ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ...

5. TARTIŞMA Tamer KAYIŞ
ark., 2006) ve B. mori (Nath, 2003; Etebari ve ark., 2007) de farklı insektisit
uygulaması sonucunda da gözlenmiştir.
Sunulan çalışmada 48. saatte bazı gruplarda gözlenen glikojen miktarındaki
artış ağır metal stresi sonucu Lymantria dispar da gözlenen glikogenezin stimüle
edilmesi (Ortel, 1996) sonucu oluşan artışa benzer bir mekanizma ile böceğin adaptif
bir tepkisinin sonucu olabileceği fikrini uyandırmıştır. Bu adaptif tepki P. turionellae
dişilerinde diazinon konsantrasyonu artışına ve zamana bağlı olarak 48. saatten sonra
glikojen miktarlarını etkilememesi şeklinde kendini göstermiştir.
Biyolojik kontrol programlarında kullanılabilirliği olan endoparazitoid bir
hymenopter türü olan P.turionellae’ nin laboratuar koşullarında üretilebilmesi için
gerekli tekniklerin ortaya konulması kadar bu türlerin üretimindeki olumsuz
faktörlerin ortaya konulup gerekli önlemlerin alınması biyolojik mücadelenin etkili
bir şekilde yapılabilmesi için çok önemlidir. Singh (1977), doğal çevrenin
korunmasında biyolojik kontrolün önemine değinmiş ve bu amaçla kullanılan
biyolojik kontrol ajanlarının yüksek kalitede ve çok sayıda üretilmesinin önemini
vurgulamıştır. Diğer birçok endoparazitoid hymenopter türünde olduğu gibi
P.turionellae populasyonunun devamlılığı, dişi böcek tarafından konukçu pupasına
bırakılan çok sayıda yumurtadan birinin açılmasıyla gerçekleşir. Bu nedenle
biyolojik mücadelede kullanılmak üzere üretilmesi amaçlanan biyolojik kontrol
ajanlarının istenilen seviyede avantaj sağlayabilmesi için populasyondaki dişi birey
sayısının yüksek düzeyde tutulması önemlidir (Coskun ve ark., 2005).
İnsektisitlerin böceklerde üreme performansını (Haynes, 1988; Moriarty,
1969; Zalizniak ve Nugegoda, 2006), yumurta bırakma davranışlarını ve yumurta
açılımını (Hoskins, 1940; Fujiwara ve ark. 2002), eşey oranını (Couty ve ark. 2001),
verimliliği (Liu ve Trumble, 2005), gelişmeyi (Cripe ve ark., 2003), etkiledikleri
bilinmektedir.
Sunulan çalışmada toplam ergin ve dişi birey çıkışı diazinon
konsantrasyonlarından önemli ölçüde etkilenerek azalmıştır. Diğer taraftan P.
turionellae erkek birey çıkışı diazinon konsantrasyonlarından etkilenmemiştir.
Hymenopter türlerinin birçoğu haplodiploid eşey belirleme sistemine sahiptir.
Döllenmiş yumurtadan (diplodi) dişi, döllenmemiş yumurtalardan (haploid) ise erkek
76