ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ...

1. GİRİŞ Tamer KAYIŞ
sonlandırdığı için lipit peroksidasyonu da sonlanmış olur. α-Tokoferol bu etkisinden
dolayı zincir kırıcı bir antioksidan olarak adlandırılır (Murray ve ark., 1993;
Halliwell ve Gutteridge, 1999; Blokhina ve ark., 2003) (Reaksiyon 1.19).
ROO . .
+ α-Tokoferol-OH ← ⎯→ ROOH+ Tokoferol-O (1.19)
Reaksiyon sonucunda α-tokoferol yine bir radikal olan tokoferol-O .
(kromonoksil) radikalini oluşturur. Bu radikal zayıf bir reaktiviteye sahip olduğu için
lipit peroksidasyunu devam edemez (Halliwell ve Gutteridge, 1999; Blokhina ve
ark., 2003).
GSH-Px ve α-tokoferol birbirlerini tamamlayıcı bir antioksidan etki
gösterirler. α-Tokoferol peroksitlerin oluşumunu engellerken, GSH-Px oluşmuş olan
peroksitleri ortadan kaldırır (Aydın ve ark., 2001).
1.2.2.3. Vitamin C (Askorbik asit)
Vitamin C kapalı formülü C6H8O6 olan bir katekolaktondur. Organizmada
birçok hidroksilasyon reaksiyonunda indirgeyici olarak görev yapar (Halliwell ve
Gutteridge, 1999).
Çok güçlü bir indirgeyici olan askorbik asit semihidroaskorbat radikal ara
ürünü aracılığıyla kolaylıkla dehidroaskorbik aside okside olur. Süperoksit ve
hidroksil radikalleri ile kolaylıkla reaksiyona girerek bu radikallerin temizlenmesinde
görev yapar (Murray ve ark., 1993).
C vitamininin diğer bir özelliği de antioksidan özelliğinin yanı sıra oksidan
olarak da görev yapmasıdır. Çünkü vitamin C ferri demiri ferro demire indirger
böylece fenton reaksiyonunda H2O2 ile etkileşmeye uygun olan ferro demir oluşur.
Reaksiyon sonucunda ise süperoksit radikalinin oluşmasına yol açar. Bu özelliğinden
dolayı bir prooksidan olarak değerlendirilir (Bendich ve ark., 1986; Lunec ve Blake,
1990).
25