AramızdanAyrılanlar

Sayfa 108
anlatan satırlara kulak verelim: “Meşguliyetime kesin hedef tayin ettim: İnsanlığın, hayat ve
yaşayışın gerçek anlamını aramak, öğrenmek ve bu bilgi ile bütün insanlığın yardımına koşmak,
daha yüksek manevî bir düzeye erişmek… Küçükten beri içimde sakladığım, beslediğim, sadık
kaldığım hedef… Bir gençlik ülküsü değil; ona hayatın her türlü şartlarında daima sadık
kalacağım. Herkeste ta içten gelen, yol gösteren, öyle bir yol var ki hiçbir etki onu
değiştiremiyor. Uzun zamandan beri üzerinde düşündüğüm bu ülkü varlığımla o kadar
bütünleşti ki, hayatımı bunsuz düşünmek olanaksız. Ancak bu yoldaki çaba beni derinden
tatmin ediyor ve hayatıma ancak bu yolda anlam verebiliyorum.
Bu hedef için şimdilik elimde üç yol var: Bilim, filozofi ve din; şahsî vasıtam sıhhat ve fikrî
hürriyetimdir. Bilimin bir kolu olan mesleğim yaşamamı sağlıyor ve hür kalmaya daima gayret
edeceğim; bir iki kitaptan başka sahip olmak istediğim hiçbir maddî arzum yok. Teknik, iktisat,
politika, amaç olarak değil, insanlığın hedefi için iyi birer vasıta oldukları süre ve nispette beni
ilgilendiriyorlar. Bu yolda yalnız başıma kalmak değil, aksine her isteyenle karşılıklı
yardımlaşarak yürümek, dar bir yaşayış yerine varlığı tam bir bilinç içinde doğa ve evrenin
büyüklüğünde ölçmek, genişliğinde açmak istiyorum. Bu yolu diğer herhangi bir hedefe tercih
etmemin nedeni, bunu yalnız kendim için değil, aynı zamanda toplum için daha önemli ve acil
olduğuna ve topluma vermek istediğim (yahut benden beklenen) faydaları bu yolda daha etkili
yapabileceğime inandığımdandır.
Serbest bilim sahasında çalışmak istediğimden tek olanak bir üniversitede çalışmamdır.
Öğrenmenin bir cevher olduğunu uzun zamandır öğrendim ve çeşitli sahalarda bilgi ve
yeteneğimi son sınırına kadar ilerletmeye çalıştım ve çalışıyorum. Dünyanın her üniversitesinde
çalışmak ve öğretmek durumunda olduğuma inanıyorum ve doğal olarak bu görevi seve seve
memleketimde yapacağım. Derhal Türkiye’ ye dönmememin nedeni ilke meselesi değil,
uygulamalı düşüncelerden ileri geliyor. Şöyle ki; evvela elimdeki çeşitli bilimsel proje, fikir ve
eserleri bir sonuca getirmek istiyorum. Sonra üniversiteye geçmek için şekil olarak doçent
olmak lazım, bunun için doçentlik tezi hazırlıyorum ve nihayet bilimsel araştırma için gerekli
olan deneyim ve araçlara gençken ve elimde fırsat varken daha derinden sahip olmak
arzusundayım.”
Barut, fizik bilimine yaptığı çok önemli katkılarının yanı sıra, bilimi dünyanın her yanına
yaymak görevini benimsemiş bir bilim adamıydı. Özellikle bu etkinlikleri gelişmekte olan
ülkelerde daha yoğundu. Bu durumu, Prof. Dr. Gediz Akdeniz “Triesteli Profesör Âsım Barut”
başlıklı makalesinde şöyle dile getiriyor: “Onun dünya görüşünün derinliği, temel bilimlere
Aramızdan Ayrılanlar
Türk Fizik Derneği