AramızdanAyrılanlar

Sayfa 102
Binlerce sene insan etrafındaki olaylardan deneyimler kazandı ve bu deneyimler gelecek
nesillere devredildi. Modern şekliyle de son 400 sene içinde uzun çalışmalardan sonra temel
doğa kanunları bulunmaya başlandı. Bilimin gelişimi kollektif bir çalışma sonucu olduğu gibi,
üst üste konulan, yığılan bir büyümedir; bir bina yapmak gibi. Uzun çalışmalar ve hatalar
sonunda varılan sonuçlar yeni nesillere kolayca öğretilebiliyor. Eğer her nesil, her topluma
bütün gelişimi yeni baştan, öncekilerden habersiz bulmaya kalksaydı, bugünkü gelişim
mümkün olamayacaktı.
Bugün doğan her çocukla, nerede olursa olsun, insanlığın bütün imkânı, bütün potansiyeli
beraber doğar. Yeter ki bu imkân görülüp geliştirilebilsin. Her toplumda bilimin en yüksek ve
en son sınırlarına erişen ve bu sınırları genişleten, karanlığı aydınlatan zekâlar çıkabilir ve
çıkıyor da. Bilim yalnız Batı’da değil her yerde yapılabilir. Kimbilir geleceğin en büyük buluşları
nerede yapılacak? Yeter ki bu insanlar desteklensinler, yeterli sayıda olsunlar ve maddî
imkânları olsun!
Geleceği kurtarmak için petrol , su, kömür gibi enerji kaynakları yanında, unutmayalım
ki, belki en büyük enerji kaynağı insan zekâsıdır. Bazen tek bir insan bile, fakat kalbinde
inancı, kafasında bilgisi olan bir insan dünya için yepyeni bir devir açabilir.
Temel bilim yapmak geleceği yapmak demektir. Bazen deniliyor ki gelişen toplumlar
yalnız teknoloji kursunlar, teknoloji satın alsınlar. Temel araştırma onlar için lükstür. Ben uzun
zamandır bu fikrin doğru olmadığını savunuyorum. Çünkü teknoloji, bazen öyle görünmesine
rağmen, yalnız kendi başına bir amaç olamaz. Teknoloji iki yönden temel önem taşır: Birincisi,
insanın maddî yaşama güçlüklerini ortadan kaldırıp enerjisini fikrî problemlere yöneltebilmek
için ( aç, yorgun, hasta insan ne bilim yapabilir, ne şiir yazabilir, ne de felsefe düşünebilir),
ikincisi, teknolojiyi kullanarak, onun yarattığı alet ve yöntemlerle doğayı daha ince
ayrıntılarıyla incelemek ve öğrenmek bakımından. Bilimin gelişimi bakımından belirli bir
iktisadî zenginliğin ve teknolojinin olması lazımdır. Fakat bugün teknoloji, bilimin yeni buluşları
ile kısa zamanda tamamen değişiyor. Yalnız dışarıdan teknoloji alan ülkeler sürekli geri kalırlar
ve sürekli teknoloji almak zorundadırlar.
Bilimsel bir ortamda teknoloji muhakkak ki kendi kendine de gelişir. Tersi doğru değildir:
Yalnız teknoloji satın alınan yerde bilim genellikle yapılamaz.”
Bu bölümle ilgili söyleyeceklerimizi Barut’ un kuramsal fizik ve kuramsal fizikçiler
hakkındaki düşünceleriyle bitirelim: Kuramsal fizik bence sırat köprüsü gibi. “Maxwell’ in
sözüyle kuramsal fizikçilerin ya kendilerini ortaya çıkan matematik problemlerin inceliklerinde
Aramızdan Ayrılanlar
Türk Fizik Derneği