve hüzün eksik<br />
olmaz hayatlarından.<br />
Radoslav<br />
Spassov imzalı<br />
Çalıntı Gözler,<br />
1980’lerin<br />
sonunda,<br />
Bulgaristan’da<br />
Türklere yapılan<br />
dayatmaların<br />
doruğa çıktığı<br />
dönemde Türk<br />
Öğretmen Ayten<br />
ile Bulgar<br />
askeri Ivan ‘ın<br />
aşk hikayesini<br />
anlatıyor.<br />
Baskılar sonucu<br />
onbinlerce Türk<br />
göç ediyor ama Ayten doğduğu toprakları terk<br />
etmiyor, bu da filmi diğerlerinden az da olsa<br />
ayırıyor.<br />
Geçen haftalarda<br />
vizyona<br />
giren Nesli<br />
Çölgeçen’in<br />
Denizden<br />
Gelen’i ise<br />
trajedisi ve<br />
öyküsüyle<br />
tam bir mülteci<br />
göç filmi.<br />
Türkiye’nin<br />
mülteci geçiş<br />
noktası olması,<br />
insanların bilinmeyene<br />
yolculuk<br />
yapması,<br />
umut ve umutsuzluk<br />
çemberini aynı anda kırmaları bu filmi<br />
de bu kategoriye sokuyor. Reis Çelik imzalı<br />
Mülteci ise doğudan Almanya’ya uzanan bir<br />
kaçış öyküsü. Hayatı alt üst olan bir adamın<br />
yurt dışına kaçması, mülteci kampına sığınması<br />
ve zor günler yaşaması, bıraktığı topraklarda<br />
kalsaydı daha mı iyi olurdu acaba sorusunu<br />
sordurtuyor…<br />
Michael Winterbottom’un In This World / Bu<br />
Dünyada<br />
Jamal ve<br />
Enayatullah’ın<br />
daha iyi bir<br />
gelecek için<br />
doğudan<br />
batıya uzanan<br />
yolculuklarını<br />
anlatıyor.<br />
Aralarındaki<br />
sosyal farklılık<br />
yollarda kaybolur,<br />
Pakistan,<br />
İran<br />
üzerinden<br />
Türkiye’ye<br />
girerler, İstabul<br />
önlerinde yeni bir dünya olarak açılır. Kimi zaman<br />
ülkemizin de ‘batı’ olarak algılandığı filmlerden.<br />
Philippe<br />
Loiret imzalı<br />
Welcome /<br />
Hoş geldin<br />
Fransa’nın<br />
kuzeyindeki<br />
Calais kentinde<br />
yaşayan ve<br />
Manş Denizini<br />
yüzerek geçmeye<br />
çalışan<br />
kaçak bir Iraklı<br />
Kürt göçmen<br />
gencin hayatını<br />
anlatıyor.<br />
Gencin bu<br />
kadar azimli<br />
olmasının ardında İngiltere’de yaşayan sevgilisi<br />
Mina’ya ulaşma isteği yatıyor. Filmde Türk<br />
oyuncular da yer almıştı.<br />
Umuda Yolculuk Xavier Koller yönetiminde<br />
Maraş’tan İsviçre sınırına uzanan bir göç<br />
öyküsü. Meryem ve Haydar’ın çocuklarıyla<br />
İsviçre’de mutlu ve refah bir hayat kurma<br />
hevesleri İsviçre’nin Alp soğuklarına takılacak<br />
ve trajediyle sonuçlanacaktır.<br />
Yakın zamanlı yerli bir film olan Umut Adası<br />
Türkiye’den İngiltere’ye kaçak yollarla giden bir
grup insanın yaşadığı dram üzerine. Geminin<br />
içinde iç hesaplaşmalara da fazlaca değinen<br />
filmde herkesin hayali farklıdır. Ama gerçekler<br />
çok daha farklıdır!<br />
Uzak Ufuklar bu türün bir hayli başarılı<br />
örneklerinden. Ron Howard imzalı film, tarihi<br />
fonlarda geçen bir aşk ve mücadele öyküsü.<br />
Toprak sahibi olmanın üst düzey olduğu<br />
zamanlarda, toprak sahibiyle anlaşmazlığa<br />
düşen Joseph<br />
Dolley, adamın<br />
kızını da alıp yollara<br />
düşer, ülkeyi<br />
terk eder. Ama<br />
yeni topraklar da<br />
özgürlük ve umut<br />
vaat etmez pek…<br />
Fassbinder’in<br />
Korku Ruhu<br />
Kemirir filmi Faslı Ali’nin çalışmak için geldiği<br />
Almanya’da yaşadığı zorlukları anlatır. Ali<br />
orada 60 yaşlarındaki Emmi ile evlenince göçmenlere<br />
sıcak bakmayan insanlar tarafından<br />
dışlanırlar. Yönetmen Emmi ve Ali üzerinden<br />
sert bir toplum eleştirisi yapar aynı zamanda.<br />
Dardenne Kardeşlerin La Promisse / Vaat<br />
filmi Belçika’ya kaçak yollardan gelen göçmenleri<br />
kullanan bir baba ve oğulu anlatıyor.<br />
Belçika’nın zenginliği işçilerin sefilliğini ve<br />
ezilmişliğini daha da görünür kılıyor. İçinde bir<br />
çocuk olması bir yerlerde umut barındırmayı<br />
da kolaylaştırıyor, vicdan azabı üzerinden<br />
giden bir film.<br />
James L. Brooks’un Spanglish filmi daha iyi<br />
şartlar için Los Angeles’a göç eden çocuklu<br />
bir kadının yaşadıkları üzerine. Flor bakıcı<br />
olarak işe başlar ve olaylar bodoslama bir<br />
şekilde arkasından gelir. Dil problemi, kızının<br />
ergen sorunları ve kalbinde yeşermeye<br />
başlayan aşk…<br />
Fatih Akın’ın Solino’su da göçmenlik<br />
izi taşıyan filmlerden. İtalyan bir ailenin<br />
Almanya’da kurdukları bir yaşam üzerinden<br />
anlatılan filmde Rosa’nın ülke özlemi dinmek<br />
bilmez, Romano açtıkları pizza dükkanında<br />
mutludur, oğullar da sosyal ortamın ve<br />
özgürlüğün tadını çıkarmaya hevesli… Ama<br />
ülke özlemi derinlerde hep saklı kalır, film<br />
etnik gerilimler ve göç<br />
üzerinden bakar yeni<br />
hayatlara…<br />
Hüseyin Karabey<br />
imzalı Gitmek tersine<br />
bir gidişten ilham<br />
alıyor. Herkesin<br />
Irak’tan kaçmaya<br />
çalıştığı bir zamanda<br />
Ayça Irak’a sevgilisine<br />
ulaşmak için yollara<br />
düşer. Amacı sevdiği<br />
adamı sağ salim<br />
bulmaktır…<br />
Çizgi romandan uyarlanan<br />
Persepolis’te ülkesinin zorlu koşullarını<br />
terk eden bir kadını anlatıyor. Tahranlı farklı<br />
kız Merjane İran – Irak savaşı yüzünden ailesi<br />
tarafından Avusturya’ya gönderilir. Vatan hasreti<br />
ağır basar, tekrar döner ama yapamaz. Bu kez zor<br />
bir kararla Fransa’ya döner. Aklı ülkesinde kalır,<br />
zorunlu bir göçtür onun ki, ama umutlu olmaya<br />
kararlıdır da aynı zamanda…<br />
Bu Türkçe adıyla pek bir gülümseten Göçenler,<br />
Göçmenler, Göçürenler, Ne Varsa Götürenler / Immigrants<br />
Amerikan rüyası üzerinden Amerika’ya<br />
kapak atmaya çalışanları anlatıyor komik ve animasyon<br />
tarzında. Sosisli yemeye gitmiyorlarsa<br />
bir hayat kurmaya gidiyorlardır ve göçmenlerin<br />
yaşadığı bir apartmana yerleşirler. Sonra gelsin<br />
rüyalar, gitsin gerçekler…<br />
Marc Forster imzalı Uçurtma Avcısı bir ihanet,<br />
bir göç ve vicdan filmi sayılabilir. Taliban rejiinden<br />
kaçan Amir Amerika’ya göç eder<br />
ama çocukluğuna dair bir anı hiç aklından<br />
çıkmaz. En yakın arkadaşına yaptığı ihanet,<br />
onun öldürüldüğü haberiyle depreşir, hemen<br />
Afganistan’a döner, çocukluk arkadaşının başı<br />
dette olan küçük oğlunu bulmak için… Göçle<br />
beraber vicdanı sorgulayan filmlerden…<br />
Bahman Ghobadi’nin etkili filmi Kaplumbağalar<br />
da Uçar / Turtles Can Fly Türkiye – İran<br />
sınırındaki bir Kürt mülteci kampında yaşananları<br />
anlatıyor. Irak ile Amerika arasındaki savaş<br />
başlamak üzeredir ve çocukların yaşadığı bir<br />
kampa uzanır kamera. Farklı yaşamlar altında<br />
mutluluk oyunu oynayan çocuklar umut ve umutsuzluk<br />
arasında sıkışır çoğu zaman…
n Dün gibi aklımda..<br />
14-15 yaşlarında evinde Apple Macintosh<br />
bilgisayarı olan şanslı insanlardan biriydim. Bırakın<br />
sıradan bilgisayarı, evinde Apple Macintosh olan,<br />
belki de sayıları bir elin parmağını geçmeyecek<br />
insanlardandım…<br />
Haftanın belirli günlerinde bize, bana grafik tasarım<br />
eğitimi vermek için gelen, herbiri büyük medya<br />
gruplarında çalışan, kendi alanlarında çok bilgili,<br />
profesyonel, çizer ağabeylerimin bana bıraktıkları<br />
ödevler haricinde, bilgisayarda oyun oynamak en<br />
büyük zevkimdi… Tabii babamdan vakit bulduğum<br />
zamanlarda..<br />
O dönem evimizde olan 3-5 oyundan bir tanesi de<br />
“Prince of Persia” oyunuydu, ve hayatımda hemen<br />
hemen Photoshop kadar yeri vardı.<br />
Benim hatırladığım “Prince of Persia” oyunu,<br />
zamanımızın oyunundan çok daha farklı tabii ama<br />
yine de taş parçalarının aralarında ateş üzerinden<br />
atlayarak ierleyen, yeri geldiğinde sallanarak<br />
aşağıya sarkıp sihirli hareketlerle büyük tahta<br />
kapıları açıp bir diğer bölüme atlayan prens aynı…<br />
Yalnız oyun karakterini beyaz perdeye<br />
uyarladığınızda göz ardı edemeyeceğiniz bazı<br />
gerçekler var. Bunlardan ilki, konusunu bu tür video<br />
oyunlarından almış filmlerin, beyaz perdede başarı<br />
yakalama oranı tarihte her zaman muamma olarak<br />
kalmış olması. Bu tür filmlerin izleyici sayısı, bilgisayar<br />
oyununu sevip de, sevdiği oyunun<br />
kahramanını canlı olarak, hoplayıp zıplarken<br />
görebilme isteğiyle yanıp tutuşan, bilgisayar<br />
oyunu seven kitle içinde sıkışıp<br />
kalmış ve bundan öteye gidememiş.<br />
Bu tezin rakamsal değerleri de<br />
Max Payne, Hitman, veya Silent<br />
Hill gibi filmler hakkında<br />
rakamlar incelendiğinde<br />
kolayca görülecektir.<br />
Filmde benim dikkatimi<br />
çeken, Prens<br />
Dastan rolündeki<br />
Jake Gyllenhaal’in<br />
muhteşem<br />
performansı oldu.<br />
Bu performans,<br />
ta ki bu filmi<br />
izleyene kadar<br />
aklımın bir<br />
köşesinde<br />
kalan<br />
“Brokeback<br />
Mountain”
filminin “kırık” kovboy karakterini bir daha geri gelmeyecek<br />
şekilde silmeme yardımcı oldu diyebilirim.<br />
Bir dönem ismi “Transformers” filminin yeni bölümü için,<br />
Megan Fox’un yerine geçen Gemma Arterton ise, rolüne 2<br />
beden küçük gelmiş ve filmin zayıf halkası olmuş. Güzel<br />
oyuncunun bu tür büyük yapımlarda oynayabilmesi için<br />
biraz daha pişmesi gerek diye düşünüyorum.<br />
Benim çok değer verdiğim, ve en iyi 10 oyuncu arasında<br />
rahatlıkla ismini telaffuz edebileceğim Ben Kingsley ise<br />
bu filmde biraz hayalkırıklığı yaratmış. Belli ki oynadığı<br />
karakterin hafif pasif kalması nedeniyle zor anlar<br />
yaşamış. Belki de filmi yazan ekipten kaynaklanan bir<br />
problem sonucu Ben Kingsley gibi bir isim sadece filmin<br />
posterinde yazılması için kullanılmış.Keşke o muazzam<br />
oyunculuğundan da faydalanabilselerdi…Boaz<br />
Yakin, Daug Miro, ve Carlo Bernard filmi beyaz perdeye<br />
uyarlamışlar, hikaye ise ilgilenenlerin de bildiği gibi<br />
Jordan Mechner’e ait.Filmi yönetme görevi, The Good<br />
Father (1985), Dance with a Stranger (1985), Pushing<br />
Tin (1999) , Harry Potter and the Goblet of<br />
Fire (2005), The Adventures of Young Indiana<br />
Jones: The Perils of Cubid (2007) gibi<br />
filmlerin başarılı yönetmeni Mike Newell’e<br />
verilmiş. Ne kadar isabetli bir karar<br />
verildiğini, filmi izledikten sonra siz de<br />
göreceksiniz..<br />
Filmin geneline baktığımızda ise,<br />
dur durak bilmeyen bir macera, son<br />
dakikasına kadar heyecanla izlenebilecek<br />
bir film olduğunu rahatlıkla<br />
söyleyebilir, ilgilenenlerin mutlaka<br />
izlemesini tavsiye ederim.<br />
Coğu kişi, yapısı itibariyle bu<br />
filmi “Clash of the Titans” ile<br />
karşılaştırıyor… Belki konuya<br />
biraz duygusal yaklaşıyor,<br />
ve eski dostumla sizin de<br />
tanışmanızı istiyor olabilirim,<br />
beni mazur görün<br />
ama kişisel fikrim bu<br />
filmin çok daha iyi bir<br />
film olduğu yönünde.<br />
İyi seyirler
SERDAR AKBIYIK<br />
n H23 Kasım 1992’de doğan Miley Cyrus’un<br />
efsanevi yükselişi, “Hannah Montana”<br />
dizisinin 2006 Mart ayındaki sansasyonel<br />
açılış gecesinin ardından başladı. 5.4 milyon<br />
izleyici ile rating rekoru kıran dizinin<br />
hemen sonrasında Miley Cyrus izleyicinin<br />
kalbini kazandı. Dizide portresini çizdiği<br />
ve ikinci kimliği haline gelen Hannah<br />
Montana ve Miley Stewart karakterlerinin<br />
popülaritesi hızla artarken<br />
Miley Cyrus’un popülerliği de<br />
doruğa çıktı. Disney bu işleri çok<br />
iyi biliyor. Birçok ünlü yıldızın<br />
kariyerine Disney’de başladığı<br />
bir gerçek. Ama
Miley Cyrus gibi sağlam adımlarla ilerleyen<br />
oyuncu sayısı Disney’de bile az. Babası<br />
ve annesi de şov dünyasından. Farklı bir<br />
duygusal dünyaya doğan Miley’nin asıl<br />
ismi Destiny Hope. Kader ve Ümit gibi<br />
iki isme sahip olan oyuncu daha bebekken<br />
o kadar gülermiş ki ailesi ona Miley<br />
demeye başlamış. 2009 yılında Hannah<br />
Montana filminde nasıl bir parlaklığa sahip<br />
olduğunu Türk izleyicisi de gördü.<br />
Oyuncu olduğu kadar müzik dünyasında<br />
da kendini kanıtlayan Miley bu anlamda<br />
babası country şarkıcısı Billy Ray Cyrus’un<br />
peşinden gittiğini söyleyebiliriz. Filmlerinin<br />
ve dizilerinin dışında çıkardığı albümler de<br />
dikkat çekicidir. Miley ilk soundtrack albümünün<br />
çıkmasından 8 ay sonra Cyrus<br />
Hannah Montana 2: Meet Miley Cyrus adlı çift<br />
albümü çıkarır. Haziran ayında vizyona girecek<br />
olan Last Song filminin soundtrack’ında da<br />
iki şarkısı bulunuyor güzel yıldızın. Hannah<br />
oyunculuk ve müzik dışında bir de kitap yazar.<br />
Kendi biyografisini yazdığı kitabın adı “Miles<br />
To Go”. Tabii daha 17 yaşındaki bir kızın otobiyografisinden<br />
ne çıkacağı da tartışma götürür.<br />
Tam bir Amerikan mucizesi olan Miles’ın bir<br />
de özlü sözleri var. Mesela “Pembe sadece<br />
bir renk değildir bir yaşam biçimidir”. Vay vay<br />
vay Miley sen neymişsin. Tabii bu arada kara<br />
sevdalara da düştü Miley Cyrus. Onun jenerasyonundan<br />
ve yine bir Disney üretimi olan<br />
Jonas Brothers’tan Nick ile büyük aşk yaşar<br />
ama terk edilir. Miley bir üzülür ki sormayın<br />
hemen ardından çıkardığı albümünde bir<br />
şarkıyı Nick’e ithaf eder. Bu kara aşklar dramatik<br />
yapısı daha güçlü olan Last Song filminde<br />
canlandırdığı karakteri yorumlamasında işe<br />
yaramıştır herhalde. ABD’nin pembe kızı ve<br />
yeni Lolita Miley Cyrus’un son filmi açıkçası<br />
tam bir klişe. Gülen kız ağlatmaya çalışacak<br />
ama ne ağlayabileceksiniz ne güleceksiniz<br />
Last Song’u seyrettiğinizde.
Ihlamurlar Altında dizisiyle dikkat çeken İrem Altuğ içini<br />
<strong>Cinedergi</strong>’ye döktü. Amerika’da yaşayan güzel yıldız<br />
Türk film endüstrisindeki çalışma şartlarından yakındı…<br />
BURAK YARKENT<br />
n Çok klişe olacak ama biz önce<br />
sizi tanımak istiyoruz…<br />
Ben oyunculuğa 1988 yılında<br />
reklamlarda oynayarak başladım,<br />
aynı dönemde İstanbul Kültür<br />
Oyuncuları grubuna katılıp<br />
hem oyunculuk dersleri aldım<br />
hem de yaklaşık 6 sene çocuk<br />
şenliklerinde ve gençlik günlerinde<br />
çeşitli oyunlarla sahneye cıktım.<br />
Liseden sonra Mimar Sinan Üniversitesi<br />
Devlet Konservatuarı’nı<br />
kazandım, 2 sene okuduktan<br />
sonra bir yaz Amerika’ya geldim ve<br />
eğitimimi burada devam ettirecek<br />
bir fırsat çıkınca San Fransico’da<br />
kaldım. Amerika’da çeşitli bağımsız<br />
yapım kısa ve uzun metraj filmlerde<br />
rol aldım, bir sene de küçük<br />
bir tiyatro grubuyla çalıştım. Türkiye<br />
den teklif gelince İstanbul’a<br />
döndum, Şeytan Ayrıntıda Gizlidir<br />
adli dizide oynadım, ardından<br />
tekrar Amerika’ya gittim. Son<br />
yıllarda Eve Giden Yol 1914, Kirpi,<br />
Melekler ve Kumarbazlar sinema<br />
filmlerinde ve Ihlamurlar Altında<br />
ile Vazgeç Gönlüm dizilerinde rol<br />
aldım.
Türkiye’de devam ettirdiğin<br />
konservatuar eğitimini bırakıp,<br />
eğitimini sürdürmek için<br />
Amerika’ya gittiğini biliyoruz…<br />
Tercihin neden Amerika oldu?<br />
Evet, hep yurt dışında eğitim<br />
almak istemiştim ama maddi<br />
olarak durumum buna uygun<br />
değildi. 2000 yılının yazında bir<br />
gençlik çalışma programıyla<br />
San Francisco’ya gittim ve<br />
kısa zamanda para biriktirip<br />
üniversiteye başvurdum,<br />
okuldan kabul edilince de San<br />
Francisco da kalıp, eğitimimi<br />
devam ettirmeye karar verdim.<br />
Kısacası önceden yapılmış bir<br />
plan, tercih veya verilmiş bir<br />
karar değildi, tamamen şans<br />
diyebilirim. Amerika’da oyunculuk<br />
okumak çok daha farklı<br />
ve verimi olur diye düşündüm,<br />
önüme böyle bir fırsat çıktığında<br />
da değerlendirmek için fazla<br />
düşünmedim. Elbette çok kolay<br />
olmadı, bir yandan yabancı bir<br />
şehre ve kültüre ayak uydurmak,<br />
diğer yandan çalışmak ve<br />
eğitimimi sürdürmek beni bir<br />
hayli yordu. Çok yoğun ama bir<br />
o kadar da eğlenceli ve macera<br />
dolu bir dönemdi.<br />
Eğitimini tamamladıktan sonra<br />
neden orada kalıp, şansını denemedin?<br />
Aslında planlarım Los Angeles’a<br />
taşınmak üzereydi, ancak önce<br />
o yazı İtalya’da ablamın yanında<br />
geçirip İtalyanca öğrenmeye<br />
ayırmıştım. Tam da Roma ya yeni<br />
gitmişken İstanbul’dan bir dizi<br />
teklifi geldi. Senaryoyu, oyuncu<br />
kadrosunu ve dizinin konusunu<br />
beğenince denemek için İstanbul<br />
a geldim. Çekimler tahmin edilenden<br />
daha uzun sürdü ben<br />
de yaklaşık 7 ay İstanbul da<br />
kaldım. Dizi bittiğinde ise tuhaf<br />
bir kararsızlık yasadım. Los Angeles<br />
biraz gözümde büyüdü<br />
diyebilirim, sanırım İstanbul’da<br />
arkadaşlarımla ailemle zaman<br />
geçirmek, doğup büyüdüğüm<br />
kentte oyunculuk yapmak beni<br />
çok mutlu etti. Sonra New York’a<br />
taşındım. Yaklaşık bir yıl New<br />
York’ta oyunculuk atölyelerine<br />
katılıp, kısa filmlerde oynadım.<br />
Sonra yine bir teklif üzerine<br />
İstanbul’a geldim. Mekanlar<br />
çok da fark etmiyor aslında,<br />
benim için önemli olan mutlu<br />
ve huzurlu olmak, bir de verimli<br />
olduğumu hissetmek. Hala
sık sık Amerika’ya gidiyorum, oradaki bağlantılarımı<br />
koparmamaya, ortak projeler üretmeye çalışıyorum,<br />
yarın bir teklif gelse Amerika’da ya da başka bir ülkede<br />
yaşayabilirim.<br />
Amerika’daki İrem ile Türkiye’deki İrem arasında ne<br />
fark var?<br />
Amerika’daki İrem biraz daha yalnız, daha girişken<br />
ve daha özgür… Eminim yurt dışında yaşayan herkes<br />
bir parça böyle hissediyordur, ne kadar uzun<br />
yıllar yasamış olsam da hala kendimi turist gibi<br />
hissediyorum, herkesin gözünde yabancı olduğumun<br />
farkındayım ve bu hoşuma gidiyor.<br />
Bir projede rol alman için belli kriterlerin var mı? Bu<br />
proje büyük bütçeli bir Hollywood projesi de olsa,<br />
kendi kriterlerin geçerli olur mu?<br />
Anlamlı olmasını istiyorum. Bir<br />
anlamı ve bir değeri olmalı. Hikâyeyi<br />
okuduğumda bir parçası olmak istemem<br />
için, önce benim anlamam ve hikâyenin<br />
söylediğiyle hemfikir olmam lazım. Hollywood<br />
projesi de olsa ki bu terim çok da<br />
hoşuma gitmiyor, inanmadığım bir fikre<br />
dahil olmam.<br />
Hollywood film endüstrisinden bir şeyi<br />
alıp, oturup Türk film endüstrisine eklemek<br />
elinde olsa, neyi eklersin? Veya<br />
sence Hollywood film endüstrisinde olup<br />
da Türk film endüstrisinde olmayan ne?<br />
Çalışma disiplinini eklemek isterdim.<br />
Doğru bir sendika sistemi getirip<br />
insanların maddi ve manevi olarak<br />
mağdur olmalarını önlemek, daha sistemli<br />
bir şekilde çalışmalarını sağlamak<br />
isterdim.<br />
Amerika’da bir projede rol aldın mı?<br />
Aldıysan içeriden, almadıysan dışarıdan<br />
gördüğün kadarıyla bize biraz iki taraf<br />
arasındaki çalışma farklılıklarından bahseder<br />
misin?<br />
Amerika’da yılların getirdiği oturmuş bir<br />
düzen var, herkes işini nasıl yapması<br />
gerektiğini çok iyi biliyor. Ön hazırlıkta<br />
da, çekim aşamasında da muazzam bir<br />
disiplin var. En düşük bütçeli kısa filmde<br />
bile, herkesin yeri belli ve çıkabilecek aksililikler<br />
önceden tahmin edilip önleniyor.<br />
Çok daha hızlı ve verimli çalışılıyor.<br />
Büyük bütçeli bir Hollywood filminde oynamak,<br />
ilersi için düşündüğün bir proje<br />
mi? Veya hayatımda Hollywood olmasa<br />
da olur mu diyorsunuz?<br />
Ben sinemayı çok seviyorum, seyirci<br />
olarak da oyuncu olarak da sinemanın<br />
çok büyük bir yeri var hayatımda. Bu<br />
yüzden sinema hep hayatımın bir parçası<br />
olacak. Şimdi bu kadar sevdiğim bir sanat<br />
dalını nerede yaptığım değil, ne için<br />
yaptığım önemli. Elbette büyük bütçeli<br />
bir filmde de oynamak isterim ama daha<br />
önemlisi inandığım ve gurur duyduğum<br />
projelerde yer almak.<br />
Mesleğinin sevdiğin ve sevmediğin<br />
yanları neler?
Sevmediğim yani belirsizlik. Çoğu zaman<br />
doğru insanlara ulaşmakla, doğru projeleri<br />
beklemekle geçiyor, bu yüzden bir belirsizlik<br />
söz konusu, çok sabırlı ve yetkin olmak<br />
lazım. Sevdiğim yanlarını anlatmakla<br />
bitiremem. Bir role hazırlanmak çok zevkli,<br />
hikâyeyi okuyup anlamak, karakterin muhakemesini<br />
yapmak, onun gibi düşünmeye,<br />
onun gibi yaşamaya çalışmak, bu süreçte<br />
yeni insanlarla tanışıp, yeni şeyler öğrenmek<br />
inanılmaz derecede keyifli. Sonra bütün<br />
bunları hayata geçirmek ve sonunda oturup<br />
izleyebilmek… Ben her seferinde büyük bir<br />
heyecanla başlıyorum. Kendimi izlerken bile<br />
o heyecanı hissediyorum.<br />
İdeallerin neler? Mesela Hollywood ideallerin<br />
arasında mı?<br />
İdealim; benim gibi düşünen, bu işi benim kadar<br />
seven, mesleğine saygılı insanlarla bir araya<br />
gelip ortak projeler oluşturmak. Hollywood<br />
ideallerim arasında olmalı diye düşünmedim<br />
hiç. Amerika’da yaşarken de bağımsız sinema<br />
çok daha çekici geldi bana. Söyleyecek bir<br />
cümlesi, anlatacak bir gerçekliği olan insanlarla<br />
tanışmaya çalıştım. Onların ürettiklerini kendime<br />
daha yakin hissediyorum.<br />
Hiç “keşke…” dedin mi?<br />
Dedim. Hala da diyorum ama öyle şekilleniyor ki<br />
hayat, keşke dediğim şeylere zaman dahil olunca<br />
iyi ki dedirtiyor.
Rolüne, havasına, havama göre zaman zaman yakışıklı<br />
bulduğum zaman da zaman da sıradanlığını gözümde<br />
büyüttüğüm Colin Farrell’e geldi sıra...<br />
BANU BOZDEMİR<br />
n Rolüne, havasına, havama göre zaman<br />
zaman yakışıklı bulduğum zaman da zaman<br />
da sıradanlığını gözümde büyüttüğüm bu<br />
kaşlı gözlü oyuncu 1976 doğumlu, nereye<br />
gidersem gideyim ondan bir parçayı yanımda<br />
taşıyorum diyecek kadar da İrlandalı… Lakabı<br />
da Bad Boy olacak kadar havalı!<br />
Babasının futbolcu olması onu da 90’ların<br />
başında kaleci olmaya yöneltse de bir drama<br />
okulu olan The Gaiety School of Acting’e<br />
girişiyle hayat kariyeri yön değiştirdi. Mini<br />
televizyon dizi denemelerinden sonra sinema<br />
önüne menüsü geniş bir mutfak gibi geldi.<br />
Tim Roth’un ilk yönetmenlik denemesi<br />
onun da içinde bir ilk oldu The War Zone’la<br />
sonrasında Ordinary Decent Criminal’le sinemaya<br />
atlamış oldu… Çıkış filmi 2000 yapımı<br />
Joel Schumacher imzalı Tigerland olurken,<br />
American Outlaws ise onun için bir nevi<br />
Hollywood’a geçiş bileti oldu.<br />
Araya küçük bir es atarsak, o güzel gözlerinin<br />
bir türlü düzenli uyku moduna geçemediğini<br />
yani çocukluktan beri kronik uykusuzluk<br />
çektiğini söyleyebiliriz. Yine gözlerden gidersek<br />
en sevdiği kitabın ‘Nietzsche Ağladığında’<br />
olduğu da söylentiler arasında..<br />
Harts War’da her ne kadar yardımcı oyuncu<br />
olsa da başrol kıvamında başarılıydı, Telefon<br />
Kulbesi’nde ise senaryonun farkıyla<br />
ilgi odağını arttırdı… Sonrasında çığırından<br />
çıkıp her filme dadandığını ve yönetmenler<br />
tarafından tipine bakılmaksızın her role<br />
yakıştırıldığını söyleyebiliriz. Steven Spielberg<br />
imzalı Azınlık Raporu’nda, sonrasında<br />
S.W.A.T da rol aldı. İrlanda yapımı<br />
düşük bütçeli Yanlış Hesap’ta rol alması,<br />
bunu hemen de büyük İmparator Büyük<br />
İskender’den önce yapması Farrell’in sempatisini<br />
yükseltti… Çizgi roman uyarlaması<br />
Daredevil, Çaylak (En büyük idolü olan<br />
Al Pacino’nun çaylağı olma şansı) ve<br />
Dünyanın Sonundaki Ev (duygusallığın<br />
had safhası) de rol aldıktan sonra gönül<br />
rahatlığıyla ‘İskender’in tahtına oturdu,<br />
tarihe yön veren bu hırslı adama can<br />
verdi ama film gönül tahtımızda pek fazla<br />
kalamadı! 2005 yılında Terrence Malick ile<br />
Amerika’yı tekrardan keşfe soyundular. Dur<br />
durak bilmeden büyük yapımların aranılan<br />
ismi olan Farrell bu kez Michael Mann<br />
ile Miami’ye uzandı, Aşk’a Sor’da Selma<br />
Hayek’le güzel bir uyum yakaladı, bir sonraki<br />
filmi Cassandra’nın Rüyası’nda Woody<br />
Allen’ın ağına takılmaktan kurtulamadı,<br />
Zafer ve Gurur’la yine hızlandı, In Bruges<br />
da kötü film kurbanı oldu, Crazy Heart da<br />
değer bilen popüler şarkıcı, Dr Parnassus<br />
da Heath Ledger’a saygı amacıyla Tony3<br />
oldu yani daldan dala konan bir oyuncu<br />
olduğunu gösterdi.. Bu ay karşımıza Ondine<br />
filminde bir balıkçı olarak çıkacak, denizde<br />
bulduğu kız belki de denizkızı olacak. Peki<br />
aşk olacak mı? Her daim…
n HKendisini beyazperdede izlerken<br />
içimizin yağlarını eriten, dingin<br />
oyunculuğuyla yüksek performanslara<br />
imza atan Emma Thompson,<br />
tıpkı Nanny McPhee gibi sürprizlerle<br />
dolu, büyülü bir karakter. Rol aldığı<br />
filmlerin setlerinde gösterdiği büyülü<br />
tavrı her daim set ekibini rahatlatmakta,<br />
işleri yoluna koymakta. Karen<br />
gibi kalender bir kişilik olan Thompson<br />
ikili ilişkilerinde hep yapıcı<br />
taraf olmuş. Başta iki adet Oscar<br />
heykelciği olmak üzere,<br />
birçok ödül ve adaylığın<br />
sahibi olan Emma<br />
Thompson, kuşkusuz<br />
ki içinde bulunduğu<br />
her projenin çıtasını<br />
yükseltmeye devam<br />
edecek.
İlk İzlenim: Çirkin, itici…<br />
Konuştukça: Gizemli, büyüleyici, iş bitirici…<br />
Artıları: Herkesi yola getirmek için kullandığı ve kimseye<br />
bir zararı dokunmayan sihirli güçlere sahip.<br />
Handikapları: Seyrek de olsa çocukların masumiyetine<br />
hızla kanabiliyor.<br />
Yaşam Felsefesi: Yaramaz bir çocuk varsa, beni<br />
çağırın!<br />
Hayattaki Düsturu: Tatlı dille yapamadığını sihirle<br />
çözersin…<br />
Tanıyınca: Dul ebeveynlerin aradığı ilaç, yaramaz<br />
çocukların korkulu rüyası… Kötü bir cadıya benzeyen<br />
dış görünüşünün altında meleklerinkinden farksız<br />
bir kalbi var. Tanıdıkça aslında ne kadar yardımsever<br />
biri olduğunu anlayacak, çocuklarla başınız belaya<br />
girince de yanınızda olmasını dileyeceksiniz.<br />
İlk İzlenim: Sıradan ve olgun bir aile kadını…<br />
Konuştukça: Düşünceli, seviyeli, ailesine ve kocasına<br />
düşkün…<br />
Artıları: Sadakate önem vermesi, birleştirici,<br />
bağdaştırıcı ve en önemlisi affedici bir yapıda olması…<br />
Handikapları: İnsanlara ve özellikle de yakınlarına<br />
karşı beslediği saf ve aşırı sevgi bazen gerçekleri<br />
görmesini engelliyor.<br />
Yaşam Felsefesi: Aile her şeydir…<br />
Hayattaki Düsturu: Yıkıcı olma yapıcı ol, affetmek<br />
büyüklüktür!<br />
Tanıyınca: Mutlu bir hayatı var. En büyük hayal<br />
kırıklığını, eşinin kendisini aldattığını öğrenince<br />
yaşıyor. Ancak görmüş geçirmiş kişiliği ve affedici<br />
tarafı, eşini büyük bir hatanın eşiğinden döndürüyor.
SAYIM ÇINAR<br />
n Aşkın herkes tarafından bir<br />
tanımlaması vardır. “Başka<br />
Dilde Aşk” da hiçbir klişeye<br />
sığınmadan aşka kendi diliyle<br />
yaklaşan bir film. İşitme engelli<br />
yakışıklı bir gençle güzel<br />
bir kız arasındaki duygusal<br />
ilişkiyi anlatan film, son zamanlarda<br />
izlediğim en iyi Türk<br />
filmlerinden biri. Geçenlerde<br />
Yeşilçam Ödülleri sahiplerini<br />
bulunca çok heyecanlandım,<br />
çünkü filmdeki performansını<br />
çok beğendiğim Mert Fırat en<br />
iyi erkek oyuncu ödülünü aldı.<br />
Ödül sonrasında keyifli bir<br />
söyleşi yaptığım Mert Fırat’la<br />
bir de <strong>Cinedergi</strong> okurları için<br />
buluştuk. Halen Kapalıçarşı<br />
adlı TV dizisinde de oynayan<br />
Fırat, senaryosunda kendi<br />
imzasının da bulunduğu<br />
filmini, rol arkadaşı Lale<br />
Mansur’u, bu yaz çekimlerine<br />
başlayacağı yeni projesini<br />
ve hayata dair düşüncelerini<br />
bizlerle paylaştı.<br />
Geleneksel Yeşilçam<br />
Ödülleri’nde en iyi erkek<br />
oyuncu ödülünü alınca çok<br />
sevindim Mertçim. Benim bu<br />
filmle hastalıklı bir ilişkim<br />
olduğunu biliyorsun. Bu<br />
filmde seni bu kadar aşka<br />
yaklaştıran ne oldu?<br />
Bu filmde anlatılan aşkın<br />
gerektirdiği mücadele, ikisinin<br />
de aileleri ve çevreleri<br />
tarafından yalnız bırakılarak<br />
birbirlerine daha çok sarılmaları<br />
ve yaşadıkları dünyaya karşı<br />
duruşları beni daha çok<br />
inandırdı.<br />
Türk sinemasında daha fazla yer<br />
almalısın. Yeni projelerinden,<br />
yeni sinema projelerinden bahseder<br />
misin?<br />
Yine İlksen’le birlikte senaryosunu<br />
yazdığımız “Atlıkarınca”<br />
var, bu yaz onu çekeceğiz bir<br />
aksilik olmazsa. Şu aralar onun<br />
çalışmalarını yapıyoruz.<br />
Sinemaseverleri kalbinden<br />
vurmayı başardın. ”Başka Dilde<br />
Aşk”a nasıl dahil oldun?<br />
Kafamda bir hikaye vardı,<br />
İlksen’e anlattığımda, bunu<br />
yazsana çok güzel bir film olabilir<br />
dedi. Sonra birlikte çalışmaya<br />
ve yazmaya karar verdik. Senaryo<br />
ilerledikçe, İlksen, Onur’u,<br />
hikayeyi çok iyi bildiğim ve<br />
senaryo yazım aşamasında da<br />
tüm araştırmalara katıldığım için<br />
benim oynamamı istedi.<br />
“Başka Dilde Aşk” filmindeki<br />
işitme engelli Onur’u çok başarılı<br />
bir şekilde oynuyorsun. Lale<br />
Mansur annen rolündeydi. Sence<br />
Lale Mansur nasıl bir oyuncu?<br />
Öncelikle harika bir insan ve çok<br />
iyi bir oyuncu, bu işi çok severek<br />
yapıyor. Çok seçici, bu yüzden<br />
sevdiği projelerde yer aldığı<br />
için çok çalışkan. Ayrıca çok
mütevazı ve pozitif bir enerjisi var.<br />
Zaman zaman televizyon dizilerinde<br />
de oynuyorsunuz. Hem dizi<br />
oyuncusu hem de sinema oyuncusu<br />
olmanın püf noktaları nelerdir?<br />
İkisinin de sırrı herhalde çok<br />
çalışmak ve işini ciddiye almak.<br />
Medyaya nasıl bakıyorsunuz?<br />
Medyada işini doğru yapan köşe<br />
yazarları sana kimleri hatırlatıyor?<br />
Objektif yazarlar, sinema ve televizyon<br />
dünyasına büyük bir katkı<br />
sağlıyor ve seyirciyi doğru şekilde<br />
bilinçlendirip yönlendiriyor.<br />
Oyunculuk serüvenini anlatır<br />
mısın biraz? Bu noktaya nasıl<br />
geldin, nerelerde okudun?<br />
Ortaokulda bize skeçler yazdırıp<br />
oynatan bir hocamız vardı, o<br />
zamandan beri oyuncu olmak<br />
istediğimi biliyordum ama ailem<br />
en başta istemedi çok fazla. Ben<br />
de önce İsveç’te radyo televizyon<br />
okudum, sonra Ankara’ya dönüp<br />
Ankara Üniversitesi DTCF’de tiyatro<br />
eğitimi aldım.<br />
Aşkın herkes tarafından bir<br />
tanımlaması vardır. “Başka Dilde<br />
Aşk” da hiçbir klişeye sığınmadan<br />
aşka kendi diliyle yaklaşmaya<br />
çalışıyor. Aşk denildiğinde aklına<br />
hangi filmler geliyor?<br />
İlk aklıma gelen Won Kar Wai’ın In<br />
the Mood for Love ve When Harry<br />
Meet Sally.<br />
İnsanın duygularını abartması,<br />
tanrısal olma çabasını nasıl<br />
değerlendiriyorsun? Aşk insanı<br />
komik duruma da düşürebiliyor,<br />
değil mi?<br />
İnsan gerçekten aşık olduğunda<br />
hiçbir şey umurunda olmuyor ve<br />
karşısındakini memnun etmek<br />
için her şeyi yapabiliyor, tam da<br />
bu noktada kendini güçlü hissediyor.<br />
İnsanın gözünün hiçbir şey<br />
görmemesi de tabii ki hatalara<br />
neden olup kendini komik duruma<br />
düşürebiliyor.<br />
Aşık olamayan insanların<br />
çokluğuna, herkesi bir nesne gibi<br />
algılayan, iştahlı çok eşlilerin kötü<br />
olmalarına ne diyorsun?<br />
Tüketim toplumunun bir sonucu<br />
aşık olamamak bence. Her şeyi<br />
öğüten sistem gün gelip birbirlerini<br />
sevdiklerini düşünen insanları da<br />
öğütebiliyor.<br />
Kadın dergilerinin sizinle yaptığı<br />
söyleşileri okuduktan sonra çok<br />
eğlendim. Kadınlar sizi ne kadar<br />
anlıyor?<br />
Bir kadının bir erkeği anlaması<br />
o kadar zor değil bence önemli<br />
olan erkeklerin kadınları ne kadar<br />
anladığı ve tanıdığı.<br />
Mert Fırat’ın sakin tarafı kuzeyden<br />
mi geliyor? Kuzey rüzgarlarını<br />
özlüyor musunuz?<br />
Olgunlaşmamda mutlaka bir<br />
faydası olmuştur, galiba biraz da<br />
yapı meselesi.<br />
Son olarak yaşadığımız ülke sizi<br />
neyi anımsatıyor? Son yıllarda<br />
17.000 içki satan dükkanın<br />
kapatılmasına ne diyorsunuz?<br />
Yaşadığım ülkenin çok önemli bir<br />
süreçten geçtiğini düşünüyorum.<br />
Dünyada her alanda, bir devlet<br />
yönetiminde de en önemli şey<br />
başkalarının özgürlük alanlarına<br />
saygı duymak. Yasakların<br />
koyulması yasaklananları her zaman<br />
daha cazip kılıyor.
Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen ve Türkiye’nin en<br />
önemli sinema etkinliklerinden Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali,<br />
bu yıl 7-13 Haziran 2010 tarihleri arasında 17. kez düzenleniyor<br />
n Festival kapsamında her yıl olduğu gibi Ulusal<br />
Uzun Metraj Film Yarışması, Ulusal Öğrenci<br />
Filmleri Yarışması, Akdeniz Ülkeleri Kısa<br />
Film Yarışması düzenlenecek. Dünyaca ünlü<br />
Yunanistanlı yönetmen Theo Angelopoulos, festivalin<br />
‘Onur Konuğu’ olarak Adana’da olacak.<br />
Festivalin geleneksel Yaşam Boyu Onur Ödülleri<br />
ise Müjde Ar ile Sinema Yazarları Derneği<br />
(SİYAD) Onursal Başkanı Atilla Dorsay’a takdim<br />
edilecek.<br />
Festivalde Türkiye’de ve dünyada üretilen çeşitli<br />
kısa film ve belgeseller ile uzun metraj filmler<br />
de özel gösterim bölümleriyle sinemaseverlerle<br />
buluşturmaya hazırlanılıyor. Festivalde ‘Dünya<br />
Sineması’, ‘Filistin Barışa Hasret’ ve ‘FIPRESCI<br />
Keşifleri - Eleştirmenlerin Gözünden Kaçmaz’<br />
gibi başlıklar altında filmler gösterime sunulacak.<br />
Dünya Sinemasının devi Adana’da…<br />
Sadece Avrupa sinemasının değil, dünya<br />
sinemasının yaşayan en önemli isimlerinden<br />
biri olarak kabul edilen<br />
yönetmen Theo Angelopoulos,<br />
17. Uluslararası<br />
Adana Altın Koza Film<br />
Festivali’nin ‘Onur<br />
Konuğu’ olarak Adana’da<br />
olacak. Theo Angelopoulos,<br />
bu kapsamda<br />
önceden Altın Koza’ya<br />
mesajını da gönderdi.<br />
Haziran ayında bir hafta<br />
boyunca Adana’da olacak<br />
yönetmen mesajında, film<br />
festivalleri gibi kültürel<br />
etkinliklerin ülkelerarası<br />
dostluk ve iletişimin<br />
gelişmesinde çok önemli etkilerinin olduğunu<br />
vurguladı. Zamanının ustası yönetmenin her<br />
biri başyapıt düzeyindeki filmleri ‘Kitera’ya<br />
Yolculuk’ (1984), ‘Arıcı’ (1986), ‘Sisli Manzaralar’<br />
(1988), ‘Leyleğin Geciken Adımı’ (1991),<br />
‘Ulis’in Bakışı’ (1995), ‘Sonsuzluk ve Bir Gün’<br />
(1998) ile ‘Ağlayan Çayır’ (2004) isimli filmlerinden<br />
oluşan seçki Angelopoulos’un Adana’da<br />
gerçekleştirilen ilk toplu gösterimi olacak.<br />
Angelopoulos sinemasıyla ilgili söyleşi ve<br />
fotoğraf sergisi<br />
Ünlü yönetmen Angelopoulos, 10 Haziran<br />
2010 Perşembe günü ise ‘Angelopoulos<br />
Sineması’ konulu bir söyleşiyle sinemaseverlerle<br />
buluşacak. Büyükşehir Belediyesi Tiyatro<br />
Salonu’nda saat 16.00’da başlayacak söyleşiye<br />
Angelopoulos’un yanı sıra, yazar, yönetmen ve<br />
senarist Füruzan, Angelopoulos’un ‘1936 Günleri’,<br />
‘Büyük İskender’, ‘Leyleğin Geciken Adımı’<br />
ve ‘Ulis’in Bakışı’ gibi filmlerinin senaryolarını<br />
kaleme alan Yunan yazar ve senarist Petros<br />
Markaris, film eleştirmeni Dimitris Haritos ve<br />
sinema yazarı kimliğinin yanı sıra 2003 yılında<br />
Theo Angelopoulos sineması üzerine ‘Theo’nun<br />
Bakışı’ isimli bir belgesel film de yapmış olan<br />
Necati Sönmez katılacak. Festival kapsamında<br />
adına bir katalog çıkarılacak olan ünlü yönetmenin<br />
setlerinden çekilen fotoğraflardan oluşan<br />
bir sergi de festival süresince 75. Yıl Sanat<br />
Galerisi’nde gezilebilecek.<br />
Onur Ödülleri Müjde Ar ve Atilla Dorsay’ın<br />
Festivalin geleneksel ‘Yaşam Boyu Onur Ödülleri’<br />
bu yıl Türk sinemasının dev ismi Müjde Ar<br />
ile sinema yazarı Atilla Dorsay’a takdim edilecek.<br />
Bölüm kapsamında Müjde Ar’ın önemli filmlerin-
den oluşan bir seçki, izleyiciyle buluşacak.<br />
Yine Atilla Dorsay’ın çektiği fotoğraflardan<br />
oluşan bir sergi de, festival boyunca Adana<br />
Kültür Sanat Merkezi’nde (Tarihi Kız Lisesi<br />
Binası) gezilebilecek.<br />
Ulusal uzun metraj jürisi ve filmleri<br />
Son yıllarda Türk Sineması’nın iyi yönetmenlerden<br />
biri olarak kabul edilen Reha<br />
Erdem’in başkanlığında görev yapacak jüri<br />
üyeleri şöyle: yazar Buket Uzuner, görüntü<br />
yönetmeni Erdal Kahraman, sinema yazarı<br />
Erkan Aktuğ, oyuncu Fikret Kuşkan, senarist<br />
– yönetmen Işıl Özgentürk, yönetmen<br />
Pelin Esmer, oyuncu Saadet Işıl Aksoy ve<br />
müzisyen Selim Atakan.<br />
Son bir yıl içinde üretilen Türk filmlerinin<br />
katılabildiği yarışmaya bu yıl, 9’u yapım<br />
aşamasını henüz tamamlamış olmak<br />
üzere tam 40 film başvurdu. Bunlardan<br />
12’si, ‘Değerlendirme Kurulu’nun yaptığı<br />
çalışma sonucu jüri önüne çıkmaya değer<br />
görüldü.Yarışmada Semih Kaplanoğlu’nun<br />
‘Bal’, Onur Ünlü’nün ‘Beş Şehir’, Seyfi<br />
Teoman’ın ‘Bizim Büyük Çaresizliğimiz’,<br />
Atıl İnaç’ın ‘Büyük Oyun’, Nesli Çölgeçen’in<br />
‘Denizden Gelen’, Hakan Algül’ün ‘Eyvah<br />
Eyvah’, Savaş Baykal’ın ‘Kanatsız<br />
Taklalar’, Selim Demirdelen’in ‘Kavşak’,<br />
Zeki Demirkubuz’un ‘Kıskanmak’, Levent<br />
Semerci’nin ‘Nefes / Vatan Sağolsun’,<br />
Melik Saraçoğlu ile Hakkı Kurtuluş’un<br />
‘Orada’ ve Ümit Ünal’ın ‘Ses’ isimli filmleri<br />
yer alacak. Yarışma kapsamında ‘En İyi<br />
Film Ödülü’ne 250.000 TL., ‘Yılmaz Güney<br />
Ödülü’ne 50.000 TL., Adana İzleyici (Halk)<br />
Jürisi Ödülü’ne 50.000 TL., ‘En İyi Yönetmen<br />
Ödülü’ne 50.000 TL., ‘En İyi Görüntü<br />
Yönetmeni’ ödülüne 15.000 TL., ‘En İyi Senaryo<br />
Ödülü’ne 15.000 TL. ve ‘En İyi Müzik<br />
Ödülü’ne ise 15.000 TL. para ödülü verilecek.<br />
Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması
kapsamında verilecek ödüller, 12 Haziran 2010<br />
Cumartesi günü yapılacak Büyük Ödül Töreni<br />
ile sahiplerini bulacak.<br />
Reha Erdem sineması üzerine…<br />
Yönetmenin ‘A Ay’ (1988), ‘Kaç Para Kaç’<br />
(1999), ‘Korkuyorum Anne’ (2004), ‘5 Vakit’<br />
(2006), ‘Hayat Var’ (2008) ve ‘Kosmos’ (2009)<br />
isimli filmleri ‘Reha Erdem Retrospektifi’<br />
başlığı altında sinema salonlarında gösterilecek.<br />
Ünlü yönetmen ayrıca 11 Haziran<br />
2010 Cuma günü, Büyükşehir Belediyesi<br />
Tiyatro Salonu’nda saat 14.00’da ‘Reha Erdem<br />
Sineması’ konulu bir oturumla sinemaseverlerle<br />
buluşacak. Moderatörlüğünü Esin<br />
Küçüktepepınar’ın yapacağı oturumun diğer<br />
katılımcıları ise, sinema yazarı Murat Özer<br />
ve oyuncu Sermet Yeşil ile oyuncu Elit İşcan<br />
olacak.<br />
Ulusal Öğrenci Filmleri Yarışması<br />
Ulusal Öğrenci Filmleri Yarışması,<br />
öğrenimlerine Türkiye’deki Güzel Sanatlar<br />
ve İletişim Fakülteleri’nin sinema televizyon<br />
bölümlerinde devam eden öğrencilerin deneysel,<br />
belgesel, kurmaca ve canlandırma dalında<br />
ürettikleri filmlerin çekişmesine sahne olacak.<br />
Sinema yazarı Banu Bozdemir, yönetmen<br />
Murat Şeker ve belgesel yönetmeni Mustafa<br />
Ünlü’den oluşan ön jürinin belirlediği filmler,<br />
jüri üyeleri, animasyon yönetmeni Ersin<br />
Ersoy, görüntü yönetmeni Gökhan Tiryaki,<br />
sinema yazarı Fırat Yücel, oyuncu Mert Fırat
ve yönetmen İnan Temelkuran tarafından<br />
değerlendirilecek. .<br />
Akdeniz ülkeleri Kısa Film Yarışması<br />
Akdeniz Ülkeleri Kısa Film Yarışması ise,<br />
Akdeniz Havzası’nda yeralan ülkelerdeki<br />
kısa filmcileri bir araya getirecek. Filmler,<br />
Ulusal Öğrenci Filmleri Yarışması’nda<br />
olduğu gibi deneysel, belgesel, kurmaca<br />
ve canlandırma olmak üzere dört<br />
dalda yarışacak.Yarışmaya yaklaşık 320<br />
film başvurdu. Şu ana kadar belirlenen<br />
jüri üyeleri ise şu isimlerden oluşuyor:<br />
Theo Angelopoulos, İtalya - RIFF Roma<br />
Independent Film Festivali Başkanı Fabrizio<br />
Ferrari, İtalya’dan Luciano Rispoli,<br />
Yunanistan’daki Greece Film Center’dan<br />
Paola Starakis ve oyuncu Vildan Atasever.<br />
Kısa Film Seçkisi<br />
‘Altın Koza Kısa Film Seçkisi’nde yer<br />
alacak filmler belirlendi. 45 kısa filmin<br />
başvurduğu bölüme, 8 eser kabul edildi.<br />
Toplam 45 kısa filmin başvurduğu<br />
bölümde, yapılan ön değerlendirme<br />
sonucu Dilek Çolak’ın ‘Bolivya Topraksız<br />
Kır İşçileri Hareketi’, Seren Gel ve Fırat<br />
Yavuz’un ‘Dut Zamanı’, Tunç Şahin’in<br />
‘Hamam’, Tufan Şimşekcan’ın ‘Kafe’,<br />
Didem Şahin’in ‘Lady Muhtar’, Ceylan<br />
Özgün Özçelik’in ‘Onlar Birbirlerini Sevdiler<br />
Ama…’, Neslihan Siligür’ün ‘Siyah’<br />
ve Emin Külekçi’nin ‘Yazgı’ isimli filmleri<br />
kabul edildi. Filmler, 7 – 13 Haziran<br />
tarihleri arasında Adana Kültür Sanat<br />
Merkezi (Tarihi Kız Lisesi Binası)’nde<br />
izlenebilecek.<br />
FIPRESCI ve usta yönetmenler…<br />
17. Uluslararası Adana Altın Koza Film<br />
Festivali dünya çapında bir ilke imza<br />
atıyor: Dünya Film Eleştirmenleri Federasyonu<br />
- FIPRESCI’nin daha kariyerlerinin<br />
başındayken ödül vererek keşfettiği ya<br />
da dünyaya lanse ettiği, bugünün usta<br />
yönetmenlerinin filmlerinden oluşan bir<br />
program hazırlandı. FIPRESCI, 2010 genel<br />
kurulunda ödüllü filmlerinden oluşan<br />
programlar oluşturma kararı almıştı, Altın<br />
Koza bu kararın ilk uygulandığı festival<br />
olacak.<br />
Program kapsamında Ken Loach’un<br />
üçüncü filmi Family Life / Aile Hayatı 1971<br />
yılında Berlinale’de, Michael Haneke’nin<br />
ikinci filmi Benny’s Video / Benny’nin<br />
Videosu 1992 yılında Viennale’de, Bent<br />
Hamer’in ilk filmi Eggs / Yumurtalar 1995<br />
yılında Toronto Film Festivali’nde, Emir<br />
Kusturica’nın ilk filmi Do You Rememer<br />
Dolly Bell ? / Dolly Bell’i Anımsıyor<br />
musun? 1981 yılında Venedik Film<br />
Festivali’nde FIPRESCI Ödülü’ne değer<br />
görülmüştü. Her biri bugün birer modern<br />
klasik sayılan, yönetmenleri ise çoktan<br />
dünya sinemasının ustaları arasına giren<br />
bu filmler topluca Adana’da izlenebilecek.<br />
Filistin: Barışa Hasret<br />
Adana Altın Koza Film Festivali bu yıl<br />
Akdeniz’in barışa ve özgürlüğe hasret<br />
ülkesi Filistin’i anlatan filmlerden bir<br />
seçki sunuyor. Barışa Hasret Filistin adlı<br />
bölüm, son yıllarda, Filistinli sinemacılar<br />
tarafından anlatılan dokunaklı insan<br />
öyküleri ve başka ülkelerden duyarlı<br />
yönetmenlerin Filistin’de çektiği belgesellerden<br />
oluşuyor. İsrail saldırısı sonrası<br />
hala dumanı tüten Gazze’den portreler<br />
sunan Ayşin - Gazze’de Hala Hayat Var<br />
/ Aisheen - Still Alive in Gaza ve dozerle<br />
ezilerek öldürülen barış eylemcisi Rachel<br />
Corrie’yi anlatan Rachel’in Türkiye’deki<br />
ilk gösterimleri Adana’da yapılacak.<br />
Senaryo ve Kısa Film Atölyesi<br />
Festival kapsamında ünlü senarist ve<br />
yönetmen Işıl Özgentürk de Adana<br />
Sinema Derneği’yle ortaklaşa bir atölye<br />
çalışması gerçekleştirecek. Özgentürk<br />
tarafından verilecek ‘Kısa Film Atölyesi’<br />
sonunda katılımcıların çekeceği kısa<br />
film, festival kapsamında izleyiciyle<br />
buluşacak.
n Bilmedik şehirlere doğru yollara düşmek<br />
en sevdiğim şeylerden birisi… Bu kez<br />
bahtımıza Elazığ çıktı… Hakkında fazlaca<br />
bir şey bilmediğimiz, belki de harita da yerini<br />
gösterirken zorlanacağımız şehirlerden..<br />
Önyargılarımızı silecek kadar modern ve yeni<br />
bir şehir izlenimi, ilçesi Palu’yla birlikte tarihsel<br />
özlemimizi de giderdi… Erzincan çoraklığın<br />
ortasında yeşermeye çalışan hatta bunu<br />
başarmış bir şehir, Palu ve diğer ilçelerde öyle…<br />
Biz de bu yıl üçüncüsü yapılan Çayda Çıra Film<br />
ve Sanat Festivali için oralardaydık… Dört gün<br />
süren etkinlikte film gösterimleri yapıldı, kısa<br />
filmler yarıştı, filmlerin oyuncu ve yönetmenleri<br />
ellerinden geldiğince Elazığ’da olmaya çalıştı…<br />
Çayda Çıra sonuçta yerel bir festival. Ben bu<br />
seneye kadar Elazığ’da bir festival olduğunu<br />
bilmiyordum yani ilk iki seneyi kaçırmışım… Bu<br />
sene filmin basın tanıtımını yapan arkadaşımız<br />
Filiz Öcal sayesinde haberimiz oldu. Kalktık gittik…<br />
Halkın ‘ünlü’ görme isteği, hatta küçük bir<br />
kızın bana gelip ‘sen ünlü müsün’ diye sorması,<br />
daha çok biz basın mensuplarıyla sınırlı kalsa<br />
da, Saadet Işıl Aksoy, Betül Demir, Yılmaz Atadeniz<br />
Serdal, Suzan ve Serkan Genç kardeşlerin<br />
ve en son gün de Kemal Sunal Özel Ödülü’nü<br />
almak üzere gelen Ata Demirer’in katılımıyla<br />
ortam biraz hareketlendi. Bu arada Yılmaz Atadeniz<br />
de Onur Ödülü aldı. Yılmaz Atadeniz lobi<br />
sohbetlerimizde engin deneyimleriyle bizi bir<br />
hayli aydınlattı bu arada.<br />
Festivalde Vavien, Kara Köpekler Havlarken,<br />
Orada, Başka Dilde Aşk, Deli Deli Olma, İki Dil<br />
Bir Bavul, Uzak İhtimal, Acı, Usta, Kakosi, Gelecekten<br />
Bir Gün, 11’e 10 Kala, Romantik Komedi<br />
ve Büyük Oyun olmak üzere toplam 14 film<br />
gösterildi. Festivalde diğer festivaller gibi uzun<br />
metraj yarışması yoktu. Bu bir anlamda iyiydi,<br />
çünkü aynı filmlerin onlarca kere yarışması
fikri biraz sıkıcı olmaya başladı. Çünkü<br />
festivallerin sayısı arttıkça, bir filmin<br />
needeyse 7-8 kere yarışma ve bazen<br />
üç kere ödül imkanı oluyor. Bu da bana<br />
biraz fazla zorlama geliyor…<br />
Kısa Metraj bölümü ödüllüydü.<br />
İstanbul’u Dinliyorum Gözlerim Kapalı<br />
adlı belgesel ödül kazandı. Diğer filmler<br />
nasıldı bilmiyorum ama benim tercihim<br />
eminim ki başka bir film olurdu.<br />
Kısa metrajların ödülle desteklenmesi<br />
daha anlamlı geliyor bana. Sonuçta<br />
öğrencilere yeni fimler çekmeleri için<br />
destek olunması güzel… Daha özgün<br />
filmler bekliyoruz ama…<br />
Bu arada mahkumlara Büyük Oyun film<br />
gösterildi, filmin oyuncuları filmden<br />
sonra söyleşi yaptılar… Fotoğraf ve afiş sergileri,<br />
geziler… Bu arada Elazığ’da dikili bir ağacım<br />
hatta üç tane dikili ağacım var. Hatıra Ormanı<br />
kapsamında diktik…<br />
Festivaller yapıldığı yerin yerel ruhunu fazlasıyla<br />
yansıtıyor dedik… Ben genelde kendi adıma<br />
organizasyon eksikliklerine pek takılmam, bir<br />
yerlere geç gitmeye, aynı yemeği yemeğe, kötü<br />
odaya vs… Elazığ’da yerel ruhunu kullanan festivallerden<br />
birisi. Yapılacak olan bir iki etkinlik nedensiz<br />
iptal edilince biraz üzüldük ama sonunda<br />
kendi ‘serbest zaman’ımızı yaratmayı da bildik…<br />
Daha çok genç bir festival Çayda Çıra, zamanla<br />
oturacak gibi görünüyor. Belki daha fazla film,<br />
daha fazla konuk, daha fazla etkinlik olacak…<br />
Festival ruh olarak şehre daha fazla yayılacak..<br />
Umarım olur…
n Avustralya’nın ünlü yönetmenlerinden<br />
Reinhard Schwabenitzkys,<br />
Marmaris’in Selimiye Köyü’nde,<br />
başrollerini Oğuz Galeli, Haydar Zorlu<br />
ve Pınar Erincin’in oynadığı ‘Türk<br />
Gelini’ isimli sinema filmi çekiyor.<br />
Avusturyalı yönetmen, “Türk insanının<br />
gerçek yüzünü Avrupalılar’a göstermek<br />
istiyorum” dedi. Filmde bir Türk genci<br />
ile yabancı bir kızın aşkı anlatılıyor.<br />
n Korkutucu varlıkların insanlara yaşattıkları<br />
kabus dolu dakikaları ve kaotik ortamları<br />
aratan bir film daha çekiliyor. Ayla kocası Serkan<br />
ile mutlu bir çifttir. Ayla 11 yaşında öteki<br />
alemden gelen bir varlığın musallat olması<br />
ile kabus dolu bir 3 gün yaşamıştır. Sonra bu<br />
kabusa herkes ortak olur. Gülseven Yılmaz,<br />
Özgür Özberk ve Kayra Simur başrolde…<br />
Arkın Aktaç’ın yönettiği film 24 Eylül’de vizyonda<br />
olacak. Bol korkular!<br />
n D Productions’ın<br />
yapımcılığında<br />
geçtiğimiz yıl<br />
başlayan “Haneler”<br />
beyazperdeye<br />
taşınıyor. Programın<br />
en beğenilen karakterleri<br />
Yaban ve Pınar’ın<br />
aşkı önümüzdeki yıl<br />
sinemalarda olacak.<br />
Fırat Doğruloğlu<br />
(Yaban) ve Boncuk<br />
Yılmaz’ın (Pınar)<br />
başrolleri oynayacağı<br />
film için oyuncu<br />
arayışları devam<br />
ediyor. Filmin çekimi<br />
2011’de…
n Başka Dilde Aşk filminin yönetmeni<br />
İlksen Başarır ve oyuncusu Mert Fırat<br />
yeni bir filme başladı. Atlıkarınca<br />
isimli filmde ensesti açıkça gözler<br />
önüne sermeyeceklerini ancak ortaya<br />
çıkan psikolojiyi ele alacaklarını<br />
belirten Fırat, “Bir aile üzerinden<br />
konuyu anlatacağız. Bu konu hassas<br />
diye toplumda tabu haline getiriliyor<br />
ve üzeri kapatılıyor. Biz bu konunun<br />
kapatılmasından, tartışılmamasından<br />
son derece rahatsızız. Bu tavrın, geri<br />
çekilmenin bir çeşit suç ortaklığını<br />
olduğunu düşünüyoruz. Çıkış<br />
noktamız bu” diyor.<br />
n Yavuz Turgul’un yazıp yönettiği Av<br />
Mevsimi filminin çekimleri devam ediyor.<br />
Filmde Şener Şen, Cem Yılmaz, Çetin Tekindor,<br />
Melisa Sözen ve Okan Yalabık gibi<br />
oyuncular var. Bir cinayet araştırması<br />
sırasında hayatları değişen 3 polis’in hikayesi<br />
anlatıldığı polisiye-dram türünde bir<br />
film. Filmde Cem Yılmaz bir kahvehane<br />
ortamında Kazım Koyuncu’nun bir şarkısını<br />
seslendirecekmiş! Filmin vizyonu sonbahar.<br />
n YAğrı’nın senaryosu Los<br />
Angeles’ta yaşayan Ertuğ<br />
Tüfekçioğlu ve New York doğumlu<br />
Türk aktör Alex Demir tarafından<br />
yazılmış. Hikayede bir müzisyenin,<br />
büyük amcasının yıllar evvel<br />
kaybettiği aşkı Jeyran’ı bulmak<br />
için Amerika’ya gidişi anlatılıyor.<br />
Bir Ermeni olan Jeyran’ı Los<br />
Angeles diasporasının içinde<br />
ararken Yılmaz’un başına gelenler,<br />
iki deneyimli sinemacının<br />
Los Angeles’ta bir Türk olarak<br />
yaşadıkları gerçek olaylardan esinlenerek<br />
anlatılmış.<br />
n Derviş Zaim, Kıbrıs’ta çektiği<br />
yeni filmi ‘’Gölgeler ve Suretler’’in<br />
çekimlerini tamamladı. 1963 Kıbrıs<br />
olaylarını genç bir kızın gözünden<br />
yansıtmayı hedefleyen film, bu<br />
dönemde ‘Ada’da olup bitene ışık<br />
tutacak. ‘’Gölgeler ve Suretler’’,<br />
1963’te Kıbrıs’ta başlayan olaylar<br />
sırasında bir Karagöz oynatıcısı<br />
olan babasından ayrı düşen<br />
genç kızın geçirdiği dönüşüm ve<br />
olgunlaşma sürecini anlatıyor.<br />
Filmde Osman Alkaş, Settar<br />
Tanrıöğen, Erol Refikoğlu, Buğra<br />
Gülsoy, Hazar Ergüçlü gibi oyuncular<br />
rol alıyor.
n Mayıs ayında ilk kez<br />
İstanbul’da konser veren üç<br />
Grammy ödüllü usta müzisyen<br />
ve aktör Harry Connick Jr. 11<br />
Eylül 1967 Amerika doğumlu.<br />
“Kopya Cinayetler”, “Kurtuluş<br />
Günü”, “Umut Dalgaları”,<br />
“Böcek” ve “Not: Seni Seviyorum”<br />
gibi filmlerde karşımıza<br />
oyuncu olarak da çıkan başarılı<br />
müzisyen aslen çok başarılı<br />
bir piyano virtüözü ve besteci.<br />
Billy Cristal ve Meg Ryan’ın<br />
başrolleri paylaştığı “Harry<br />
Sally ile Tanışınca” filminin<br />
soundtrack çalışmasıyla film<br />
müzikleri yapmaya<br />
başlayan Connick Jr, hem<br />
çağımızın önde gelen<br />
bestecilerinden hem de<br />
Hollywood’un aranılan<br />
müzisyenlerinden<br />
biri olarak<br />
kabul görüyor.
Filim Bir Adam: Ertem Eğilmez<br />
Cem Pekman<br />
n Ertem Eğilmez, Türk sinemasının en renkli ve<br />
verimli yönetmenlerinden birisidir; aynı zamanda,<br />
Arzu Film’le birikte ortaya koyduğu çalışmalarla<br />
sinema tarihinde kendine özgü bir yer edinmiştir.<br />
Eğilmez üstelik sinemaya bir alaylı olarak girmiştir.<br />
Önce yayıncılık yapmış, Çağlayan Yayınevi’yle<br />
renkli bir performans sergiledikten sonar sinemaya<br />
atılmış ve bu alanda Tarık Akan’dan Şener Şen’e,<br />
Hababam Sınıfı’ndan Arabesk’e, her biri kendi<br />
alanında fenomen haline gelen işlere ve yaratımlara<br />
imza atmıştır. Cem Pekman’ın ciddi bir akademik<br />
derleme olarak hazırladığı bu kitap, “Filim Bir Adam:<br />
Ertem Eğilmez” başlıklı çalışma, Türk sinema tarihi<br />
literatüründe önemli bir başvuru kaynağı olacaktır.<br />
Agora Kitaplığı / 280 Syf.<br />
Sinemekan (Sinemada Mimarlık)<br />
Açalya Allmer<br />
n İSessiz dönemden dijital teknolojiye, fantastik<br />
filmlerden bilim-kurguya uzanan geniş bir<br />
yelpazede, filmlerin tasarlanmış ve tasarlanmamış<br />
mekânlarını irdeleyen bu özgün derlemede,<br />
farklı yıllar ve yönetmenlere ait 11 sinema<br />
yapıtı mekânsal açıdan inceleniyor: Metropolis<br />
(Fritz Lang), Dayım (Jacques Tati), Bıçak Sırtı<br />
(RidleyScott), Dogville (Lars von Trier), Ucuz<br />
Roman (Quentin Tarantino), Batman (Tim Burton),<br />
John Malcovich Olmak (SpikeJonze), İsyan (Kurt<br />
Wimmer), Aşkın Gücü (Vincent Ward), Dalgıç ve<br />
Kelebek (Julian Schnabel), Sevimli Canavarlar<br />
(David Silverman, Pete Docter, Lee Unkrich).<br />
Varlık Yayınları / 152 Syf.
Change language