EGE ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK YÜKSEK OKULU DERGİSİ

gerektiğini ortaya çıkarmışlardır (Karadağ, Sabuncu 1998). Wade (2000)
araştırmasında ise, histerektomi ameliyatı olacak kadınların anatomi ve
fizyoloji, hastane ve cerrahi prosedürler, fiziksel, seksüel, duygusal değişimler
ve histerektomi sonrası semptomlar ile hormon replasman
tedavisi hakkında bilgi almak istedikleri saptamıştır (Wade 2000).
Modern sağlık hizmetleri anlayışı bireylerin kendi sağlığını koruma,
iyileştirme ve yükseltmede aktif olarak rol almasını gerektirmektedir.
Sağlık bakım kaynaklarının pahalı ve sınırlı olması hastanın
ameliyat öncesi ve ameliyatı takiben hastanede kalış süresinin kısalmasını
zorunlu kılmaktadır. Hastalar taburcu olduklarında karşılaşabilecekleri
sorunları bilmeden veya çözümleyemedikleri çeşitli sorunlarla ve
endişelerle kendi ortamlarına dönmektedirler. Bakımın evde devamı için
gerekli bilgi ve beceriden yoksun olarak eve dönen hasta sağlığını yeniden
kazanmada başarısız olmaktadır. Bir ameliyatı takiben evde iyileşmeyi
kolaylaştırmak için taburculuk bilgisi vermek, hemşirenin sorumlulukları
arasındadır. (Brown 1995, Ertem ve Şirin 1998, Gültekin ve
Özbayır 2002, Kanan 2002).
Genellikle hastaların bilgilendirilmesi doktor tarafından yapılmaktadır.
Ancak tedavi ve bakımı yürüten hemşire, hasta ile doğrudan ve
sürekli birlikte olduğu için, diğer sağlık elemanlarına göre hasta eğitiminde
daha etkin rol oynar. Hemşire hem hasta eğitimi konusunda
donanımlı, istekli ve rolünü benimsemiş olmalı, hem de düzenli, sürekli
ve planlı bakım verebileceği sayıda hastanın bakımını üstlenmiş
olmalıdır.
Yapılan bazı çalışmalarda, taburculuk eğitimi verilen hatsaların,
iyileşme süreçlerinin hızlandığı, öz-bakım yeteneklerine paralel olarak
öz-güvenlerinin arttığı, hastaneye/polikliniğe tekrarlı başvuruların azaldığı,
buna bağlı olarak da hasta bakım maliyetinin azaldığı ve bakım
kalitesinin yükseldiği belirtilmektedir (Gültekin ve Özbayır 2002, Kanan
2002).
Taburculuk eğitimi, hastanın durumu ameliyat sonrası stabil hale
geldiğinde ve hasta hastaneden çıkmadan önce başlatılır ve sürdürülür.
Hasta eğitiminin çoğu alanlarında yeni teknolojiler geliştirilmesine karşın,
yazılı eğitim materyalleri hasta eğitimde önemli bir yer tutmaktadır.
Bununla birlikte hastanın okuma-yazma bilmesi ile yazılı eğitim materyallerinden
yararlanması arasında pozitif bir ilişki vardır (Karadağ ve
Sabuncu1998, Uzun 2000, Özer 2002).
Hasta eğitimi yapılırken; uygun ortam yaratılmalıdır. Hasta yargılayıcı
ve eleştirici davranışlarla ürkütülmemeli, bakış açısını anladığımızı
belli eden sözlerle desteklenmelidir. Bireyin sadece hastalığı değil,
sosyal, psikolojik ve kültürel durumu ile özgeçmişi dikkate alınmalıdır.
3