AramızdanAyrılanlar

Sayfa 228
dergisinin editöre mektuplar kısmında 1 sayfa içinde 1,5 sütuna sığdırdığı dev makalede bilim
dünyasına duyurduğu sonuç, günümüzde de geçerliliğini ve önemini korumaktadır. Düşük
sıcaklıklarda etkin olan olaylar, genelde teknolojik bakımdan pek önemsenmese de,
günümüzde bazı aygıtları, sıvı azot sıcaklıklarında ( 77 Kelvin) çalışan süper bilgisayarların
bulunduğu göz önüne alınırsa, Cavid Bey’in bu çalışmasının yalnız günümüzde değil gelecekte
de yarı iletkenler teknolojisinde önemini sürdüreceği açıktır.
Doktora çalışmalarım sırasında Essex Üniversitesi’nde yarı iletken GaAs kristallerinde
elektron saçılmaları üzerine deneysel çalışmalar yapıyordum. Bu sıralarda grubumuzun içinde
aynı konularda kuramsal çalışmalar yapan araştırıcı arkadaşlarım da vardı. Sonuçlar
üzerindeki tartışmalarımızda ‘Erginsoy Formülü’ çok sık kullanılırdı. Bu bana, ülkemden yetişen
bir bilim insanının uluslararası bir ortamda anılması
büyük haz verirdi” diyor.
Cavid Erginsoy ülkemiz için bilim ve
teknolojinin önemini 1967 yılında aldığı TÜBİTAK
Bilim Ödülü törenindeki konuşmasında şöyle
anlatıyor: Ttemel bilim ve araştırmanın ülkemiz için
bir lüks olduğu doğru değildir. Sanayileşmek yoluyla
gelişmeğe karar vermişsek, bunun dayandığı teknik
bilgiyi sonsuza dek dışarıdan ‘anahtar teslimi’
alabileceğimizi sanmamalıyız. Teknolojinin bir
ülkenin kendi bünyesinde yerleşmesi, o topluma mâl
olması ne ile mümkündür? Bunu bilim ve araştırma
ortamını yaratmadan başarmış bir ülke tanıyor
musunuz? Çok geriye veya çok uzağa gitmeye gerek
yok: 50 yıldaki teknolojik gelişmesi bütün dünyayı hayrete düşüren Sovyetler birliğinde 18
Nisanında yani devrimden beş ay sonra, Lenin, bilimsel ve teknik çalışmalar için bir plân
taslağını kaleme alıyordu. Bu bir politik renk veya ideolojik doktrin gereği değildi Bilimin bir
burjuva safsatası olduğu pekâlâ o zaman da iddia edilebilirdi. Bu sadece ekonomik gelişmenin
ve üretimin, bilimle, araştırmayla gayet sıkı bağlarını çok iyi anlayan bir liderin davranışıdır.
Ülkemizde sanayi ve teknolojinin
geleneği çok kısadır. Bilimin geleneği ise, daha
yeni oluşum hâlindedir. Onun içindir ki bugün:
‘Fakir bir millete bilim adamı gerekli midir?’; onu
içindir ki bugün: ‘Bilimsel araştırmaya az gelişmiş
ülkeler niçin yatırım yapsın? Bunu başkaları,
bizden daha iyi yapmıyor mu?’ gibi sorular
tartışılabiliyor. Bu soruların tartışılması, belki
bugün doğal ve gereklidir. Fakat bu ilkel soruları
artık yanıtlayıp, bunların ötesine geçme zamanı
gelmiştir. Önümüzde iki şık var:
-Yarının, her nasılsa çıkacak tek tük Türk
bilim insanını, aynı soruları tartışmaya devama
mahkûm etmek,
- Yahut da, çocukluktan beri gördüğü
destek ve teşvikle doğal zekâları ve yetenekleri
değerlenen Türk gençlerinin, toplumlarına hizmet eden umutlu ve inançlı insanların gönül
Aramızdan Ayrılanlar
Türk Fizik Derneği