ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ...

1. GİRİŞ Tamer KAYIŞ
Se-GSH-Px ler, H2O2’de dahil çeşitli hidroperoksitlerin yıkımını, GSH’ın
oksidasyonu yoluyla katalizler. Okside glutatyon (GSSG) ise GSH-Rd enzimi
yardımıyla tekrar GSH’a indirgenir (Halliwell ve Gutteridge, 1999; Aydın ve ark.
2001) (Reaksiyon 1.15, 1.16).
H2O2 (ROOH) + 2GSH ← ⎯→ GSSG + 2H2O(ROH) (1.15)
GSSG + NADPH + H + ← ⎯→ 2GSH + NADP + (1.16)
Selenyuma bağımlı peroksidazların bir diğer formuda fosfolipid hidroperoksit
glutatyon peroksidaz (PL-GSH-Px) dir. Molekül ağırlığı yaklaşık olarak 20 kDa olan
enzim bir selenyum atomu içerir ve fosfolipid hidroperoksitleri alkollere
indirgeyerek membran bağımlı en önemli antioksidan olan E vitamini eksikliğinde
membranı peroksidasyona karşı korur (Halliwell ve Gutteridge, 1999) (Reaksiyon
1.17).
ROOH + 2GSH ← ⎯→ ROH + H2O + GSSG (1.17)
Selenyuma bağımlı olmayan GSH-Px’ler glutatyon ile konjugasyon
reaksiyonlarında glutatyon transferaz olarak aktivite gösterirler (Lawrence ve Burk,
1976).
GSH-Px enzim aktivitesinin tayininde en fazla tercih edilen yöntemlerin esası
substrat olarak H2O2, kümen hidroperoksit ve tersiyer butil hidroperoksitin
kullanıldığı ortamda GSH’un oksidasyonu sonucu oluşan GSSG’un glutatyon
reduktaz ve NADPH’ın varlığında indirgenmiş forma dönüşmesine ve bu dönüşüm
esnasında NADPH’ın oksidasyonunun spektrofotometrik ve flourometrik ölçümüne
dayanır. Enzim aktivitesi dakikada okside olan NADPH üzerinden hesaplanır. Ayrıca
reaksiyon esnasında hidroperoksitlerin ve GSH’un tüketimi esas alınarak yapılan
tayinlerde mevcuttur ( Lawrence ve Burk, 1976; Paglia ve Valentine, 1967; Flohe ve
Gunzler, 1984)
22