waza oerpêJkatîyaii 1

waza oerpêJkatîyaii 1Evîn Çîçekz'ys^ix:Weşanen perî

V AAWAZA SERPEHATIYAN -I-Evîn ÇiÇEKWeşanên Pêrî

Çapa yekem:Stenbol - Çirîya Paşîn 2004Edîtor:Ehmed ONALDizayna Bergê:Onur OzturkÇapxane:Kayhan MatbaasiISBN 975 - 8245 - 93 - 7Weşanên PêrîOsmanaga Mah.Sögutlu Çeşme Cad.Pavlonya Sok.Nuhoglu Apt. No: 10/ 19Kadiköy / ÎSTANBULTel-Fax:(0.216)347 26 44Email: perikitap@nefel.com

NaverokÇûçika zer 5Şimex 9Koçerê 12Sal 1915 51Tirsonek 54Ez dayik im 58Ew pêxwasekî Amedê bû 59Iro heştê adarê ye 64Nikarim derdê tenêbûnê bikişîn im, 73Bifikire ji raman netirs e 77Berjewendixaz 81Tama jina malê tirş e 83Bê arî û malbat e 89Penaberî, 91Rêhevalo 96Cazûtîya wer hezar carî qebûl e 99Ez jina welatê janê me 106Çilûneh kevok bûn 108

Xwendevanên dilsoz!Ev pirtöka Evîn Çîçek Xanimê, weki rêz bi avayekî "Awaza Serpêhatîyan-I-,-II- û -III-" hatiye nivîsîn û amadekirin e. Em bi çapkirin û weşandina wan serbilind in.Naveroko her sê pirtûkan jî ji kul, keser û evînîya welat hatîye hunandin.Zext û zilma dagirkeran û derbederiya penaberîyê, ceger ûdil perifîyaparçebûna ji malbatê bigre heya welat, belko gelên cîhanê û zikreşîyaxwînxwarên mezîn devletan, bi dilê jinek, dayîkek û welatevînekî kurd bipenivîsa zêrîn hafîye şermezarkirin..Ji tênegîhiştina cahiltiyê, xesûdîya nav xwe, heyanî fend, fel û fitneyaxêrnexwazan û desthilotdari û xedarîya mêrên hovî jîdaye ber rû û rûçikenwan.. Ji mîskînfîya kevneperestîyê ku xwe gihandîye nav ciwaka me bigre,heyan polafîya şervanên kû canfîdane dane ber hev. Ji neqişbûyî û erdnigarîyawelatê şêrin, heyan ev potina reşa kû li ser sînga me ye, bi berfirehîrewşame bi piralîfî dîiîye, wêneyê me kurdan bi şêweyek helbestî derêxisfiyeser kaxezê û nakokîye me yê civatkî onîye danîye ber çevên me. Daku bila xwendewonên hêja van pirtûkan bixwînin û xwe tê de bibîninlBila deste te sax, çavên te ronî, jiyana te dirêj, molbat û civota te bibawer,bextewar û xwedî dewlet be. Her çi gor dile te û kurdewarî herpara te be. Dostên te dilgeş û dilşad, dujmine te kor be. Ji bona wan xebatû keda te malo te bi hezaran carî avo be. Civota me/te li ser axo xwe,her bi oqil, serfîraz, serkeffî û bi ken, kêf, aştî û şadî belWêşanên Pêrî

Çûçika ZerÇûçika zer, tu dixwînî dixwînîQey cîh tunebû?Hatî ser tayê ser serê min disekinîEz dibêm, te jî fêm kirTu xenbi u bekesiya mm dibmiHêlîna teBê malîya minAzadîye teGirtîbûna minŞahîya teXemgîrîya minDor tijîbûna teTenêbûna minBêmînetîya teAlîkarî hêvîkirina minXwedibûna çêlikên te yên azadBêxwarin mana berxên minÇûçika zer tu çi xweş difirî û dixwînîBila dinê de koçberî nemîneBêmal û bêwarîya min dile min disojêBerxê ber dilê min dengê te bihîstAlîkî ve serê xwe hedî hedî zivirand ezmananHêla din ve pancikên xwe yên şilbûyî dadiweşînîHere here kêfxweşîya te bala wî jî dikişîneDibê; "daye xwezî ez jî wekî wan çûçikan azad bûmaMin ê welat gund bi gund tevdana"Guhdarîya te dikeAzadî û xwe bawerîya te dilê wê helandBê miimetîya te ew qarandNikare çavên xwe li te bigirê, ji jor ve serdike

Ser kevirên pan re bazdide û bang dike"Hey azadî tu li kû mayî?Mirovên me belavbûne, kes di ser me ve jî nayênTeyrino hun hev re difirin, bilind dibinTeyrên ku li kevîya daran manePerên wan wekî yên me birîndar inTenê ne, ranabin, nafirinLe belê navbera me de ferq heneEw xwedî serxwebûnê ne, azad in"Çûçika zer, ser pirsên berxê ber dilê minSerê min diçerixê, diêşêBelê, belê pirsên pir giran ji min dipirsî"Dayê qey çûçikên me jî ewqas xweş dixwîninÇi wextê ez dikanim wan bibînim?"Çûçika zer, te ez birim bîranînên minTe anî ber çavên minQîrîniya zarokan, birîndarî û xwînÇûçika azadRengên rojê te re bûne navÇûçikên welatê minMane nav bên û mija dermanên kîmyevî deBê hîv û bê tavEz bêrîya gundê xwe dikimLoma têm dora vê newalê kuAv û hemêzkirina keviranBeybûn, gulên sor û paşilvekirina axê bibînimTêra xwe sêr bikimBi dengekî birîndarîDibem bes e ey bindestî, koçberîHeta çi demê ez ê derveyî welat bimînim?Stû xwarîya berxên xwe her roj dibînimÇê jikên te hêlîna te de ji xwe bawer

Te bi Gor kêfa xwe wan re amadekirîye çeperNav tîrên ewlekarîyê de dijînKêfxweşî mafê we ye, bi hestên azadîyê bijînÇêlikên te bi xwendina te perwerde dibinNe bi dengên bîyanîÇuçikên welatê minWan bi bîna neftê difetisîninAjalan jî dixeniqîninÇêlik nikarin wekî dayîkên xwe deng derxîninBin barên tirsê de perwerde dibinLê zarokên welatê minZimanê zikmakî ji wan re qedexe yeEw bi hezeran, rûyê dibistanan nabîninTu gor xwestina xwe çêlikên xwe dikî xwedî bang û navLê zarokên meMane bê dê û bê bavSêwîtî ji wan re bûye navBerxên ber dilê min guhdarîya te dikin û dimeşînTu ku pirsa çûçikên welatê min dikîYa rastî, helînên wan bi bomban dihelişinÇûçika zer çend, çend hemwelatîyê teSedemên koçberîya me fêm dikinDibên kurmanc tên wira ku zikên xwe yên birçîtêrbikinHesabên parîyek nan dikinLê rastîKurmanc ji ber zilmê bar dikinQey naxwazin ser axa xwe yê zêrîn karkinDagirker rêya koçberîye vedikinWan li kelekên mirinê siwar dikinDu wan re dikeninPêşgîrên xwetirxwezîyê badikinDilên wan ji welatên wan dûr dikin

Xweng û biran ji hevûdu sar dikinErê erê çûçika zer, te got min guhdarî kirTe birîna kezeba min har kirBîyanîtîyê bedena min de derdê bê derman avakirBerxê ber dilê min hêvîya jîyanê wenda kirQey çi kemasîya me hebû?Me li ber xwînxwarên bar kirKoçberîyê hestên xizmîyê sar kirXal û xwarzî ji hevûdu dûr kirBû aşa kesayetîyan, kesayetî xirabekirMe nikarîya ku evînîyê bixwe re bigerînêGelekan hest, heskirin wenda kirBîyanîtîyê tayên mirovbûnê birîMadên kurmancan xirabî kir

ŞirnexŞimex!Bajarekî biçûkBajar rûniştîye ser kendalekîPişta xwe daye daristananGundan dora bajêr dixemilandinIro li dorê gund û gundî jî nemanPaş sêrî de çîyayê sêvêLi hêla xwarê û çepê dewlemendîya neftêBin lingan de deşta cizîrêDestê çepê Qilab û çîyayê CudîHember ve Gabar û gundên bê xwedîRojek havînê yeDibên; "Hawar... Hawar Şimex dişewite"Şewat ket dile minBarê tefandinê tê ser milê minMin xebera reş girt - "^,Kerba xwîn di pozê min re avêtGirîyê min têBîna min teng dibeBê dengî nabeDaristan tên şewitandinŞivan tên xeniqandinDerdikevim rêLeşkeran çend caran nasname ji min xwestinLi Dihê diborimDûr ve kelemên şewitî dibînimJi kerban gêj dibimNikarim ser pîya bimînimMij! Mija gewr û spî

Ewrên mijê cîh girtine li ser bajêrJi bajêrîyan dipirsimWe agir tefand?Dibêjin; " dijmin nahêle, nexêr"Mij û bîna kizirî tevlihevRewşek ptr giranZarokan li xwekirine kincên pînekirî, kevnMane bê nanDitirsin, ketine ber singê hevGinye mm teHistêran dibarîn imRo bû şevMin re heram bûye xewNikarim serê xwe daynim ser balîfêNaxwazim goristanên daristanan bibînimBi min pir giran têWekî lawikê minê heşt mehî bişewitîn inHer darekî wekî meyîtekî dibîn imRoja havînêJi mijê tav nayê dîtinêŞimexî dibêjin; "Tirkan daristan nehiştin!"Mazî, gûz, hermî, sêv, bitim, gîjok hev re dişewitinÇêlikên hêlînan de, xezalên şîr, kergûşên bin erdê deDagirkeran nabînin, nasnakinDaristan ji wan re bihuşt in, dayîk inDayîk nikarin delalên ber dilên xwe xilas bikinTenê dinalin, difirin, dibezinNayên ziman, dikalinNikarin bang kinAlîkarîyê bixwazinMerî ji zimanên wan fêm nakinDagirker hember rewşa wan govendê digirin10

Dikenin, şerm nakinEz dayîk im delalê min li ber singê minDijmin agir berda berxê ber dilê minSewal jî delalên dayîkên xwe neNav pêtên agtr de maneÇîya, daristan û sewalan qet hevûdu bemadinÇavsoran bi pêtên agirê neftêWan ji hev dûr digirinÇavkanîya jîyana paqij kûr dikin, dibirinDaristan çîyayê şimexê dixemlîninGulîyên bişengan li erdê dixîninDagirker dijminê delalîye neNeyarên dewlemêndîyê neDaristan welat dixemilîninCengaweran diparêzinWan re bûne war û hêlînDagirker hember dostbûn û parezwanîya wan gelek aciz inLi heremê zayîn, zêdebûn qedexe yeJîyandar tênkuştinŞimexî nikarin mafê daristanan bipirsinSer erdê bişewitîjîBin erdê de rihên daran dizênGîyanên nû derdikevinRoja ku çipilan fêkî danEm ê govendê bigirin û bi dijmin bikenin11

Koçerê!Koçer şivanê berxan bûDotvana mîyan bûKoçer bêrîvan bûXew nedizanî bi tarîya ezman re radibûDi nav gîyayên rengîn de mezin bûbûKoçerên Diderî li heremê bi nav û deng bûnDewlemêndîya herî mezinXwedî hesîyet bûnZivistanan li Findiqê, li Mişarê, li Hezexê rûniştvanParastvanê kozanJi biharê heta payîzêLi Şaxê, li Westan, li Xîzan û MiksêXwedî waran bûnRûniştin, jîyana bicîhbûyî nedizanînEw koçer bûnKoçerên Didêrî, Mamedî, Garisî cîranê hevKu pîvok û belguzar derdiketinKoçer ji rêketinê re amade dibûnKoçerê, zivistan li malên koçeranLi deşta Sê'êrtê diborandPezê xwe re diaxifîAlif belav dikirGom paqij dikirMaf belavan bûKoza wana herî mezin li ser rîya newala Qeseban cîh girtibûRîya Kezerê, rîya Helenzê, newala CanikanZinarên Bilorîsê, newala Hetran, Kendên BotanEw ji wê re bûbûn cîyê gurz kirina nergiz û kerenganBerfek belek bû ew, di mal de nedimaKoma qîzan çê dibû12

Her roj hêlek bajêr, bo gîya berhevkirinê vedibûKendalê Eynbaran cîyê govendêŞilî û herî ji wan re ne xemKirêjî ji wan re ne dûrWek heval bûnKoçerê westandin nedizanîyaLi pêşîya komê bi lez û bez bûPîvok dihûnan, datanîn ser serê xweBi xwestekek mezin şa dibûKu zozan hatin qedexe kirinDi bin germa bajêr de bedena wê giran dibûGerma havînê û mayina bajêrKoçer hîn nebibûBi hêrs rûdinişt, radibûZozanên Şaxê, xewnên wê dixemilandinKu zozan hatin qedexekirînGermê kerîyên wan jî, nexweş kirinKoçeran pez firotinKoz û kon jî wêran kirinFeqîrîyê re dest li ba kirinMabûn bi hesreta penîrê sîrik û nivişkêDagirkeran bi zanabûn aborîya koçeran ser û bin kirinKoçerên bê sînor teslîmî birçîbûnê kirinDigotin yên ku sîxurîya me nekinBila ji birçiyan bimirinHerdem dagirker ji xwe re li alîkaran digerinNikarin bêparazvan nav bajêr de bigerinDi her malêk koçeran de sî, çil kes hebûnDi roje de bi pênce nanî têr nedibûnEw xebatkarbûnXwendin û nivîsandin nizanibûnGor xwînxwaran ew bê kes bûn13

Salên borî teyrên azadîyê xwe gîhandibûn zozananKon lê vedabûnKoçer hedî hedî bi çanda netewî ve germ bûnŞaşikên serên wan bi pirsên giran lerizî bûnSiûda heri mezinKoçeran ew teyrên serê zinaran dîtibûnLi wan û xwestekên wan bîyanî nebûnKoçeran dixwestin derkevin zozananBigêhêjin mêvananXwînmijan hesinên qedexekirinê danîbûn ser rêyên wanBi bîryara dagirkeranXeyalên koçerê li deşta Sê'êrtê manKoçer geh dimeşîya ûgeh difikirîyaDi bin wê germa zuha de gavên sist diavetinWê femkir kuEw û keça dagirkerekî, ne wekî hevinDadgehan de ne yek inMafên mirovan bo hinan belav dibinEw hin jî qîz û jinên dagirkeran inHer ku çavsoran di bin emrê serleşker û polîsan deErîşê ser gom û malan dikirinÇek û darên li bedenên xizmên wê diketinBirîn lê vedikirinZilmê deng didaLemên jinan, kemaxê zarokan reş dibûnTilîyên birîndar bi rojan venedibûnHember rewşa rojaneTişt û hestên pir xwezayî di bedena wê de zîldanKulîlkên bi rengîn vedibûnLi xwedîyê çekan û daran kift kirKiftek pir xwezayî bûKoçeran heta êrîşan, qedexetî nizanibûn14

Xweza, diza û didaWan kom dikir, didan hevûdu û dixwarinQedexê li wan giran dihat, rewşê ranedikirinXewn jî nebûna, agirê evîna zozanan sar nedibûnBihar diborîyanBê heliz, bê berf mabûnDi ser de, ew êrîşên li ser malanBelavkirina zad û tiştanPerçekirina nivîn û mînderanBedenên jar di bin erîşên çav birçîyan de dimanErîşvan tenê bi hin xwestekan nedimanXeberên xirab û lêvên lerizî bi hev re hewl didanDi nav malan de tirs û dijûn belavdibûnZarok di bin tirsê de mabûnBejn nediavêtin û mezin nedibûnHesyeta Koçerê, hesyeta malbatê diket bin linganHawar û qîrînî ji malên wan dûr nedimanTirsa ku neçîrvanên serîyan belav dikirinDi gîyana mirovan de cîh vedigirtinMamê Koçerê bi darê zorê ji malê derxistinHeşt zarok û hevala wî jê dûr xistinApê nekanîya bi paş ve vegereXatirjî nexwestibûXwîna fimikên mamêDest avitina qîz û jinanQîrînîya zarokanHawarPotînên ku di nav herîye de, li ser piştên mêran gerîyanAlîkarî xwestina qîzanWêneyek herî xirabNedikanîya ji bîr bikeHestên neyartîye pê re çebibûn15

Dijminatî kûr dibûEw bû guvahik, bê dengbûNav bê dengîyê de ma bûZuva xe'ber nedabûNe jî pirsvan bûWê êş dikişandÛ rewş qebûl nedikirŞev ker derbaz dibûnBê deng bang û qtr dikirDi dawîyê de fêmkirDagirker xwe mezin û xwedê dibînînBê gorî namîninHeta wê rojê meleyan gotubûn"Xwedîyê biryarên herî mezin, xwedê ye"Ma xwedê jî dagirker bû?Çima hember zilmê bêdeng ma bû?Digot; "hey xwedayê mezin, te çima ji me re ev jîyan maf dît?Te çima xirabî amadekir?Çi xirabîya kurdan gihîşte te?Me bi te çiktr?Hey xwedêyo!Çavên te kûrinCemseyên kuştinê yek û yek ber malan de diborinTe tenê bo netewa min nivîsandîye xirab bûyîn û mirinBedena çarde salî ji tirsan dilerizîyaBê deng mabûDi mehê de careke mala wan serûbin dibûWê xwe û dewletê bi vê zilmê ve yek naskiribûDi mejîyê wê de darê zorê,xwîn û rêveberîya bajêr hevalê hevbûnLi malan bi hev re dibûn mêvanEw, ji qîrînî û dijûnên êrîşkeran agahdar bû16

Êrîşvanan digotin; "Dadgeh jî, parêzvan jî, em inBehsa vekhevîyê mekin, belav bin"Zarokan qîrînên dînbûyî û kezeb qelişandinê bilind dikirinBedenên alîkarxwaz xwe nedirgitinDi xwe de gû, mîzBi destên herî û rêxDayikên xwe hemêz dikirinHer ku kêr li balîf, berikan diketinJin bi janek kûr li şunên xwe badiketinDilopên xwînê li dîwarên goristanê diketinKoçerê navê neyartîyê bihîsti bûEşîran, malbatan dijminîya hevûdu dikirinTol ji hevudu digirtinHember hevûdu ala teslim bûyînê ranedikirinKurd li hevûdu nediboriyan, ji hev re egît bûnWê fêmkir ku neyartîya kurdan û bîyanîyan ne yek eMerî nikare bi rehetî guhertinê nav civata me de çêkeZexmîya tirsê nav malbatan de xwedî cîhGiranîya tirsê qet belav nedibûLoma tenduristî ji xirab bûnê re amade bûnZarokên di zikan de dimirinMêr kûd dibûnMirovan ji hevûdu guman dikirinEwrên gumanê di nav koçeran de belav dibûnHinan gilîyê xizm û cîranên xwe kirinSîxûran hesyet nehesibandinKoçerê dîtbar bûSimbêlên cîranên wê, bi tilîyên xwînî,ta bi ta hatibûn kişandinŞaşikên serê mirovên wê avêtibûnNav zibil de werdabûnMamên wê bi lêdanê biiîndar ketibûn17

Mirovên wê di dest dijmin de, dîl bûnLi zozanan komek mirov bi hev re kuştibûnZarokên ber singên dayikan bûbûn wek goga ber linganWê terora terorîstan dîti bûEw şahadek bê deng bûWê lerzandina ji ttrsêWê nalînên êşêWê tenêbûna kurmancanWê madên êrîşkeranWê lêgerîna sîxûranWê bertîlên peydakirina caşanWê tirsa xwedîyên zilmê dîti bûEw guvahik bê çalekî, bê deng û xwedî tirs bûDem buhorînHedî hedî li şûna xwe rabûGot; " bes e,bes eHeta kîjan demê ez ê bibim şahidEz vê rewşêEz dagirkerîya xwedê qebûl nakimEz ê ji vtr şûnve bi dengê bilind bang kimBes e, êdî şerm bikinZilimkir bi xuyan mêr inJi der ve xuyakirinê ve wekî me neXwedîyê çalekîyên hovî neNizam ji ku derê hatinê?Ez ê heta kîjan rojê bi tirs û hêrsê bilerzim?Hezkirin û nefret zike min de şer dikinÊrîşên hovane ji min re pirsan zêde dikin"Koçer hedî hedî ji xewa olî hişyar dibûBersîva; " leşkerên roma reş " dîtîbûDijîya, didît, guvah bûHêrs wê re amade dibû18

Hestên wê yê kedî kirî ji bin ve xirab dibûnNewala Qesaban nêztkê goma wan bûÇîrokên mirîyan di nav bajêr de belav biîbûnGiran, giran heyranîya wê bi wan re çêdibûEw di çavên xwe de bilind dikirinDil û çavên wê, wan êrîşên hovane qeyd dikirinBaweriya wê bi mêvanên newala Qesaban hatibûHember bûyeran matmayî mabûBin barê rastîyan kûr kûr dilerizîyaNe got; " min çi jê ye"Bê hal nemaXwirtbûnê, bê tirsîyê, fedekarîyêWekî dilopên şilîya adarê bedena wê hemêz kiribûnXwendin û nivîsandin nedizanîyaEw pispora gîyayan bûWê sosin, pung, zibil û şîr bîn dikirGor edetên koçeran gulîyên serê xwebi cemedanîyê xevdikirHatibû dinê şunveHeskirin wê re rêheval bûNefretê bi êrîşên xirab dilê wê de bejn dabûLoma temaşevanek bi hêrs bûTava Mezrabotan pêt bi pêt bajar dimalistRîyên li neftê av berdidanDora êvaran sîya daran dibûn mîna cinawiranDixwestin bînm, bidin û bistininÇêlikên hêlînan ji bê avîye dimtrinLi çîyayên Botan dûmanNûçeyên girtin û mirinê belav dibûnHer havînê kesên li deşta Sê'êrtê,germa çil û pencan dijmêrinDîwarên bêton germîyê vedigerîntn, dibiriqînin19

Segên birçî kefşilên xwe diherikîninNav qirşan de tiştên genî bûyî dikolinGor xwe xwarinê dibîninÇûçik dev vekirineBê hal in, dayîk dihêjîninLêvên zarokan bê av maneWekî herûga sor diqelişîneÇîrên zerdalîyê neSerîyên rût , perçemên ser enîyêBê kumik bin tîrêjên tavê de neAva Botan xwe dike bûkeke pir naiîn û gtranGerm e, masî di nav de bê halAva Kezerê kêlekên bajêr dimalisîyanKolanan qirşûqal û zibil bîn didanSiwar û peya herdem komên rixê li dora rê dibîninMangeyên bajarîyan bê xwedî ne,çavan li sergoyan digerîninGolikên xwe bi şîrên vîrisû dimêjîninNexwaşî belav dtkirinNiştecîyên bajêr rastî ferq nedikirinGîyayên deşt û kolanan rengê zêrîn girtineBi hevûdu ve zeliqîneTava sibê çawan dibiriqîneToza nav bajêr bi heft rengan dixemlîneLi çavan hêstirên şor tîneBin tava nîvro de kes nikare li der ve bimîneJina elimî ser bedena xwe de sîwanê digerîneGor perverdekirina xwe çareserîyê dibîneHemû candar westîyan eTenê elîkopter deng didinBilind û nizm dibinBalafu- di fu-anîya kûrbûnê de ne20

Rşek li ezmanê Botan govendê de maneBeden heta kûrbûna navikan tî bûneCandar hêvîya şevanîneHûnikîya şevanQyên ser bananXeberdana bin stêrkanBayê nîvsarHavîn dikir wekî biharHinan gindor, hinan qetik û zebeş dixwarTava germ, wekî beroşek şîrê tirşbi tenê bûna xwe ve berdidanHember tenêbûna wê bêxem bûnKoçeran çavên xwe nav jîyana delalîya kûvî de wekiribûnDîtinên wan, nerînên wan ve zêde kûrbûnSalên wan rêya koçerîyê de diborîyanDawîyê de zû diketin, piştên wan xûz dibûnKal û pîran bedenên xwe yê jar û çilmisî bi erdê ve dikişandinBi alîkarîya nevîyên xwe ji ser mînderan radibûnTenê gtranî û rêveberîya xweNav malê de wenda nedikirînGor btkêrhatî yên şexsan kar bilavdikirinMerî li hev bê silav nediborîyanBi hebûn û tunneyîbûna yên dora xwe dihesîyanZarokên nîv birçî ber goman digîrîyanHêvîya dayîkan piştqoç dimanJinên xebatkar di bîna jajîyê de, henek bi hevûdu dikirinBişkovên pêstran vedikirinBi destên qirêj serê çiçikan radikirinZarokên li sedema gîri bêhal maneBi hêrsê çiçik gez dikirinDayikan bi qîjînîyê ew ji ber singan dur dikirinNav jana dil de dest radikirin21

Koçerê merî, sewal û xweza heskirinBi gotinên mezinan pîvanên rêz, dostbûn, bawerî hînktrinDi encama êrîşên ser kozan û ser malanWê wêneyên hovî dîtibûnFemkirinên, armancên êrîşkeran ferq kiribûnEw xwedî hêz bûnEw xwedî çek bûnEw xwedî tirs bûnBi zexmîya tirsê devxwûnîyên, talanvanên bajêr bûnMîna girtîyan nav makaran de mabûnBilindîya, zexmîya êrîşanTirsên wan nîşan didanEncama xewnên xwirab de nav xûdana zeliqî de dimanÇekên camêran bin balîvên wan deBi têyrokên tirsê radîketin û radibûnEw bîyanî û xwedî yên hêsabên xwirabî bûnKoçer xwedîyê delalîyek kûvî û tazîAlê din ve gor zanîna xwe çavdêrvanbûnDermanê dest û rûyan ji wê gelek dûr bûnDelalîya wê bala bajarîyan dtkişandLi ser xwe bûJîrbûna ku jîyana koçerîyê wê re dabûBi rastî û baqilîyê hatibû neqiş kirinNav rîşîyên cemedanîyê de xezala xemilîBi tezebûna azebîtîyê mabijKoçerê biryara xwe daGot; " ez ê bê maskê bijîmMîna teyra zozanan bê sînor bimînimNav dest û lingên cilxwînîyan de namînimEw bo dest avetinê bedena min a sax nabîninBila bi hêvîya hêvîyan bîmînin"Kom û kuflet, hemû bi hev re22

ji xwedîyê maskeyan ditirsîyanXwîn bûbû mêvanê çavên wanTasên bi ava sor tijîkirîDi bin maskeyan de dibiriqîyanKoçerê hedî hedî armanca xwe bi xwirtbûna xwe çînik kirxwestekên xwe ji hevalên xwe re vekirBin êrîşên ber rû yan de mabûGef lê xwaribûnDizanîya ew ê zêdetir bima di nav dest û lepên çav hinaran deAxayê eşîrê jî mabû bin çanda xeriban deBîyanîtî bo jîyana koçeran dawet dikirDigot; "Şûna kiftanan bila jin paçên reş li xwe bikinCîyê cemedanîyê belek de, reşîya tarîser pore sîm de kin"Bajêr de mêr hînbûbûn li qehwê rûniştinêDûmana ciqarê bilind dikirinHeta nîvro serên xwe ji balîfan ranêdikirinBedenên kurt û dirêj bi pênîrê sîrik têr dikirinGelek şerm bû!Loma germa havînê de pêsîra kincên xwe venedikirinBi şepqeyên şeş koşe myên qehweyî hûnik dikirinXwe nav cakêtên rengîn de ba dikirinJinan karên nav malan dikirinTûrên wan li paş stû, bi lezî dimeşîyanHeta ku tav bilind nebibûDixwestin karê xwe xilasbikinLi sukê ji afrirandinên pêz diftrotinJi alê din ve kêmasîyên malê digtrtinBi tilîyên qelîşî pere dihêjmartinKu firotina mast û şîr xilas dibû, bi rê dtketinVê carê hêla malê ve dibezîyanJinên koçer bûbûn firoşvanBi biryara axayê eşîrê23

Kolanên Sê'êrtê hedî hedî jinan re hatin qedexekirinSer kolanan mêrên bê kar morîyên tizbîyan dihêjmartinJinên xwedî kiftan bi çarşefa reş manGervanên zozananNav odeyên bêton de dimanWeki girtî bûnRûniştin ji wan re bîyanîbû, hîn nebibûnEw jin ku di tarîya sibê de radibûnBêrîvanîya xwe dikirinHeta konan barê xwe pişt dikirinKu dereng bimana lêdan dixwarinÊrîşên mêran ji wan re bîyanî nedihatinElimî bûnAxayê eşîrê digot koçerî xilas bûJinan re jîyana jinên ereb mînak bûPerde li ser riiyê bajarîyan ranedibûKeça koçer re çanda ereban bîyanî bûMorala wê xirab dibûAxayê eşîrê di mal de paldaEmrê rêvebirina jinan bi xwestekek mezin daGor ereban jinên koçer gelek azad bûnNe xwedîyê ber rûyan bûnEmrê ber rûyan axayê Didêran da bûGotin dimeşîya, ranêdibûÇima, li kê, jinan delalîyên çav û birûyanLemên ku wekî sêvan dibiriqîyanWan dê li kû xew bikirinaÇima bûbûna xewkervan?Wê rind fêm dikirDi mayîna nav bajêr de xwedîyên maskeyên reşÇanda ber rûyanMalên wan dagir dikin24

Digot; "Qey ez dikanim hember tiştên bîyanî derkevim?"Meh borîn, bû adara nod û yekanDi bajêr de hember dagirkeran çalekîyên xurt çêdibûnGelek girtî hebûnMirovên girtîyan û welatparêz,bo greva birçîbûnê biryar dabûnLi lijna partîya keda gel rûniştibûnBi sedan kes bo; " xwestina serkeftinê" dihatinGelek jî rêwengî bûnRêveberên bajêr har bûbûnÇar polîsên wan hatibûn kuştinBo girtin û kuştinê li hêcetan digerîyanLi bajarê Botan wekî têlên tembûrê şidandîbûnBi hêrsdarî digerîyaGovend girtina mêvanan bû hêcetErîşkirinDar û cop rakirin û danînGelek kes birîndar bûnBerpirsîyar, ji jîrbûn û hêrsa koçeran ditirsîyanWan jî dizanîyaKoçer ku bi hêrsê rabibin ser pîyaBi xwirtbûna çîyan êrîşkar binNedikanîyan bersîva wan bidinKoçerên Diderî êrîşa ser rûniştîyan nebihîsti bûnPolîsan ji zû ve rê û dirb girtibûnXebera êrîşê btrîndaran ku gihîşte malanQîz û jin bi darên mazîyê rabûn ser pîyanBi qîrîn û dijûnan ji malan derketinXweş û nexweş li hev ketinDest û pîyên dagtrkeranPisporên şêran bi çekên giran pêşîya wan girtinJinên çav agtr barî bi hêrsek bê sînor25

Êrîşê ser pisporan kirinGef û sondên tol girtinê dibarandinXwelî li serê mêranBî alîkarîya, heval bendîya jinan nekirinPolîsan darên gtran li pişta jinan diweşandinWan re digotin; " vegerin malên xwe"Meş û serhildan ji çîyê veKarê derve barê me ye"Jin nîvê rê de vegerandinBê tirs serketinJi ttrsa giran polîsan bi hela malan ve gav nedavêtinJinan ji tirkan re leşkerî nekiribûn ku ji cemseyê wan bitirsîyanDayîkan digotin; "qîz û lavên meXweng lî birayên me birîndar in, mirinê em nizanin"Dora nexweşxanê girtineYên ku nêzik bûn jî vegerandinÊrîş ser bên kirinê,Mêr û jinê govend girtî ji jor ve avêtineEw li erdê ketineNiha wekî sêvên pelixî neKî mir, kî ma ku dinale?Serên qelişî, ranên şikestîÇengên xwîn berdayî, qey derman dikin?Cîyên janê zêdetir vedikin, xweş nakinSê'êrtî bi rojî bûnDema fitarêMexreba êvarêBo êrîşa ser welatparêzan firsendek mezin bûTarîya gewr hedî hedî dihatHovvîtî li ser pîya bûHêlekî ve cop radibûn, dûr îi nêzik dibûnHêla dinê ve bi qilêşan nîşan li me girtibûn26

Em sed kes nav du odeyan de mabûnDerî li ser me koçkirîLawê minê sê mehî li erdê bê xwedî mabûKoçera Siloqîyan dîtibû û naskiri bûJi ser minderê rakiribûWê ku xwedîtî nekiriba, di nav lingan de pelixî bûHember vê êrîşêKoçera bina şelê cara yekemînHember derketin ceribandibûBi jîrbûna xwe, bi darê xweLi ser pîyan bûXwedîyê maskeyan bêhiş û şaş bûbûPêşveçûyina herî mezin; wê tirsa xwe avêtLerzandina bedena wê wenda biîbûGihîştibiîn serfirazîya bi hev re hevldanêJin ji dîroka xwe, ji dîroka welêt bê xeber bûnKoçerê wê rojê sonda dostbûna azadîyêLi singê xwe nivîsandBtryara şexsîyetbûnê daTayê bindestîyê bada û birîyaBiryara derxisttn û avêtina rihê bindestîyê daKesên ku wê nas nedikirinJîyana kurdan, jîyana wê bi qedexan hunandinBejna wê bilind dibûPerda tarî ku li ber çavên kurmancan mabûWê ew perde dîtibûWêneyên rastîyê bi gotinên xwe dixemilandinEwrên ttrsê hedî hedî dûr dibûnZimanê wê hindik hindîk vedibîiDigot; " Ji îro şûnve ez ê bibêm na, nexêrŞelandinê, dizîyê, zilmê, kuştinê re bêdeng nemînimGelek tiştan wekirî dibînim"27

Ew koçer bûBer derîyên gomanBer dîwarên kadînan, cîyê xeberdayînêXeberên xweş û xtrab dihatin û diçûnBîna zibil, bîna şîr ji wan dûr nediçûMezinên wê ji ramanê ditirsîyan" Ezbenî"yê re hînbûbûnPerestîyê re aliman dîbûnHinan, baqilan rihên wan standibûnMejîyê wan valakiribûnGor wan; xilasker, xilasvan xwedê bûBawerîya wan bi qederê dihatNe tenê dest belavan, maçîkirinadest û lingên genî rê de bûnGuhdarî kirin; hêja bûn û mezinahîya herî qîmet bûBê dengî, wekî muteberî hat şîrove kirinKoçer bi wan çîrokan perwerde bûbûnMezinên koçeran ji sexsîyetê dûrbûnXadim û xulam bûnDagirkerên hemwelatîDagirkerên bîyanî ew rê nedabûngor wan bi şexsîyet bûyîn, xeberdayîn,pirsevanî xwestinên xirab bûnKoçer ji mafên şexsîyetbûyînê bê xeberXwedê jî dagirkerê herî mezinDagirkerên koçeran her dem li ser piştên wan bûnBi keda koçeran dijîyanBê kar, têr raza, bi kêfLi berhemê jî xwedî behr bûnKoçerên belêngaz ji ramanê ditirsîyanMafê li hev paykirinê nedipirsîyanÇawa hatibûn perwerdekirî, wer dimeşîyan28

Koçerê şervanê nav bajêr naskirinNêrgiz û Rûken wê re mamosteBi xêra wan li rewşa netewîLi dîroka jinan xeberdarŞervanan re yek li malan mêvan dibûFêmkir ku edet û toreyên koçeranFêmkir ku edet û toreyên netewî ne rojanê yeQîmet û qedirgirtîya cisnê wê tuneBi her alî ve di bin lingan de bûSer şîrovaya dawî bi hêrs ji şûna xwe rabûVegerî got; "hevala Stêrk ez sond dixwimJi vir şûn ve em xebata serbilindîye de bi hev re neEz ê netew, hestên netewî, hestên mirovtîyê bilind kimKeçan re rêya jîyanek bi hesîyet wekimWeki gotina teXwestina azadîyê bila ji me re bibe nasnameEm ê peymana netewîEm ê peymana cisnê xwe bi destê xwe amade bikinBi keda xwe rîya axan bigirinAxayên polîttk jî li ser keda xwe mezin nekinMin nedizanîya ku jin di nav xebata polîtîk de tunin .Mêran bi zanabûn hebûna wan nedixwestinTe ji min re derîyê lêkolînê wekirMejîyê lêgerînê amade kir"Şervanên bajêr wê re bûbûn perwerdekarEw ketibûn şûna mamostanXeletîyên çandîdidîtinFêmkir ku bi gom paqijkirinêBi zibil avêtinêNagihêje armancên mezinWê re behsa dîroka jinan hatibû kirinLi civata neolîtîk heta vê demê29

Jinan karê raçandinê û çandinîyê kiribûnJîyana gerok berdabiînMêr neçîrvanbûnGund hatibûn avakirinMal de, li der ve xebatkar bûnJinan anîn holêLê kî desthilatdar bûn?Koçer bûbiî pirskarBersîvên wê tenê mamosteyên wêTeyrên azadîyê didanDigot; " nabe, nabeBi xwedîkirina beranan, bi rix avêtinê jîyan nabore"Çavên wê de pîrozî hatin guhertinBi ramana netewî re hatî girêdanNêrgiz, Rûken, Stêrk wê re hemû tiştMirovên xwedîyê gotinên xwe û zanaKoçer ji polan bê xeber bûMêran çawa jin xapandîbûnBi kîjan kilîtan tebat kiribûnFêmkirin, nêzikbûn û hukumdarîya dugelê keşîşanSer navê xwedê, karbidestîya olîÇawa bi jinan û bi mafê jinan lîstibûnJin ji têxt, ji rêveberîyê xistibûnBi lîstikên ziravWekî goştê mirdarJi jinantîyê avêtibûnQeyserên xwedê jin girtibûn bin destên xweBîryara jîyanê, wan girtibûn ser lêvên xweKu qeyser, mirin mirovên wanSed jinê ku bi hev re keyfxweşî didan qeyserBi saxî dikirin çalanHeta dimirîyan dinalîyan30

Jîyana wan gor xwestina mêran hatibii girêdanBibûn kewreşên xwedayên ji mirovanKoçerê jîyana berîya sed salan û ya îro danîn hember hevûduÇewsandina ser jinan ranêbibûJîyana xirab nav guhertinê de bûŞêx û melan cîhê qeyserên xwedê girtibûnIro biryarvan û rêveberê koçeran ew bûnKoçerê got ; " pêwîst e ez vê rewşê neparêzim, qebûl nekimEz nabim wekî cîranên xweEz nabim wekî dayîka xweEz nabim wekî jinmamên xweEz ê guhertinê amade btkim"Hedî hedî di ramanê de pêşdtketBêrîya teyran dikirKu ew didîtin xwestekên xwe wan re vedikirGiran giran bû biryarvanKoçerê ne " a"ne jî " b" nasdikirDema hatibû dinêMêrên malê biryara jîyana wê dabûnNav dergûşekê niqirkirî de bûWê re mêr jî peyda kiribûnBo dawet kirinêLi benda balixbûna wê bûnKoçerê şermok bûNedikanîya kubêje;"Dayîkê, bavo, apnoEz fistanê Cîzîrê li xwe nakimDest û pîyan hene nakimJinmam û mamê xwe re bûkintîyê nakimEz mezin nebûme, tezem e,pîvok imEz ê hember kevneperestîyê şer bikimEdetên ne rojanê nav me de ne31

Ez ê wan ji holê rakimNû, nû cihan û mirovatîyê fêm dikimPêsîra min berdinTama çarde salî ya xwe fêm kimNiqirkirinê qebûl nakimNaxwazim stêrkên hêvîya xweBi xemgîrîyê kil bikimEz ê derkevim serê Zîn êBi dengê bilind bang kimBes e, bes e şerm nakimEz ê qîzên razayî û nezan hişyar kimEz dê girêkên salan wekimEz ê konê xwe li serê tilikê Cudî deynimBo serfîrazîyê li defê bidimAla rengîn li ser serê xwe bakimCîyê kirasê spî deRexta hêşîn li ser sînga xwe cîh kimŞuna zêrên zer, fîşegên kileşê stûyê xwe de rêz kimTurê şîr ji ser pişta xwe bavêjimKurmamê xwe hemêz nakimBo şervanîyê wî jî dawet dikimEz hedî hedî bi xêra têyrên azadîyêTarîbûna salan fêm dikimZendên min berdinJîyana girtî naparêzim, qebûl nakimNikarim bibim wekî niqirê destgirtîyên dinKî bo jîyana min diptrsî raman û dîtina minMin bi serê xwe biryara xwestinên cuda girtRûkenê min re rêzanî kirStêrka bîst salî mêr nekirArmanca azadîyê de can deLoma nav bajêr de pênc sa'etan bi pisporên şer re, şer kir32

Teslîm ne bûBedena xwe bi destên xwe ji mirinê re dîyarî kirWe hemûyan wê re rêz girtNav bajêr de bû navdarKoçerê digot; "dayîkê li min biboreDile xwe neêşînêJi min nexeyîdeEz ê rastîyan bêjimEz ku kurmamê xwe re bizevicimBi zarok nebim, nekevim alîyekîHunê bêjin; " tu kêr nayî"Ew ê ser min re hêwîyê bînêKu keçan jî bînimEz ê bê qedr û qîmet bimînimHemû ji hev re min sucdar dibîninKes sedeman nakolînêHer ku ez qîzan bînimEw ê navê min bibe" Dêlika tirû, çi qencî jî ji te çênabe"Tu bi xwe van gotinên giran dizanî, ne bîyanîyîNavê min nabî; "jina çê"Ew ê dora min bi diwarê şermê were hûnandinHestên neserketinê bedena min dagtrdikinTama jîyanê xirab dikinKu ez kuran bînimHerku kurzêdebinEz ê jîr bim, bibim xwedî hêzBi xwe bawer, nav goman û malan de bimeşimXesûdîya jinên xwedî qîz tînin, bibînimGor hejmara lawan xurt bibimHember cisnê xwe nedilşewat, hişkGuneyê min bi cisnê min nayê33

Ez ê durûyek zalim bimWekî mêran ser qîz û jinan zordarîye bikimBûkên ku qîz anîn biçûk bibînimDayîkê heta berîya demêkîMin nedizanîya jin can didin dinêMin dîdit lê belê min fêm nedikirWekî hatibû gottn, cisnê xwe sivik dikirDayîkê ez ku bizevicimEz ê jî jintîya xwe,Ii hemberî jinan bixebtînimBibim jinkokYên dora xwe biêşînimNeheqîyê li wan bikimWan re jan û êşêamade bikimBibim cazûBo tolê lawan mezinkimKuştina kurdan re amade bikimBi ramanên xirab serê van tijî kimRêya yekbûnê bi tovên neyartîye hêşîn kimDadê li min biboreEz naxwazim bo kuştina kurmancan lawan ,xwînîyan xwedîkimBi neyartîya qevmê xwe har û dîn kimRû pezek û bostek erd deKoçer bîrên xwînê çêdikinEm hev re neyartîyê re jêhatînêJi dagirkeran jî fihêd dikinBo pirsgirêkan re çareserîyê bibîninDikevin nav lepên dagirkeranBeran û pezê çê serleşkerên qerekolan re dîyarî dikinEm kurmanc xwînîyê hevûdun inBîyanî jî temaşevanên me neEm çima hevûdu bikujin34

Çima serleşker bikevin navbera me?Malbatên din, eşîrên din kî ne?Em yêkinDayîkê ew ê şuna kurmancên bê aqilJinxas û mêrxasên aqil bigirinToreyên xirab li me dûr bimîninDayîkê ku min xwestina te banîya cîhMinê bi hestên xwe berpirsîyarîya malê bikiraNevî mezinkirinaCîyê aqil, zanabûnê bi hestên kevnêpoşîyê perwerde bikiranaMinê mêr û eşîr berdana hevBo aştîyê jî cemedanîya serê xwe li erdê bixwestanaDayîka minMin ku rewşa te biparastanaEw ê jîyana min jî ber anîn û mezinkirina zarokan deBer ji holê rakirina kêmasîyan de biborîyaNedigihîştim çilan rûyê min diqûrmiçîyaReşikên stêrkan gewr dibûnDestên min vezenî wenda dikirinÇermên hişk nedikelîyan û nû nedibûnMorîyê pişta min ji baran xûz dibûEz dibûm pisporê çêranÇîyan, berx û berananMinê mêrêkî serî hişk re jintî, mezinê malê re biîktîHinan re dêtî, hinan re dapîrtîBûkan re xesûtî bikiranaHeta ku bûbûma xesûMinê nekarîbû ya ku pirsan bikim, bersiv bidamaMêr rexne bikimEw ê neheqî li min bahatina kirinMin ji bûkan re rêyên neheqîyê vedikirinMinê tol ji wan bigirtana35

Fera bedena xwe bo hinan bidana, bixebitandanaDayîn diket in para minBo xwe minê çi bikirana?îro ez bo xwe çi dikim?Min ku guhdarîya te bikira, ez hişyar nedibûmRazayî, di xewa kurdan de mabûmJîyana ku li te dabûn qebûl kirinJîyana ku te jiber kiri bûBi hêvîya bişirandina min jî bûDayîkê li min biboreMin şuna te de teyrên azadîyê, xwe re kirin mînakDîtinên ku bo te pîroz bûnBi wan dîtinan ji zarokan re rêberî nedi bûDayîkê ez nikarim bibim wekî teHeta demeke mûiê kil bikişandana navbera bijanganSalê de zarokek pêyda bikiranaDema ku dayîka sê çar zik zarokan bûmaKurmamê min keçikeke ciwan ser min re wekî hêwî banîyaQey minê dengê xwe derbixistana, min bikanîya?Heta sîh salî ez ê bûbûma xesûEw ê zarok nîv birçî û nîv tazî bimanaEz ê bûbûma paqijvana spî û kêçanPorên rişk ketîre dermanvanNav û derveyî malê daxwaza kurmamê min biborîyaHêlekî ve tilîyên min pînê bi şalan ve bikirinaHêlekê ve teşî birêsîyaEw ê kê qedrê min bizanîyana?Destên xebatkar ser şeyê herîyê bitevizîyanaMinê jî, wekî hinan bê derman, bê tixtor zarok banînaBi paçên qirêj bipêçanaNav tiîrê piştê de bigerandanaZarokên min jî bê hatin, bê pêşeroj bimana36

Mêrên malê bo zewicandina zarokan,bê dîtina min biryar bidanaEw ê jî mîna min bê deng bimanaKê mafê hilbijartinê bida wan?Belê belê; " dê û bav zimanê zarokên xwe neXeber dayîn ne mafe ciwana ne"Wanê keç berdêl bikiranaBav bo jinek nû, keça mezin ji min dûr bikiranaBarê xemê dihat ser xemêMin jî wekî te bo zarokên xwe nedikanîya biryar bigirtanaEw ê ji min re jî bigotana" Tu jinî, hişbêTevê karê mêran mebe"Minê jî mîna te toreyên ku neyartîya jinan dikin biparastanaXwîn di fimikên bûk û qîzan de banîyanaHeta ku ava reş biketana çokên minBi pişta xûz bûyî zarok xwedî bikiranaLi toreyên kevnêperest xwedî derketimaBiîkan re bigotina; " cîhe xweKarên xwe bizaninZimanê xwe zêde dirêj mekinHiş... hûn zêde xeber didin"Bi hestên xesûdîyê çovên ji mazîyêBidana dest lawên xweBûk bikirana nîşanNe wisa ye; " lêdan ji bihuştê derketîyeTirs nebî kî dikare pêşîya jinan bigireBila bûk nejî, ji tirsan bimire"Tu nejîyayîTe dixwest bûk jî mîna te binLi min bibore hûn; nifşên pêşîya meNeyarê cisnê xwe bûn37

Te ev çand bê hemdê xwe jiber kiri bûWan li şiûra te de kon vedabûnLoma rîya min û te ji hevûdu pir dûr mabûBelê dayîkê belêCisnê mêran bo te "lawê xwedê" bûnJin ji ber mêran bi rêz radibûnDayîkê gulpêrîyan ku ez hişyar nekiramaEz ê bin lingên xwedî maskeyên reş û kesk de bimamaFerqa jîyana min û ya bûkekê nedimaMinê jî wekî xaltîkên xweBo keçên ku evînên xwe re revînBiryara mirinê bidanaMinê jî lawên xwe re bigotina we em herimandin" Kuro namûsa xwe paqijkinHerduyan bikujin, ji holê rakin"Mafê heskirinê nedida ciwananNe xebera min ji roja evînanNe xebera min ji roja dayîkanNe xebera min ji roja heştê adarê çê dibûBelê belê dayîkêJin gor zanîna xwe jintîya xwe dixebitîninDikanin bibin qehreman û navdarên herî mezinDikanin bibin xwîn rijandvanDikanin bibin xwesûyên xirab û xesûdDikanin bibin qerwaşDayîkê bi alîkarîya bêybûnên zinaran min biryara xwe daEz hember kevnêperestîyê şer dikimHinan xêzik kişandibûn ser jîyana meEz ê xêzikên ser welat û mirovan rakimHistêrên janê paqij kimDayîkê ez ku wekî te biîmaXeynî pismamê xwe min mêr nas nedikirin38

Dostbûn û rêhevalî pêşve nediçûnXeberdayîn, raman, nîqaş kirin çê nedibûnMinê tenê axayê mala xwe nasbikiranaFedekarîya, bargiranîya, berhemvanîya,zexmîyajinan nezanîbûmaEz ê bê fêm bijîyamaBi nezanîya xwe bimamaMinê xwe di nav bîyanîyan de her biçiîk bidîtanaPaşverûyan mejîyê min dagirbikiranaEz ê têra xwe bi xwedê ve nifirkar bûmaHestên min, hesyeta min bin potînên zabitan da dimaMirovên, cîranên minê kû çavên min de herî mezin bûnBer kozikan bahatana gulebarandinJi kerba çavên min tîrêjên xwe wenda dikirinBerf dibarîya di ser min deDayîka min baş fêmkirHember bayê dagirkerKu ez ê bibim kona ji mûBo azadîyê ez ê bibim textên şaxêNexeyîde, nexeyîde, nexêrEz ji te xatir naxwazimDizanim tuyê min re bibî çeperLoma bê xeber derdikevimNav şahîyek mezin de meHêla Ciwanan ve dibezimHêvîya xeberên serfîrazîya min bimîneNîyazên ku ji şêx û tirban re dikeAlîyê xêrxwazîya têyrên azadîye re jî bişîne"Çavên xwe vekeBûyerên dora xwe bibîne"Hîvxan bûbû Tekoşîn39

Zagros, Metîna, Zap, Avaşîn, Heftanîn, Botan, BehdînanJi wê re ev herêm perwerdebûne, pêşveçûneŞervanên, qehremanîyêBi sa'etan dimeşîyanCîyê westanê, paldayînê serê kanîyanTekoşîn nebû jina ber malanDerveyî rêzanSerîhildanBi bawerîÇalekvanNe klasîkvanZana û rêberBi hêrsê, bi nefretê, bi kînê rabûGor edetên kurmancanNavê wê, ne di nav " keçên baş " de bûWê guhdarîya mezinên xwe nekirXeber û xwestinên wan li erdê dabûBin gotinên kevneperestan de nemaNe guhdar bûVekirî xwedî dîtin û bawerBelê ew Tekoşîn bûKoçerê yekemîn bûyîn ne tiştekî erzan û rehe t eBedelê cuda bûnê pir pir zehmet eYê şer kirinê zêdetir giran eLi ser me pir baha rûdineGor bê fêman qîza çê, çalekvan bê ar eBarê pişta me textê, zinar eBedelê " pêşverûtîyê" bo te çi bû?Berpirsîyarîya giran li ser milê we biîCîran û nasên te ji te bawerBi hêvîya xeberên serketina te bûnKurmamê te jî ji xwe fêdî dikir40

Dû te re ew jî ji ser mîndera erdê rabûSê çar meh du te bûDerket, berê xwe da BotanDi rêça pilingan de bû dozvanKoçerêGor kevnêşopan em "jinên ne baş"Gor mejî em xwedî biryarXwedîyên hesyeta xweEm cûdaNe milkê hinanXwedîyê xwe iî welatXwedî raman, bi xwe bawer, ser pîyanBindestan re parêzvanMe xwe, bi dîtinên xwe dan qebûl kirinEm derveyî toran bûnYên serketî em inYên ku me re digotin; " jinên bêşerm û ar "Iro qîzên wan şopa te de diherînKilamên netewî dizaninTekoşînê, delala zinaranBelgazera kendi, doravanTu mînakîDu te re li nav bajêr çend şervan derketin?Ya rastî ez jî hêjmarê nizanimDîya te ji min re xeber şandîyeGotîye" bila dile xwe honik bikeQîza min ji min dûr kirBi dîtinên bîyanî rêyaSerî rakirinê wê re vekirBerîya çend mehan çûm CizîrêKirasên bûkitîyê min bi destê xwe bijartStand, wê re çêkir41

Qîza min bazda çûLi xwe nekirÇi bikim qedera xwedê yeXwedê qismet nekirJi kerbê, ji tirsa xebera mirinêAgirê Araratê dilê min de cîh çêkirPezkûvîya Zagrosan tu armancê de serketîNav bajêr de behsa te tê kirinNavê te tê gotinKoçera Didêran tu egîtîYên ku hember xwestekên te bûnîro bi rêz behsa navê te dikinBav û dayîkan şervanan, nav gel de xwedî hesyetinMêvantîyê de goşê mezin bo malbatên we rast dikinXezala BehdînanIro kovara jinan pel û pel vedikim dixwînimNav mirîyan de navê te jî dibînimNikarim xwe bigirim, ez bê deng dimînimDibêm xwezî min ew pel venekiranaXebera ku ez kuştim nedîtanaJana te ez êşandimTekoşînê xwe re wekî dayîk dibînimKoçera du kezî te ku rext giredanDêrsim yek salî bûNaha pirsa te ji min dikeDibê; " dayîkê, behsa Tekoşînê ji min re bike"Dixwaze te bi her alî ve nasbikeLewz di gewrîya min de dixetimînNikarim te bînim zimanBaza Avaşînê ez bi bawer bûmJîyana zor û zehmet ji te ne dûr bûTe xwest ku hevalê xwe xilaskî42

Loma canê te ji te xatir xwestLi hespa qir siwar bûÇûkreşika HeftanînêAzadî wekî tilsimek jîr bûBedena me de şiîngir bûNe we ji meNe jî me ji we dev berdaCem me xwedî xatir bûNizanim te zêdetir bêrîya çi kiri bûBajar ji te pir diîr ma bûDîya te her ku nimêj dikirTe re nîyazkar bûŞixulê te yê nav bajêr hinê din girtibûn ser milên xweCiwan şixulkar bûnBilbila ZapêDîya te ji min re digot; "Nav me koçeran de nayê qebûl kirinSuretên jinan nayên kişandinNayên wênekirinXatirê xwedê suretê qîzên min nekişîneIro dilorîne, digirîDibê; "suretek keça min tune kuEz bidim ser sîngê xweŞewata dilê xwe sivik bikimEz ê kezî kurê, valabûna wê bi çi tîjî kim?"Zerdeloka deşta Sê'êrtê min nekanîya xebera reş bibêmNav merî iî nasan de bilavbikimEz ji çokan ketimWê carê bi rastî te xatir xwestDizanim te bi dil, birîndar parastKoçera çanda netewa serbixweWekî te dizanîyaDagirkeran nav me de destên qirêj peyda kiribûn43

Dema hin eşîr qirdikirinEşîrên ne ji hevûdu dUxweşLi wan dinêrîyanŞahidî dikirînGor wan ew eşîr ji hal diketin, jar dibûnNeyarê neyarên wanDostê wan bûnBê fêman digotin; " aqûbet li serê yên din,çiqas xweş e, xweşik!"Bi nezanîtîya mezinBi mejîyê vala dikenîyanDigotin qey war û miUcên bê xwedîDimîne ji wan reNedizanîyan hemû ji hev re ga û berxên ber kêrê bûnXew de bûn, hişyar nedibûnBargirana MetînaSebebê şer wendakirina kalUc iî daptrên meNe şervanîya dagirkeran, şêlanvanîya wan bûNe teknîkên şer bûnNe jî ji şer dev berdayîna hin bê ziravan bûGîyana jar, wendakiri, bê hêvîYek nebûna netewîNetewa me hêdî hêdî ber textê ketinê ve kişandibûMezinên me tama jarê, tam kiribûnKefenên reş xwe re amade kiribûnZarokên xwe re, me re ne standkar, dêyndar bûnHêvî hatibûn pelixandinWelat hatibû qelişandinXesûdîya mezinên kurdanLi hev qarîna begên qureXwesteka serîbûna nezananHev nexwestinê bîyanîyan re derî vekiribûn44

Kurdan hevûdu birîn, têkçûnMe hevûdu bi bin xistDagirker bilind kir, jor ve derxistHevûdu nekişandinê, xesûdîyê em kirin vî halîEm zarokên ku mejî û bedenên wan dU hatibûn girtinEm nevîyên bedenên qelişîEm pêmayîyên kesên ku bi xelatan hatibûn xapandinMe jan û êşa kal û pîranNav tixûbên serên xwe de her roj nû kirNifşên sêyemîn yekîtîya netewî pêk anîRihên serfîraz amadekirKewgozela CudîIro qinarbazên me ji tirsê dilerizinLerzandinê, xwiîdanê, xwe ve berdanê ûvereşandinê cîh guherandWe xwînîyên me re rîya revê vekirZarokên heft salî jî bi tilîlîyan bersiv van inBi destên qûç hemêzkirî, hember mirinê ve terinKoçerê em gervan bûnEm li xwe digerîyanKoçer, gundî û bajarîyên meLi hevûdu bîyanî dimanPepiîka Girê XirmoXwestina mina herî mezin ew eKu ez te bikanun binivîsîn imDixwazim te bînim ser zimanTe bi şermokatîya teTe bi lerzandina teTe bi mUîtanîya teTe bi êrîşvanîya teTe bi şervantîya teTe bi guhertinên te45

Te bi jîrbiîna teTe bi fedekarîya teTe bi evînên teTe bi mînak bûna rêhevaltîyêDixwazim morîyên li lewzên bo te, bigihêjînim hevûduLi girê Xirmo bayê payîzê çavên li reşîya ezman maçîkirAxa gewr te re singê xwe vekirKoçera min dixvazim te hemêz kimBi rêz, bi evînîya herî mezin, enîya sor û spî de maçîkimDestên pîroz bidim ser singa xweTe ji erdê sar rakimDelala ber dilanNeyarên der û mal veTêyran, pilingan, şêran xesûdîya te dUcirinHember jîrbiîna, pêşketina te dibeecînKeça koz lî gumanŞîlana serê Gabar û BestaŞUceftên çîyayê Spî û Qendilê bê mêvan û bê silav manGula kûvî, mizgîna raperînêMelhema derd û kulanKes xeber nede jîCivat bê deng bimînê jîDîrok bê deng namînêXeber dide, dinivîsînêEw ê dîroka vê sedsalê were nivîsandinHin navan bidin serborînên meDilên ji polan, pêwîst e nivîskaran reHemiî derî û mijaran vekinPezkûvîya girê nîskêEm hatin guhertin, civat hatî guhertinBotî dibêjin;"Şixul çekê, mile xwe ke46

Roja ku tu bivêLi ber xwe ve keHeban ji keran çê nabin,Jin diçin xwînê, xwîn betal dibinYê ku bi jina xwe nikare ne tu mêr eBi lavlavê mirov jina xwe nake derDu dayîk hev re berxa ner xwedî dUcinJin qesre, mêr girtî yeMêr çem e, jin gol eDera jinan xira nekirîye, hin ava yeBi xwezîyan destê mêran nagihêje kezîyan"Iro lewma bi sedan qîz bo rext giredanê radibinTabûrên jinan çêdibinNeyarên azadîyê hember êrîşan nexweş dibinBelê, jinên zana pêşîya mirina neteweyî digirinHem welatîyan kom dikinPir dûr ve rewşê şîrove dUcin, bi xwe bawêr şer dUcinNe mêr, ne jî rêxistinên mêranîNe jî ramanên dagirkerî, nUcarînNUcarin me pêşve bixînin û bîyekbûn bUcinQeremixa sorHember pêşveketina jinanMêrên nezan dev vekirî manEw bi xwestinê ne dibûn maf darTe gelek baş fêmkiri bûTiştên netewî dîrok, hemû bi hestên, dîtînên mêranîDihatin nivîsandinSirûşta netewî; "Ey Reqîb"Mînaka herî mezinBo xilasbûnê, behsa mêrê Kurd dUcinŞervanîya, jîrtîya jinan qebûl nakinEw ê jin bi zanabûna xwe47

Kemasîyan, xelatîyan ji holê rakinSipîndara çolanDayîka te her dem digot"Hîvxana minBi hesreta te meGuhdara nûçan imHêvîdara têyran imEz dibêm qey ez ê car caran te bibînimBi destên westî te bixemilînimGulîyên bi qirêj, bi xwûdanBişom, bihûnim, bên kimKêmasîyên keça xwe pêk bînimBi dil, bi destê xwe rêkim"Koçera çalekvan dîya te xebera mirina te girtXwe re fistanê reş dagirtDilorîne, dilorîneBi pêtên jana agir distirîne" Kezeb, kezebBi tirsa xebera reşÇavên min li rêyan bûnMin xewn didîtinBi dengê te hişyar dibiîmXewnên xirab pêsîra min ber nedidanDiketim rêyanMin ji te re derman, gore iî sol dianîKirasên te dîwêr de dardakirî hêvîya te manKezeb, kezeb, kezebMin digot ez ê birû û bijangên keça xwe çêkimDestên çek girtî hinekimEz ê tirba kevoka xwe li girê Xirmo vekimAxê bi neynûkên xwe bUcoIimErdê çalkim48

Egala xwe li ber devîyan vekimTilî, gulî û bedena qelişî bigêhêjînim hevûduBi histêrên xwe bişomJi xwînê paqij kimGor xwestina xwe binerd kimXwîna ku pijiqîye ser dar û beran bimalêsimLi ser û çavên xwe re bUcimXwelîyê li serê xwe bikimEz çiqas bêbextimKezeb... naxazim rastîyê fêm bimTirba keça min li ku ye?Min re rastîyê bêjinEz ê serî lêdimXwe re wê derxînimBawer nakim meyîtê belavbûyî bibînimLi ser hevxistinê meh borînêPêncê tirmeha nod û heştanTu bê gîyan mayîEza kezî kurê nû dibihîzimJan û xemgînîya, bê hal mayînaBavê te dibînimKesên ku dibên mêr nagirînBi rastî êşên wan nabîninJi ber xwe ve xeber didinXeyalan dibîninKezeb, kezebLi hesreta te bûmGuhdarê nûçan bûmHêvîya têyran bûmMin digot qey ez ê carek din te bibînimHeta ber ava Botan te biborînimKezeb, kezeb, kezeb49

Me re ne zarok, ne jî heyî maHun him bûn şervanHim jî bi salan girtîgehan de manHalê me tune ku em herin serdana wanXwedîyê kerîyanMala 20 zarokanNav tunebiînê de,feqîrîye deDi bêdengîyê de man"Tekoşîn îro sal vegera mirina te yeGirê Xirmo, kanîya mîran nav bê dengîyê de mayePar vê demêRoja havînê bi dermanên kuştinêKiribûn tarî û gewrLi mezra Botan, gelîyê mîran mabû bê tavTekoşîna Didêran serleşkera sed kesî bûBi pêşketina xweBi rastî û duristîya xweNav artêşe de, nav eşîran de xwedînav bûKoçerê loma şuna candana teKoçer û gundîyan re pîroz bûHelwesta KoçerêDagirkeran re bersîv bûLi Botan raman anîna ser zimanWeşan, navdan qedexe bûLoma Koçer hedî, hedî ji ser mînderê rabûnTevli artêşê bûnBi şervanîya heft salan deng daKeça bindest re mînakek gelek baş bû50

Sal 1915Kurmancan digotin em ê ji xwe re cîh iî war avakinBi hezaran merên kurmanc bo textên romîyan leşkerîyê nakinDawîîîBi hezaran kurmanc nav berfê de manBo serfîrazîya Elmanan cemidinMirovên wan meyîtê wan jî nedît inEz ji we dipirsim, ew mêr çima mirin?Mêrkujên me dagirker inYên xwedî aqil, bo serfîrazîya bîyanîyanmalên xwe bemadin, narinOsmanîyan bo hevalbendên xwe gelek gelan xwarinCîrantîya gelan xirab kirinNav wan de neyartî amade kirinKurmancan dibin seferberîyêHember Urisan didin kuştinBi hezaran meyît nav berfe de hiştinMalan de şîn amade kirinDilxweşî û jîyan nehiştinSer pişta mirovan bar inBo leşkerên xwe nanên gundîyan digirtinKed dixwarinJinan nedikanîyan cot bUcinZav û zêçê xwe xwedî bikinTenêbûn, serî reşbiîn, stû xwarbûn, ro nedîbûn, pîr lî kalbûnPaşan bo xwarina xweş êrişî gundan dikirinÊşa birçibiîna belengazan fêm nedikirinJana zUcên birçî iî lingên tazî digîhişt hevBi zikê birçî dikare razê?Têr raketin bûbû xewnNexweşîyan mirov qirdikirin51

Bedenên bêhal tirb dUcoIan, erd vedUcuinArmanca paşayên Ittîhat û Terakîyê navên wan bûnBo hespên xwe kadînan jî valakiribiînGaranên gundîyan bê ka bûnNav malan de sorxac nemabûLeşkerên bin zordarîya Osmanî û GermanîyanKê ku firsend dîdîtîn direvîyanYen ku hatin girtin dan ber tifmganKurmancan re digotin;"Hun direvin , hun şermnakin? Ew şerekîpiroz e!Derde wê tenê jin e, mal e"Qîyma wan bi Kurdan nedihatÇekên giran li wan dur digihirtinSerleşkeran digotin; "Şur ji we re bes inHunê bi tifangan çi bikin?Firsend bikevî dest we!Hunê berikan bedename de valakinDikanin çekan bidizin û bi rêkevinEm dikanin bi dare zore we ji xwe re bidin xebitandinTarîya nîvê şevê de bazdidin, wendadibinHun axayên aşîrên xwe re dibêjin; "Ez xulam, ser sere min"Serketina arteşa Germenan naftkrinAlUcarîya kurdan nebeArteşa Osmanî ku xwedîdibeÛris serdikevin"Gundîyan mal bardikirinQîz û jinan xwe bi vî halî li pelişandina leşkeran xilasdUcirinPaşan digotin; "Eyyy kurdino, nifiran mekinNebên; " bila textên zilme bikevinEm misilman in, em yek inHunê me re xulamtîye bUcinŞûr û nanê tisî we re bes eHunê xwarina xweş çi bUcin?52

Hûnê ku me tenê berdin birevinTopên Elmanan dUcanin gundên we bihelişîninCanên zarokên we biqelişîninXortên pazde salî ji bo serketina me enîyê re bişîninKurmanc zevicandinê çi bUcin?Derdin, toqê naletê neHer netewa xwe zêde dikinÇiqas zêde bin, ewqas tengasîyan, pirsgirêkan li serê me re vedikinEm ê we di şeran de bixebtîninBi zanebûn dawîya netewa we bîninAxa iî begê we yên navên xwe heneÇi ne? Tune neKurmanc paşveriî ne, paşve maneEm Germanan re^ekîtîyê avadikinBo wan êrişî ser Urisan dUcin"Kal lî pîrên kurmancan dibêjin"Em ê çi bUcin, em ê çito hesîrên xwe xilas bUcin?Zordestîya ku Osmanî li me dikinQey ewê Ûris rewşa me fêm bikin?"Serleşkerên Germanan re kar dikirinTuranîyan şer wenda kirinBi alîkarîya berfe netew xilas kirin peyda kirinEnver Paşa yêxwinxwar li hespê siwar bûJi enîye revîDigot; "ez hem şêr im, hem jî rovîGermanan re yekîtî avakirinHêvîya dagirkirina welatên jorPetrolên kafkasan wenda kirinÛrisan hezeran dîl bi xwe re birinKurdên belengaz ji sermayêJi birçîbûnê û ji spî xistinê mirinOsmanîyan gor xwestin û armancên xweBi hezeran kurmanc li herêma serhedê qirkirin53

TirsonekJi tirsonek bitirseJi tarîyê demakeve derJi bayê paşîya xweJi sîya bedena xwe ditirseBê sedem diqîreDengên xirab derdixeXwe bixwe re deng dikeHalê xwe fêm nakeGuneyê wî bi kesî nayêLi dora wî li merhemetê negereRihê azad li wî pir dûr eXwedî xof ePêwîst e merî li berhemên xayîntîya wî bitirseRamana wî dijminatîyek bê sînor eTirsonek bi tirsê radibe, rûdineRast ve, çep ve vedigereMirovan, dar û beran ji xwe re dijmin dibîneDengê şax iî pelan wî ditirsîneHestên merîtîyê, heskirinê ji wî direvinDiîr diskinin, dikevin, tirsonek ditirseBi hêlecanê roj diborîneDilopên berhama tirsan dibarîneBingeha hekmê wî bi tirsê hatîye hiînandinDîwar bi zilmê hatîye ristinQezî bi barên tûrê pînekirî hatine şandinGefan dixwe, sondan rêz dUceTirsonek her ro gavek din ji mirovahîyê dûr dikeveNav tarîya şevê de maye, roj vênakeveBi wî halî xwe zana û pir çê dibîneLi xwe, li civata xwe bîyanî yeGor xwe hişare, çav vekirîye54

Bedena wî de tevizandin iî kud bûn cîran eKes nUcare silavê bidê, bê mêvan eTirsonek ditirsePaşîyê de bayê genî ra dibeBîna kelaxan belav dibeJi rastîyan, ji ronahîyê ditirseBi ber riîya xwe tirsa xwe vedişêreYê zana halê wî dibîneTirsonek gelek hez ji tarîyê dikeRonahîyê ji xwe dûr dikeDerîyên qesra tirsê cîh didePaçên reş li caman dipêçeTirsonek ji tirsê ditirseTirsê dajo, tirsê diçîneTirsonek serê xwe radikeHêla rast û çepê re vedigerîneSingê xwe yê ji doça bizinê pêşve dikişîneLingan hev re dizeliqîneÇi mêr eÇavê min birîjeÇi mêrekî çê yeÇavên sor bûyî û kut, kuta dilHerdem pêre yeHalê wî veşartînamînePir eşkere yeTirsonek şerm nakeDevê tûrê tirsê vekirîyeTeslimê bayê xurt kirîyeBi sakola sorximao belav dikeBijangên kişandîBirûyan didin ber xweHêla enîya riît ve dibezîn inTirsonek ji xwe direve55

Xwe wekî zilekî dibîneŞanovan e, naqefile, dîlîzePêşîya temaşevanan camêr ePaş perdê de nav hestên piçiîkbûyînê de digevizeWî halî wekî xweşî dixemilîneTirsonek nUcare bibêje:"Ez ku çaw me, dixwezim wer xuya bikimYên dora min, min bi rastîyên min qebûl bikin"Ya rastî rengên rûyê wî xwîdanê re yek dilop dikinRengên sîs û çeqer dibiriqinTirsonek ji çêbiînê ditirseDi xewnên dirêj de, di nav avê dedimîneXwe di nav koma pirsevanan deÛ destên, tilîyên heqzanan li dora gewrîya xwe dibîneÇavan li rîya xelasbûnê digerîneBi qîrînîya ku dil diqelişîne hişyar dibeDUcare lihêva ser xwe biqelişîneHewayê odê wî dixeniqîneHer kesî xwe re dijmin dibîneHindik, hindik tenduristîya rihê wî xerab dibeTirsonek ditirseGavên wî nava wî dibizdîneKêfxweşîyê nizaneDestên xêrxwazîyê gez dikeGavên merîbûnê payîn dUceWekî baçermok ronîyê nabîneBerê xwe dide qulanŞunên kûr ji xwe re parezgehê dibîneTirsonek ji xwe bawer nîn eHestên xwe yên piçûk dîtinêNav çavokan da zîl daneTirsonek pir feqîr e, perîşan eTirs û heznekirîn di serê wî de hevalê hevûdu ne56

Bê kêf e, bê tam eBarvan eBarê wî tirs iî xem eNikare tenê derkeve derve, bigereGepek dikeneGepa din bin barê xemê de qefilî yeTirsonek qure yeLi xwe nagire giranîye, mirovîtî yê bipîveXwe li ser berzên sipîndarê dibîneLoma bê dor û heval e, tenê dimîneSeba denkirinê, guhdarîya kesî peyda nake, nabîneTirsonek bar giran eJana, niheqîyê, tirsê belav dUceDi dil de şîn e, li derve kenê gir dikeBi didanan qurcên keviran hûr dikeNezan e, nikare serê xwê rakeKûr e! Rêyên rindbûnê nabîneJi xweşbiînê fêm nakeSerê sibê bi dijiînan vedUceEwrên tirsê belav dikeXwe û xwe re, ji bedena xwe re pevdiçêŞermê nizaneKesayetek pir jar û sivUcQudreta bedena xwe nas nakeKûr û xêr nexwaz eDest iî lingên serzabitê xwe yeTizbîya tilîyan eBilind nabe, kinik eDagirker û dizek eDikare bişewitîne, bihelişîne, belav bikeJi tirsonek bitirseEw xwedîyê dar û çekan eNeçar nîn e! Lê....pir, pir nezan e57

Ez Dayîk imEz dayîk imKê got bar sivik im?Bin giranîyê dê biînêBin giranîya jin bûyî yêBin giranîya rewşenbîrtî yêBin giranîya welatparêzî yêBin giranîya ramanên kevneperestBi hemû hêrs û kamên xwe gav davêmDagirker û dijminan reEz qefUîm, teslîm, teslîmQet nabêmSeba xwe û zarokên xwe wekhevîyê dixwazimHelbestên xêrxwazîyê dibêm, dinivîsimHêla ronahîyê ve dibezimEw zarok in, xwedî heq inYek destê minYê din pêşa min dikşîneHiîr in, barê li stûyê min nabîninHeskirina min parve nakinPevdiçin, şer dUcinCaman yê gir yê piçiîk wekî şirîk, dijmin dibîneXwe bê kes dUiesibîneDi bin hestên tenebûnê de dimîneDê nikare bibe du çeletPaşîya piştên giranMejîyê min ber li sarê ketSal bi pevçûnê, bezînê derbas bûnKezî qefilînDerdên bê derman hêdî, hêdî bedena min de avabûnPirsgirêk iî barên giran, pir zû amade dUcinBedena belavbûyî û wêran58

Ew Pêxwasekî Amedê BûEw gundîkî serîhişkGor xwestina xweRadibû, riîdiniştJi tirsê law berda derbas nedibûEw mêr bûPevçûna dê û jinêXwestinên bav iî biranLê giran dihat, tengasîyê de mabûNexwendî biî, navê wî bûbû şivanDigot; " pevçûna nav malê, di canê min deBilî çûyina EwropaJi min re rê û dirb nema"Tûrikê xwe avêt pişta xweXwe bixwe re bû qilawuzLi bajar iî tixûban derbas biîHal nema bû, pir qefilî bûBi hêvîya dîtina bihuşt eSer lingan ma bûHatibiî, gihêştibû xwestina xweSal derbas dibûnMayîn, mêvantî pir zehmet bûWî jî ji xwe re porzerikeke dîbiîDema ku em rastê hev hatinJi min re çîroka xwe deng kirSerê xwe ber xwe.de berdidaJi xwe şerm dUcirEw mêrê Amedê bûNedixwest şun ve vegereSeba mayînê rîya zewcandinê dîbûPîra cem wî59

Ji wî re wekî dapîr bûDema ku destê heviîdu digirtui û dimeşîyanWekî mehîn û canîyê rewş didanBejn û bala wan wekî hev nebûGundîyê Amedê, şivanê pêzBi hers û çalim bûMin pir rind fêm kirQet, qet rehet nebûWekî şanovanan rola xwe jî ji bîr kiribûJi hêlekê ve dilîstHêla din ve dihelîyaPir jî serhişk bûLi welat jin û zarok birçî, tazîWî lingên xwe li erdê dabûnVenedigerîyaTevlêhev biîRewşa xwe fam nedikir, hişyar nebûbiîBerdêla mayîna welatê xelkêYa rast pir giranbûha bûMin ji wî re got "şerme, vegereEw jîyan gor te nîn eTe dihelîne, dixweXebera te tuneTu kurdê misilmanHînbûyî vexwarinêSibê gîyayên tevizandinê diî re tênLi gund jin û zarok nîvbirçî hêvîya te neWegere, birayê min li vira nemîne, hereEw sako te re pir teng eBedena te nav de nerehete, bê deng eSerê te hêla ronahîyê ve venagereŞivanê me biîbû girtîyê Ewropa60

Welat iî meri jê pir dûr manRojekî em rastî hev hatinÇavên sor, tilîyên di nav lerzanê deGuneyê min pê hatEm rûniştin dora xonça gilover deYeko yek derd iî kulên xwe rêz kirinMin guhdariya şivano kirDengê klamê bilind"Anê navê welatê xeUcê çiqas şêrin eKa were halê min bibîneDilê min tijî biîyeEz ê biteqim, hemû îcran û birînêEz ê kê re bibêmWere destê min bigireKes tune, Xwedê jî ji min dûr eNiha min niî fam kirKoçberî mirin eEz li ber derîyan mamHal ne hal eRewş perîşan eNiha welatê xeUcê bi xeUcê çiqas şêrîn eÇima qîmeta me û welatê me tunîne?Em hev re wekî stirî û gûnî neDeşt û çîyayên me tên ber çavên minQey çîyê me ji wan kêmtirî ne?Ez çima ketim rê?Li çi digerîyam?Xelkê ez xapandimMin ji gundîyan şerm kir, venegerîyamBêkes imIro li xwe dipirsimXwedayê wan ji yê me rindiktir e?61

Mtrovê vî welatî ji birçîyan namireXelk li welatê xweDi mala xwe dePorzera min derî koç kirîyeMin ber nade hundirDibê; " mey malê, serî kundir"Nîvê şevê ez mame ser nêrdîwan û şîpikêNav bê dengîya hîvê û xemgîrîyêMin digot bes e, ez axa û began re nabim potînWana li min danê fêm kirinBê nasname li vira bê qîmet imDimînî tenê, dimînî bê silavHistêr çavên min de biîne wekî baranXwezî dîsa ez li wan çîyan bûbûma şivanXelkê bihuşt bi dest û keda xwe çêkirineYên me jî gotine xwedê şUcir ûtemaşe kirineEm herin kiî jî dUcevin bin linganEz xeUcê azad re bibêmQeda û belayê we bigirim jîMin li ser doşegên xwe nakin mêvanXwestinên min bê bersîv dimîninLi koçberîyê, xerîbîyêEwr çavan teslîm digirinTeyrokê dibarînînDayê ka were tu yê min nas bikî?Tu ku min bibînîKezîyên spî rût bUcîEw ê bibe qîrînî û hawara te"Lawo, lawo lingên min bifirîyanaMinê tûrê parsê di stiîyê xwe de bikiraBersinga koçberîyê te de nekiraEw çi hale?62

Tu jinên bîyanî re bûyî benî zava"Ez ji hemû xwestin û gotinan re dibêjim ser serîLi welat em birçî, tazîTemaşa halê me bikeLi van deran mera dimîne bermayîLi erdê xeUcê tiştek destê me de namîneEz temaşa halê xwe dikim, xwînê davêjimMin roj nedî, şîn eAnê xalîya wan bi wan ewqas şîrîn eEz nizam em çima heskirinê nizaninÇima bi hezeran kurmanc koçberî ne?Her dem li pişta me kevir iî dar, em li ber linganEw ê kî ciwanên kurmancan ji pîrênBermayîyên van deran dûr bigire, xelaskeJi me re mamostatîyê bUceÇavên zeliqî veke?Li dora min hemiî tiştên bîyanîEz tenê bêkes û bêxwedîLavên min nav kefê de maneQirik û gewrî ziwan eJi mereqê deng demakeveEz nikarim bibêmKalik û dapîr; " rehme li we be"Şivanê Amedê nav tengasîyan de mabûIşev dîsa têra xwe vexwaribûBêronahî, bêfîtik mabûKolanên Swîsrê ji wî re fu-eh bûnBi tena serê xwe bûKesî guhdarîya wî nedikirBê welat û bê xwedî bûRastî û tengasîyên xwe nedigotinJin û zarok li hêvîya wî mabûn63

iro Heştê AdarêLi her hêlê jin digerinBi dengên bilind bang dikinDiranên çeqer û sîs bi kefa qefilî hatine hemêz kirinDarên xwe li paçên rengîn pêçaneBi hêrsa salan ezman ve hiUcişandineEz temeşevanim, di kevîya rê de mnîştîmeSêr dUcimDi salê de rokîÇima roja jinan?Qey camêr li riîyê cîhanê neman?Çiton şiîn û dem dan?Jin hember lêxistinêyeBi çav û gepên mos û morHêlîya zilma nav malê yeBi berdevkên xwe re xizmetkara bênavîn eJin bindest in, stûxwar in, kêm tên dîtinKarkerên bê pawnot inLoma di salê de tenê bi rojekî xwedî derdUcevinMeş, ger ku xelas bûn û vegerîyan malanDîsa mêr simêlên qijalik ba didinDestên dewlemend, li mûyên marê reş inXwestinên xwe bi dengê piçûkdîtinê bang dUcin" Bişo, bipêje, qaytêke, bîne, bibe, bide, dayne, rake, tijî ke"Ez temaşevanê heştê adarêAdar, te pîroz nakimBi dilê sar, çavên sor temaşa te dikimWeki jinên din jî bang nakimHêrs dikevimHûr, hûr dibêm, giran, giran deng dUcim64

Gor min her jin, her mêr hêlîya rêveberîya mal û welatê xwe yeMêrê kurmanc dev de dibê "azadî", lê dil deDil de, li hember eDibê; " azadî bimire, ji derîyê min diîr bimîneEz çi bikim ku, jin, qîz, xweng û bûkên minwan gotinan nebihîzinEw dîtin nêzîk nebe"Heştê adarê kulek eÇîtîka serê wê de wekhevnebûn dilerizin364 rojên dest û pişt girtîyên mêran dilîzinÇima roja mêran tune?Çima hebî?364 şev û roj ji wan re neCamêrê kurmanc jina malê re dibê"Ez mêrê te meEz Xizirê kal, Şêx Hadîyê Lalêşê,Ishaqê Mesîhîyan, ez Mihemed Mistefa meTilîyên henekirî ser qefsingê bigihêjîne heviîduHember min bi kitana devgirtîBi junîyên li tirsê sistbûyî, ser pîya biskineTu heqê te tunîne, rûnenêSeba gavkirina derîyê derveLi şêmiîgê derbazbunêJi min, ji xwedîyê xwe destûrê bixwazeTu dizanî ez kî me?, Teberika xwedê meJinê, qîza xelkêXwestinên 'min bUceMala bavê xwe bîrkeMesîn û lengerê bîneLingên min bişo, kefkeBêna qefilandina rojê ji bedena min dûr ke65

Etê darê li mazîyê dayne paş dêrîKu ew guhdarîya min nekeTu derî qoç keKes nikare bibêje:"Mêro te ew heq ji ku girtîye?Zilma ku tu dikî heskirina xweşmayînê wenda dikeXwe kuştinê re gorê dikolîÇavkanîya hêvîyan belav dikeDijmintîyê re, veşartina xwestinan re rê vedikeEw hevala te ya xweşî û nexweşîyê yeAzadîya te bi ya wê ve girêdayî yeCivatê çengê te li yê wê badayeJi sedî nod û pênc kurmanc di wî halî de ye"Qey pîroz kirina heştê adarê ji me re maye?Dîtinên, ramanên rizîDi devên dagirker iî kevneperestên me debiîne wekî sêvên rêzîAr û namûs, edet iî toreyên kal iî pîranMe re mane bi barên keranDi nav malên me de biîne stûn iî kêranNikarî bikî darên sêlêBi tîna wan bipêje teştek nanLoma kurmanc gor xelkê pir şunve manIro jinan nermeyên, kitanên ber dev iî pozên xwe avêtineRûyên li sêvên sor, gepên li ser pozan wendakirî vekirineBang dUcinEm roreş in, me ro nedî, em stiîxwar uiHêlmên qerisî di nav lêvên lerzandî de ber didinMêran di kevîya rîyan de şiîn girtineSaqoyên wan ser pîlên wanDi nav tilîyên wan de tizbîyên gilcrik iî pan66

Sêra jinan dUcin simêlan badidiniî rên dirî pêşve tan didinMorîyên piştan giranîyên wan ranagirinJi heştê adarê bêxeber, li rewşê bêzar inDeng bilind kirina jinan wekî qeşmerî, bê dem dibîninEw koçer in, gundî ne, karmend in, karker inJin bangî wan dikin" Netirsin, hêla me ve verinWe em nêzîkê kursîyan nekirin"Wan bi canê jinan namûs xelas û pakiş kirinBi dîtinên kevneperestEm li civatê, li jîyana civakî dûr kirinDi ber çavên me de perde vekirinDi partîyan de, di rêxistinan deEm kirin bûkên U darên ziwa û ji paçên kevn çêkirîJi xurtbûna jinan ditirsinLoma wan li karên îdeolojîk dûr dihêlinBi rastî me ji xwe re rêheval nabîninTama ava azadîyê bi zimanên wan neketîyeNizanin, loma xwe ji yên dora xwe jî dûr digirinLi wenda kirina kursîyên xwe ditirsinBi ava danîyan riiyên xwe şûştineRûreş inRamanên rojane ji wan re kemîn inHêlîyan de xwe wekî piling dibîninPolîtîkvanên me mêr inDinivîsînin, darda dUcinJin di rêxistinan de demê tijî dikinAva germ yek û yek li mivanan belav dikinYên xizmetê ne, xizmetê dikinCivat iî mêr, hes ji jina " stiîxwar" dikin67

Giranîya, karê jinan di nav civatê de pir zêde yeDi rêveberîyan de bi tilîyan tên hêjmartinKêm in, pir kêm inDi rojnaman de, têlevîzyonan de,quncUcên bijartî yên mêran inLê jinWekî guharikên guhanIngîlîskên tilîyan inHer didin, her didinLê hember çi digirin?Gor kedên xwe xwedîyên xonçan nîn inLi ber derîyan, bin panîyan de dimîninJin kar dikin, çêdikin, radiktn, datîninMêr ftroşkar inXwedîyên navên mezin inYên nav kar de rastîyan dizaninîro rastî nayên nivîsandinAxayên feodal iî polîtîk pişta heviîdu digirînHember hişarbûna jinan çepervan inJina kurmanc xwedîyê goreya bi çînik, cizlawêta reşBi çîtîka belek diqireZarok di ber sing deBi helk û helka xwe çiçikan digêjînê pidîyanMêrên ser bi kefi bê deng manDibên; " lo, lo jin ketine rîyanJi me re mêranî jî nemaEv ramanên xirab ji ku hatin, çawa belav bûnEm ku heviîdu neparêzin camêrtî ji me dûr dUceveDiftre, digêhêje ezmanJinan gem revandinîro wekî mehînên rehwan in68

Kele dibirin, xurt bûnê ji hevûdu digirinDêra me dibîninGilîyên me dUcinYên kinik û dirêj li tenişta hev inLo, lo tedarîka xwe bUcinXwe tev pêçane, dest bi dar inLi me qaîl nabinWestanê nizaninPil iî pirtî li daran pêçaneJi sibê ve li meydanê ne"Kî dUcare wan çavînî bikeMêrê ku diqarê bi çavên pirsek, tanketîXwe ji komê dûr dUceNîrkutik bi qara jinan tên teqandinHelpung di pişikan de cîh digirînWekî gurîyan xwe dixurîninÊşên bîrovan wan dilerîzîninPirtuyên jinan li birînan dipêçîninXuraşa destan re melemê nabîninDi destê van de çi tiştek nine, nikarîn tiştekî bUcinMêrên qolik ji hersê mînderan didirîninYên terin ser axpînanWekî congeyên QersêZibil hildavên, diweşîninXwe wekî gayên di bendesamîyê de dibîninDor hindUc, hindUc tê jinanLoma agir ser xwe de diweşîninJin dibê; " ez vî derdî nakişînim, nasekinim, terimNav malê de wekî hêsîr im"Mêr bi hêrsê nizanî çi bikeBi qehran di nav malê de tere, tê, dibeze, gav dUce69

Gor wî, jina xirab yên din re çixirê vedikeBûyeran mezin dikeQîza xeşîm çavên girtî vedikeMêr li heştê adarê bêzar dibinDixwazin sa'et pir zû derbazbibinBi tarîya danê êvarê qîrînîya jman tê birînTevzîrîya camêrên polîtîk nayê dîtinMileyên jin xwe bi dîroka jinan dipêçinRamûsandina mêrên egoîstWekî xizara ji hesin dihesibîninDi bin hestên derew û qarlêş de namîninDi heştê adarê de jin wekî hurîyên waran inBi piştên xûzUc dayîk buyînîya xwe nîşan didinZaroyên ber singan jî di paşilên xwe de digerîninHin bi hêrsa salan ber teqandinê neDixwazin koma mêran biqewitîninJin hilpekîn, hiUcişînMêr ditirsin, dibên; " ew xwestvanên civata maderşahîneZêde nare rêveberîya me dihelişe, belav dibe"Jin dixwaze bibe necar û malê gor xwe çêkeMêr ketine çorozê, tik iî tenê maneJina ciwan ji ya pîr re dibê"Şerê wan neke, li cîh bihêle!"îro mêran aqil qelibandineDemsala me nêzîk dibeXwestinên me, şimşata me ew gêj kirineSeqem li wan teng biîneRamanên rizyayî di canên wan de wekî axû neQala me dikin, wekî din tiştekî nakinMafdarî di dest wan de nîn eXwedî guman û bi dudilî ne70

Ew ê ji xwe re tiştan hilçinin, dayninIro xwe wekî hespên birîndar dibîninNav hev de pevdiçinQeydeyên xwe, sincên xwe mejbûr in li cîh bihêlinJi quretîyê, kevnjenîyê diîr bimîninHer ku em gav davên ew ji kumêtîtîyê dikevinAşît ketîye ser wanDi nav kevanokê de manBiîne cureyên deşt û mêrganYêlxîyên zozanan berdan, tenê manDrûşmeyên me serên wan şil nakinDibên jin har bûne, derketine kûçan, şerm nakinJi tiştên tal xwe re tengasîyan çêdUcin"Dixwazim bibêmBavino, apino, birano, pismamino, mêrinoMe nexwarGepên nan, tîkeyên qawirandî, serên şîr berdan navLêvên we yên tirş û talJinan pat, jinan keland we xwarDayîkan hûn xemUandin, me li xwe nekirDapîran tev de heq dan we, me deng nekirHûn qayîl biîn, em zevicînMezinan xwestinên we bi dengên bilind ji we pirsîyanBi kêfxweşîyê hun biîn zavaHemû derfet dane weEm bûn sewîyên malên xweMezinan rê dan we, me nexwendAzadîya aborî biî heqê weHiîn biîn berdevkên meWe gor xwestinên xwe nivîsandMe belavok pişt kirin, belav kirin71

Em biîn barkêş, hiîn bûn xwedî karwanMe niîbûnkirina dinê hîşt ji we reWe xwest, dilê we ket, em we re zewicandinMe law anînWe got; " me zevîyên xwe rind ajotineGenim îsal pir çê yeBerxên me nêr in"Me qîz anînWe got; " dêlik teliqîya ya me mê ye! "Em hev re şixulîn, mêr bûn xwedîHûn mirovên malê biîn, em qîzên xelkêHer dem bi hestên bîyanîtîHûn nêrin, azad inEm mê ne, her yek serek pîvaz inEw azadîya çewt serê we bixweEm girtîyên we neLê bi dengê bilind bibênHûn girtîyên kê ne?Em darên mazîyêHiîn sipîndara ber herxêHer ku me qir dikinEm dizên, bin de şaxan didinLe hûnBin barên giran deMorîyên piştên we xwar dibin, diftrinPirsên cihanî bi çavên vekirî nabîninLi ezman jî hîv û tav li hevûdu pir diîr namîninPirsgirêk ew e, em wekhevîyê nizaninBi nezanîya salan hevûdu diêşînin, dipelixîninEz heştê adarê pîroz nakimWê rojê jî mêran re xelat dikim72

Nikarim Derdê Tenêbûnê BikişînimDerê qonaxa me li dar a bîyêDapîra serîreş nav da dibiriqê wekî hêlîyêKes nizane ew çi dikişîneŞevên reş û tarî kîjan xewnan dîbîneBelavbûna torinan kezeba wê diqewirîneBi serketina me serî bilind eGaveke wê li bajêr e yek li gund eDi nav gundîyan de xwe zana dibîneDerdê giran, pir tenê mayeEz bêrîya deng iî klamên wê dUcimLê digerim, wê re deng dikim,Min re dibê" Keça min, ez tenê baş nakimBarê tenêmayînê nayê kişandinGegan nikam nav malê gavkimDerdê bêkesîyê du xwe de kaş nakimXwestin û hesreta we bi klaman deng dikimHêlekê ve digirîm, hêlekî ve bangê xizirê kal dikimDerîyê bêderê koz nakimÇavên min li rê ne, rêwîyan çav dikimNikarim ber malê bimalimAstar û caciman di xanî de rast kimTeselîya min ketîye, tenê me, kokim im"Ez pir diîr im, nUcarim herim, verimEza li koçberîyê dUcanim çi bUcim?Zaroktîya min tê bîra min, hesretê dikişînimDapîra ZerUcî xwe dihêjîneŞara ku li fesê sor pêçaye rast û çepê ve dikişîneLi oda ya mêvanan kirtikên darên giîzê dihêjmêreBi hêrsê fîstanê rengtarî di ser kirasê sîs de li xwe dikePilde pilda wê nasekine, stîya qonaxê nUcare tenê bimîne73

Dev nasekine şip, şip deng dUceDixwaze bi xeyalên me şevên hiînik sibe bikeKî dikare hember wê deng bikeNizane bi kîjan hacetî kula dUê qelişîdax bUceDi gencîya xwe de bi bayê terî û derpeyê xweToza nav malê radikirXanimê forsa mîrjinan belav dUcirîro dibê; " ez serî reşim, qutnîli xwe nakimEnîya xwe de zer û zîvan pas nakimBi fîstan li kincên reş royên mayî derbaz dikimTiştekî naxvazimEz ê sako û dîvîtînan çi bikim?Sandiqa min tijî kakil eKa tu li cem min î kii miştekê bigirim, pêşa te kimEz ê mewîj û gûzan li kêbelavbUcimKa zarok mane ku ji destên hev birevîninEz li dû wan sêr kimKurm ketine ardê li embarêNikarim xwe re hevruşkeke çê kimQey ez wekî berê me?Dikanim refê mirîşk iî culuxan xwedî bUcimHêkekê nabînim ku bi rûnê malê tasek qeyxane çêkimAnixê bikelînim, sar kim, veximEz a di xanî de tenêmayî çi bUcim?Bi xeyalên zaroktî iî azabîya we keviran dixemilînimWe tev da di nav malê de dibînimHûr, hûr dilorînim, tema me, teva bû me, bû me qaxDerdê xerîbîyê ez helandî meDi nav koma cîranan de xwe tenê dibînimQîza min, min ew tenebiîn heq nekirEz ê çi bibêm xelkê li me wa kirRastî, bes e, gotir nakimTarîketina êvarê, berê sibê74

Hîva zerî û tava ku vedigere nav hûrikên xwe reQezî dikim, raber, raser digerim, destên xwe vedikimPêşta xelkê re, paşê me re xêr û xweşîyê dixwazimQey ew li me sû ketine, em gunebar in?Nizanim, nizanimDi qonaxa duderî de ava nahalê û çuçUcên borikDengê min, qiîrînîya min dîbihîzinTenê ew ji min re dibersivîn inŞeyê didanfirî ji destê min xij dibe dikeveNikarim berfa bi tozik biîmînimÇavên gewrbiîyî û qefilî, dora xwe jî nabîninŞeveqê berîya cîranan ez hişyar dibimBayê kûr ji min re qeyde yeWekî dengê tembûrê dibihîzimHeta sibê bi êşa şêrpençê dinalimKarê salan qorên min tevizandine, buldibim ku ji cî rabimÇermê canê min qermiçîyeDerdê hesreta we rûvîyên min badaneHindUc, hindUc, gav bi gav dê teva dUcimDigihêjim serî, ku bimuim mal de dimînimÇiîçUc iî mişk meyîtê min dibîninKes tune ku kefenekî bigire û bîne, wekî toreyên me, min helîneKî di dora min de maye ku canaşîye bidePagên nav gund xofê belav dUcinNav odan de çukreşik hêlînan çêdikinDema ez ber wan de diborimDibêm qey kal lî pîrên berê derve sêrdikinBêrîya her tiştê berê dUcimQîza min, nikarim li bajêr di malên teng de riinimDi nav bêna neftê de bimînimEz rindîya, rehetîya vî gundî li ku dibînim?Ku bin sîya gûzê rûniştimXwe bextewar dihesibînim75

Loma di neqeba Stenbol û gund de têm, terimHeta ku zivistan dibore xwe dixum, bê hedurimKu gulan hat, min ku berê xwe da gundRastî, pir, pu" şa dibimGund kulên xwe re wekî tizurikên germava Qanqalê dibînimŞêst salên min li ber vî çîyayî derbaz biînNikarim lê diîr bimînim, gîştî, himik, himikDar iî ber, gom û axur min danîne, çêkirineNikarim bihêlim, dûr ve herimHeta ku xweşim xwedîtîyê dikim, av didimDarên rezî hişk nakimQîza min hesp bi yelxîyanÇiîçUc bi refan, pez bi keriyanTeyr bi çêlikan hedura xwe tîninZindî, kal û pîr nUcarin tenê bimîninQonaxa mezin fî ez, em bêkes inEz ku derîyan venekim, ranebim, negerimEm hev re zengê digirinDi nav xweşîya vîgundîde bi derdê tenêbûne difetisinQîza min, qonaxa me wekî qutî yeîro cîrana me ya Qeşê şîv patîyePara min daye Gulika xwe şandîyeGotîye; " pîrê tenê memîneDema xwarinê were tevlî me beîşev zarokan re çîrokên berê bibê, cem me bimîne"Min bêrîya kilora qatUc kirîyeZirfet, girUc, pişumg, jajarûn, sîrQavut, qax, çîr, firoyê sîs, toraqa hêşin biîyîBîna wan nav sewaxa malê de mayeHeta ku xweş im nahêlim ev xanî bihelişinJi we gîştîyan re osa min ev eLi mal û milkê xwe xwedî derkevinBila xêmexwaz bi me nekenin76

Bifikire Ji Raman NetirseKekê min, xwişka minJi raman metirsinBifikirin , bifikirin kuHûn bUcanin pirsan bipirsinXwe, civata xwe nasbikinBi rêya xwe rexnekirinêXeletîyan rastbikinÇalakîya ramana we ku pêşve neçeRêberê dînî dikare cîyê we de biryar bigireEw hebûna we distine, digireTu ku xwedî biryar nebîHebûna te jî pêşve naçeKeda te beradayî diçeTu yê bibî lîstUca olan, olvananEw ê bo te bibin biryarvanBi wan biryarvanan ro digejin mehanCivatên ku polîtîk, aborî, çandî pêşve neçû neXadim û xulamtîya wê tebaqê re vekirî neEw bîrê ji kûrbûna gel re amade dUcinRaman li ava bîran dikevin dibirqinAvên genî mejîyan de birînan vedUcinHêvîyan didin wendakirinKesên ku bi rêya dîn jîyanên xwe didomîninSibê heta êvarê sa'etan bi mniştina ser postan diborîninKu ew civatê re bûn rêberDevê ji murîdan demakeve xeberBi xwestin nahêlin civat perwerde bibeDîyarîya wan gel reFeqîrî, nezanî, belengazîRêberê dîn tenê bo malbata xwe77

Dewlemendî iî kêfxweşîyê dixwazeQet mirinê nafikireHêla malê dinê ve dibezeJi heremên bin destên wan, mirov mîna mirîyan dijînNimêj dUcin, nîyazan dibêjinBawermend ji rêberên dîn napirsin" Xwedê li ku, kîjan demêHûn xwe re kkin alîkar" nabêjinBelêngaz ji xezeba lawên xwedê ditirsinRêberên olî şuna mirovan de difikirinBo her tiştî ew gor berjewendîyên xwe biryar didinNav gel de kara wan ê herî mezin şelandin eTenê dizanin dîrûdan bixwînin ji gel bigirinKêmasîyên malan bixwazinNe elimîne dayînêGelek, gelek tema neGune û spîyên xwe jî bê berdêlk nadinGelê me yê nezan bin barên tirsê deJi xişm û felaketê ditirsin, mejbûrê wan dibinRêber bo kûrbûn û kerbûna gel nimêj dUcinRadibin, rûdinin zikan fu-eh dikinNizanin şixul bUcinGor berjevendîyên xwe biryaran derdixîninNavê xwedê bikar tîninMirovan mejbûr iî karkerê xwe dibîninHerdem têr inTenê daneke nUcarin bê xwarin bimîninPerdeyan ber çavên gel datîninWan ji helimandinê dûr dixîninKeda bawermendan dibe wardatZanîngehan de zarîyên rêberan dixwîninEw gor civatên venebiîyî zana ne, her tiştin78

Ji zanistîyê, ji zanînê ditirsinŞexis wekînîv mirîyan dijînRêberên olî diftkirin, biryar didin û dibêjinKî dUcare bUceve navbera xwedê û mirovan?Tenê rêberên şêlkarKeda gel dimijinYên hişyar çevtî û xirabîyan dibîninHember sîstema baweriyê xwedîyê xurtîyê nîninLoma nUcarin her tiştî vekirî bibêjinJi encamên provaqasyonên rêberên dînî ditirsinBawermend tenê guhdarvan inHîn nebûne, pirsan napirsinRêberên dînî dibêjin mezinê me tenê xwedê yeDermanê jîyana bawermendan dest me de neMerîno hûn dest iî paşil tijî werin malên meEm ê melemên pu-sgirêkan bidin weKekê min, xwişka minHerdem rêber tîrên jahrîkirî dUcişîninSer ronahîya pêşveçûyîna meKevn û qirşên xwe layiqê we dibîninJi xewa sedsala pazdemîn rabinXwedî biryar binJi kesên nezan, sextekar hêvîyan mekinDemên mêhdîyan zû ve borînBû çil sal ku xeUc çûn serdana hîvêÇavên xwe vekinLi xeyalên vala sêrmekinSerên xwe ji xewa mirinê rakinBUa dilxwaz, zana dermanên xweşbiînê bidinWe perwerdekinBelê, belê dagirker rêberên dînî jîr dUcinBi zanebûn kevneperestîyê re, rê vedikin79

Pispor gor sosyalîzasyona civatê bemaman amade dUcinEncamê de, berheman jî hev re nav uskirekê de dixwinRamanan ditevizînin û kud dikinDagirker û destên wanRêveber paqijan ji civatê dûr dUcinNavbera wan de neyartîye amade dikinHerdem yekîtîya netewî xirabedUcinBîr û bawerîya kurmancan ji hevûdu namîneRêberê olî yê xizmetkarê xelkêDawîya xebata xwe yê xirab dibîneBi kêfxweşî ser text û postê nerm rûdineÇavkanîya jîyana rêberên xirab nezanbûna gel eNavê hinan şêx, hinan pîr, hinan seyîd, hinan mele80

BerjewendîxwazHin polîtîkvanên me heneHemiî tiştan ji xwe re dixwazinLe bo heval û dostên xwe ne ewqasî dUxwazinEw gor xwe aqilmendinBo tengasîyan hevalên xwe pêş ve didinHişyarin, ji bo rehetîya xwe paş ve dimîninLe belê tirsonekin rewşa wan tê fêm kirinPêwîst e gor xebata xwe zimanê bê hestî jî kin bigirinÇi heyfe, ne jinxwazin ne merxwazinEw gor xwestinên xwe tekîlîyan DixwazinBelê, belê polîtîkvanên zana û qencBo civatên pêşve neçûyî rêveberinNakevin binî, ser bêjinginCivata paşvemayîdeJîyan û şexsîyata kesên berpirsîyar gelek girîng eYên ku rola xwe baş dilîzînDîrokê de navê wan dimîneKurdên ku bi salane ji şoreşê dûrinXwe li ser hemû rexistinan dibîninXwedî birek û şiijininKu mikrofon ket dest wanXwe mamoste dihesibîninZehmetkêş dibêje û dUceBi rastîya xwe nav me de dibiriqeNav polîtîkvanên kurmanc de nexweşîya herî mezinRexne heznekirin û xwe re xwestin eEgoîzm rexistinan xirab dikeDawîya armancan tîneEw xirabî bi dehsalane ji nav me ranabeNavên mezin egoîstan têr nakinLi wardata xwe dixwin, xwe xilas dUcin

Kemasîyên xwe nabîninLi sedeman digerin ku yên li dora xwe sucdar bikinWekî bizina pelçem xwarîQaşikên daran jî rêş dikinSoymeyên hişk bûyî ve xwe dizeliqîninSerên xwe bi jor ve hildUcişîninJi xwe bilindttr kesî nabîninNexweşîya navê dibiriqê, têkilîyan xirab dUceBerjewendîxwaz nikare herema xwe de bimîneDawîyê de bardUceJi dest were hinên dora xwe dixeniqîne, hinan dardadikeHer ku navê kursîyên wan mezin dibeŞexsîyeta wan biçûk dimîneTevêhevkar, ser xwe re kesî nabîneXwe re xwestin dawîyê de dibî eşkereGel rêveberên wer re dibên " dê here teşqele"Xwe hişyar dibînin, nayên ber karPişta dilxwazan re dibin barKî dikanî wan ji ser kursîyan bînê xwarDema rewş iî hestên wan ê rastî ku tê gotinÇavê gel de dibin wekî marXwe re: xwestina zêde ne hesteke dilpakij eŞexsan dirizîne, dUcujeNefsa biçiîk, xwestina wekhevîMu-ovan mezin dikeEvîna evînan belav dUceXwe re xwestinArteşeke xirab dike82

Tama Jina Malê Tirş eDapîran, kalUcanDê iî bavan me re digotinMêr mîrên malê neHukimdarê bermalê neJin stûn e, binyat e, alîkara axayê mal eXwadîyê wan navan belengaz eBin berpu-sîyarî iî baran de dinaleCivat e barê mêran pir gu-ankirîyeîşligên pir tenUc û teng li wan kirîyeMêr mîrê mal eKu kar û wardatê peydanekeTencUca malê nakeîeZarok ji ber jana zUcê birçî dinaleDîkên birçîXwe nav hurîyan de dihesibîninQîz iî jinên kurmanc xwe re xizmetkar dibîninPir zû ji ya malê têr dibinDixwazin der ve xwe re têkilîyên vêşartîbibîninBi işmaran, filîskan xwestinên xwe nîşan didinLoma heta berbangê ji der ve dimîninBo dem derbazkirinê li malê tiştekî nabîninBê moral, bê hedûr, dil tenginJina malê her dem xwestinên mêr re amadeNUcare bedena xwe jê biparêz eBi dil û bê dilHemû xwestinan re dibe razîJîyana wê nav mal iî zarokan de r»om dike, dirizeMîrên me re pir xweş tê, tama raketina dizîBelê, belêKurmanc behsa namiîsê dikinEncama edet û toran83

Gelek ji wan gor xwestinên xweGor heskirinên xwe nazevicinNikarin evînên xwe hemêzkinLoma berê xwe didin derveKortên zevîyan, neqebên deştan, taldeyên konan iî newalanGor ciwatê xwestinên xirab iî qedexe reMalxwedîtîyê dikin vedişêrin, diparêzinHiîn ku ji min dipirsinCamêrên kurmanc belêngazinXwe bi şixul û berhemên doxinê eşkere dUcinJina can, delal û seksî dixwazinÇi camêr in, çi egît inKû hatin pêncî salî wan de hal namîneMeyît inRastî tama jina malê tirş eYa yara veşartî hevrişk eHestên heskirina veşartî pu- xweş eYa derve firîk eYa malê çêlUc derxistine, mirîşk eÇermê zik sist biîyeLemlatan xwe berdaneReşikên çavan paş ve çûneLi leman rengên sor û spî nemaneFerên bedenê wenda neLoma feqîr nayê ber çavan, di taldê de neCivat jinan re dibê" Hûn alîkarê mêran inHember zordarî iî zilma mêranŞînê bUcin, bigirîn, binalinXwedê we bo xwedî zilaman ji parsûya adem amade kirinXwestinên mêran fêm kirinXwedê û resûlê xwedê jî mêr inBi edeb bisekinin84

Ew ên ku ji jor ve li we dinêrinJin harin, gune barinMêran bi lîstikan dixapîninSêvandidinji bihuştê derdixîninHer tişt ji jinan têBelayê serê mêranîya me neMalên bê jin wekî xwarina bêxwê yeBi sed salane mêran barê piştên xwe avetineBi hemiî giranîyên xwe ser pîlên me neXwedê û resûlê wî neheqîyê dibîninHêla camêran de şunve girtine bê denginJin biîne mehînên malan, xwedî xem inHatine xemilandin, bi zîn û zengînTiştek, rastîyek pir balkêş eResiîl hemiî mêr inDorbenda jîyana jinan ew xêz dikinMafan dibên, nextan dibirinSînoran amade dikin, emrê jinan dihêrinŞêx iî mela dibên adem ji hewayê pîroztir e, çêtir eJin nikare cîyê mêr bigireDema ku bu tengasîMer diqîrin: "Nalet li jinan were"Hêla din ve dibên dayiktî pîrozî yeRewşek giranbaha yeRastî, nav olan de, dîrokê de durûtî heyeEz dibêm ey hewa tu çiqas baqil, jîr û jêhatî biîyîTe bavê mêran, adem xapandEw li dijî xwedê derketDev ji bihuştê ber de û du te ketYa rastî ew çîrok baqilîya te nîşan dideWê dewlemendîyê kes bi peran nadeHember lîstikan de merî bi zanabiînêHişyarbûnê ser dikeve, kar dike85

Wenda kirin, neçar mayîn xwedîyê dilê xirab har dikeDibên te adem xapand, ji xwedê diîr kirEw bin tesîra te de maWî hestên xwe wenda kirTiştekî ecêbeMeri ser dîrokê, mîtolojîyê xeber didinBo têkilîyên jin iî mêran rastîyê nabêjinGor xwe û kara xwe çirokan peyda dUcin û dibêjinWaazan didin jinan" Guhdar bin, pirsan mekinTiştên ku tên gotin qebûl û fihêtkin"Pêwîst e jin jîyana xwe rexne bUceXirabî û nebaşîyên ku bo wê hatinê amde kirin qebûl nekeCivatê nîqaşan re amade bUceMêr rehetîya sed salan xirab nakeEw jma ku ji parsûyên sêzdemîn hatîye amade kirinEz qebûl nakimEz ê wê çîroka derewBi amadekirina jîyanek azad û wekhevî ji holê rakimMêran bindestîya jinan re hêcet amadekirineJinan bê pirs rolên xwe qebûlkirinêÇewtîya xirab, ji xwedî rîyan bawer kirin eHukum dest mêran de yePêwîst e jin bibê"Ne canê min, ne jana minNe şîna min, ne hestên minNe şahîya min yên firotinê yeNe ya kirînê, ne jî ya kirîkirinê me"Medya dest mêran de yeKîjan mêr?Mêrên xwedî ramana qilêrMedya bedena jinan dUce sorxaca xwarinêRû, sing, şeq, tilor û zUcên wan ji hev dUce86

Karmendan re yek bi yek bazar dikeJinên ku bedena wan dikeve dest medyayêBelê dewlemend dibinPereyên ku kardikinMejbiîrin seba kêfxweşîya axayên xwe bidinHestên wan jî dibin yê karmendanBedenên wan hemiî hev re tên firotinDema adem ve ew rêçetê ajotinBerê jî bazara jinan de mêran cîyê xwe digirtinBo jinên medyatîk ne hest, ne jî beden dimîninQîzên me yên bê mal iî bê nan rastîya jîyana wan nabîninŞeqên tazî, zerî iî zîvên ser wan dîbîninBi hesreta jîyana xweş cigaran dikişîninBala wan dikişînê şan û şuhreta singên tazîDibên belê belê pişta vekirîBi dewlemendîyê ve dibezeNizanin ku xwedîyên wan bedenên mazîJi pelişandina karmend iî qeşmeran re dibin razîTêkilîyên bi derewan avabibinPLr zû xerabi dibinQîza nav malê û girtîSêrî televîzyonê dike iî bi xeyalên dora xwe dixemilîneHêwîya mîrzayê hespa spî mayeTeba nabî, ciwantî yeBi xeyalan tamê digire, stî yeRastîya paş kamêran nizane, nabîneTenê bi awê xwe ye li ber têlevîzyonêÛ çav bel kirina wî dibîneRewşa bavê bala wê dikişîneÇav birçîbiîna wî ya cinsîtî ferq dUceDengê kûr, kiîr hesret kişandina wî fêm dikeHêla din ve kalê heftê salî li ser mîndera reş riîniştîyeXwe dilerizîne, tilîyên xwe dUcişîne, reşUcan dibiriqîne87

Çavên gewr biîyî hêlên din ve naçerixîneBi aktoran ve yek dijîDengê dêrî, wî li ser cacimê vediciniqîneBila bavê temaşevanê, diltêr bîKalik bêrîya bîst salîya xwe dikeDixwaze bê kopal ji erdê rabeDibêje; " Lo, lo qey yên me jî jin bûn, jin in?Sêrî yên xeUcê bikinTêr xwarîne, xwe alistîne wekî noginin"Ber çavên bavê wê dîya wê ku dapîrik eBi kincên pîne kirî, bi bîna xûdanê nav xanî de digerîMîna berê şevlê nade, sist bûye, tam sarik eJina malê tirş bûyeRamana mêr lî revşa xwe fêm dikeBin barê toran de ew ê çi bike?Naxwaze dengê devjenîye li dorê bilav ke" Ketim, mêrê min bi min qayîl nabîDema min dibîne madê wî xira dibeXwe dide nebîstinê, berê xwe vedigerîneHer hêlê ve ji min dûr dimîneZarokên xwe didim dor ii ber singê xweKes şuna kesînagireRihê tenê mayî bi evîna wan têr nabe'Xebera wî ji wî tuneSing de mûyê spî hêdî, hêdî cîh digireNîşana kalbûnê dUcolîneEw xwe wekî siwarê hespê kihêl dibîne"

Bê Arî û MalbatJina nezan û bê arMêr ji hespê tînê xwarLi kerê dUce siwarBinê lingan nal dikeDûr ve hay, hay dikeBi dengê tamsar dûrve bang dike" Tu camêrê malêXwadîye bermalêMertegê li merxêJi kiî tînî, bîne, çi dUcî bUceTerî kiî here, vegereBajar iî gundNêzîk û dur li dora xwe bigereBişixwûle, kar bike bîneWestandina te, xemgîrîya te ji min re xem nîne"Malên wer de evîndarî tuneTêkilî bê tam e, bê tîn eJin bê şerm iî bê ar beMêrê reben ji xwe şermke iî stiî xwar beZarokê ku wê malê de mezin dibeBê perwerde dimîneNavê vî halî rewşa kom û kulfet eDibên kom û kulfet binyata civatan eKu komî iî kulfetî de wekhêvî, hevûdu parastinZimanê şîrîn, aştî, heskirin tunebeTenê li ser berjewendîyê iî qeşmerîyê avabeBila ew kom ji binî ve xirab beEz nayêşîm, dilê min qet namîneEw helişandin ji min re nabe xemgînîTiştên ku têkilîyê didin domkirinJi hev bawerî, rêz û heskirinê89

Ku navbera du kesên de ew hest tunebinEw najîn, jîyan wekî mirineTêkilîyeke bo xwe re xwestineSeba hesabên biçiîk avabeWekî mala bê hîm pir zû xu-a dibeYa rastî ez nikarim bê evîn bijîm, bimînimLoma xwestin û hestên xwe gelek vekirî dibêjimHêla pir kesan ve nayêm fêm kirinBi raman ii eşkeretîya wxe ve tenê dimînimDurûtîyê, tevzîrîyê, hesnakim, qet naparêzimJi sextetîyê diîr diskinim, bi rastîyê ve dizeliqimTêkilîyê de qelptî, nejidilî hebeQedr û qîmet iî heskirin tunebeZarokê pênc salî sarbûna nav malê fêm dikeMêrê mala bê heskirinBi şevên bêxew, mehan derbaz dUceJina ziman xençer, kes naxwazeCîrantîyê re jî qet qebûl nakeEw ji mêr re dibê:"Nesekine, neqefile, bêhna xwe venekeBişuxule-bike, bişuxule bike"Xwe neyêşînî varyata malê zêde nabe!Ser keda wê rûdine jîyana xwe dom dUce90

PenaberîJi dê iî bavan re banga min ev ePizêzan nedin ber singên xweZarokan daneynin paş stiîyên xweTiîrikan negirin destên xweDûmekevm ji gund û bajarên meBi gotin û xwestinên xelkê mebin penaberYên ku ten rêyên zehmet û dirêj de dimînin bêhal û bêferNaxwazim zarok bibin koçberEw li çîya iî deştan binêrin bi çavên hesret û kederDixwazin nav baxçe û kolanên xwe de bilîzin, bazbidinYên xwedî hest rojek welat bi sed rojên penaberîyê nadinYên ku dikişînin giranîya wî derdî dizaninMalên bîyanîyan de bi mêvantîyê roj derbaz nabinTav tune, bin mijê de dem naboreXelk xwedîyêBostek erdê me tune kuZarok singê xwe bidin tirêjan iî li ser piştê ramedinZarokên van welatan jî mîna mezinên xwe neBîyanîtîya me tînin bîra meKoçberîya me didin rûyê meTasa ava sar ser me de dikinXwe bilind dibîninHevaltîya berxên me nakinWan re nalîzin, cudatîya xwe eşkere dikinZarokin gor ramanên, gotinên mezinên xwe hewl didinNaxwazin bîyanî bi mevantî jî li welatê wan bimîninSilav nadin, nakenin, dûr diskinin, pir sarînHelvestên xwe venaşêrînHemvelatîyên vî welatî me re dibên" Hun bîyanî ne, armanc iî xwestina we çi ye?91

Hatin çi, li vira gihîştin çi, li çi digerin?Li zêr û zîvan megerinMe kar kir, me tengasî kişandinDawîyê de welatê xwe dewlemend kirHerin, li welatê xwe erdê vedin, bikolinLi vira tiştên mîstîk megerinMe çi wendakirîye ku hunê bibîninBeredayî li hêvîya jîyana xweş nemînin"Ya rastî dil jî êşa dil me jîtiştek nedîtYên me yên ku zanîngeh xwandineLi vira biîne paqijvanDixebitin, dixebitinBijîşk li endazyarên me mîna maraban eTeslîm bûneSerên xwe ber xwe de berdidin bo gepek nanXwendekar in, gundî ne, karker in bê moral, stiîxwar inXetên wan dest wan deTilîyên wan dilerizinBi lemên rengên gula zerBo şixul derî, bi derîdigerinZimanan nizanin xeUcê re dibin kenokHewl didin, xeber didin bê hevokNav vê rewşê de dijînHin dibêjin; "tiştekî me nema, em nikarin herinYên li welat man bi me dikeninEm ê çawa, bi çi rûyî vegerin?"Ew bê armanc, bi çavên vala li kolanan digerinWekî mirîyên ser pîyan inSifetên zerbûyî nexweşîyan re amade neQuretîya kurmancan ber derê xeUcê naboreSarbûn iî diîrbûna hemwelatîyên van deranXeyalên jîyana bihuştê wekî kêrê dibire92

Kurmancan çiqas bixebitînin wan re kar eKu hêrs ketin dibên"Karê ber de û hereRê bibîne şunve wegereBê şixul, bê berhem ji sibê heta êvarê vala negereEw welat me bi keda xwe dewlemend kirîyeRehetî û kêfxweşî ji bo bîyanîyan amade nekirîye"Nivîskar, helbestwan bûne qirşvanTixtor iî muhendîs biîne şîrvanŞuna buroyan de dibin rûniştvanênXebatkarên axur û gomanBanga sibê de radibinHeta dora êvarê rêxê davên, qilerê paqij dikinTurên nav bîna xirab de radikinBar dUcin, li hevûdu didinKenê bîrkirine û bê madinNikarin bêran ji erdê bilind bikinMorîyên piştên xwe xirab dikinYa rastî ew kar ku li ser zevî û miUcên xwe bikirînaHer mêrekî bi rehetî du-sê mal xwedîkirinaQuretîya Swîsîyan, Swîsîyan re dimaKurmanc ku bibên em ji bin destên hovan derketinLi van welatan jî, topên gotinên giran li me ketinLi her derê em bê qîmet inMafên mirovatîyê ku navnetewî mafên kê ne?Qanunên ku ewropî amade dUcinDawîyê de bo ewropîyan eEw pir zû hêrs dikevinBi riîyên sar, tîrên biçiîkdîtîna me davejinXwestinên xwe yek iî yek dibêjin" Qey me sêvên sor şandin du weHun hatin vira bê xeber iî bê xwestina me93

Em ku çawa dixwazin , hunê wer bijînBîyanî, maf û sînorê xwe bizaneEwropî hişyar e, xwedîceribandin e, ne ku nezan eEm ê karên xirab, barên giran li pişta we kinQamçîyên ji çerman destên xwe de amade kinWe ji dilxweşî û jîyana vira sar kinKes bihuştên xwe nade kesîEm çima bê sedem we xwedî maf kin?Welatê azad gor xwestin û pêşveçûyina civatê amade dibeMezinên me ewropîyan bo karên xwe welatê we dabeşkirineYekîtîyên we xirab kirineÇavkanîyên dugel bûyînê şewitandine, korkirineDewlemendîya we dizîn iî li trenên reş siwar kirinNav wagonan de cewahîran wekî xwelîya reş xuya dUcirinMezinên we armancên mezinên me fêm nedikirinÇanda me ev eEm ser ax û bin axa gelên pêşve neçiîyîbê pirs digirin û tîninDinê wekî malê xwe dihesibînin iî dibîninJahrîya karxanan, xwarîna dem borî iî kevnê xwe navêjinSer navê alîkarîya mirovatîyê gelên bindest re dîyarî dUcinQirş iî qalên xwe didinê "Gotinên xwe bi dawî dikinBi gavên hêrs ji odê derdUcevinBer derîyên ser nivîs de badUcevinBelê gelê mino belê, rastîya koçberîyê ev eLi vira têkîlî û xwarin bê tam eYên ku bi çanda welat mezinbûneLi wan welatan nav giloverekî de man eÇav girtîne, dil şewitîne iî gevz didinBê têkilî, bê cîran, bê dost iî yar inNikarin xwe biparêzin94

Bersîvên neheqan bidinBê rih û pir zêde tenê neLi dora xwe dizivirin disekininHer tiştî ji bo xwe wekî dijmin û kemîn dUiesibîninNahêlin zarok firsendan bi kar bîninGor pêvistîyan nexwendineDê û bav nezaninFirsend nedîne, perwerde nebiîneEv ê çawa ramanên rojane qebûl bUcinTiştên demê bizaninLoma li ber helimandinê jî çeperinHêcet amade neDibêjin; " em zarokên xwe û çanda xwe diparêzin"Mezin bi xeberên gu-an, pêşîya pêşveçiîyînaŞexsîyet bûyîn û vebûna zarokan digirinGuhertinan qebûl nakinDawîyê de dUcevin hemêza nexweşîyan, bê dem dimirinYê ku civata kurd bi nêzîkayî nas dUceRewşa penaberan pir rind fêm dUceDipirse, dipirse, her pirsan zêde dUceBi êşa serîli dora xwe diçerixeDixwaze çareseriyê re rê vekeNikarî encamên travmatîkên kuBi koçberîyê ve zeliqîne xweş bUcePirsgirêkan ji holê rakeHeta ku penaberî hebe ev bîrin dijîGir dibî û xew de naçeEş, jan, xwînbûn, giri iî li xwe xistin domdikeKoçberîcaran tenê feqîrîyê ji holê radUceHin pirsgirêkan hel dikeHinên din re jî binyatê çêdUce95

Rêhevalo!Delalê ber dilê min oNav baxçeyê bîyanîyan de stiî xwar oRo nedî, bê welat bê var oMin digo ez ê dilê xwe vebikimTe re textê zêrin çêbikimTu berçema xwe şekeEz ê hember te riînim û sêr bikimÇipilên evîndarîyê şîn bikimLi ezeban belav kimBi kêfiyê dora serê xwe bikimTu şerbeta jîyanê vexwe ez ê tijîkimJi şahîyê destan henekimEz nizanim min çikir, çima min ro nedîJi nozdehsalîya min vir ve dinê li min bû tarîEz a buîndar ez a xwelî xwarîJi êşa dile min çavên min de ewr dibareMin xweşî hêvî dUcir, dîyarî hat bi neyarîSer tirba te kuIîUcan deynimNizanim kîjan çînUcan çêkimLo lo ez nikarim, te bîmakimRabe delalê ber dilê min rabeJîyana min bê te nab eŞev naborin xew xirab eMin re ewrên histêran hatinCiwanê min, yên ku rindîya te dibûnLi ber te ketin, ne tenê dost û yarBîyanîyên bihîstî ji cîhên dur ve hatinEz ê çi bibêjim, ji dora xwe tamê nagirimDixwazim dengê te bibîhîzimBîna xûdana te bigirim96

Nav malê de bi xeyala te digerimSîyan wek bejna te dibînimNizanim, çima evîndar hev re namirinCandan ku bi hev re bî, ji janê xelas dibinYek ku mir, yek ku maNav wan malan deDiîmanên şîn li xemgîrîyê bilind dibinTama li dinê mayînê namîneYê serpêhatî, yê kişandî jana dil dibînêZêde dom nakeDu te re ez jî têmBi vî derdî xweş namînimBerdêlê evînîya te, pir ziî dimûimKud bûmeJi êşê nUcarim rabimBi kula te dinalimEz ê bi çi, kîjan dermanan devên wan birînan bigirîmîcrana doran pakij kim iî bimalimLi dora xwe destgutîyan dibînimNaxwazim li ber dêrî btmînimRojên bê te ranagirim, xwedî şîn îmNav malê de nikarim tenê bimînimDibêm qey hinan gevrîya min girtineDixwazin min bifetisîninŞevên dirêj bi xeyalên te dixemilînimJi êşa dil nikarim cilan de ramedimNikarim bigirim û biloiînimKurmanco ez dil ketîmeDilê min bi te ve yeJi kerba te, ji bo min xweşî, rindî nemayeDil ketî, heskirî rewşa min fêm dUcinNikarîn agirê dilê min belavkui97

Pêwîst e mejîyê min dax kinDe ez ê çibikim, çavikên çavan te bîmakinMirovên min dixwazin min ji te dûr kinKoça xerîbîyê bê xeber bar kinMin ro nedîyê li tirba te mêvan nekinŞewata masulkan sar kinBo min tu bûbiîyî tava ji zêr, te dida ronahî û tînBi te dihat min re bihar ii havînXem nebiî heta dora sibê raneketin û bê xew mayinQey kî dikanê cîyê te bigireEw ê evîna te bi evîndarîya te bimîneQuncikê dilê min heta mirine vekirîyeTe bi rast hevaltîya xwe berîya salan kirê kirîyeBi mezintîya heskirina te koz kiriyeSal jî derbaz bin agir natemireÇipila ku te bi heskirinê av daye gir û jîndar dibeEvîna yekemîn her dijî, nemireKî dikare li ber textê teyê cîh girtî biboreZexmîya herî mezin jî nikare lingan bilerizîneSeba mêvantî iî derbazbûyînê jî beKîjan bê bav dUcare xwe re rê bibîneDerîyê qesrê koz kirîye, venabeWer jî dimîneKes nUcare belavoka hundir de dardakirî, bixwîneNayê dîtin, veşartî iî bi mor eÇima tiştên ku te re yek jîyam, min re hevaltîyê nekin?Ew ku biryarên xwe bidinBixwazin xwe ji min dûr kin, ez amade nînimBi xwestina xwe wan terk nakimDixwazim heta mirinê ev min hemêz kinWan li canê xwe bipêçimBila bîranin dilê cemidî germ kin98

Cazûtîya Wer Hezar Carî Qebûl eSedsala pazdemîn heta sedsala heftemînSedsalên tarîyê bûnRêveber û mezinên demêHezeran kes bi wî navî sucdar kiribiînWan kesan nav pêtên agir de can dabûnHûn ku dibêjin li kû?Gor hinan li dergiîşa şarezayîyêQirkirinek mezin bû di nav ewropîyanHin kes bûbûn neçîrvanên caziîyanTariya şevê de dUcetin rêçanDidan du wanSucên wan kesan çi bû?Gor rastî nedîtîyan, raketîyan hişyar biînRêveberan digotin wan iî xêmexwazan peymankirinHer şevê li havlêka xwe yê dar siwar dibinNav tarîyê de xwe hildUcişînin, wenda dibinJi ramanên wan kesên hişyar ditirsîyanBo ji holê rakirina wanJi yên dora xwe dîtin dipirsîyanGor xwestinên xweEw kes bi tiştên bê binyat sucdar kirinRastîya gotinan tunebûLoma turik iî kuzê derewan vedUcirinNezanan jî li rêveberan bawer dikirinXwedî berjewendîyan bi neyartîya biaqilanÛ hişyaran biîhtan amade kirinGovan jî peyda kirinGorîyên zilmê bin dara zilmê de bang dikirinBer jana bedenên xwe mirin qebûl dUcirin99

Her ku dar, kayîş iî hesin li bedenên wan diketinBirînên dev qelîşî vedUcirinGorî dikirîn bûhtanîyên hevûduBi xwe xirab biînNavê gorîyan di devên xwe de dicûyanBi xwe hevok digotinÛ bi yên bin darê zorê de, didan qebiîl kirinNavên ku dihatin gotin yên kê bûn?Ew kesên ku bi ramanên xwe hember şaxan bûnÇima ew kes dahatin kuştin?Dem hati bû guhertinTextê feodalan dihejîyaToximê berpirsîyarvanên netewî hatibiî ajotinDem dema gihîştina ramanan bûRêveberên dêran ketibûn tirsa wendakirina endamanLi çareseriyan digerîyanDigotin ku ; " bawerîya gel bilerizeEw ê kanîya jîyana me xirab bibe"Keşîş bi hêrsê rabûnDema çareserî dîtin pir şabûnYên xwedî dîtinên cuda gorî bûnHişyar nezanan re kirin nîşanYên baqil hember ve lîstikê pir giran diêşîyanCivatê de têkilhêvîyê ji ziî ve destpêkiri bûDem dihate guhertinTazîmayîn, xelayî her diçû zêde iî belav dibûnLoma serhildan her tim çêdibiînXwe nîşandvan bi qîr û hêrs dimeşîyanHember terbûna rêveberan birçîbûna xwe dianîn zimanTirs ketibû dilê civata rûhanîyanTêkilhêvi û birçîbûnê100

Gel re hêvîya mesîhîkî din amadekiribûDigotin; " birçibûna me xezeba xwedê yeEw ê mesîhek din wereTevlêhevbûn û birçîbûn ji holê rabe"Keşîş iî şah gihîştin hevJi tirsê nav qonaxên kevir de civîyanGotin iî gotinHember birçîyan bo parastinê şun vegirtinJi xwe rê leşker jî didîtinLi qehran serên neynîkên qirêj dixwarinTiliyen spi dimetinWan, navên kesên kiî birçîbûnê de rolên rêberên olî dibûnKirin caziî û xêmexwazBi lez iî bez ew kirin sucdarên pirsgirêkanBi rêya pirtûka pîroz mejîyê nezanan tevdanNîşan beli dibiînMirovên belêngaz bi hêrsê rabiînSerketî bûnRêveberên olî xwedîyê ditînên cûdakiribiîn sedemên hemû nebaşîyanBirçîyan re yên biaqil wekî dijminên wan nîşandanBirçî û tazî mayîn, sucê rêveberan nebiîCazû iî xêmexwazan her tişt ser iî bin kiribûnEw kes ku nehatina kuştinEw ê her tişt zêdetir xirab bûbûnaDêr û şahên gelan hev re dijmin peydakiribûnBo ku berpirsîyarîya xwe xefkinDrûşmeyên pir xurt amadekiribûnGelên belêngaz nîvê xewên mirinê de mabûnBin tesîra rûhanî iî mîrên qesran de bûnWan re rêz digirtin101

Serê xwe li ber wan ditewandinBi minetî, bi hurmet rê vedUcirinBo aramîya wan şer dikirinXwedîyên qesran digotin"ji şerê caziîyan hunê me biparêzinQey cazû bi kuştinê xilasnabin?Her diçin zêde dibinDermanên ku civakê xirab dUcin bi destên wan peyda dibin?Gelek spas, me neyar naskirinXeletî rast kirin"Rewşek ewqas xirab bû kuMerî har û dîn biîbiînHedî hedî hînê bîna goştê şewitîbûnXof ketibû dilanJin iî mêran hevûdu sucdar dikirinNezanan bo şewitandina rêzanan dar dUcişandinTemaşevanên mirinê hev re cîh vedikirinQîrinîya gorîyan digUiêşt ezmanEw hêdî hêdî bi pêtên agir bê deng dimanCinawirên herî mezin kesên nezaninYên bi aqil û lîstUc, wan dixebtînin, dixapîninNav mêydanên herî de dilîzîninCîranan ji hevûdu guman dikirinDêr û şahan yekbûna birçî û belêngazan rakirinEwrên tirsê nav gel de belavkirinSerketîbûnNezan bi dêr û şahan re bi dil hatin girêdanHevsarê giredanê kirin stûyên wanSed sal bi wê rewşa xirabe ve borîDanîbûn cem hev hezaran mirîDevletên netew ava bûn102

Karxane û şixul peyda bûnSal borînPaşê mirovan gotin, ku ji qirkirîna hezaranRiîhanî lî şah berpirsîyar bûnBerpirsîyarên tarîya me kî ne?Ez dibêm vê sedsalê jî, me re anî tarîHeta naha em mane bêyekbiîn û bêronahîLoma dagirker nav bajarê Sê'êrtê de navê caziîyan dixwîninBelavokan belav dikinEz serê govendê de meDixwazin min bi ramana min ve bişewitîninLe belêngaz, hişyarbûna gel nabîninîro ne dema sedsala pazdemîn eYekî hember dijminên gelan radibin netenê neSerleşker navên bijartî dixwîneCîgirê xwe re dibê" Xwesteka min pêk btne"Ya rast navekî li min ve kirîne, ku min dUcenîneLi min xweş têJinên jêhatî, baqil, kêrî xwe tên dijmin re dibin nîşanLi vî bajarî hêrs, harbûn û neyartîya xwîn xwaranGelek bala min kişandTêlefonan vedikinDest bi xeberên giran, dijiînan dikinLevzên ku ji devên wan derdikevinSiviktîya, neçarbiîna wan nîşan didinSerleşker hember serketina min pir bi hêrs dikeveNikare kursîya xwe de rûneYekbiîna min û gel pir vekirî dibîneWelatparêz, hember êrîşên xwînxwaran min diparêzinJi hêrsê û neçarîyê destên serleşker dilerizin103

Belê belê serleşkero tu navê min bikî çi jî"Elewîya qilêr, jina xirab, bê namiis, qehpe, qaltax"Gel min pir baş nasdikeZelalbiîna min, paqijbûna min, şerefa min iî xwestinên minDizane iî fêm dikeEz qehpik bûma, ez ê biketima du mêranÇi kara min hebû, li çi digerîyam?Çima dimam navênda şer de, li herêma BotanGundî iî koçer îro ji cazûtîye bawer nakinTiştên ku di derbarê min de hiîn dibêjinWan re wekî kenok in, çîrok inSîxurên we herdem du min de tênDidin pey minKurmanc we dibînin û dibên"Ew ji te çi dixwazin? Ew kî ne, çi ne?Çi mêrên qirase ne?"Ez dibêm, serleşker; çavên xwe yê kor vekeGuhertin iî pêşveçûyina gel bibîneHun êrîşê ser kom û kulfetan dikinNav malan de bi zîvan, bi xirabî behsa min dikinBi gotinên xwe yên xirabNezanen jî hember xwe radUcinBi hovîtîya xwe nav me de evîndarîyê çêdikinDomkin, domkin, dora min fu^ehtir bikinEz diftkirimDibêm xweş e, pir xweş eEz armanca xwe de serketî me kuDijmin bûye wekî gurên harÊrişê ser min dUce. nikare hêrsa xwe xefkePêwîst e ez zêdetir jîr bibimRêya xwe de dom bikim104

Nezanîyê, xeletîyê nekimBo geştina ronahîya ronahîyêMejîyên kifUc girtî dermankimEz ê dombUcimHelbestên kêfxweşîyê, ronahîyê binivîsînim, belavkimNav gelê xwe de mePtr dilxweş imPêşveçûyina, vebûna mirovanHêja biîna wan dibînimDijminê har;Bin tirsa mirinê de qet namînimMin jîyana xwe bi zanebiîn ji gelê xwe re kirîye dîyarîCaziîyên îro mîna berîya çarsed salî nîn inEz gorî gelê xwe dibimJîyana zarokekî bi mîlyarên we nadimMin xwe bi her tiştê xwe ve gelê xwe re kirîyê xadimHun nUcarin bertîl û hefsaran bUcin stiîyê min iî badinWan pûtûkên meri standinê dadinBertîlên xwe yê giranbahaYên bê hest, bê şeref ii raman firoşan re bidinMin û mtrovên hêja rehet bihêlinBo min jîyana rojek azad, bedelî sedsalan eIro cazûyên ku xwe perwerdekirine nav gel de neNeyarên nezantî ii zanîne re mamoste neLoma neyar wekî berê semakevinNav pîsîtîya xwe de maneBi çavên kûştinê sêra min dUdnGirizên devên wan ser çenikên wan de diherikinYên wekî min rihên xwe teslîm nakinBo jîyanek rojanê hertiştî feda dUcinKu pêwîstî hebe bî kefenan, bi xwe didirûn iî lixwe dUcin105

Ez Jina Welatê Janê MeWelatê min bihuştek e; Ez jî kurmanc imKêfxweşî, rehetîEw hest ji min pir dûr inEz bi êşan, ez bi janan re zelîqîme- Tengasîya dil biîye rêhevalê minHemêzkerê min eBelê belê ez û jan em hev re dijînEcêb jîyanên bê êş, bê jan çawa ne?Ji beredayîtîya mezinên meJi me diîr maneRiiyên xwe vegerandine, qarîne, suketineLoma rojên welatê me bê tamineI ekili be tm maneGengaz nineTu li vê axê nikarî xweşîyê peyda bikî, bibînîKu hêstên te xurt binJi tilUcê serî bigireHeta serê neynigê linganHeskirina li dil da şun kolayîTe hêla gel ve dUcişîneRastîyan pu- vekirî, net dibîneNav êşê de dimîneŞîn û şahî tevliheveRastîya me ev eKu zêde bifikui, bihêstên evînîyê tijî bîMîna darên din, di meha adarê de, ava erdê nakişînêHêşîn nabe, gulîyan nadeHavînê bê fêkî, mîna hejUcekî dimîne106

Erd jî te berdide, naparêzeKesek, tiştek ji te feyde nabîneQîzek, lawek li bin sîya te riînaneBê cane, payîzê pelan naweşîneJi hêrsê, ji bê hêvîtîyê wekî darê hişk biîyeNav daristaneke de tenê dimîneBer bageran nikare xwe biparêzeBayê herî sivik te bi rîçîkan ve radUceDide ber xwe, diîr ve davêjeEz dijîmBelê jan li pêşîya minLi hespekî kihêl siwar biîyeEw xwelîya ku em li ser hatinê dinêEvîn lê qedexe yeEvîndarî iî jan heviîdu hemêzdUcinWekî ax û av inHev re ne, hev du bemadinEm hînbûne vê jîyanêJîyana bê jan li me ecêb û bîyanî têDengê ken li tayên hemberLi me pir diîr sekinî neEm endamên welatê janê neKal ii pîran bi baran deynên xwe me re hiştineNifşên sed sala bîstan li ser malê mîrate rûniştineHeta ku ev deyn teva nebeKurmancên xwedî hesyet ji berpirsîyarîyê xilas nabeJi xemgirîyê xilasbûn nîneEm ku kar nekin ew ê ev deynDi stûyên zarokên me de ji dê bimîne107

Çilûneh Kevok BûnBi xwe bawerî biryar dan, derketinBo rizgarî iî wekhevîyê gav avêtinBirîndarî, dîUcetin û mirin nedihat ber çavên wanWekî hiîlîyan li zinaran text vedanLi neqeban kon danînŞev iî roBerf û baranDeşt û zozanŞUceft iî newal... digerîyan, dibezîyanWelat parastin, gel parastinHinên wan ji ber encamên şertan nexweş ketibûnJar bûbûn, bê qam ii bê qudûm biînGelek caran jî pevçiin, lihevxistin çêbûbiînNav golên xwînê de mabiînHinan çeng, hinan çav dabiinHin nav avên çeman de ji xeniqandinê xilasbûbiînAv û gîya wan re bûbiin dermanErd ii ezman bûbiîn cîhBi birînên giranKiîr iî kûr dinalîyanDigotin hey hevalnoHey hevalnoHey Kurdistan bûka delalŞîrê singê te me re dibe dermanDixwestin birinên wan xweşbinBigêhêjin refên teyrên azadXweşan nexweş birin nexweşxana HewlêrBirinên wan derman kirinKevokan di nav cîyan de roj dihêjmartinHinan digotin du mehê dinHinan digotin sê mehê din108

Birînên me xweş dibinHestîyên firî û goştê qelişîdUcelin, heviîdu digirinEre, ereRêçên ku tank û topan vedane bedenên me de dimîninMe re dibin bîranînDilxwazan ew paqijdUcirin, derman dUcirinŞunên xweş mayîde pêdigirtinEw li ser pîyan radikirinAlîkaran digotin; " hevalno gotina tixtoran bUcinXewn iî xwestinên me yek inBi kêfxweşîyê birînan derman bikinLezkin, rojek pêştir çermên dirî sax kinXwezî nav me de rabiina neyartîKurdan bUcanîna sêra heviîdu bUcirina bi çavên biratîXilasbûna firotina ramananDestên heviidu bigirtinaLi hemû eşîran xweng û biran"Kevok kûr, kûr dinalîyanBi dengê nalînê re, yek xew de diçûnîcrana birînan agir bUind dikirinDi xwûdanê de diman, xeyal didîtinGazî şervanan dikirin" Hindik maEm yê çîyan inBirînên me ji xweşbiînê re amade neHun û çîya xewnên me dixemilîninEm giredidin rext û şûtUcanEm ê vegerin çîyanMe bêrîya we kirîyeHerekol, Faraşîn û AvaşînBerf jî helîya, nêrgiz û lîlozan serî hil daNaha bilindayî hêşin bûneDem dema qebûl kirina mêvanan e"109

Roj borînHat gulana nod û şeşanJîyan şîn dibû li nav kurdistanSoryaz bilind dibûn li bestanDi nexweşxanê deNav germa Hewlerê de roj nediborîyanSa'et dibûn salMin digot hin tengasî li holê radibin îsalBirîndarbiîn nav cîyan de mabiînHêvîya nûçeyan dimanRoj bo wan dirêj û giran dibûnWan dixwestin kevok bûna li serê AvaşînêBajar hemiî hev re dihatin dîtinêDi xewnên xwe de digerîyan li Qoçgirî, Dêrsim iî BagokêGor wan nebiiNexwaşxana ava kiribûn li deştekeDigotin pêwîst e birînên me zii baş binEm bUcevin nav komên aştîyê, xebatêXwestina wanê herî mezin ev biîHev negirtina kurmancan kemasîyek mezinbiîKevneperest iî welatfiroşan xwe nas nedUcirinDerketibûn ser tankên tirkanHêla kevokan ve bêrik davêtinBûbûn sekvanên tirkên serî xwar malbat belav dikirinŞoreşgerên kurdistanî li zinaran xew dUcirinDigotin; " Hey... pêşmergenoMebin neçîrvanê xweng û biranQey hun nizanin dîroka guran?Turek; tenê parsek, dizî, kuştin û şewitandinê dizaninPirtiîkên dîroka me vekînHunê rastîyê bibînin, bizanin"Qh de, nexweşxanê de sekinandin, bo wan pir zor bûBihar nediborî, dîsa jî pir germ bû110

Xwêdana wan bi paçan ziwa dikirinNivînan davêtin ber tavêMabûn hesreta berf iî avêHey gulanMeha dilxweşîyê û evînêBi tank û topan ketin hewlêrêBo me dîsa rojek dîrokî yeNezan biin rêçwan ii neçîrvanDagirker iî dest û pîyên wanBerê xwe dan nav kolananXwe firoşan nedigotin yê nexweşxanê kî ne?Çima, bo kîjan armancê birîndar bûne?Em başûrî ne ew bakûrîDema kurmancan re şêx û axa bibin serokHerdem kurdistanê bombe dUcin fufirokHeta hemû çin nebin yekLi wî welatî çênabî tiştekYekî nizane rexne û xwerexne çi yeWan re welatparêzî iî hevalbendî tuneAqilmendên dagirkeran zêde neMejîyê xadim û xulaman jî jeng giredaneBo ku kurmanc kurmancan bifikirinDermanên taybetî pêwîstîn ePêwîstîya gel ew ê kevok pek bîninLê her çar alî ve dijmin bûne yek nahêlinBirîndar hevceyî germîya netewa xwe neXwîn xwar iî neçîrvan nav kolanan de neNexweşxanê de bêna berUc iî dermanan tevlihev bûPêlê xwîna birindaran kirin kêfxweş bûnPêşmergeno hun ji hevûdu çi dixwazin?Dereng nemîninJi gel lêborînê bixwazinBêjnên kevokan kinin111

Emrê wan piçûk inEw bi wan salên xwe daxwazîya tiştên mezin dikinBirînên wan giran bûnNedUcanîyan xwe biparêzinNedUcanîyan derkevin kolananPêşîya caşan bidin hêla makaranKurmancino neyarên xwe rînd naskinKincên kevokan li ser wan qelişandinDixwestin wan tazîkin, bedenên bê hal paskinGulîyên porên wan gutinEw li erdê xişkirinKevu- iî daran piştên wan qelişandinBi kerîbûn û belavbûna bedenên wanDilê neyaran sar nebiinWan bo kuştina welatparêzan jî emîr dabiînLi ser kursîyên xwe giran, giran rabûnŞaneşînan de, li rijandina xwînê temaşekar bûnLîstUca ji bo temaşeyê gelek giranbaha bûYên ku dihatin kuştinê xwedî can biînKevokan qîr dUdrin"Qîzino rabuî ser xweNe roja şîn û girîyê yeGor kesên bê fêm tazîkirina bedenên me mêranî yeBo caşan pir pêwîst e navên eşîrên wanBo me jî, ya hemû hev re xilas bûn ya jî nemanDibêjin başûr yê me yeBakûrîno berdin jê derkevinMe re ne pêwîst e azadî û ramanBi wan serokatîyan welat vala bû, yên ku kanîn revîyanBer zilma wan barkirin, dev ji welat berdanDerketin rê çûn, xwestin li cîyên din konên xwe deyninNiştecîh binYên ku kanin li wan deran bûn mêvan112

Hin nîvê rîyan de, nav tiranpêl û kelekan de xeniqîyanZarokno...me hesreta tiştên ku dikişandWekhêvî, biratî, ji hev heskirin bûnMe nedî, em nejîyanArmanc ew bû, hun bijînMe yê xwestinên xwe ji we re bUcirina dîyariBi destê neyaran tê xemgirîNeyartî bê muietî yeDayîkno li çokên xwe nexinReşan li xwe nekinBibin navçîyê gelCaşîtîyê ji holê rakinNav me de alên aştîyê belavkinEm birîndarbiin li bajarê hewlêrBo jîyan û xilasbûna me firsend nemaGulîyê porên me li destên xwe pêçanMejîyên me belav kirin du tankan deGor edetên me digotin"Jin çi ne? Darên şikestîneYê şer bikin mêr in"Baş lê binêrinIro neçîrvanîya dagirkeran dikinBi komikî, giştînêr inWekî congan erdê bên dikin, dizirinDolarên hêşîn dicûn, dihêrinHatine xesandinXwe wekî cengaweran dihesibîninEm dibêjin bo serketinê bo xilasbûnêCiwan bi hev re rabinTenê bi destekî çênabî xwarinMejîyên zeng girtî helbestên me fêm nakinBo teslîmbûna me dengên xwe bilindUcinBi hacetên teknîkî bang dUcin113

Welat seran ser yê me yeXwe ftroşan re şun nemayeQîzino, xwestina me ji we ew e;Dadgeha gel ava bikinŞuna me de jîpirsan amadekinBUa nezan hişyarbinJi yên dora xwe şerm kinDagirker iî kedxwar ronahîyê naxwezinGel hedî hedî amade dibîJi gel alîkarîyê bixwazinNav zilm iî zorê de zaroken me ranebinBi dermanên kuştinê rojên wan xirab nebinNeşewitin, sêwî nemîninBila bikanin serên xwe bidin ser singên dê li bavanHesreta germîyê iî heskirinê nekişîninXewnên xweş ji wan re pêk bîninBinyata hevgirtin, rêz, ji hevheskirina wan çêkinDurûtîyê ji holê rakinNavên xirab nav gel de bi belavokan belavkinDîrokê binivîsîninWêneyê zilm û zordaran çêkinYên ku dijmin re bibêjin; "ser serê min"Ne meri ne, ne jî egît înCara yekemîn eHemiî heremên welat deGel bi hev re helbestên azadbiiyînê dixwîninHin armancan de em gêştin nîvîBes e, bi lîstUcên dijmin dilên hevûdu neyşîninArmancên me bînin cîhPaşê werin ser goristanên meBi dilên rehet govendan bikişîninQîzên me yên kew; ereb, faris û tirkan re kirin xedimHin endamên eştran dibên hun qîz în, şun ve vegerin114

Welat yek e, em sînoran qebiil nakinIro bo hev mezinkirinê, hev bilindkirinê bang dUcinRokî qîzan rext dan ser singên xweCaşan zanîn wî welatî de mêranîya beredayî nemaPartav avêtin, camêrtîya sexte wê demê neborîDevra simêlên badayî çû paşve maSerokên eşîran bi têr xwarininLi dor û yarên xwe dewlemendîyê dibarininBi hezaran jin serî reş inEw bi sêwîyên xwe ve malan de tenê maneEmbar bê ard, sêl bê agir, teşt bê nan eKetine kolanan pars dikinYên ser kursîyan dolarên hêşîn li hev paydUcinNe dermane, ne xwarin eBelêngaz bin destên beg iî axan de maneBo xilasbûnê kal, bav, bira, lav û mêrên xwe daneNav kincên reş de, bi hezaran jinebîneHeta ku başûrî bakûrîRojhelatî rojavayîGundî ii bajarîKarmend û karkerXwendewanî iî nexwendewanî hevûdu heskinBixebitin, domkin"Filan digotin; " aqilê kurdan, yê ku paşê têLi me bûnaEm ê ji qirkirinê xelasbûna"Heta îro jî gêjbûna me domdikeRewşa kurmancan min dîn dUceNeyar rûniştîye bi kêfxweşî sêr dUceBirîna dile min hardikeBêxemîya mirovên min?Min ji jîyanê sardikeKurmancên ku bêjin em birakujîyê, xwekujîyê qebiil nakin115

Ber çavên xwe re paçên korbiinêGuçikên xwe re kerbûnê, amade dikinXewa mirinê de neXwe berpirsîyar nabîninLoma ji pirsgirêkên netewî diîr dimîninYên ku li hewlêr hatibûn kuştinNav wan de xezalek hebiîMin ew nav kincên leşkerî de dîbiîHêlîn qîza dewlemendekî, ji herema serhedê bûBi rabûn û rûniştina wê, giranîya xwe zelal dibiiHavîna nodiisêyan biîBin sîya dara mazîyêDirêj, dirêj me hev re deng kirBer herxê de yek diborîyaBi dengê şîrîn li wê hêle ve bang kirGot; " ewa dimeşe jinbira min eLê li vir, nav artêşê de em rêheval inArtêşê têkilîyên kom û kulfet ji holê rakirBi rastî bûk bûn iî zeîtî hat guherandinÇand û têkilîyên nû ve civat amade kir"Ew hêlîna bazîdê bûNav wê jîyanê de direjîya porê wê bala min kişandibûGulîyên reş iî du kezî berdabiî navêBi çeka piştê diçiî daran iî avêHêliz qeft dikir, dida ber qefsingêHer sibe radibû pêşîya berbangêTenişta wê de dimeşîya berçem bi boxçê kerengêMin re behsa jîyana xwe yê berê kirBûk, bira û du xweng ji hev re rabiîbûnJi merî û mezinên xwe xatir nexwestibûnJi dê iî bavê veşartî ji malê veqetîyabiînBi xwestin tevlî refên artêşê bûbûnBavê wê li herema wan bi dewlemendîya xwe nav dabii116

Dema ku xebera çiiyîna bûk ii keça xwe girtibiîDi cîh de bê deng mabiîQey şape di ser de hatibiîHevoka wî ya herî pêşin ew bû"Qey zarokên min wekî yên xeUcê bê nan û bê av biîn?Poşeyên deştan biîn?Çawan ew mal iî miUc berda bûnBerê xwe li çîyan bûn?Ew ê dewlemendîya min kî bixwe?Celebê ber derîyê min sed zikî têrdUceEz fêm nakimEw çi xwestine, çi tesîr kirineYên ku şervanan dibîne, her tiştî berdide û tereEw edet û tore niî derketinIro topên pir giran li min ketinîşev ronahîyên odeyan vêneketinNabî, nabî wer nabîÇito mala min bê biîk û qîz bimîneXelk bi fîtikê digere wê rehetîyê nabîneHêlîna min ser doşeg û xalîyan rehet nekirKoça xwe bi dizî, bêxeber barkirBer bayê bakûr, xwe re bi sedan heval peyda kirMala min zindîtîya xwe wenda kirWê sibê ve hewayê mirinê singê me tije kirJinê, mal xirabê, mala min hedimîEzo mal wêrano, hedurîya min nayêBermalê, kezîyan kurkêXeberên mirinê re xwe amadekeYên xelkê yek, didu terinMala min tal biiye, bê deng eîşev ne biîke, ne lawe, ne qîzeCiwata malê belav bûyeAxayê te bê kom iî kulfete117

Ocaxê min xew de çû, xebera kesî tuneŞerme, şerme!.. nUcarim deng bUcimEz ê herim cem kê, li ku gilî kimEz ê bi çi sebra xwe bînimÇawa sebir bUcim?Yên ku ew agtr neketine malê wanHalê min fêm nakinMêr im şerm e, nUcam bigirîm, dengê xwe bilind kimDilopên xwînê di hundir de berdidimDilê agu- pêketî av didim, sar dikimEw ê ji vir şun ve, şuna hêlîna min kî nav malê de xwe bakeBavê kezebê şevitî ji nUia va bêriya bejn zirava xwe dikeKêrê li min bidin, xwîna min nayêIro pêş ve ez ê seba kê karbikim, çibUcim malê dinyayêKewgozela min çiî, hêvîya min wendabiiBawêr nakim, venagere, nayê"Dewlemendîya bavê nedihat ber çavên wêJi Bazîdê kete rêÇîya, çîya welat tev deKu ji çeman derbas dibûBi barê piştê gav davêtin giran, giranBo xelaskirina yên din dest davêt turanHevalên xwe yên hurik teslîmê zexmîya avê nedikirinSeba parastinê xeniqandinê digirt ber çavanWan dest û şutikên heviidu bemedidanHerêm, herêm gerîya, welat naskirLi kampa penaberan mamostatî kirDerbazi hewlêr bûZû ve bajar nedîtibûn loma şadibûXebatkarbiî, nediskinîyaDima nav xûdanê de, tal nedibiîHerdem gor xwe kar pêyda dikir, ji şixul têr nedibûDest xwe de bû118

Rihê şêran wê re biîLi dê iî bavê wê re dîyarî mabûLi bajarê hewlêrê berpirsîyara xebata jinan bûNav civatek kevneperest de kar bi rehetî pêşve nediçûFedekarî û bedel pêwîst biîLoma berîya bajarîyan ji xewê radibûDest bi karê dikirTespîtên xwe bi rîya pênivîsêJi riipelên spî dajotinDîtin iî xwestinên xwe yek iî yek rêz û siwar dikirinGor pêwîstîya rojê belavok didan belav kirinWê bi berpirsîyarîyek giran gav davetinKujvanan bo êrîşê roj dihêjmartinRojek meha gulanê, hatî kuştinêMeyîtê wê ma nav tilîyên xwînxwaran deDema min navê wê rojnamê de xwandNû ve çavên xwe li pişta çîya û kampa zelê gerandBîranînan serê min êşandNan gevrîya min de neçiîBaskê minê rastê ji aczê, kederê nîv piiçbûKit, kita dilê min rabûBîranînên havîna nodiîsêyanLi ber çavên min wendanedibiinHeyfa wan ciwanan, bi destên hinan bûn xwelîPêwîst e wesyetnama wan were şunêGer ew bûyêr, ew encam bê bersîv bimînÇavên wan jinxas iî mêrxasan vekirî dimîneWê demê biryarwanê kuştinê bi kêfxweşîyêBin darê çinarê de xwe dihêjîne, cigara xwe dUcişîneBi çavên sor bûyî, defteran vedikişîneBo hin kuştinên din kaxizan dinivîsîneXwe wekî mêrxasekî dibîneMîrê bêkesan û xwedîyê dinê dihesibîne119

AAvaza SorpcJiatîjan ]I \in tîi^rk//"^2'\ \ISBN' 975824593-789758'l245932