A^^aza oeFpêliaiîyaii ill

A^^aza oeFpêliaiîyaii illEvîn ÇîçekWeşanên pêrî)

A , AAWAZASERPEHATIYAN -HIEvîn ÇiÇEKWeşanên Pêrî

Çapa Yekem:Stenbol - Çirîya Paşîn 2004Editor.Ehmed ONALDizayna Bergê:Onur OzturkÇapxane:Kayhan MatbaasiISBN 975 - 8245 - 95 - 7Weşanên PêrîOsmanaga Mah.Sögiitlu Çeşme Cad.Pavlonya Sok.NuhogluApt.No: 10/19Kadiköy/ IstanbulTel-Fax: (0.216) 347 26 44Email: perikitap@nefel.com

NaverokGelawêj, 5Sal 1994 17Wekîpayîzê me 51Ax 11 min 57Xanimê ez bêhesiyet nîn im 71îluh aynika welatê min 78Kîjan xatun rind e û tê xwestin 91Ez barvana evînan 95Çima dinivsînîm? 107Xatunên Garsîyan 113Lawo hinekî bixwaze '. 127Hey rezberê 167

Qîj, qîja wane ditirsinEz têra xwe bi wan dikenimBala min dikişîninDûr ve sêr dikim zarokên xwe dibînimTen cem min, min dawet dikin"Dayê, dayê, were, were, netirseJi me re yêk bilîzeAv pir xweşeEmê te hînkin, 11 şûna xwe rabeTu mezinî, ji avê ditirsî?Pir şerme!Xemgîr nebeEm ji te re mamosteneDe!. ÊdîbeseAvjenîyê fêr be"Zarok bi kêmasîyên min dihesên û dibîninLi min naborin, hers dikevinAlîyekî ve ez pir rehetimEw hedî, hedî berpirsîyari yê digirinBarên min jî kêmtir dibinDora êwarê yeMêvanên avê belav bûnEz tenê meZarok jî çûnHêdi, hêdi tarî ketÊvare!.Hîv li cîye herî bilin deHer ku av dilepteRonahî û şevl tê û terreMirov dibê ser avê govandê de neÇaran xwar, caran ra dibinÇengên hev bemadinHer ku çû ewr zêde bûnBahayekî nerm û hûnik têBedenamin dimalêse

Canê jar diqeriseLêvan dilerizineGîya li erdê dikevin, radibinBê re yêk badibinPir nazli, narîn dilivinBaha her ku zêde dibePêla mezin kevirên dora deryayê paçî dikeQirş û qalan radikeEz dibêmAv, sallên erdaz û kûm, zê de ji hev dûr nemaneJi xwe re bayê sar nav ling û pîyên hevûdu de maneCîrantî berdevam eBi hesretik dilsoz i û ji can hevûdu hemêz dikinNavbera xwe de dûrbûne radikinDilê wan ketîye hevûduJi hev hez dikinNikan dûr bimîninHer ku firsend ket dêstê wanAv, alê reşîyê ve dibeze ku hevûdu bibîninBa qasidêNavçi yê nav waneBi alîkarîya wîJi hevûdu dûr nemanePêl hesretê nakişîneJi êşa dil dureHer ku ewr zêde dibinDengê be xurt dibeGiraniya xwe dide bîhîstinTen, diborin, gevrin, sipîne, tarîneHîv paş ewran de wekî bûka nûyeEwrê reş ji wê re mîna berru yeŞirpînîya avê zê de dibeEz li kevîya rê meGuhdarvan û temeşevanî meHer ku av xwe pas ve dikişin e

Mirov dibê ji kûr û dûr bûne zexmîyê digireŞirp û şirpa wî yeVedigereQûman dikişîne, tene û dibeKevirên dora xwe dikute, teslim digireHer hatin û çûyunê de şeklê dorê diguhereHin cîyan bilind, hin cîyan nizm dikeDora nîvê şevê yeDengê pêlan dora min pêça yeTamê dideTiştên din nayên bîhîstinJi tenê mayînê natirsimDemek dirêje ku di vê rewşê de meBi hestên tenêbûn û hezkirinêLi bar avê, ser kevirekî rengîn rûniştimeAv û erd hevaltîya hevûdu dikinPêl ji erdê bilindtir dibinTiştan badidin û ji xwe dûr davêjinDora deryayê paqijErdê qiler û rêşPêlên keti raZarokên bi gîrî haşYên raketî hişyar dikinNawestênTînin û dibênSer keviran ramedimeNavbera erd û ezman de mameŞemirî meDibînim, sêr dikim, difikirimHestên hezkirine bedena min pêçayeTêlên porê min ser levên tenik de maneMirov dibê raketîneHinên din gepên min paçî dikinSerê min mist didinPir zêde bi tenêbûna xwe dihesêm

Li germîye, germayîya mirovan digerêmJîyan sekinîyeGem di dest bayê deryayê de yeTenê dengê pêlên rengşîr heneZend û bendan badidimNaxwazim xwe tev bidimKefa ser avê min bervî xwe dikişîneBeden tevnagereLi şûna xwe disekineDixwazim rabimGavan bavêjim, herim, nêzik bimBimistim û bimistimJi wan re hevaltîye bikimBê tixub derd û kulên xwe derkimXwestinan, hevîyan bang bikimMirov pê demaxîninLê belê ew min fêmdikinSîngê sipî min re vedikinNav paqijîya, germayîya wan de xwe wendadikimDengên din nayên bîhîstinBayê hûnik û ava pîroz hevûdu dimalêsinCaran dilop radibin û dipijîqinJi kederê, xemgîrîye xelas nabimXem dilê min dipêçeTenê bûyîna salanBûye mîhvanê çavikanEncama penaberîyê ji bîra min demakeveKefa pêlan wekî bûka biharêDibeze û çengan vedikeNikarim, ji şûna xwe ranabimGiranî li ser pişta min cî bûyeDemekî direje ku xwedî bar imEw berdela bindestîya romê yeHerdem xerîb bi xerîbîyê jîyayeEncama tekoşînê pêsîr bemedaye

Pir zêde hezi xwezayê dikimDixwazim têra xwe temaşekimJi bare tene bûne xelas nabimEncama salên borîMîna çîrûskêki li hember xwe dibmimSalek, kevirek pan, ji pêlan re sîng vedikeWan hêla xwe ve dikişîneBi hesretê hemêz dikeSerên xwe di berdaneTteslîmî hevûdu bûneNav kêfa gêştandinê daneBask, sîng, zik û paşil li hev pêçaneTemeşevanimîşev disan xwezayê hestên min lerzandinTamek bê sînor didinJi xwe çû bûm.Bi dengê bilind ji xewna şîrîn hişyar bûmSerxwe ve hatimRabûmSêri dora xwe dikimTenê me!Têra xwe li ber avê mameBayê nerm dikişînimCaran jûr ve, caran dorê veCaran pêş ve serê xwe diçerixînimMin tenişta xwe daye kêvirJê piştgirîyê dibînimEw giranîya min dikişîneDengê xwe demaxîneDibêjim, ew jî bi mayîna min kêfxweş eDengê bê her dice zêde û xurt dibePêlik digeşe sêlekaneYa din xwe paş ve dikişîneEwr rêwîneEw rewş ji başurê îtalya yê ne dure10

Germîk bi helm çillan dihêjmêreErd dişeviteHîv wekî sînîya zêr caran xwûya dikeCar caran wenda dibeTê û terreLi hin deran şillî mêvaneGelek zê de dibareEwr li hevûdu dikevinRonahî û xofê carekê de berdidinDengekî pir xurt belav dikinPir rehetî dora xwe dibînimSe'et diborinEz gir û pîr dibimLê ji xoşewîstîyan têr nabimDile min hêlîna hezkirinaneLoma herdem tijîyeVala namîneNav xwezayê de evînan pey de dikeBo xweşikbûnan, riiidîyan rûpelan vedikeCaran bi siruştê şabûn jî min re ne beseÇavikan têr nakeValabûna heyî jî vekirîyeNe veşartîye, belluyeGot- xwestina min tijî nabeGervanim, lêgerînêdameRehet nakimDixwazim hêla deryayê ve bangkimAv û rikel hevûdu paçî dikinÇeng li hev pêçaneLê belê ez jî mîhvanê wan û tenê meAv dibeze têErd tenê amadeye, berve narePêl nasekînin, jîrinHeta ber rê tenKevir wan paçî dikin û paş ve vedigeito in11

Hîv veşartok dîlîzeNav kêfxweşîyê de digevizeTiştik jî min natirsîneMêzekirin berdevameNaxwazim rabimDixwazim heta sibê temaşevan bimHer tişt bi min xweş têLi xwezayê tame digirimTêr, bêzar nabimTêra xwe hez dikimTixub turmin, nabînimNizam ew bi çi çavî sêri min dikin?Ji mêvana xwe ya şevê aciz dibin, yan nabin?Ya rastîEw, bixwe li hevûdu ne dûrin, ne jî sarinBa avê dide berxweHev re sêlekanê re dibezinJi alîyekî ve dile min germeAle din ve sar dibimDestên min tene neÇaven min vala neDile min be mêvanePişta min li kevireKÎ hestên, xwestinên min fêm dike?Li dora min her tişt wekî xwe yeGermayîya mirovan pir dureJîrbûna be û avê dibmimDibêm qey teybetîyên xwezayê nas dikimRonahî di dest hinan de li berhemên avê digerinBi hacetan zindîyan pêdigirinHer ku ba zêde dibeNêçîrvan gav bi gav ji avê derdikevinXwe zaha dikin û dûrdikevinPêlên mezin dikarîn her tiştî daqûlîn inMirovan wenda bikin12

Her ku ba zê de dibe ez diqerisimKemnê li xwe dipêçimNaxwazim, naxwazim rabim herimTene mayin li min giran teEz ê çawa vegerim?Li destikî germ digerimDixwazim pê bigirimZarok U şaneşînê hêvîya min inEz ku venegerimHêvîyên min dimîninRanakevinNaxwazim rûyê mine tirş bibîninMirov dixwaze li dorêYen ku jê fêmdikin hebinHestên şirîgatîyê têrbinDengbike, dengbike tûrikê xwe tal keCanê giran bûyî ji agirê tenê bûne xelas keDinê dizivireTarî zêde dîbeSitîya şevê nû ve derdikeveHîv hemû hev re wenda nabeMîna mêvanan digereQ û cî şewlê dideQorên min ditezênLingan didim ber xwe û radibimSêrî dora xwe dikimBê dengî destûrmend eHinekî digerimSer rê, ser kuçan evînan dibînimCût bi cût digerinEz nizanim bo çi Kurmanc ji vê rewşê aciz dibin?Çima dildar evînên xwe vêşêrîn in?Yen dorên xwe bixapîn inXoşevîst dewlemendên dinêneYên hêrs dikevin ev tam tamî nekirine13

Firsenda ji evînê fuînê nedîtineWî alîyî ve pir zêde feqîrîneBin tesîra çandê de maneNejîyane!Xweşdivî bê xeminPêvîstîyên rihî digirinBila bextewar binDorên xwe jî dixemlîn inYen xwedî hezkirin inNikarin bi rehetî zîyanê bidinJi heznekiriyan ditirsimHedrem ji yên wer dûr dimînimHîv disan dibiriqêBawerim hember rewşê kêf xweş dibeLoma caran wenda nabeTemeşevaneNaw tîrêjên evînîyê de xwe dibînimNavbera evînîya xwezayê û mirovan de jî cûdatîyê nabînimXwazî dinê her roj werbûnaMeran qedir û qiymetê hevûdu bizaninaJi cîhanê xirabî nemanaNav evîndaran de derbaz dibim, diborimBerê xwe ewraz ve didimGavên min sist dibinQefîlim, kûr, kûr hilmê digirimKendê bilindQ, cî kevirê kilsînî, pur û hêşinJi malên teybetî derbaz dibimDi derencîyan de derdikevimCiwan diskodaneGuhdarê dengê bilind û serxoşineYe dîlîze dora xwe nabîneKilam xelas bûneQîrînîya wan tev li bayê havîne di beHer dice pel har dibin14

Bi şirp û şLrpa xwe deng didinDi nav sîngê şevê de mePir tene meMin xwe teslîmî ewr, ba û pêlan kirPel Û deryaBa Û ewrErd Û avNizanim îşev çend kesWeki min guhdarvanê wan in?Gelo tene bûnê qasî min hîs dikin?Hestan bi wan ve parva dikin?Ji çalakîya xwezayî yê kêf xweşin?îşev li dora min inXem û şabûn bi hev re yêk dimeşinQey heval in?Bayê kur û pêl erdê dimalinDengê beqan tê bîhîstinNikarim bigerimJunîyê min sistinXwe berdidim nav dengê xwezayêTêra xwe dora deryayê guhdarî dikimÇavên girtî venakimBîna ava şor radi beLi divaran dikeveBi dilxweşîye paş ve vedigereTarî tev li kefa pêlan di beAv ji dema borî bilindtir ranabeKef min dibin, pir dûr dixîninNikarim wan re rewîtîye bikimTene dû wan de ser dildmDestê xwe badikimDibêm li ser doraviyekê bûmaMin heta sibê guhdaiîya xwezayê bikirinaLi wan têr bûya maîşev destê min ji wan nabe15

Pêlik tê, yek din rêdikevePêla pir xurt dorê zû, pir zû dugehiiîneÇavê rind sêrbike, ferqê dibîneBa ewran dide pêş xwe, dibezîneWekî şivanekî, gavanekîDajoy, dûr ve dibeKu wer nebeGerma ber deryayê meran difetisîneEz vê şevê ji bîmakimNaxwazim lêvên girtî vekimBi salane min bêrîya şevik wer dikirJi tê re xwe sêri hemêz bûyina xwazaye kirHîv û ezmanEwr û baDerya û kûmPêl û sêlek heyraneŞeva hûnik û tarî de ez tenê meDengê deryayê telên dilê min dilivîneBi kerkît tevnê dixîneÇînîkên cûda rêzdixîne16

Şûna wan de em bîyanî û mêvan inŞevqey ji keskê tan ser pozên xwe de xwar dikinSer leşker pir tirsonekinLoma kanîya zilmê vedikinMirovan ji xwe re dijmin dibîninHerdem bi hacetên tunîne kirinêXwe dixemlîn inGor dîtînên xwe be tedbîr namîninZabîte ku nû hatîyeEşkereye ku xeribePeşî daye hinanHezkerê jîyana xwe yeLoma nîvî de mayeBi vê rewşê xwe ji êrîşan diparêz eLeşkeran mîna gorîyan pêş ve tandideErda gevr di ser biru û bijangan de mayeEw neziki gundê Lagboyan bûnToza rê belav dibûZarok li ber malan bûnWekî her roj gor xwestinên xwe dîlîstinDema dengê cemsan bîhîstinQîrînî bi wan ketLi dayikên xwe digerîyanXwe davêtin paş derîyanHovîtîya xwedîyên cemsan dizanîyanYen ku geştin, ketin bin pêşên fîstananHeywan, heywan ji cemsan ditirsîyanDûrve direvîyanÇûçik difirîyanLeşker nav cemsan de manFîşengên sor dan ber devê tifmganXwe berdan erdê û nav kolanan de bezîyanKetin navbera gundîyanJi belengazan çi dixwestin endamên artêşa dizan?Te digo bi mozê ketine18

Dema be çek binJi tirsê di xwe de berdidinBerdela, xelata serGîştî ale rihî ve tevlihev dibinÇav bel bi her alîyî ve vedigeriyanBi hestên dijminatîyê bi gundîyan dikenîyanBin xilxilokên êrişkirîyê de dimanFantazîyên serê wan ferex dibûnRêlên zayendî bê kontrol radibûnBi yek devî gotin dikelîyanEşkerehî bi doxinên xwe dîlîzîyanMîna cangeyên Qersê hewl didanHerema Bohtan gundî diçûn çolanGîya diçinîyan û dirisîyanDem ku hat li keran sûwar dikirin û vedigeriyanKeren risîyan bi rojan ji mankeran dûr dimanDema ew vedigerandin gundanWan zîtik davêtin, dizirîyan û dibezîyanBarên ser xwe bîrdikirin, nedifikrîyanGundî bi wan dikenîyanHedûra zarokan dihaniyanLeşkerên ber avê mîna wan bûnRaketine re, pelişandinê re amade bûnŞerm, ar û heya tunebûnBê jin û bê heval mabûnMeyên gund jî wan re gorî bûnQey di Kurdistanê de ji bo wan kerxwane vebûbûn?Lê belê!. Yên Angorê rê dabûnArê xwe bi bê parêzvanan sar dikirinHînbûbûn, alîmîbûn!Çi kiribûn ji wan re kar mabûÇawa ku gurê buîndar U pêz diqelibeHer hêlê ve dêv davêjeBi wî halî perwerde bûbûnTirsa darizandinê qet, qet tunîne bû21

Ber çem tîrejên tirsê belav dibûn . .Mirov ketibin ber sîngên hevûduÇîkên lerzandinê di govendê de bûnHezkerên zilmê şaddibûnWan bi daran mêr û jin ji hevûdu dûr kirinDixwestin zindî nemîninGîştî bimirinEw der, ew kes li me pir dûr û bîyanî ne bûnGorî, gundîyên bajar ê Amed ê bûnLeşker bi komikî H gundên Xwanî ye gerî bûnBi hestên dijminatîyê bujangên wan ji hev vedibûnJi zilm kirinê têr nedibûnMêjîyên wan de janên zirav pêyda bûbûnNîştecî mîna pez ajotibûnEw hêla gundê Lagboyan re derxistibûnRê da bi çoyan, bi tifangan li wan xwistîbûnLoma reqînîyên zilmê belav dibûnZarok heldipekîyan, bê fer mabûnQyên ku dar û ber lê ketibûnMîna nîşanên bindestîyê bûnÇermên xwînreş radibûnKu kal û pîr gêr dibûnLi erdê diman, ranedibûnZordaiîya salan tevnika lemlateyên wan badabûnJanê bedenên jar de çeper vedabûnEmê ya reben a ducanîBê hal mabûRojên wê nebûnLê ji tirsê, ji kulm û pînan zaroka wê velistîbûŞuna xwe berdabûDilivîya, zayînê re amade bûEraê ber burûyan da bûBê deng qîr, qîr a wê bûDengê jana xwe vediqarŞermoka gund hur, hur dinalîya22

Alîyekî ve zordarî, dagirkerîAlîyekî ve teyrokên şermê dibarinBin bare erdû encaman de dinalîyaXwadîyên şalên kesk êrîş kirinEmê birin nîvîyê civatê bi şûn kirinDaynan ser qûma havîneKitan kişandin sen jî vekirinGerma jor û ya binî weki hev bûHehna Dîjlê radibûLêvên cûnandî nav xwînê de mabûnLingên tazî diqelişiyan, goşt vedibûnEmê li ser pîyan dan sekinandinLeşkeran di dore de cî girtinJan dihat û diçûNedikariya ser çokan bisekineBerxwe ve xwar û rast di bûDestên bê fer teniştan re piştwan bûnroj nedîye, bê bextêZimane xwedîyên zilmê nedizaniyaQey mecbir bû?Li Kurdistanê xwendin qedexenebûbûWê rûyê textê reş nedîbûDayika Kurman ji gundê xwe mezin bûbûTiştên gelek xwezayî dijîyaGor edet û toreyên heremê dimaBajar û çandên bîyanî nedîbûnÊrîşên janê dihatin û diçûnBi êşa kezîyan ningê xwe U hev dipêçîyanZarokê zik de jî bin êrişan de dimaMirî bû yan xweş mabû?Kesî nedizanîyaSerleşker re qet xemnebû!Emê ber burûyan deKer ku dem diborîya jan zêde di bûÇavên du hezar Kurmancan û yê xwînîyan li ser wê bû23

Kurdan nedikarîyan destên xwe alê we ve dirêjkinHember rewşê dihelîyanBe xwestin, be helvest dimanEncama w êzilmê dar û ber dihatin zimanGelekan dixwestin pişta we bigirinWe re tenduristvanîyê bikinRlan bigirin ji erdê rakinXwedîye tifengan dordigirtinEw kî bun?Mirov, zarokên mirovan nebûn!Gor hevdengîya êşê, janê perwerde bûbûnLoma hunerkarên we atmosferê şadibûnBer çemê Dîjlê dengê ken û leqên wan belav dibûnPir zêde arîşen gundîyan xirab dibûnKurmanc li ber çem bê parastin û neçar mabûnPîrîka Sosin xwe negirtQîr kir û rabû"Bese, bese, me bi we çi kiriye?Kî vê zilme qebul dike?Emê dimireKes nikare li şûna xwe rabeAha ezê herimBêbavino!.Hûn dixwazin berikên xwe berdinMirin carekeyeHezar can namirim!Çavên min birijinNaxwazim temaşevanbimBese, bese, ranagirim!..Dayê gorîWeqes dijmintî nabe?Qey ev rewş qebul dibe?Hey serleşkeroMe bi we çi kiriye?Dewlemendîya te dizîye?24

Gundê te şevitandîyeZarokê te fetisandîyeYan keça te ya be dil revandîye?Mirov nizane çi bibêje, çi bike!Xwînxwarê min, tola, heyfa xwe radike?Çibkim!!Babûrisk li te keveRabbê jorîn qebûl nekeBe denge, jor de sekinîye sêr dikeMirov helvesta wî fêm nakeFeqîra, rebena Emê çend se'etin U ber tavê yePidî şidandî, ziman zahayeGevri zeliqîya yeKes nikare dilopik av bideCem li ber me diherikeÇav girtî û timayeŞahide zilmeyeBerê xwe daye Seertê xwarê ve terreXebera me dibeŞerm, heya nemayeNaha zarokê zik de çi halîdayeMirîye, maye!..?Ava belangazê teqîyayeHelm li kincan radibeWekî şitila şîlanê ba tênî û di beQey ew leşker mirovên xwe jî naynin bîra xwe!Li nîvê keviran derketine?Ev çi dijminatîye?Tu dibe me mirovên wan dane ber keranOcaxên wan reşkirineBese, bese!..Ez nikarim gotir kimGavan bavêjim, hela Emê ra herimDestên kermiçî direj kimPiste, sen bigirim25

Xwêdana henîyê nekevî çavanBi kitana xwe zahakimPaiîk av di dêv de kimKa Romî ew ê çibikin?Zêde, zêde min bikujin!!Vî halî da mirin û mayînWekî hevinRêhevalinCan şîrîne, can şîrîneLê belê çend salên min mane?Dawîya hemû jîyanan mirineHa mirin, ha zilma îro, ha bindestîKa min re îzah kinNavberan de çi ferq hene?Yarabî ev ne mirovî ne ji cinaviri neMirina bi rûmet ser seraneJinika ber buruyan deBi se'etane di ber tava havîne deSer pîyaneNaylin rûne, nefesê bigireBixWe li dorêneKês nikare nêzik beNikam gotir kimHestên mirovatîye zeft kimGundîno, jinino xwera dê û bavên xwe tasik ava sar bidinêÇok firrîn, nikare ser xwe bimîneXwestina romîyan mirina wan eXwedê çawa bi sebir eVe zilme qebul dike?Ev venegerin malên xweYen ku vegeriyan dîn û harbinRûyê rehetîyê nebîninWekî zav û zêçê me binMîna kuçikan li hev biqelibinTirs bikeve zikê wan26

Nekarin bi rehetî rakevinLi mirov û zarokên xwe têr nebinBin dare şînê de xwedî mal binBi teyrokên xemgîrîyê can bidinCareki din zîl nedinToximên zikan da bi êşên giran birizinZarokên wan ji ber jinên wan biçinOcaxên wan res binSerleşker hers ketibûPîra feqîr li şûna xwe rûnişti bûPilte pilta wê bûNehîştibûn, nêzik nebûbûHer encamê re amade bûEmrên mirinan jî nav lêvên hinan de gevz da bûnMirov bi xwestinên xwe li jîyanê dûr nedibûnLeşkeran çavên sorbûyî li ser wan digerandinGundî bin bare tirsan de be hal mabûnHezkerên jîyanê ber çem be xwestin mîhvan bûbûnDawîyê de jinan hevldan, rabûn"Em dixwazin alîkar binEmê ber candanê da neJin nikarîn temaşevanbinBese, bese xwînxwarino me berdinHeyfa çend salan jê distînin?Çima dora we digirin?"Çavîş, karmendê mirinê, li bin sîya cemsê rabûSere şepqey xwe rakirÇavê bi xeyal vekirLi ser hêsîran gerandBi dengê bilind qîr kir"Kahpeno, kundeno, fileno li şûna bimîn inHûn nikarin gavekî bavêjinDevê çekên giran li ser we ne, ji bûnekinXwestinên xwe eşkere kinÇi dikin, bikin?27

Hûn ku bimrin, hûn ku bizênHûnê li vira binNikarin li şûnên xwe bileptinRanebin!Her tolvanan tîninBi hez û xwestin mezin dikinBo avdê bigirin berê wan didin çîyanGor artêşa xwe amade dikinDestê min de were ez ê we hemûyan hev re bidim ber topanZûrîyeta we nehêlimQaxan çêdikimPîrê ranebe, dengneke, li şûna xwe rûnneNaxirino, kerino, bi doçino, neyarino be deng bimîninHûn bi zimanê zorê, bi çoyên mazîyê tîpan dixwîninEmê we bialimînin"Here karmendê xwîneHere, here!..Bibêje, bibêje, rehetkeMe bê xwedî, bê kes hêsab keÇoyê dest xwe rabikeTurikê dijminatîye valakeBike, camêro bike!..Ber malan gav keNav me de xwe be hember hêsab keZaroken bêşîgan pîn keDoxinên bûkan ve keSara sere pîran qîş keQîzên azeb tazî keSimêlên mêran rût keRûyên kalan jê keHeywanên me mirdar keTifi zarokên ber sîngan kePerçemên lawan kur keBi daran didanan hûr keÇengan bifuîne, xwîn ke28

Ew egîdî ne egîdi yeEw jîrtî ne jîrtîya te yeEncama hevranebûna me yeRoj, roja te yeÇi heyfe!&o camêrtî bin lingan de mayeJi bîmekeHerdem dawîya êvaran sibeyeMeyveyên ku birizî toximên xwe diparêzeJi dendikan çipilên nû dideMazîya qirkirî her biharê ji nû ve şîn dibeJîyan domdikeSerborî vê rewşê bîmake!Heywan bi hev re digerinHevûdu bemadin, diparêzinTenê em Kurmanc ji hev re xwemexwazinBi rehetî li refên xwe vediqetinGelekên me nizanin çi dixwazinEm wer nebûna te jî nedikarîya qîri ser me bikePîra heftê salî re dengê xwe bilin kêJinên me bi kundetîye, qehpetîye nav kêEmê ber birîyan de bûSe'et diborîyan dora êvarê hatibûAgirê bedena wê têr nedikirTlna tavê jî hemêzker bûXwêdana bedena wê wekî helm radibûNav hestên candanê de mabûXwê dida, xwê dida, dêv de şillî nemabûLêvan qaşik giredabûnTaldek, sîtarek tunîne bûEmê bê sêwan, bê parastin mabûNedikariya xwe li çavên dijmin vêşîrîneTiştikî, darikî bigke ser pîyan bimîneLing dilerizîyan, derman xelas bûbûHeta ku fer hebû29

Ber xwe dabûNedixwest hember dujmin li erdê bikeveSerleşker bi we bikeneKu biketina erdê derdiketin ser pisteZik didan ber pînanXwîn diherikîyaHerdu bedenan de can nedimanGundîyan nedikariyan bi dilopik av lêvan şilkinDestan bigirin jor ve rakinBo nefesê bigire pêsîran vekinQurunîya, zîvîna we dibîhîstinMêran li xwe şerm dikirinJinan ji çokan dixiştinSeba paqijkirina histêranSerên çîtîkan radikirinWe re yek ber candane de mabûnJana direj û mezin ya hemûyan bûEmê tenê ber birîyan de nebûBin germa kelî de be xwestin mîhvan bunEmê ber buruyan deEmê nav reziltîye û pêrişantîye deEmê bin sêvana tirsê dêEmê bin bare tîbûn û birçîbunê dêEmê dayika Kurmanc!Ber çemê Dîjlê hikma tirsê diborîyaLêbelê, belê!!.Can şîrîn bûRih bi rehetî beden bemedida û nediçûDikişand, dinalîya, nav du hezar kesan de bê kes bûKê, kîjan jinê gav davêtBi daran lê dixwistin, davêtin erdê, şûnve badidanDayikan nedikariyan li şûnên xwe rabinMina girtîyan ser erdê mabûnEmê dinalîya, xwe dikişand û ber didaGirtîya römîyah û yê tava tirmehê30

Qey ew hêsîr nebû!Çima jina ducanî bê hal bû?Bi hestên Kurmanc bûnê, jin bûne sêr dikirBerxwe dida, dengnedikirHember dijminê mirovatîyeLi ser çokan, nav qîrînîk bê deng da mabûEw ê destên xwe Idjan hêlê ve dirêj bikiranaÇavên xwe li kê bigerandanaSerê xwe hela kê ve badanaHalê hemûyan yek bû!Navê vekirîSer welatê xwe, li ber çemê xweGirtî, hêsîr bûn!Emê dihêjîyaÇav li ber xwe girtinêLêvên gezkiri nav xwînê deBeden jîdilerizîyaNedixwest dengê wê vere bîhîstînZarok zik de vedigerîyaHin mabû bifetiseNedîdît rewşa dayika wî çîye. Li ber kîjan tavê yan jî bêye?Nedizanîya postalên kê li zikê dêya wî dikevinZarokên ji wî mezintir ber evrên tirsê de çidikinÇima nikarin rakevin?Gundîyên wî encama çi wekî pezLi dora çem hatibûn belav kirinEmê digot, digîrîyaHur, hur histêr dibarandin"Min çi roj dît, ew ê çi rojê bibîneEw dunê mera girtigeheQedera me reşeXelkên bîyanî bextê me gire daneîKinc hêşinan bi kulman li Emê dixwistinPaş ve, pêş ve dikişandin31

Tandidan, zilm diceribandinXeberên, gotinên giran kiribûn gaharikEw bi guçikên gundîyan ve daliqandinBi darbeyên tifengan zeUqandinBi ken, bi kifuî, bi leqDûr Û nêzik dibûnHêvîya mirina Emê mabûnGor hêsabên xwe U Kurmancan xelas dibûnEmê nedixwest ber wan histêran bibarîneDijmin taman biceribîneXwe serkeftî bibîneEmê ji hêrsê, ji jana lemletan li ber teqandinê de bûPild pilda wê bilind dibû"Ez Emê ber teqînê de meCîranê dînî ye meŞerm û haya tunîneEmê têra xwe bîgîrêHistêrên xwe daqulîneÇavkanîyan zahake, nîşan nedeEm Kurmanc sêwîyên Xwadê û yên dinê neBê parastin û bê kesinêLoma nav lepên bîyaniyan de dîmînînêMîna berikên reş tên hêsibandinêBê qîymetineDayê, dayê şerma mezin min dibîninVîzîniya, kîrinîya min dibîzinMin re, me re zilmik bê tixu amade yêMêr şerm dikinSerên xwe ber xwe de ber didinEm nikarin sen rûyên hevkinÇavên min kûr, zimanê min lal bûnaEw hal nebûnaNikam sêri çavên kesî bikimEw leşker wekî hirça birîndar 11 dora min digerinXwêrxwazan nêzik nakin32

Rûyê min nagire, nikarim bangkimHeta kefa sabunê nekeve çavên minWan serencan, wan rojan ji bîmakim"Here!.here!.Emê jî jin û dayik bûDermanên xweşkirinêTendûrîstvan, nexweşxwaneGulên li ser masanŞekir û dîyarîyên serlêdanan tunîne bûnÇekên men kuj û qillêrLeşkerên dev bi xwînTav û qûma sor amade bûbûnEmê Kurmanc û dayik bûLoma dor bi xwînmij û çekan xemilî mabûSînor daynîbûn berSer pira hebûn û nebûnê da mêvan bûKê dizanîya hevalê wê yê jîyanê li ku bû?Li çîye, li çolan, li metropolanYan, nav navên wendayan de cîh girti bû?Ew girtîyên xwedî pirpir û kincên kesk bûnEmê nedikariya şeqên xwe li hev ve keBo ku zarok derkeve navberê çêkeDawîyê de rê nemaLepên xwe dan ser junîyên xweBû nik, nika wêSerê lûlik hêdi, hêdi derketXij bû, di nav derpe de li erdê ketDengê gîrî belav bûYên dorê re mîzgînîya jîyanê dabûQey paçên ji pembuyê sîsMeqesa dev tûjDîvîtînên dor çînîk kirîCawê bi gaz û bêşîga ji gûzê û dor morî kirî hebû?Derguşa bê welatNav derpey dayîke de hêvîya navik birrînê mabû33

Dezî pêyda nedibûGundîyan dest li kurikên xwe gerandinHeta ku nîv metro dezî hat dîtînGîrîyê gede nesekinîEma bê fer, bê hal nedikariya gav bavêjeŞillîya hundir diherikîyaNav xwînê de mabûZor da lingan, ew dan ber xwe li ser qûma agir rabûDest Û pê dişewitîyanZarok ji rewşa dora xwa be xeber bûBav li ber sen tune bûDê hemû hev re tene mabûEw serencê rojnamê de hatin nivisandinYen xwendin histêr barandinBuyer nedihatin qebul kirinQey gundîyan û Emê çi kiribûn?Sucê wane herî mezin çi bû?Ew Kurmanc bûn!Çekên kuştine negirtibûnLi xwestinên, pêwîstîyên Anqarê dûr rawestîbûnDûrayî hebûÇemê Dîjlê dîrokê re rû bi rû mabûEvrên kifuîyan, gotinên giran û xirabSer wan de ban bûnEmê nedikariya şîr bide gedeŞîr nedikelîyaEncama bûyeran çavkanîyan jî xwe girtî bûnHistêrên wê dibarîyanDerguşa ne şuştî bi wan şil dibûEmê dilorand û digîrîya"Ewê ro werinEm ê mêrxwasî û jinxwasîya hevûdu biceribîniiiRupelên dîrokê vegerîninWe devê hacetên mirine vegerandine hêla meRrfîrok difirin li ser gund û malên me34

Camêrên kinc hêşin piştên xwe dane berikên bi dermanXwe jêhatî, çê dibîninDagirkerino em dîl girtîyen weneHûn bê pîvan bi me, bedenen me dîlîzinÇend rojin ku em di destê we de neDor girtîneHêsîren bajarê xweneNeyaran bi têra xwe dest avitineLeşkerê çav kesk bin zikê min bi dest dipîvîneŞerm û haya tunîneDibê "kîlok heyeMin têr dike, heta demiekî dibe"Wer dikin mirov li xwe, li goştê xwe kift dikeŞerm berhema me nineYa xwedîyên helvesta xirabeEz ducanî bum min weqes kişandQîzên azeb û jin!Wan çi dîtîn, çi nedîtîn, qet nepirsinYa bi rastî ziman nagerin, nayên gotinMêrikan dest avitin hemûyanPelişandine re amede bunDestên me ser şalên xwe de digerandinXwestinên wan xelas nedibûnDema avitin ser gundXîj kirin ketin nav malanPas derîyên xanîyan de xwe li zeri û jinan pêçandinBedenen me dan ber gezanGawde mis û mor bun ji ber didananHeta ku em hanîn ber cemPas ve hengên xwe bi me kirinTera xwe doxinên, tilorên, piştên, çiçikênMe mistdan, xurmiçî kirinBer çem em ji hev dûr kirinYêk û yêk nav me de geriyanGor dilên xwe bijartin35

Jin û qîzên ser xwe, bedewXwe re yek girtin birinYen ku ber xwe dan kulmist û pîn xwarinEw erdê de hatin kişandinYen bijartî ji civatê dûr xwistinLeşkeran dorên lêvên xwe dimalêstinQey mirov dibê zeri û jinên me rê neBîyanî jî hespên harin eHêla dijminatîyê ve xwedî barineHeqîbên dijminatîyê hisUiyên xwe de daliqandineÇawa ku dixwazin, dikarin welê bibezinZîtikan bavêjin, biçêrin, rêçan beylinLoma qîzên Saribudax ê bijartinBi dare zorê ew girtin cem xweBi dest Û çavên qillêr bi wan lîstînEw zeri gund û gund gerandinMirov dibe hêsîrên, be kesanLi bazara benîyan bo furitine îşan didinSê roj ew zeri kirin xwanîyê tendurîstiyêLi cema wan manÇi neanîn sere wan?Ke dikarîya serancan bînî ziman?Leşker!Navik çiqasî xweş!Li leşan digerinHûbûne cendegan biqelişîninLeşkerên arteşa Tirkan li dêlikanLi heywanên mê naborin!Qîzên Kurmancan bê parastininKetine dest xwedî tifenganEw dikarin her tiştî bînîn serê wanBi têra xwe bîlîzinDest bavêjin, bipelişin inHestên kûvî ter kinWan dest avitin kê36

Ew kes nexweş ketinMêrin ji xwe şermnakinPîvanên mirovbûne cem wan naborinSer qûma çemê DîjlêBer çavê hemûyan li qîzan sîyar bûnGulîyên wan girtin, kişandinEw wekî keran ajotinBi daran U sere wan dixwistinUstîyê wan badidanPor hêlên xwe ve dikişandinDigotin "ço, ço, kerên me çixwas çêneWekî hespên Rewanine ne"Em bayîciyan, bayîcîyanMêr çito neteqîyan?Nizanim ya rast!Li şûnên rûnîştî bê helvest dimanSerên xwe ber xwe de berdabûnGelek bê deng mabûnJinan leşkerî nekiribûnJi cemsan neditirsîyanGotin "bese" û rabûnXofa bê tuxub dûrbûnBi hêrsê êrişi leşkeran kirinDar û keviran digerîyanDixwestin zerîyan dest wan de bigirinGulîyan xelaskinBedenên zirav azad kinDayîka Gulê bang dikir"Xwedê ku heye ji we re neyleWe morîyên piştan firandinEw ê qîz kud binEw çi xişime, çi dijminatîye?Qîzan yek û yek dibêjirinNav me de derdixîn inKu ve dibin?37

Wan ji me çi dixwestin?Çîyên xwe diparastin?Em bi kincên havînê rip û rut mabûnSerhildêr û xwedî çek nebûnEw ku weqes camêr bûnÇima dihatin gundan, davêtin ser malan?Berê xwe nedidan çîyanŞervan, kemînvan dora zinaran digerîyanJi wan direvîyanGelek dûr dimanGundî berxên kozê bûn li ber linganLoma li dora me digeriyanDenge zilme xweş tê li bêbavanMin mirin girtîye ber çavanWan didanên jinan firrandinBi hesinan kişandinLêvên xweş û xweşik teqandinHestî qelişandinGundî birîndarinNav xwînê de gevz didinDarên ji mazîye ser pişta mêran firandinCamêrên me xwînên xwe dimalêsinLe naxwazin destên zerîyan berdinLeşker bi potînan ser piştên wan digerinBi se'etane vê zilmê li me dikinTeyrokên ku firiyan li dore dibarinGor wan em hemû qaltax inMêr jî li hestên şerefê dûr inDe werin wan gotinan bêjing kin, bibijêrinXwe bison û bin de rabinDema berê xwe didin hela zarokanEw ji encama tirsê xwe de berdidinQey kerrin, kûrrin, lalinNa, na, her tiştî pir rind dibîninLêvên ji tirs û germê zahabûyî38

Paşilên germ û alîkariyê dixwazinÇavên qicik temaşewan inDora me hatîye girtinHefteke denge me nay bîhîstînHale me nay dîtînCamêrtî, mêrxasî leşkeran re nemayeÇi dixwazin, çiqaz dixwazin, çiton dixwazinWer dikinGelek serbestinBe tirs, be hember, be tixubinSînora zilme tunîneNikarim bibêjimNikarim deng derxînim!.Kinc hêşinino zarokan bi we çi kiri ne?Qey ew jî çekan digerînin, çekdari ne?Yan bo salên ten sere we re belane?Loma hûn îro de zilma xwe îşan didinDixwazin mohra tirsê li mêjîyê wan bidinBin teyrokên tirsê de wan dîn û har kinBi her tiştî li jinan dixîninÇermên zaha bûyî xwînê diherîkîninMîna rovîyan qîzan direvîninDixwazin me hemûyan bifetisîninXwelî li serê we beHûn jî xwe wekî mirov dihesîbîninBi çekên dest û dora weZarokekî me dikare penc sed kesî teslîm bigireHûn vêşêrin jî tirsa we tê dîtînGelek vekiri yeMirovê tirsonek hûnermendê zilmê ye .Ji gavên bê zirav belli dibeLoma nîspeta zilmê pir û pir zêde yeBila bibe, bila bibe!!..Ka desthilatîya we heta ku derê tereBinên lingê Kurmancan mis û morine39

Nêynug reş bûneRêçên lêxisitne li seran, li pîlan, li baskanLi piştan, li tiloran, li kor û pêtikan derketineLêxinin, lêxinin!.Tirsa, xofa we zêde be!BeUcu ew zilm me re yêkbûnê bîneîro meydan ya we yeÇi dixwazin bikinHêsîrên dest ve Kurmanci neJi ezman ewrên dijminatîyê daliqî maneSerleşker be çekbûna meXwe re wekî mêranî dibîneGor zanîna xwe xwedîyê şîroveneXwe navdarekî mezin dihesibîneDijminino zor û mêranîya weJi be ziravtîya, ji tirsonekitîya me têHûn li me rind dikinEm we rewşê heq dikinKurmanc ku mirov û yêk bunaLaze behra resA^banazê Manîsa yêBoşnakê Stenbolê dor li gundan nedightinLi me sîyar nedibûnaD;st avitin, peUşandin, lêxistin bes nebû\^ekî berîya sed salan çalan dikolinE.dê vedikin me nav de berdidinAlîyekî ve tandidinHela din ve pînan li me didinBi bêrikan qûmê dora me de berdidinKu em nekarin nav de bilivinJi çalan demekevinAmed bu Arabîstan, çolên ErebanÇalên germ wekî rojing û firinanTîna wan çerman dikelîneTava havînê cîyên der ve mayî dişevitîne40

Dawîyê de beden çerm berdideMirov dibe ji hev hers ketineAva sîs diherikeÇermên sor bûyî xwe berdan, radibinEş nedihat kişandinWan qor û qor jin rakirinBi destên xwe kinc qîş kirinPiştên tazî, hestîyên bul bûyî pêş ve xwar kirinSerleşker bi şahîk mezinYen bin emra xwe li wan sîyar kirinJi çemê Dîjleyê derbaz bunDihatin, diçûn, dihatin, diçûnDenge kenê wan ez din û hardikirimHestên dijminatîye, avdê peyda kirinMin dikariya bersiva wan gelek bi rehetî bidimTirs wenda bûbûQey pas ve çi mabû?Çem xatun xwarê ve, wan hember ve tandidan, dikişandinXanimên tazî, rut nav du hezar kesî de gerandinMirov dibe bazara mirovaneKa kî li ke qaîl dibeZêrrên zer dide û benîyan distîneDem paş ve vedigereWekî rojên berîya hezar salî zilm dengdideŞerm û haya tunîneDayikan bi gotina wan nekir û rabûnMirin girtibûn ber çavên xweDil ji berxwedanê liştik nedimaDerpê û fîstananên xatunên tazî li xwe dipêçîyanKîp digirtin, bemedidanBi gavên lez hêla wan ve vedigeriyanEw dirêji gorîyan dikirin"Kincên xwe bigkinXwekin, tazî negerin!"Qey tazî mayîn xwestinên wan gorîyan bûn?41

Dest wan de tiştik tune buLeşker vegeriyan, bezîyanBi tifengên dest xwe sere wan danQanqol derxwistin û çerm teqandinParsîyên qefilî &andinLemleteyên jar peUxandinSe'et borin zeri û jin tazîneEw ser qûma sor de ser zik direj kirineTÎ Û birçîneGermayîya rojê jî çill û penceDora çemê Dîjlê bîye KerbelaSer leşkerê xwedî pir pir jî êzîdê Ankarê yeGelek zêde tî bûbûnQey av li gundîyan dûr bûPêli destan dikirinSen li erdê mabûnHeft roj borî bûnBê nan û bê av bûnÇiçikê dayîkan zaha bûbûnÇermê bê şîr devê zarokan deKêri tiştikî nedihatinXela, xelahebû!!!Leşker diketin nav baxçe û bostanên meTişt danîyan ber çavên meZarokan tu dadiqulandinBîna xîyar û balcanan dikişandinHer tiştê me dizan re mabûnWekî berhemên keda, xwêdana henîya xwe ew dixwarinEm li ser erda xwe bîyanî û gunekok bûnDixwestin li me bixininDestên, milên wan qefilîbûnLoma dor bi dor, keri bi kerî dihatinHin radibûn hin rûdiniştinLi hecetan digeriyanDer Û dor mirov digirtin42

Bin lingên me teqandinCar jin hevra girtinJi lingan de sen ber jêr ve dar de kirinHiDcişandin, rakirinSucê wan jinan çibû?Xwe re fîstanên belekJi rengên xweşik bijartibûnBi rengên kesk, sor û zer xemilandibûnEw bi hezkirin xwe kiribûnBi xwestinên xwe bîryar dabûnRengên fîstanên wan bangewazîya ala Kurmancan dikirSerleşker digot"Min ramana we fern kirWe CO heq kirîbûMate bijartinê, girtinê jî tunîne bûKêf, kêfa serleşker bûQotik ketibû nav meBersivvanek jî pêyda nedibûGundîyên din jî ser zik li erdê mabûnÇi danenîyan serê zarokan?Fate, Kaso, Emo sê salî bûnHeftekê li wan xistinLi xwe, li bejna xwe, li mêranîya xwe qet şerm nedikirinDest radikirin, kulm û pîn davêtinŞuna gogê de bi wan dîlîstinEw zarok tazî dan ber tavêBi se'etan di wî halî de manPaşê!..Ew girtin avitin nav avêBu qîre, qîra wanMin nedikariya çav û guçikên xwe bigirimJi meydana zilmê dûrkevimBerê xwe bidim çîyan, birevimNaye gotin, nay gotin!.Ew ê çawa were ji bîrkirin?43

Zimanê min naliveKîjan nîvîskar, helbestvan dikare we rastîye binivsme?Ximav naherikePênivîs gotir nakeJi kerbê xwar dibePêyv berxwe dideHevok ber pê nabeÇermên serî û bedenên zarokan radibûnBer tavê şevitî mabûnEw digîriyan û digîrîyanÇeper hebûnDê û bav nêzik nedibûnMe nedikariya ku destan bavêjin çengên wanÇerm dest meda dimanSozê û Zelhê ji gundê Demo bûnEw birin çemê Çemsel êTazî mabûnLeşkeran, neyaran destên wan bi hemû xurtbûna xwe girtinEw berdidan çêm û jor ve kişandinNav çêm de jî bi daran tandanWan nedikariyan ku destên xwe bavêjin tiştanXwînxwaran çeng bemedanHinan jî bi hacetên nav tillîyanBi xişmik giran 11 wan danHestên meyên tolhildanê avdanGorî du se'et nav çem de manEw ku hanîn cem meNû tillîyên wan berdanKuxîyan, kuxîyan, be nefes manDengnekirin!Tenê histêr herikîyanNexweş ketibûnLoma li şûna ketî manCarek din ranebûnBin barên tirsê de lal bûbûn44

Ava sar, çoyên, darên ku li wan ketibûnTenduristîya rihî pelişandibûnWan şok borandibûnBerdelê her xwestine hebûKurdbûn, xweparastin pir baha bûMirovên xwedî hesîyet û şerefGirtîyên ber çem, tazî û birçî mabûnXwedî ceza bûnZilim, hacetên zilmê dest leşkeran deLîstikên rojane bûnXwedîyên miradan gêştibûn miradên xweTêr nedibûn!Çi dest wan de hat kirinDoxinên xwe şidandinHeftekê li dêlikên xwe dûr mabûnKurmanc ji wan re pireyên be xwestin û be hember bunEm bin bare tirsê deNav zilma hefteke de dîn û gêj bûbûnGelekan xwe wenda kirinXwîna rojan li dora fimikan, li ser çenikanZaha bûbûnJan didan, duxuriyan, ranedibûnYen xwe wendakirîLi erdê direj kiri mabûnGoştxwaran re loqmeyên amade bunRojnamewanê wan mêjî leşker, nijad perest, hustî xwarBin emre paşan de xizmetkarMakînayên suretan destan de û êrîşkerNavên zabîtan jî bûbû niviskarŞeva dehey tirmeha 1994Televîzyona devletê kanala dudîyan da veneyên nie danTemaşevanan em bi anonsa"Çeteyên hatine kuştin "dîtinGundîyên bican ser erdê dirêjkirî manGor fermana zabît nalivin45

Dûr ve mîna meyîtinHêsab, hêsabên pir sivikinEw ê heta çi demê netewên cûda werin xapandin?Ziman herdem bê hestîHestên mirov bunê jî wenda nabinîEfseran mîna fîhnikê xeber dabûn amade kirinJi Sêwazê wê de kesî zêde rastî hînnedikirinBi derewên medya dem diborîyanMirov bûbûn girtîyên televîzyonên sextekar û derevkarîJi wan bawêr dikirin kûranÇavên xeber xwendevanê dibirqîyanRûpelên dirêj bi kêfê dixwendBi şahîya nûçeyan lêvên wê dilerizîyanDema hêjmara mirîyan digotLêv rast û çepê ve dikişandPir ciddî disekinîyaÇavên girtî zêde vedikirin û dadidanEw bi nezanî derewkar, berdevkê xwînxwaran bûGundîyên bê çek, bê parastin, birîndar bûnCara pêşin televîzyonan de şûn girtibûnBi lêvên teqandî derketibûnMixtarê gundê Demo ber divarekî ser pîyaNav lerzandine de dimaBi çavên tirs û bê fer li dora xwe dinêrîyaDev û poz bi xwînBi henîya qelişî hat xwûya kirinYên paş kamerayê dixwendinWî jî hevok ji ber dikirin û digotinXwestinên wan bin dare zore de be dil dendikirinEz nikarim hale wî merikî ji bîrkimFeqîro, bêxwedîyo, be welatoNedikariya ku U ser lingan bisekineDest Û rû di nav perçê de hîştîneEw ku berdanWÎ pêli gundê xwe nekir46

Çû ber deryaya sipîBermayîya, qilêra leşkeran ji ser xwe paqij kirLi mirovên xwerxwaz geriRojnemevanan re jî rastî denkirBuyerên ber çemê Dîjlê hanîn zimanYên ku hevok dibîhîstin matmayî dimanMirov ji serencan, serpêhatîyan xeberdar nebûbûnGundî hêsîrên devxwînîyan û çekên dest wan bûnDor pêçandî roj derbaz bûbûnHer tişt li gundan mabûMixtar li Edenê bê mal, bê pere, bê fere û folLoma dawîyê de bîryara vegerê daQyan, pêvîstîyan li gund, di male de bigireLez û bez ji herema mirine vegereLi Edenê ji xwe re kozikekê avakeBi mîhvanîye nedikariya rojan derbazkeNe tik Û tene buXwedî kom û kufleteDizanîya gav avitina gund mirineGumanên navbera mirin û zîndî mayînê de pir zêdeneBi tirs bu!Rojnemevanan re xeber dabûRastîyên, buyerên ber çemê Tîgrîsê eşkere kiribûDizanîya ku berdêla dengkirine hêvîya wî bûPaşîya rê de mirin, wendakirin, tehdeyî hebûDema zordaran ew jî ji bin çavan berda bûnXwestibûn çavan bitirsîninGef lê xwaribûn"Tu ki dervayî xwestina me dengkêXefan vekêMijara, çêkirina fîlma têlêvîzyonê eşkerekêEncaman dizanî!Bi tillîyên xwe yêk û yêk hêsabî bikeNikari carik din pêli gundê xwe bikêDîyarbekirê ji bîrke"47

Mixtar keti rêBerê xwe da gundEw erebê de pêgirtin û pîya kirinBirin qesra zilme wenda kirinDi welatê me de pir erzanbû wendabûn û mirinNavên sedan nav navnîşên "wendayeî de diborinMirovên wan U wan digerinHeta îro jî be xeber inHin kes li kampa hêsîran revîyanXeber gêştin cîyanZabît dawîyê de mecbur manBe dil dora girtîyan sist kirinPaşîye de çeper helişandinEmê derguşa xwe girt ber sîngê xweBerê xwe da çîyayên ÇewlikêGav bi gav ji Amede dur ketAgirê azadîyê vêketNedikarîya bîrkeVegere dû xwe ve sêrkeSerence bîmedi bûnHer şevê xevê de li ber çemHemû hevra dor girtî bûnBi qîrinîyê li cî radibûŞokan rêç berdabûnBê derman, bê psîkolog û bê psîkyatrBê xwedî, bê welat û bê bextTesîrên şer û zilmê beden bemedidanGillî çêdibûn, kezî hedî, hedî xirab dibûnMin ku ew nuçe xwendLi cîye runîştî lerizîyamRabûm, nav odê de gerîyamHey xwînxwarino ku hûn camêrinÇekên giran li xwe dur kin werinEmê halê hevûduMêranîya, ziravîya we bibînin!48

Hûn be minnetin!Ku wan çekan wendakinDibin wekî çuçikên be perNikarin bilind bifirin!Li top Û panzêrên Elemanan sîyar dibinÇalimê davêjinKes danaqulîneBe firsendî, jar mayîn me dêşîneîro gundî hêsîrên we neHûn hestên xwey nexweş, sadîst têr dikinMîna pisingan bi wan dîlîzinGundîyên xanî yê heftekê dor girtî, tî û birçî dimîninNîşana dijminatîya heri mezih ew eArmanca weya yêkemîn dest avitina jin û qîzaneKî, kî dikare bibêjeEm wan re xwang û birane?Bila ew dîtîn ji me dur keveNave rejima Anqorê diktatoryaya leşkerîyeGor dînê îslamê xwedî bawerbûnKurdên Amedê jî zarokên Havva û Edem bûnQuran divaran da dardakiri mabûnMal û melal hev re şevitandinXwelîyên mizgeftan dizîyanBi wan qereqol xemilandinEw helvest ne biratîye, ne xwangtîyeGelek vekirî dijminatîyeEz hemherdîyên wele naxwazimHerdem yekitîya netewan dixwazimMafê mirovan diparêzimÇend rone nikarim bîrkimXwe ji sîwana xemê, kederê xelas nakimGelek durim û su-gunimNikarim bigêşim, birûian derman kimDikevim hundir û derdikevimBe xwestin ji welatê xwe, ji netewa xwe dur ketim49

Ber wendakirinê, kuştinê revîyamBo gel mecburim canliber bimînimHêla din ve qet rehet nînimXwedî evlekarîmeHa' Emê ber buruyan deHaezHa zarokê wê pîn xwarinHa yên minHa li Gulîstan û Sito sar bûneHa li minHa Gulazer û Zeyno tazikirineHaezHa Yeto û besê kirin çalêHaezHa Binevş û Teybo li gundan gerandinHaezHa ser pişta Kevok û Lalêşê li ser çemê Tîgrisê derbaz bûnHa ya minHa hevsM" kirin ser sere Newroz û ZîneHa yê minHa Fate, Emê û Kaso ber tavê şevitandinHa Dêrsim û Zîlan ê minHa Zozan û Xuxê bi sebebê fîstanê rengîn dardakirinHaezHa Suzê û Zelxê kirin nav avê derxwistinRaezHa bi hesîyeta wan lîstin, ha bi ya wan, ha ya min!Çi ferq heye?Ferq, cûdatî li ku derêye?Em çavokên bedenikîneJi erda welatikîneEm Kurmancin, Kurdin, KurdistanîneLoma bin dare zilme da maneZana be, nezan be ferq tunîneKurdê heri bijartî û rind herdem ber sêpîya mirine ye50

Wekî payîzê meTenê bûn û penaberi!Heta kuderê?Kêmasîyên hundir bi çi tijî dibinNikarim tijîkimBarên kêmasîyan rakimNebesî û penaberî hevalên hevûdu neKes nikare wan veqetîne!Qey penaber ten fêmkirin?Ku gegan derkevim ser wî pozikîXwestinên, kêmasîyên, derd û kulên xwe bîxwmimBi hêza herî xurt biqirînimEw ê kevir û dar verin zimanFamkin halê penaberanBawer imEw ê ji min re yêk bigîrênŞîna penaberan bikinŞaxên hişk bûyî avkinHistêran bi pelçiman zahakinBedana cemed girtî germkinHevûdu hemêz kirina av û çayîranHevûdu paçî kirina kevir û kefzeranGermayîya nav dar û beranŞahîye dide minAvên jîyanê berdidin dilê minPir kûr de şadibimDar û devî tên zimanDarmanê hêzê berdidin çavikanLi cîhane hemû zindî gor xwe tiştan pêyda dikinDerdê tenê bûyînê naye kişandinBi nûbûnan dem tên borandinMirov zindîyekî civakîyeTenê nikare bimeşîne51

Têkber hedûrê nayninXwezayê can da minSêri dora xwe dikim, ter nabimPir dur ve hevgêştina çîyan û ezman dibmimNazlitîya, kîbariya tillik û kendanZelalîya renganDizanin der û dorên xwe bixemlîninSilav didin hevûduJi ber hev bi rêz radibinNav be dengîye de dimînimEw bi hurmet û guhdarinNe sere, ne pevçune, ne suketineMirov dibe civatik mezineBi hesreta salan cem hev runiştineEz dibêm ew hevûduXwestinan, armancan, gotinan fêm dikinBi zanabûn xirabîyan ji hevûdu dûr dikinAşîtî xwazinXezalên daran ber be ketineHer alî ve dibezinZindîyên dora minXwe re, bedenen xwe re ser nakinEz heyrani kombûn û hevrabûna wan imRastî, layiqinPêvîste mirov rune temaşe bikeJi têkilîyên van dersan derxîneAv xwelîyê naxapîneCûdatîya zîndîyan qet nîneLi dine tenê çavê mirovan têr nabeKî bikare, bizane rind sêr keXeletîyên mirovan vekirî dibmeXweza şadimanîyê, rindîyê avîn û belav dikeMirovê xirab semakeve, karaakeMecbureEw wenda dike52

Çibkim, çibkimNav penaber im!Nikarim tenêbûna xwe bîrkimKûzikê derd û kulan hûrkimVeqelîşînim, tilkimJi xwe dûrkimIro hin tişt bo min be qedr û qîymetinSalên borî re yêk wenda bûneEvîna îro jî ya berê nîneDemê gelek tişt ji xwe re zeUqandine, birineYê nafikre ji encamên koçkirinê bê xeber dimîneVeguherandinan, guherandinan nabîneAlîyekî ve rindîyê, alîyekî ve xemgîrî ya paîzê dibînimErdê timar dikimNavbera mirov û xwezayê de ferqê nabînimDil li hevalan digereLêkolîn xelas nabeHestê tenêbûne penaberîyê de zêdetir jîr dibeLêgerîn berdevameKî rastîyan qebûl nekeXwe dixapîne!Sal firrin çûnEncama îro ji welat dûr mayî neMirov xwe mîna sêwîyan dibîneHerkes gor xwestinên xwe diaxifePenaber pêvîste çalekvan beXwe,,rastîyên xwe wêneşêreMêjo tiştikî nefikreLêv bi halekî, bi gotinek din nelebiteKu encama tekoşînan, şeran koçberi beTama berê namîneSebeb pir zêdeneDesketî vekirîneKî dikare vêşêrîne?Eşkerene!53

Nave mirovan bi xwedî zewacê nav beBijin, bimêr, bi zar û zêç sîfet beJina bî, mere bî jî nebePaşî yêkeEncama jîyana gelegoçê, koçê deDil û mêjo tal dimîneTalbûn li tijîbûne digereEw qanuna zanîna fîzigê yeKes nikare hember derkeveYê bixwaze xwestinên xwe de serkeveZorê dide cane xweHerdem nav berhingariye de yePêvîste li me zêde ney dîtinRewş were fêmkirinPenaberi hestan binî de dilerizî neHezkirin û hevgirtina berê namîneYê heri nêzik jî wekî bîyanî dimîneDikare endamên kom û kufletê, binemalêJi hev dûr bixîneMîna ava dikelî dilopan dipijîqînePêvîste mirov li xwe mukir wereTengasîyan xeber bideYê bikumîşe, yê xeber nedeNikare melemên xweşbûyînê bibîneNav giroverikî de, labirentekî de dîmîneXiş jî bike, curetkar jî beNagêşe, bi ser nakeveJi dorpêçîyan xelas nabeQeyranan, boranan derbaz dikePêvîste mirov rê bibîneBi giranî encama penaberîye, koçberîyeEm koçber nexweş dibinLoma êş li me peyda bûnEw hezkerên me neDûr namînin54

Em nikarin ji dujangan birevinEncam nîşanên jîyana koçber inNexweşî, nexweşbûyînPêşên, pêsîrên me bemadinŞobe radibin, bi nexweşîyan dikevinÊş canên me de pîr dibinGelekên me hêsîrên, dîlgirtîyên bê xeberinTesîrên barkirinê nizaninYê xwedîyê gîyana xurt û zexmYê bi zend û bend ser dikeveBin baran de namî neCan pir zêde ji koçberan diceCan ji wan dikişe, difireCan spartin, xwe spartin ne weqes reheteCanên xwe wenda dikinTeslîmi rihma xwedê dibinDeriyên ji tariyan derketine nabîninEncama zor hatinan be fer dimîninHêza jîyanê nabîninJi bûyeran diqarênPir zû hêrs dikevin, aciz dibinNikarin hêrsa zik bi rehetî derxîninHer tişt li zora wan diceBi rehetî provake dikeDibin girtîyên nexweşîyan û wer dimîninEw kes ancak bi destên xwedî zimanên xwe tedavî dibinPispor ên bîyanî nikarin çareserîyan bibîninZindîyên mirine!Dema himik hat wenda kirinDestmala teslîm bûyînê tê bakirinGelek caran mêvanên koçê xwe dar de dikinMirin seba wan dibe felat!Penaber nay fêmkirinLoma mîna darên hişk bûyî dimirinGelekên me guhertinan re, jîyanên nû re amade ninin55

Pêwîste pêgavî tedbîr werin girtinRêvebirên civata me nikarin xwe ji wan encaman dur bigirinHeq tune ku derdan di nav hev de beylinEm gîştî, komikî berpirsîyarinPispor ên kurmancan gelek be xeminNikarin xwe biparêzinMecbûrin dest bavêjinSere kemnê rakinBirinan dermankinRewşa Kurmancan dibmimLoma caran mîna paîzan be xemilandin dimînimNikarim xwe ji pirsgirekên civatf dur bigirim56

Ax li minLavo, kevoka ber dile minÇavkarîya jana minKelegîrî nebeDestên li sere şîr U gevrîyê nepêçeTera xweGor xwestina xweBi denge bilind û zelalMin re turikê derd û kulên xwe vekeWekî kevirên tizbîya Oltîyê rêzkeBedre, kariya av şorikêDest bi herikandinê bikeÇîkên rûyê xwe sor mekeBîgîrê, bîgîrê dilê xwe rehetkeBila lêvên te vebinWan bi xemgîrîyê nezeliqîneBibêje, bibêje kuSer mêjoyê te da encama xirab nemîneDevê te ku venegereZimanê bedena tê xwe nîşan dideVêneşêrîne, berxê ber dilê min, vêneşêiîneLavo tu bi rûye zerdalîya havînê ji min re dibejî"Daye, ez sêri dora xwe dikimXwe wekî sêwîyan dihesibînimDema ku hevalên xwe cem bavên wan dibînimBezê ser dil xwe dihelînimDiqarêm, li ber xwe dikevimXesûdîya wan dikimDixwazim tiştên dora xwe qîş û belav bikimRewşa me min xemgîrî dikeEz ve encamê qebul nakimXwe sêwîye bi bav dibmimÇend salî me57

Bavê min çend salên xwe bi min re yêk borandine?Çavên min ku bi bavên hevalên min dikevinTenebûna xwe zêdetir ferq dikimNikarim tîrên xemgîriye ji xwe dûrkimNe wele, yen dora me Kurdin!Hestên min famnakinGor wan pêviste ez tiştekî nexwazimGillîyan nekimEw dibêjin ez xwedîyê her tiştî meBejn direjim, qelewim û xurti mePir rindikim eLi ser xwe meSer her tiştî şagirtekî serkeftî meŞîroveger şerê hundirê min de nizaninMin Û pêdivîyên min fam nakinBi zelalî tiştan nabîninSêwîyê bi bav pir kêf xweş hesabdikinHestên jar û birçî mayî ferqnakinEz dibêm ew nezan yan jî kor inMin mîna mêrê pence salî dibîninLi psikolojîya zarok û cîwanan bê xeber û dûrinDaye ya vekirî, gotina rastEz dixwazim bavê xwe hemêzkimXûdana bedena wî tera xwe bînkimBi wî ve wekî berê bilîzimŞevên bi kêfxweşîye xemilîTemaşe û guhdarvanîya meEz jî guhdariya çîrokan bikimBavê xwe gor xwestina xweWekî xwestina herdem hemêzkimCar caran bi dizîkan gezkimPaşila wî de xwe direjkimSere xwe U ser sîngan bi cîh kimNav hestên şahîye de xwe wendakimHer sibe peşîya bavê xwe hişyarbim58

Be deng rabimNivîna li ser bi xûdanê şilbûyî li ser wî bikişînimDi xewa kerbûyîne de hişyarkimTillîyan gezkimBin lingên wî bixurînimGidi, gidi bikimEw hers bikeveEz bazdim, birevim, xwe le dûrkimQuncikên male deNav tiştan de xwe xevkimPas ve dizîkan verimNava Û biqetînim, bitirsînimDestan bigirim ji erdê rakimBila ew xwe xwarkeEz nav şeqên wî de bedena xwe biborinimBavê xwe geri erde bikimPişta Û bixurinimBila bi rojan li male bimîneDil ji me kesî nemîneTenê ez gor xwestina xweWÎ re, bavê be xem re demê biborinimTenişta talde de bimînimBese, bese!.Çima ez û birayê xwe her alîyî ve ter nebinNav koma mirovan de xwe be bav bibînin-Bin tesîra hestên sêwîbûnê de bimîninDixwazim hesreta wî nekişînimDayê dema hevalên min bi bavên xwe re dîlîzin, digerinEz bêkesîya xwe vekrri, tazî dibmimÇend salin bin bare xemgîrîyeda meMîna be kesan li ber dibistanê dimînimDema bavên hevalên min hatinDestên zarokên xwe girtinBi hestên bavîtîye ew birinJi xeteran parastin59

Ez vêşartî histêran dibarînimNaxwazim yen dora min, min bibîninLi bavê xwe digerimKurmanc min earner hesab dikinEz negêştimeÇend salîme?Van baran ranagirimDitirsim ji kerbê zik bidirînimCaran nikarim gavan bavêjimPêtikên xwe dikişînimDayê!!!..Bare bindestîyê, tirsê, penaberîyê, tunebûnêBê kesî, bê bavtî li min pir giran têEz hurim, ranagirimDema xewê histeran dibarînimBo ku tu nebînî, nebîzîBi nivyenê ser çavên xwe digirimLoma gelek caranNikam cîda xwe rastkimBi rehetî sibe de rabimDayê!!..Ez bîrya bavê xwe dikimHalê, belavbûna malbata xwe dibînimBavê xwe nîvê bedena xwe dihesibînimSe'etan bi xemgirîyê diborînimEvrên gumanan mêjoyê min dagir dikinEzê bê bav çibikim?Nikarim bê bavîye rakimJi hev dûr mayînê sarbûn hanîSalên dawîye de ew hat guherandinJi me hemû ji hev re dûr ketinEz wî wekî berê nasnakimEncama rewşa koçberiyê fêm nakimWî hestên hezkirine eleg kirin, darda kirinXwe bi hêrsê hejand60

Ji germîyê, ji nermîyê paqijkirHimik hevra dawşandTurê hezkirine ji me dûrxistBe xwatir xwestin, be gotin barkirMin çûyîna wî ya be pirs, be dîtîn, be deng ne parastQet qebul nekirNizam çima dîtîna minDîtîna me negirtÇima tene bi sere xwe bîryar girtXwedî kom û kufleteNikare mîna azebekî helvestê bigireTenê seba xwe bifikreQey bav bûyîn weqes rehete?Kes nikare zarokan mîna têkber hêsab keDayê ji welat dûrketin, penaberi ne besbûBe bavî jî ser de zêde bûMin ew tişt fêmkirPenaberi hevalê belavbûneyeHerga nexweşbûneyeRewş û serborînen zarokanQet bala mezinan nakişîninEw me wekî zindî nabîninEcêbe, gelek ecêbinTu bare penaberiye û ye malbatê dikişînîBave min her alîyî ve pir dûr dimîneXwe weki xerîb, bîyanî dibîneDayê bê bav mayîn min dêşîneEz bêrîya bavê xwe dikimNikam dile xwe sarkim 'Xwe li wî dûrkimÇavên min li rêya wî dimîninXwe sêwîyê bi bav dibînimDixwazim hemêzkimEz hevceyi germayîya wî meBîna xûdana wî ji min re dermanê xwezaîyê ye61

Daye ez de û bavan fêmnakimNav rewşik ver deNîvê tekoşîn û şer deÇawa ku zarokan dikinÇawa ku dixwazin de û bav binQey ew bêberpirsîyarî, bêbinbarî nîne?Pêwîste bavê min vî hêsabî bide!Nikare xwe ji encaman dûr bigireBi rastî, bavitî ev e?Rengdarekî pir erzaneMere Kurmanc dixwaze bibe her tiştLê dema berprrsîyarîyan ji hole tunîneBe deng wenda dibeBavitî welê alê zarokan ve qebul nabeTunebûn !. .Tene bun !Li min pir giran teKu bêjim bavê minXwestinên min bibîneAwaza min bibihîseHezi min bikeÇavên ku birçî mane têrbikeHin wexte xwe jî bo min veqetîneKeda xwe bi rewşek qîmet xerckeÇend rojan ji me herdu biran re biborineEw dibe "Dûrkev, bese, min tene bêhêle, xeber nedeŞixulê min heyeDema min gelek kine"Belê, belê!!Seba me dem kineBo xelkê jî gelek merdeSe'etan bi xeberdayînê diborineDixwazim jê bipirsimHey camêro her tiştê te bo teye?Egoyên xwe dixebtînîLê belê, em kîne?62

Bersiva min vekirî bideQey mafê me tunîne?Bavitî çi xweş û çi reheteGor xwestina xwe der ve bigerePrograman amadekeTe bo me çi kiriye, çi dikî?Ne berpirsîyari heye, ne jî xebatMezintî çixas rehet!Min re dibêje "Ez gelek ji te hez dikimDile min bi tevayeEz her dem te difikrim"Ew gotin bo min wekî çîrokinMîna dendikên pûçinPewîste ew lefz ji min re neyên gotinIro xwestina min a heri mezinBese ser, bese xerîbî, bese tenebûn, bese mirinTene li hev hatinEz dizanim ku we demê kendîrên penaberiye diqetinDûrbûn, dûr mayîna bavê min, min dêşîneEw hale me qet şîrove nake, nabîneTene bin bare xebata polîtîk de dimîneGor ditînên wîTi kemasîya me namîneGor hezeran min xwedî bext dibîneÇima ji berpirsîyarîyên xwe direvve?Qey maneya bavitîyê nizane?Naxwazî gotinên min bibihîse!Deng kirin gelek reheteDayka min jineŞûna bavê nagireLoma hêlik min ter dibeHela din birçî dimîneDayê ez bêriya bavê xwe dikimDixwazim wekî berêEw ser piste ramede63

Ez pê bîlîzimBiray xwe lê sûwarkimGor xwestina xwe gezkimBi didanan ser milên wî de mihran çekimEw be je "Berxo te ez kuştim, êşandim"Ez bi kêfik be tixubDenge xwe bilindkimBibêjim ez ji te xurtirimPişbêrkê de herdem kardikimDaye!..Rind bizane!Ez ku her alîyî ve ku amade nebim nazewicimXwe ji bavitîyê jî dûr digirimWekî bavê xwe nakimNaxwazim bêberpirsîyarî her tiştî tamkimDixwazim rastîya tehl ji te re bêjimIro ez bave xwe nasnakim!Dema ew te maleWÎ wekî mivanekî bîyanî dibmimNikam xwe nezikkimLi min, li birayê min dureNe wekî bereye, gelek sareDûrbûn û sarbûnê peydakirBavê min zûva kirasê bîyanîtîye li xwekirMin ew rastî hêdî, hêdî femkirDayê!!!Ez bi agirên kemasîyan hatim patinQezîyê didim teEzê zarokên xwe re bavitîyekî rast amadekimWan hevceyî germayîya, alaqa xelkê nakimMirov carekî dibe zarok û xortCara duduyan wan deman nabîneHer tişt di demê xwe de xwedî qîmeteTama pêvîstî dideLazime xweş bibore64

Ku mezin buy lê negereDem ji hestên xwe re seranser digire û dibePas ve encamên xirab yan jî yen rind dêhêle"Lawo ez ji te re dibêm binivsîn eBavê te li xwestinen te be xeber eLi ku xwe amade dibînîNav CÎ de, dibistanê de, daristane de, destpêke deKemasîyên wî û xwestinen xwe rêzkeDixwazî tazî bêhêleDixwazî hevokên xwe bixemlîneTenê bê deng, bê helvest nemîneHundirê xwe talkeLavo, bê dengîya te, zer bûna teMin ditirsîneDayîka tey bê welatHer roj made te yê tnş û xemgîr dibîneBerxê ber dilê minRonahîya çavê minSerê xwe rakeKu rûyê te yê xweşik bibînimBila dengê bayê biharêHêşinîya xwezayê zexmîye ji te re bideBê hêvî nebeBêje, bibêje, şerm neke, netirseVekirî û zelal beLawo sedemên diltengîya xwe yek û yek rêzkeXemgîr nebeMirov bi xwestinen xweşMirov bi parêstina mafên xweKesî neêşîne û neşikîneHer gotinê, her namekêXwestinan, kemasîyan navendan re dişîneYe ku bixwaze rastîyan, xeletîyan dibîneMirovê jar, neçar ji berpirsîyariyan direve!Gulîyê hêcetan dihune65

Lavo te jî hînkirJîyana me Kurdan deJan Û dilxweşî hevalên hevûdu neKoçberî û nexweşî cêwî neHevîyên xwe xurtke, bilind bikeDare jîyanê av de, hişk nekeLawo heta naha bi hezaran rûpel te xwendinBinivsme, binivsmeJi derd û kullan dur bimîneFamkirin ji hestên şîrîgî de, ceribandinan de zîl dideBi xeberdayîne jî digêşêLawo bo hezkirineBo rêzêBo naskirinêBo famkirinêBo hesretêBo tolêBo zarokên li kolanan maneBo birçîyanBo sêwîyanBo wendabûyîyanBo kesên bin zilme deBo hêvîyanBo serketine binivsme!Tene nemîneTenebûn mejo xwirabî dikeÇavikan dihelînePênivîs meran re hevala heri mezineNameyên xwe bide ser sîngê xweHemêzke, gelek caran bixwîneHezkirinên xwe, evînên xweXwestinen xwe bîne zimanVeşartî, sergirtî nehêleBila name bibin pireyên nav gelanBike abîde encamên penaberi û şeran66

Nameyên te bala bavên din jî bikişîninZarok be ber devik nemîninLawo rastîye qebul bikeJîyane de herdem guhertin dibeCivat jî, em jî ten guhertinGor dîtîna te guhertinik xirabeTu dibêy ".. bavê min bûye bîyanîJi min û brrayê min dûr dimîne"Lawo diram pêsîrên me bemadinLi welatê me zarok nav lingan de dipelixinKurd ji demokrasîyêJi mafên mirovatîyê be xeberinBe têkilîne, be tendurîstîneNav nexweşîyan de maneSer rûyê dine tik û tene neGele bindest xwedî psikolojîyek xirabeNav travmayên giran de mayePêvîste yen fêmker bersivên xurt amada bikin, bidinEm wekî gêlan bin lingan de nepelixinYen ku pas kursîyan deBer mikrofonan de xeber didinGor xwe dixwazin civatê pes bixîninLê belê gelek balkêşeNikarin zarokên xwe perwerde bikinJi berpirsîyarîyan direvin!Kezeb, kezeb!!!..Çavên min korbinBelengaz ne xwedî wextin!Tene bo xwestinen xwe dixebitinBo wan zarok netiştinLawo ditînên, nêzikbûna bavê xwe de tu dikari bigeşîRaman û tendurîstîya civata xweBave te bin zordarîya dizên hespan de mezin buKu xûya, taybetmendîya zordaran bedena wî de cî vergirtîbeŞaş nebe67

Gelek normaleEw encamek, rastîyek balkêşeGorî li kuştîvanê, xwînîyê, zordarê xwe tereLawo çima tu digîrî?Bavê te nejîyayeBe xemgîre, gelek reheteMînakên teybetî nabîneKî dikare çînîkên bin destîyê rabigir e?Loma Kurd nexweşin, zordarin, ji jîyanê aczinLawo şexsîyetên Kurd nasbikePerwerdebûna wan li zordarîya dagirkeran dûr negireRind şîroveke, vekirî bîbîneLi hev çûneTekilîya rehevaltîyê, bindestîye, zilimkariyeDilnepêşawitînê baş fêmkePsikolojîya destgiran pir vekirîyeGorî li zordarê xwe terreŞexsîyetên ji xwe nebawerŞexsîyetên ne xurt û jarŞexsîyetên nîv zanaKu tayê hikumdariye ket destên wanNavê wan dibî zorvan, xendikvanDikarin li yen nezikên xwe dest pê bikinPêş de bavên xwe darde dikinKî dikare şûrên dev bi xwîn ji van dûrxin e?Ew yên ser xwe re jî gelek rêzdarinBi hurmet heta nîvî serî xwarinBê fêmkirin, bê mana gotinen polîtîk ji ber digirinTişten pêşketine li xwe dûr dikinZanayan, dilxwazan ber xwe wekî çeper dibîninDixwazin bibin her tiştHim mixtar, him jî serok vezirMoran li ser kaxizan bixwîninXeUcê bo xwe. bixebtîninLê berpirsîyarîya zarokan!68

Ji wî karî pir, pir dûrinGelek sivik, be qîymet digirinBelengaz, be xeberinTiştên din re eleqe dibinDu navan de digerinNexweşê kursîyan inBîyanîyan ji xwe mezin û zana dibîninHeta ku bîyanî rûninBi hurmet ser pîya dimîninNikarin pelixandina xwePsikolojîya bindestîye xwe vêşêrininCar caran dibin girtîye hinanXwestin wan dike hêsîrên derxûnanEw nav malan de jî xîrozên ser qirşaninXwe cem Kurmancan bilind dibîninLawo kendîrên psikolojîya bindestîyê bi rehetî û sivikatîNayên birrîn, nayên berdanHûn zarokên şerHûn zarokên tunî nebûnanDikarin bi nivisandinan, bi nameyanXwe bigêhînin bavanLawo ez dixwazim hûn sêwîyên bi bav û yen be bavBi her alîyî ve gelek jîr bibinBe tirs rabinBavên nîv azad û nîv zana rastkinXwestevanên zarokan bila berpirsîyarîyên xwe fêmkinYa rast ew bavên îroNikarin we perwerde bikinEz ji wan kesan tiştekî jî hêvî nakimLawo xwe bi zanîne bixemlîneKemasîyên, xeletîyên bavên Kurmanc ji bîmekeGor jîyanê, gor xwestinan xwe amade bikeZarokên xwe be hezkirin mezin nekeTîna bedena xwe bide wanTam xweş, kêf xweş, be kemasî girke69

Lawo ez derdê mezinkirina sêwîyên bi bav dikişînimHerdem tene dimînimRehetîye nabînimJinên mala me roj nabîninBare tunebûnan, xemê dikişîninEz rêça dapîran dişopînimBerdêla şerrên azadîyê de qîzên mala meHerdem jinebî dimîninGotinên dapîra xwe mîna gahar ji xwe re digerînimDîroka malbata dê û bavê xwe vekirî dibînimBare dayikbûnê pir giraneNikarim van berxên ber dilê xwe ji xwe veqetînimJi we dûr bimînimLoma hemû berpirsîyarîyan hev re dimeşînirnJi min biborinNikarim şûna bave we bigirimRola WÎ bîlîzimBe xwestina min hûn bi kêmasîyan mezin dibinEw ê ew roj jî biborinSerborin, serpêhatin rêçan dêhêUninDersên hîn kirinê diafrinin70

Xanimê ez bêhesîyet nîn imBindestî û janBindestî û hesîyetBindestî û hevcebuyînBindestî û revBindestî û penaberîXanimê tu berpirsîyara rexistina alîkariya sosyalîBerdêla peran dişixulîLê belê ne seroka dinêyXwe hember koçberan wekî sitîya cîhanê dibînîPivanan pir teng digirîXwirabîya te tere dimîneEw çiqas poz bilind eDema dimeşe erdê dihejîneMin û civata min nasnake, rastîyên me nizaneKemasîya herî mezin, ji nezanbûna xwe venagereNapirse, fêr nabe, tiştê herî xirab jî ew eXanima poz bilind bele ez Kurd imJi erda xwe revîyame, îropenaber imJi gel Û welatê xwe dur imRind bizane ne be hesîyet û be hestimGor bîryarên navnetewî, ji te alikariyê dixwazimTu jî bi wan firsendan bûyî xwedî karNanê xwe derdixînî û yen dora xwe re nabî barRengdare teye "yawera sosyalîKu te re zehmet nebeKu te re giran neyêKu wexte te beredayî neçeBipirse, xeber de, me li me naskeMeymenet li rû û rûçikê te nemayeHundrrê te, ramana te der ve xuya yeNikari wêşêrinî, eşkere yeÇermê te yê qûrmiçî xwêmexwazîya te nîşan dide71

Tu xwe pir bilind û zanaMin jî piçuk û nezan dibîniGor welatê bin lingan dipîvînîXanimê!!!.Ew helwest min di revebirên dagirkeran de jî pir didîtinLoma ez çalakîyan bi rehetî şîrove dikimXwedî ceribandinê meLi sêrkirina te ramana tey vêşartî dibmimRabun, rûniştuna tePet serhev avitina teWan tîne bêrîya minXanimê rind bizane min hesîyeta xwe nekiriye bazarêMin xwe nefirotîyeLoma revîmeIrobe xanî û be welati meNav koçberan de meBe xwestin, be dilJi welatê xwe, ji civata xwe dur ketimeBirindarim, birindarimNikarim bifirimBi hesreta civata xwe dinaliraTu buy xewkarAva sor li birinan dikeBi xeberên giran wan hardikêXanimê ez penaberimGor nîzama navnetewan xwedî mafimLêbele!!.Mafê xwe ji bîyanîyan mezin dîtînêJÎ te re nahêlim, nadimEz jî gor xwe, gor civata xwe mirov imNe ya bin linganim ezÇi heyfe îro ketime dest teJina welatê azad xwelî li te beTu ewrûpîy, qurebûna xwe li sipî buna xwe digiriKurdan nezan, belangaz, ne tişt dibînî72

Radizê!Xewa kûr de mayîJi dewlemendîya Mezepotamyayê bê xeberîEwrûpîyan her tiştî dibîninHin dakeve, ji jêr ve were!Her tişt ne pêşvaçûyîna teknîkîyeMirovatî li ku maye?Li welatê xwe belavbûna hestên mirovêTenê mayinêMirina kal û pîran nabînîAgir ketîye mala weYen dozde salt derzîyen tevzbûne, axuye 11 xwe didinDê û bavên wan kesan li ku gevzdidin?Çima hevûdu berdidin?Şermnakin nav we rewşê de jî poz bilindinXanimê tu xwe wekî ser leşker dibînîEgoyên xwe têr dikeBi çavên qicik dîtînê sêr dikeBi denge hişk, be hest pirsdikêXanimê tu gor xwe qureyî, zanayî û bi edebîBûyî pisporê şerra psikolojîkYa rast baş alimîy!Dixwazî tiştên ku min li ber şer wêşartineHestên ku min parastineBiqelişînî, belavbikî û bikujîDinêya mina veşartî tev li hevkêXanimê ez ji te re dibêjimMin zanîngah qedandîyeArî min bikeZimanê we hûkimLi male bê şixul, tenê rûnenimDest bi karê bikimBikarim pêwîstîyên mala xwe bigirimKêmasîyên zarokên xwe halkimBo alîkarîyê derî bi derî negerim73

Tu bi rûye xesûd, nekişandî û tirşSêri min dikîTurê pirsên tal vedikî"Raste!!Te xwendîye?Qey qîzên Kurdan dikarin bixwînin?Firsen de derketina der ve dibînin?Tiştên ku, rastîya ku heta îro min dîtJinên kurdan girtîyên, xadimên mêr û malaninTe re xwe zarokan tînînAxur û goman dimalinLeşkerên mêran inJi mafan bê xeber inGirtîyên civata, çanda feodalineXanimê ez hember bê rezîya te"Ya sebirî dikişînimTişten heri sivik, erzan jîTu ji me re, min re zêde dibînîXwe ji me mezintirin dihesibînîHember xeberdayîna minHember zanabûna minHember xwe baweriya minHember tekoşîna minŞaşdibîBi pexîlî, be deng dimînîGotinen te li min pir giran tenEz teslîmî dagirkeran nebûmQey tu ye bi alîkariya sosyal min hêsîr bigirî?Bila mirov nîv birçî bîmîneBe welat û be azadî nemîneQehra we hemwelatîyên vanderan pir giraneNayên kişandinRewş pêrîşaneTu dikari jîyanê, hezkirine, bi xeberên axu av deLe bele, nikari zê de bilind baz de74

Feraseta te bellîye!Ji xeberdayina teeşkereyeDi wan welatan deBi şerrê teybetî gelek penaber nexweş ketinPolîsan ew teslîmî doxtorên timarxanan kirinTu bi zanabûn kemînan datînîKurdê belangaz neyartîya teNedilxwazîya te nabîneYa rast ser nave berpirsyarên xwe tu neçîrvanîBi şerre psikolojîk meran dêxinîNaxwazî Kurdek jî li vi re zana beDewlemendîya welatê xwe ji ya vir re bizeliqîneÇavên xwe veke dora xwe bibîneXanimê tu çixa poz bilindîLêbelê!!..Ya raste rast ez we fisende nadim teTu nikari min bipelixînîBi hestên nijadperestîyê keyfxweşbîSere xwe ber te natevînimQet, qet xwe ji te kêmtir nabînimSalên te li ser wî kursîyî borineDine pir mezineBi çawên heznekiri, dile cemidîTu xwe çi dihesîbînî?Herkes gor xwe xwedîye giranîkêye "^Keç û lawê malbatekêyeBav û kalDê û dapîrên me re nemîneEm be war, be azadî hîştinTu kîy ku xwe ji me mezintir bibînî? 'Tîrên xirab bavêjîGotinên giran biweşînîJina nezan, ji dine, ji çandan be xeben!De were aciz nebe!Mirov çawa ku dikare ji xemgîrîyê dûr bimîne?75

Xanima lev şîllanNenîg qeremixÇiçik lesarKurdên nexwendevan, nezan, kêm dibîneBi xirabî dipelixîneBelê por zerê belê!..Penaberên me hember te xwêdan didinIşlîgên xwe bişkov dikinNikarin xeber bidinBir rêz û tirs ser pîya dimîninMîna leşkerên artêşê di rawesta û amadeyî de diminînZimanên wan zaha dibinRewşa ve jî di nav lerzanê de dimîninŞerm dikinSerên xwe ber xwe de berdidinDidanên wan li hev dikevinNema ku di xwe de mîze berdinHistîye xwe xwardikin, badidinNizanin bersivên te bidinNikarin hember te derkevinJi mafên xweyên navnetewî jî be xeberinMîna zindîyên çavpêçandî digerinDaraxên wan te re derîyên rehetîyê vedikinKursîyên kenê çêdikinXanimê tu egoyên xwe têrbûnî dikeDem dema teyeKenne xwe bi wan bikeNe alimîye, hûnebûye!Xeber dayîna minKenne min, maf xwestina minLi mafên xwedî derketina minTe pir acizRûye te sor û sipî dikeDile kevir lez dişixulePisa pîr re tera xwe xwîne rêdike76

Tu dixwazî çeperan daynî pêş minHestê tey nîjadperestîJina zana û xwe bawer qebûl nakeEz ku wî welatî, we civatê nasnekimZiman hînnekimWekî Kurdên din ji xwe re qaşikîkî çêkimXwe nav de bi cî bikimTu ye kef xweşî bîXanimê bila dilê te nemîneHers nekeveSêri qusira min nekeEz xwe ji te piçuktirîn nabînimTu bi psikolojîya dagirkeran dijîXwe zana û mezin dîbînîBizane ku keça Kurd ji te şûnvetir namînîXwe ji te kêmtrrîn nabînîTe şexsîyeta min fêmkirLoma sor dibî!Devê te nav kefê de dîmînîBelê min rind hînkirîyeAzadîya şexsî gelek caran be mane dîmîneMirov xwe parçeyê koma xwe dibîneHember be rêzan, be hurmetan, poz bilindanNikare be deng beBe helvest bimînePêvîste em penaber dîroka ewrûpîyênDiz Û şelandvananNû ve ji berçavan ve derbaz bikinGor çekên wan xwe nûkinBi hemû hacetan hesîyata xwe biparezihBerdela tişten piçukMrrovên bi qedir û qîymet ji nezmi re pêşkêş nekinîro be dil, be xwestin koçberinêHer roj encamên sirgunê dibînînê77

îluh hêlîya welatê minIluh bi çi deng da?îluh çiton mezin bû?Kengê hat naskrrin?îluh li kuderêye?îluh nav Ferqîn - Kerceuz û çîyan deErdekî paneCîyê cutkirine, dexil û fêkîyaneÇavîyen neftê li çîyayên dorê teqîyanPetrol tê karanînLoma hevay bajêr bi bîn û giraneRêvebirên Angorê navê kurdî guherîneIronav Batman eEw bajarê ku bin tava gulanê deBi rengê zêrin dibhiqêBi hêşinî û sipitîya pembu vediguhereBi zerbûna titune şewl dideGermayîya deştê û bîna neftêJîyanê lê girandikeMirov nikare bi rehetî nefesê bigire û bideÇûçika deştê xwe bin sîya darê re diparêzePeran ranagire, berdideGermî koçeran ji bajêr dûrdikeHêla zozanan ve rêdikeSalên dawîye de mirov, malbat zêde bûnSer zevîyên dexil beton û hesin tîk bûnJi encamên kîmyevî bexçeyên fêkî û rêzan xrrab bûnQey koça ber bi bajêr bi dil bû?Gundî û koçer bê xastek hatibûnBê plan û bê hazirî bajarik ava dibûGundî jî ji ber encamên şer revîbûnBajêr giranîya, zêdebûna mirovan ranedigirtKolan bûbûn kolanen gundan78

Rêvî nav virikê de dimanNav bajarê neft û dewlemendîye deHelikê ve teknolojîHelikê ve paşvamayîn cîrane hevûdubûnDagirkeran neft derdixistinTendurîstîya Batmanîyan xirabdikirinBi lûleyan dû hildavêtinBerpirsyaran behrem gor pîvanan parzûnnedikirinNiştecîyan encamên kîmyevî nedizanîyanArmanc fêmnedikirinNavika bajêr de rojinga dirêjWekî cinavirikî hustî rast û dev bi pêtXurtîya xwe îşan didaWestandin nedizanîyaPêt dida ser pêtanMij belav dibû ji dora rojinganRêvebirên bajêr cîyên kêfxweşîyê bi betonan dor kirinHesin jî pêva kirinKurd jê dûr digirtinBawêrîya wan bi Kurmancan nedihatKargehan de bîyanî dişixulandinEw bi nefta kurdan xwedî hêz dibûnQey nav "dizekî nebûn?Batmanîyan ji alîyekî ve şervan amade kirinHêla din ve bi meşan xwestinen xwe bang dikirinNerazîbûnên xwe nîşandidanRamanên demokratik bidengdixistinNewroza nuht û duduyan de erd hêjandinBi hezeran alên rengîn rakirinKal Û pîren 80 sail edet û tore berdanMilên gêncan de govend girtinDestmalên sê rengîn badikirinPêşvaçûyîna gel rêvebirên Angorê tirsandinEw bi lez û bez dora derxunan dan civandinWan bîryara kuştin û revandina welatparêzan da bûn79

Projeyên tunekirine, pelixandine, çavtirsandine awabûbûnBatmanî nav evrên wendakirinê de mabûnYên Angorê xwînxwarên pispor şandin bajêrNuht û yêkê ve dest bi qrrkirine kirinNavê vî bajarî bi kuştin, revandin û wendabûnaKurmancan deng daEw deng her diçû zêde dibûRoj be mirin û kuştin derbaz nedibûnHawara şînê nav mal û kolanan de belav bûbûDele gura serok vezir bi tillîya xwe bajar ser nexşê de nîşanî dabûSonda tevanbarkirina xêrxwazan xwaribûYen ku li ber destên we mina demên boriQirkirina Kurmancan re amadebûnBi hezeran mirov hatin wendakirinSedan hatin qetilkirinArmanc çavên gel tîrsandî bûDixwestin Kurdan ji arteş û enîye dûr bixîninŞaxên zindî bifirîninBatmanîyandi nav wê rewşê de jîBerxwedanvan amade- dikirinEwrên tirse bi mij ve seranserên bajêr hemezkirinÊwaran dayik û jinan bi gîrî, bi histêranBi lerzandina tirsê deriyên kozkirî vedikirinDema bejnên niêrên male didîtin"Xwade şikurIrojî hûn vegerin male" digotinBatman bajarekî bijartî bûLoma bi sedan jinebîBi hezeran sêwîGelek zêde dayik û bavên dil şewitî şûn ve mabûnTirs û xof 11 rêyan, kortan cî bûbûnDûmanên çekên meri kuj belavdibûnRoj ku xwatir dixwest, tari diketXwînxwar, nêçîrvanên zindîyan li serê kolanan amade dibûnKuştekar, xwînî tên zanîn80

Heta îro hesab nahatin dayînEm kêr nayênXelkê em kuştinXelkê em revandinEw jan Û êş ne besbûnDestên nav xwîna me de bi rehetîBe tengasî xwe şuştinSer kursîyan, hember koman rûniştinKesi berdêl nepirsînŞervanên kurdan şerrê bi çekdarî sekinandinQîzan deriyê vebijarkê wenda kirinGel bi xwe bu kujere xweZerîyên meyê xezalJinen meyê bûk û azebDest pê kirin bixwe bîryara mirina xwe danWeris, kendîr, axu, derman bin destên wan de bunGor pîvanên wan maneya jîyanê nemabûnÇima ew naxwazin bijîn?Çima ew xwe dikujin?Çima ew hez jî jîyane nakin?Herkes gor xwe şîrovan dikeKÎ, çend kes bi rastî prrsgirekan dizane?Sedemên xwestina mirinan fêmdike?Rojnemevan, nîvîskar, polîtîkvan, civaknasPir dur ve disekininGor ditînen xwe dibêjinSebeban yek û yek dibijêrinBîyanî, pisporên şerran şîrovan dikinQey xatun turên derd û buînan vedikin?Ew bi hêrsan, deng nakinNikarin xwestekên xwe bêjin, şerm dikin!Mirovên ku civata girtîMirovê ku civata nav ser deMirovê ku civata birçîMirovê ku civata bin dare zore de bi nezild nasnake81

Wan re yek nejêNikare dîtînen çareserîyê bejêSebebên kûr û sergirtî rêz keBatman bi kuştinan, bi wendabûyanSerhildanan dihate naskirinWe dawîyê jî mijar guherîBi xwe kuştina xamnan te şîrovekirinHêrs, nerehetî, stres li vî bajarî dûr nakevîXwe di nav de bi cîh kirine û diparêzinÇima xanim û xwe kuştin?Çima ew dimînin be moral û bê hezkirin?Alîyekî ve encamên şenê giranAlîyekî ve bê azadîAlîyekî ve tunînebûn, feqîriAlîyekî ve di medyayê de dîtîna jîyanên xweş û rengînAlîyekî ve civata girtîAlîyekî ve malên bê rizgarîAlêyê din ve rastîya heri giranBe nasname mayînLoma dawîye de bi rehetî te be hêvîbûn û mirinDora wan bi neyînîtîyan, nebaşîyan hatîye gutinDagirker û civat nahêlinXatun tevî jîyana civakî bibinBi dîtînen ne xerxwaz, kevneperestî li dora wan dihuninÇeper amade kirine riyan digirinPirsên, tengasîyên komalayetî qîz û jinan aciz dikin\/an ji jîyanê bi rehetî dûr dixinin^firx her alîyî ve ava sar di ser wan de berdidinKu peşîya xwestina tev li bûyina jîyana sosyal hat girtinMal ji wan re dibin girtîgehN.iv de dibayîcin, dixendiqinTengavîbûn û sendromên wan nayên dîtînXwe dikujin!Bi kuştina xweWestandina, be hal mayîna, be moralîya civakî82

Deprasyona giran û belavbûyîFelaketa dawî nîşandidinEw bêhnçikandîbûn, bêhnçikandineJi bav, bira, kalik û apên wan re digotinHûn jî weki dê û dapîran nazîyan bikin!Tenê pîvanên nav malan bibîninDev ji yên bîyanî berdinEw ê qîz û jin çibkin?Li der ve hewayeki bêhnçikandîMal da bêfemîDagirker, civat, yen male hev re wan tengav dikinRe nadin, nahêlin jin tevî jîyana civakî bibinEw weki çûçikên qefesêdaneEdetên feodal ser ban û bin şêmugên malan de maneDörên hustinên xanîyan xemilandinePêvîste xanimên Kurmanc bin dare zorê de nemîninMafên xwe bibîninDixwazin bixwîninDixwazin bialiminDixwazin dine naskinDixwazin xwedî şexsîyetbinDixwazin gor dile xwe xwestîyê xwe bibêjêrinDixwazin wekî jinen dine bigerin, seyranan bikinDixwazin hezbikinDixwazin bi xwestinen xwe bîryara zewacan bidinDixwazin xwedîye mafê xeberdayîne binDixwazin xwedîye ked û aborîya xwe binDixwazin bibijerin, bigirin, xwekinBele, bele!.Dixwazin, dixwazin, dixwazinWekî herkesî, her mafdariEw nikarin derkevin ser bananEw nikarin gav bavêjin ber deriyan.Ew nikarin herin bazar û sukanCivat, cîran, malbat bi xeberan83

Bi çavên pirsvan wan aciz û diltirs dikinRêya tengavîyên rihi, psikolojîk vedikinXatun ew ê ji lefzên "namisî û "şerefî ê çiton hezkin?Qîmetên wan lefzan pir sivikinBi xeletî tên şîrove kirinNamis jî, şeref jî, rûmet jî bin lingandaneXêlik Kurmanc vê rastîyê nabîninNaxwazin bibîninDixwazin ji berpirsîyarîya van tiştan dûr bimîninBerên xwe didin hêla xatunan ji wan re di şer de neEw pêyv jî barên giranineKurmanc xwe ji van dûr digirinEw xatunên ku xwe dikujinJi bin barana lêxistina mezin û meranEw ji keleka baburuskanEw ji nav qefesên ji toran hatina peydakirinEw ji be şexsîyet mayîneEw ji feqîrîye xelas nabinLoma bi dil mirine re, tirbê re amade dibinBi gîrî, bi çavên helm, radibin, rûdininLi malbatê, li civate sudikevin, dianirinBe deng dimînin, xeber nadinKevnparêzî, lefzên paşketî wan dibayîcîn inVezelana civakîVezelana çandîBedenên wan dikin zevîyên hêrsdariyeDine te guhertinEncama §er de gundî bun niştecîyen bajaranGene li dora xwe dinerinTelevîzyonan de dinêya dervayî malên xwe dibîninLi xwe, li nasnameya xwe digerinEw lêgervaninPirs, zanabûn, ditîn, ji hev kirinRîvayetên vala belav û xirabe kirinXaniman hember ahendariyê devên xwe vekirin84

Gotin û xwestinen wan ji alîyê mezinan ve nehate parêstinQet qebul nekirinXwedîyên mejoyên kevnÇîkên guhertine nedîtinNedixwestin rastîyan qebûlbikinBi lefzên giran nûjîne re heqearet, dijûnî barandinDaren zore ceribandinWeki berê!Xwasîtî, xezurtî, tîtî, mêritî, bavitî, biratî, dêtî kirinFelaketa îro re deri vekirinBi nezanîya xwe erd kolandinTengasîyen ber bervekirîyê, komalatîye nehatin ditînÇûçikên di qefesan de nekarîyan ji civata mezin reDora xwe re tekilîyên mirovetîyê yen rojane dayninXwestin û dilên xwe vekinHer tengavbûn, her tengavbûnFetisîn, fetisîn!.Ew weki mirov nehatin ditînLi gundan dûçûn nav zevîyanLi gundan dûçûn nav rêzanLi gundan dûçûn ser kanîyanLi gundan dûçûn qeft kirina gîyanLi gundan dûçûn bêri û kêriyêXwedî erd û têkilî bûnXanimên gund û konanŞîrikên derdên hevûdu bûnParvakirin hebûGer qedexe nebûEw gor jîyanên berê, demên borîNav bajêr de girtîmabûnLoma ji alîyê tenduristîye ve tev U hev bûbûnWeki kesên zerzele borandîTenduristîyên rihî lerzîyabûnHest, tam wendakrribûnWan bîrya mal, kon û gunden xwe85

Pez û zozanên xwe dikirDi televîzyone de çem, çandin didîtinXwe wekî ku çûçikên di nav hêkê de dihesibandinCivatê, malbatan nedihîştin ew qaşikan bişkîninBi ferên bedenên xwe derkevinBi benîştê edet û toran şûnên qelişî dizeliqandinXatunan dixwestin ronahîya mirovetîyê bibîninBin teyrokên zanînê de bimîninEw xwestek ji wan re zêde dihat dîtinBi lûleyên zordarîyê çavikên jîyanên wan dimîtinNavê jîyana girtî "namûs, şeref, xwe parastinî" bûLêdan, xurtbûna êrîşker, xeberên giran her roj zêdetir dibûnBarên herî giran jî rêziken dînî bûnSerîyên kufik girtî çeperên xwe ji kûr ve vedabûnLefzên rê û rêzikan devên paşverûyan de kêm nedibûnCivatekî qaydepestCivatek birçîCivatek paşvamayîCivatek bindestCivatek nexweşCivatek çav girtîDerî ji qaydeyan ve jîyan pir zehmet bûXanim bê bawerî û dilbiguman bûnKî ji wan re bibawerî û hêzkirî bû?Ne civat, ne jî malbatBawerîyên ku hebûri?Salên dawîye de çêbûbûnDagirkeran bi êrişen hovane ew jî zû ve şevitandibûnXatun ji her hêle ve pelixandibûnAlîyekî ve dagirker, alîyekî ve malbat û civatHember komelayetîye weki sûra ji hêsin bûnDadîya civakî qet tunebûZanîsta civakî ji wan pir durbûEwlatîya civatî?Wan ew nav nebîhîstîbûn86

Xanîye komalî, sîgorteya civakî, alîkariya civakî?Ew lefz, peyiv jî çi bûn?Ji Kurdan, ji gelê girtî û bindest bîyanî mabûnRojnamevano ji min nepirse!Nebêje çima xatunên Kurmancan xwe dukujin?Qey pirsgirek, qey sedem yekin û dudu ne?Gor te mirov çima tama jîyanê wenda dike?Navbera çanda we û ya çanda me de ferq zêdeneDi welatê min de, ne tene li Batman êLi hemû bajaran rewş xirabe bûyeXatun nav jan û êşêdayeDixwazin li derd û kulan xelasbinBedenen wan yen fîzîkî jî nexweş neketineHêvîyen xwe wendakirineBe alîkarî xwestin, be keser maneLoma biryara kuştina xwe daneQey tu dibe jî nave we rewşê jîyane?Ya rastî li jîyanê pir, pir durineEw her se'et, her roj dimirinPirsgrrek pirin, kûrin!Çavkanîyen tengasîyan weki Ararat ê bilindinXatun ji jîyana der ve, ji civate hatine qetandinBi êdeten olî, civakî hatine dor pêçandinBi şerman ten mezinkirinGele min xizmetkarên, girtîyan amade dikeWe rewşê jî "bi perwerde û edebî" bi nav dikeZikên xatunan de tirs û hember derketina tirsan ser dikinLi welatê min hezkirin ji zû ve hatîye qedexekirinKalik, bav, bira, ap, mêr li ser wan bedenan karmendinXanimên me weki çerm reşikên kuLi erda Emerîkîyan de şixulvanbûnTene dizanin xwestinan bînin cî û bixebitinMkin!Ez we bîryara wan şîrove dikimQet zêde nabînim87

Wan sucdar nakimEz bawerim ew kes pir xurtin!Ku xurt nebûnaNedikariyan bîryara xwe kuştine jî bidinaŞeritan bikin hustîyên xwe, xwe dardakinRojnamevano!Jîyana gele min, xatunên welatê min pir erzan eXaniman dest bi xwe kuştine kirinCivat bi nû ve çavên xwe vedike, pirsan dikeZordarê male difikre, rojnemevan dinivsîneNiviskar dibineCivaknas xeber dide, pisporê rihi şîrovan dikeKom Û kuflet çalekîya xatunê qebul nake!"Çima, çiton, bi kîjan desture?Xatuna Kurmanc çiton dikare bi sere xwe bîryarê bigire?Xwe dardake, bikuje!Kuştina xanimê mafê mêrên male ye!Xatun nikare bedena xwe bin erdbikeGor şerîyate mere male wan şixulan, gori sucê xatunan pêktineEw edet û toreyên ErabanêBi rêya dîn nav me de kon vedaneRojnamevano!Ya ku janan, xirabîyan, zoran, tengasîyan dibîneBîryara mirine digire, ji mirine qet natirseEw bi xwestina xwe hevrane, dîtîna kesî jî napirseLi welatê min xanim be qedr û qîymeteLoma tayê jîyanê bi rehetî diqeteBerpirsîyarên mkinan naxwazin rastîyan bibîninVekrri xeber bidinHer roj hêjmarên xwe ye kujeran zêde dibinLi bakur jin xwe dikujinLi beşî başur jî mêr xwe kujerinBerpirsîyarên komelan, rêkxistinan, partîyan bê denginNêr gor edetên dînî û aşîretan çalekvaninKanunên bi devikî ser axa me diborin

Yen nivisandî cîh nagirinDagirker bi her rengî xwedî gotin û pêyvdarinGuhan dibirinPozan jêdikinLi ser bedenên xatunan bombebaran dikin guleyan valadikinEjmar geştîye hezeranBê akil gor xwe namûsan paqijdikinRastî min zêde deşînin, bê hal dikinCaran bin barên xemgîrîyê de nikarim ji şûna xwe rabimRojnemevano!Tu dizanî xanima kurd bi xwe kuştine bersiva çi dide?Bersiva be welat mayîneBersiva be navîyeBersiva ne serbilind bûneBersiva hîçayî yeBersiva tunîne kirineBersiva tunîne hesab kirineBersiva hîçperestî yeWan sebeban xanimên Kurmanc qehrrandinEw gelek zêde hersketinJîyanên xwe de, tene mafên mirineBi bîryarên xwe xebitandinKes naxwaze pirsgirekan bibîneBerdevkê dagirkeran ji melan û şêxan alîkarîye dixwazeTillîyen xwe dora pirsan dizivrineÇavan li cîyên be alaqe digerineLi welate min bi dehan sale jan te afirandinPirsgirek bi mehan ji hole ranabinDagirker û rojnamevan li mirîyan buxtanan, iftiran dikinWan bi "be namustîyê" bi nav dikinBi leşker û polîsan re ketine têkilîya cinsî ve talanbar dikinÇi nabên, çi nanivsînin?Ew hevokên berdevkîne"Xatunên kurdan bi polls û zabitên me re dikevin têkilîyanDixwazin bigeşin jîyanên xweş û rengîn89

Loma lez dikin, dibezîninBîna peran dikişîninDixwazin h Batmanê herin, dur bimîninZilamên me jî ji wan re tekilîyan datîninRadizên, lê belê nazewicinMalbat û civat bi çavên xkabe li wan dinerinYa ku qîzbûna xwe wendakirîye!Nav civata Kurdan de naye qebuUcirinîNe keçikin loma xwe dikujin"Rojnamevano!Xwestina bedenan nay zeft kirinGelek normale, zindî têkilîya cisnî digerinEw jî bedenê re pêvîste wekî xwarinÇima bes alîyek, bes xatun tenê tênê sucdar kirinHerdem dar û ber li ser wan dibarinBi gor recmê ten binerd kirinŞerê teybetî, psikolojîk dom dike, doxtor mrriyan dibîneBi denge bilind, qîzbûna wan yen dora xwe re dengdikeHale malbatan û tesîra şîrovan fêm dikePêşîya paşgotinan digireDe were wan baran rabigire!Li Batmanê gelek xaniman xwe kuştinBi neyartîya xwe li hember wan çalaJdyên serbixwe jî bilind kirinLe bele gelek be heyisîyetîyeDixwaze xwîn û qillêra desten xwe bi meyîtê xatunan paqijbikeDem hatîye guhertinNikari kesî bixwapîne, qanbikeHeta ku sebeb ji hole neyên rakirinXwekuştin dom dikeEw rastîyekeYê birçî beriya têran bîna nîn digireXanima Kurmanc U xwe digereDorbendan diqetîneBerdêl ku mirin beXêrhatîye, ser serane90

Kîjan xatun rinde û tê xwestinJina rindikYan ya biaqil û di hedê xwe deJina bejn drrêjYan ya qutikJina çil kezîYan ya por birriJina ser û çav dorpêç kiriYan ya seri vekiriJina dest hinnekiriYan ya boyexkiriJina xwedi aboriya azadYan ya ku bi mêr ve giredayîJina zana, şîrovegerYan ya ji dine bêxeberJina mafdarYan teslîmkarGor şexsîyetan mijar û xwestin ten guhertinHin jina rindik û boyaxkiriHin ya bi çil kezî û serî grrtî hildibijêrinKî, kîjan mêr li jinên baqil digerin?Tenişta wê de şûna xwe digirin?Sedan nuhd lê dûr disekininWê bo jinbûna male naxwazinTenê bo tam girtinê nêzik dibinJê sûd werdigirinRastî mêr li jinên rindik, şoret digerinJi ya aqildar ji dûr direvin!Jina xwe çê dikeJina bedew wekî berfa sîseJina delal mîna bûka ser çeleteDayne tenişta xweBigire bin bandora xwe91

Çav û zik têrkeHustî û zendan bi lajwerdan tijîkeMêr bi canbazî wê dixapîneEw dengê xwe demaxwîneÇima dengke?Hest têr bûne!Guhdarvanîya xwestinan, xwestekan dikeDîyarîyên bo şexsîyet, can sitandinê nabîneNizane şîrovan bikeXwelî li serê wê beGor xwe!Xwe bi bext dibîneDi naV der û dorên xwe de bi hewayek bilindSere xwe vedigerineCar alîyî ve diçerixîneBi gavên xwe dibêje; "Ezim!"Xwedîyê hezkirine û bi hêzimJina biaqilJina xwedî bîryarJina hezkirine pars nake'Jina doza wekhevîyê dikeJina demokrasîyê nav male de diveJina ditînên xwe de bi xeter nay xwestinMêr naxwazin yen wele bibîninTenişta wan de bimîninJi wan re yek karêkî bikinJi wan ditirsin!Ew jin çiqas jî rindik beBejn sîpîndar û pişt zirav beÇiçik û tilor gir beWeki modelên vîtrinan nuhd, şêşt, nuhd beMêr bi zanabûn lê dûr disekininNaxwazin nav atmosferikê de cem hevûdu bimîninBo nêzik nebûnê hêcetan pêyda dikinSebeban dibînin92

Dixwazin û dibêjin"Jin bila bo me xwe bixemlîninDil ji me kesekî, tiştekî nebîninHemû ji hev re yen me binJi be dengîye hezkinPirsgirekan demexîninZik Û çavên me têrkin"Ew mêr bi xeletên sivik û biçûkJinan nav mistên xwe de digerininÇavan digirin, dixwapîninNiviskarekî Kurmanc re xeber didimNîkaş berdevameMin di derheqa jinan da dîtînên wî prrsînBe deng ma!Paşê, min re vekiri bersiv da"Ez ji jina baqil hez nakimÇima sere xwe re derdan amade kim?Ya çav venebûyî, heqneparast re dom dikimGelekî rehetim"Dibêjim bi kerema xweWeki niviskarekî, rewşenbîrekîSer hemû rengdêran mîna mêrekî KurmancPêşanîyên, xwestinen xwe rêzkeEw, sere xwe ber xwe de berdideBersivên min dide"Yêkemîn; rindî û zayendîDuemîn ; girêdanîSêyemîn; male re sedeqat, mal çêkirîÇaremîn; bizane kêfê bigire, bide kenandrn, kêfxweşîPêncemîn; ji xwe baweriŞeşemîn; biakilî "Dibêm rewşênbîre KurmancNiviskarê niviskar nasnekirî!Azadî û demokrasî tamnekirîHerî zêde ji çi ditirsî?93

Sêri der ve dikel.Hêdi hêdî vedigere;"Jina ku zêde ji xwe bawere, ramanên xwe de bi israreCauda kal û pîran rexne dike, vebijarke, şewlê dide, jor ve dinêreCan da pederşahî pîn dike, mirov dikare ji we xanimê hezke?"Bele, bele Kurmanco beleNav me de, nav her du cisnan de firsenda wekhevîyê tuneHatin, mal û milk neyêksanîyê xwedî dikeRêya zilmê, wekhevnebûnê vedikeLi dine em ji we zêde dişixulinGor xebata xwe, ji hatina dineSedan yek jî xwedî nin inJina biaqil pirsan, qezîyan, rexnan dikeMafê xwe dizane, diparêzeXwe mîna milk nake û nabîneNayle mêr bo derbazbûnê, bilindbûnê pêlêkeJi berhemên keda xwe xwedî derdikeveGelek normale!Ye ku yeksanîyê, tama wekhevîyê nezaneJi jina biaqil diqarê, dirreveTe ji xwe re xadimik dîtîyeEw male paqij dike, zarokan xwedî dikeKêmasîyan ji hole radikeDer ve jî dişixule, karkerekî bar giraneXwarina te, çaya te li ber te amadeyeDem namîne ku ew pore xwe şekeSer keda we nave te niviskarê mezineRevşek pir, pir rehete, heyanî ku xwedî xadim bîJi rehetîya mala xwe dur nabî. Ne wele! !Jîyana wêya têybetîye, bila kes xwe tevlê nekeXanima ku xwe bi nave te pêmijulî dikeNav gêjgerînekêdayeRast kî we, nave we kedri je nasdike?Kedxwarek ser ked û heda we bilind dibe!Ew ji pozîsyona be xebereFermo! Tera xwe bixebtîne!?.94

Ez barvana evînanMin bîrya hezkirine kiriyeÇend hîv û tav derbaz bunHevokên evînîyê nepijiqîyan dora minKîne, cine delalên ber dile min?Evîna dêtîye û du gogercînên ronahîyên çavên minMin gelek jana evînan kişandBûbûm, bum barvanê evînîyanHember derketin, hêrs ketin, qebul nekirinTirsa wendakirina evînanLi çavên min dihat xwendinNavê evînan kêsikên pîroz de kozkirî bûnLê van xwe nedilivandinGor perwerda civakî şerm bû evînî, qedexe bûnMin dixwest ser sîngê şevan rakevimBi pêgirtina ronahîya evînan rabimDema dinê diket xewa germ bûnêNav konên zik dirrî deBi evînên re yêk xwe vêşêrînimPîvokan ku zîl danJi xevnên rojan, ji giranîya tezî bûnê dûrbimBi sivikî hişarbimHer dem lêkolînvan, her dem lêger bumJi hûnkirinê têr nedibûmEz lêgerik im!Nikarim di paş ve vegerimDixwazim her pes ve herimHer hatim guhertin, her geriyamHer dur ve sêrker bumBi der û dora xwe ter nebûmMin gelek jana û derdê hezkirine, hezkirinan kişandEz dibêjim girtîyê evînanNe bi evînî95

Ne be evînîHerdu sozdaran jî ez êşandimWan ji min berdêl dixwestinBerdêlên hezkirin ê!Pir giran baha ne, nayên pîvanêDilê min coş û xîroşêMêjoy min rastîyan dijeKezeba reş bi tirsan, bi hêvîyani bi hezkirinan dikuteGurçik bi lez û bez qilêrê davêjinCîgera şewitîra alîkarinÇavên min li evînên min digerinGuçikên min guhdarkirina wan dixwazinLing alê wan ve dibezinEvînan ez gelek êşandimBerdêlwana giranbûmEncamê de vegerîyam kevirê reşDil hesin kelandinMantiq şevên sayî de pevçûne de bûDihat û diçûŞer xelas nedi bûnMin evîn bemedidanÇavikan ve zeliqîyabûnXweş û jîr bûnEz ji wan re rêhevalik girêdayî bûmBerdêlan re amade bûmSîngê min zimag û deşta pêşîya nawalanDibû pungal û hêlîna evînanHezkirin Xweş bimanaDest tal û qerisî nemanaPêtên evînan zêdetir bilind bûnaJi rûyê dinê xirabeyî nemanaKesên ku nikarin hezbikinKesên ku nizanin hezbikinKesên ku hemberi hezkirineneKesên ku dervayî dîtînên rojanene96

Kesên ku ew tam ji wan re nebîye nesîbKesên ku rindîye re, ronahîye re girtîne,Perdeyên qalin û tarineEz ji wan ditirsimBi zanabûn dûr diskinimNejîne, nasnakin, nizaninMêjoyên wan bi axû, dil jî ji keviran inLoma dijminê me û dîtînên meneEw li her derê hene û belav bûneEvînî, hezkirin!Mirov ku bizane bibîne, bijeWekî tirêjên tavêneHunna ser nêynikaneEvîn!..Rû sipîkî weqes xwedî hûnereJîyanê dide guherandinPêlê daran dide hezkirinBare heri giran dide rakirinÇeme diherikî dide derbaz kirinLasera şillîyan dide sekinandinŞikeftan dike qonaxên mezinKêmasîyan dide wendakirinNanê tissî dike hinguvê şîrînNexweşên ber mirine de dide rakirinDerdê heri giran dide bîrkirinKûdan dide bezandinKerr û lalan dide denkirinÇavên koran dide vekirinDile sekinî dide şixulandinHestên eşîrtîye dide veqetandinBi rêya evînan nav eşîran de nêzikbûyîn pêyda dibinHeyf hilanîn ji hole radibinYen ku bikarin dare evînê xwedî kinPêtên dil wan diparêzinSermayên zemberiye jî nikarin şaxan zahakin97

Ew çemên hêvîyan bi ken û kêfxweşîyan xwedî dikinHin evînên min bi mahanHin hezkirinên min bi salan ji min re hevaltî kirinTama wan gegan ez firandimCar caran nav goncên agir da helandimEvîna mina heri mezin?Xewnên min dixemlîneBe xwestin je dur mameNikarim bînkimGor xwestina xwe temaşekimDest Û gazan gav kimDerketina tava şefaqê çav kimHezkirin, kef xweşî rû dibirqîneBedenê hemû ji hev re dilerizîneEvîna zêde meran nexweş dêxîne'"Loma hin kes timarxanan de mêvanîneHin bi gaz û dirban dikevinYen tam nekiri hale, êşa wan fêmnakinTama evînan mirovên ji bîra tev li hev bûnê hildikişîneBi germayîya dil hemêz dike, derdixîneEvîn hestên qelişî nêzik dike, dikelîneKenyan dide ber hev, li hev tînePînan bi çînîkan dixemlîneCûdatîyê naxwaze, dizeliqîneYê/ya ku hezkirin bîye qismetEncamên hezkirine bi rastî dibîneŞer, pevçûn hebûna me kûd dikeEw nav tarîya şevan de dimîneKes xwûya nake!Bedena neqelişîHestên belav ne bûyîDikarin evînê bijînLi welatê meLi ser xwelîya birîndarBin êrişên mirine de98

Bi dilên xemdarBi barên sed salanEvîn gor xwestina meran nabî mêhvanDeri bi zirzene, mêjî kozkirineKîlîd jî dest xelkêdaneNikare denkê, hevl bideBerdêl pir giran eYe ku tixuban nasnakeYe ku çeperan ardikeYe ku bi are goncanHesinên zeng û gûzikan dihelîneJi tama evînan dûr, bîyanî namîneKesên wer re ez dibêjim, tu her hebî, berxwudar biRindî, xweşî li te dûr nemîneHebûna me, hestên me, şexsîyetên me qorimî bûneÇav sebir nakinRîçik dinalinHestên hezkirine pir jarinAxîna evînên berîya salanDiwarên malan dixemlîninXelkên xemexwazî axuya maran berdiui nav tamanBeden fetisandinLawê min ji min evînan dipirseEw ji welat û civatê dureDixwaze fêr beBiko, biko!Kesera mina herî mezin ew eHûn bê evîn nemîninHer alî ve têr binMe nekarîya bijînê, bibînine, bigêşineNehîştin, nehîştin!..Hûn gor xwestina xwe nav lesara rindîyê da bimîninHeqîbên xwe bi hezkirine tijîkinLi dora xwe, li yên bê nesib belavkinJi hevokan, bmskên evînîyê, hevgirtinê çêkin99

Wekî çîyayê Araratê Govendê hezkirine bilind kinMîna rêze çîya yê Zagrosê berî xirabîyan rê û dirban bigirinBiko, biko!Malbatê, civatê, dagirkeran nehîştin dilê me bikevin hevDilên ketî, hatin pûrtikandin, rûçikandin, qîş kirinWan cixisan hawarên hezkirine ker û lal kirinLoma em cemîdînHestên me yen evînîye weki berê nakelinMîna agirê mazîyê vetemîrin, bê denginTenê bi xweşîyê, rindîyê xwelî û çîça ser wan radibeBayê hezkirine wan tev li xwe dike, dibe, digerineBi ava evînan vêdixîneBiko,biko!..Me kişand, me dît, em êşîyanDagirker hember evînên meneCivata kevne perest ber me de xincikineMalbat ne li hember neyaran li hember me çelengineEvîndarên ji hevûdu dûr, nexweş û nîv miriEvîndaran dîn û har dikinHezkiriyan didin kuştin, evînan didin girtinTirb û zîndan şahîdên meneGelek zêde buyer bori ne 'Lê paşê!Xwedîyên mirîyan gulîyên xwe rûdiçikîninKincên xwe qîş, jûnî û sîngên xwe reşÇil roj nav reşan deBi hewayêk gelek balkêşBi devên zaha, zikên tal, baskên firrîKilamên kezeb helandî didin du hev û rêz dikinCan aşîye derdixinînMal û mal belav dikinLawo rind bibîne, baş fêmke!100

Şexsîyeta ji xwe bawerŞexsîyeta wekî Ararat ê bilin û xurtDikare ber xwe bideDesten evînan, evînên xwe bemedeHestên histûxwarîyê dûr ve bimaleEvîndari, şervanî, berxwadanî!Mirov ku biser ket?Dibî cîndî û egîtTe bi nav dikin wekî qehremanîBiko, biko!Malbat, mirov, civat û dagirkerBo min tixubik li agir bunMin sonda xwe xwaribûVeger bo min mirin buGotinen yen dora minBertilên dujmin pir sivik dimanHestên min pir giran baha û ez difiriyamEz ya berdêlê, firitonê nebûmXwedîya, parazvana xwestinen xweHember pîvanên wan wekî derîyê ji hesinGor zanîna xwe meşwanEz ya bin bandoran nebûmMin dema giranîya otorîtê hîs bikirinaDîn û har dibûmŞexsîyetek dervayî pîvanên civatê bûmLoma min bi her hêlê ve pir kişandPêşeng bûyîn û tengasî, qevitandin hevalên hevûdunePêvîste mirov bin bare toran de nemîneBi hêza zanînê rabeBerxwedar beBiko, biko!Guhertine, mafê hezkirine pixoz dibmimKes nikare şûna min de bîryarvan be101

Be hezkirin zewicandin qet nabeDile te ku nekeveCîgera te ku bi jana hezkirine nelêrzeBaskê te ku bi şabûnê venebeEvîn ku bedena te dagir nekeMirov ku çavên hezkiri li dora xwe negerineNabe, nabe, nabe, roj be tam dibe, dem naboreBiko, bikoMin hezkir, min bijart, min bîryar daLe berdêl!Pir giran buNehîştin ez hezkirine, hezkirinan bijîmMin ji te re xwe ne tama azebtîye, ne jî ya bûkitîyê girtBi histeran ji malbatê veqetîyamRê tune bûBerxwe didamTeslim nedibûm, neçar mamYen dora min, gîştî ji hev reGotinen wekî fîşengan ser sere min de berdanQezîyên kevneperest sere rain çerixandinHeta ku hatim dewsa fêm kirineMin gelek zehmetî borandinBum xwedî derd, emre min hêrandinSalên, tiştên ku wenda bun kî dikare vegerine?Ez dervayî pîvanan bumTeslim nedibûmCivat be fêmEz jî seri hişk û hember hemûyan rabûmTengasî, tenê mayîn, tunyîbûn, gotinên xirabeîngîlîskên tillîyên min de bûnDemediketin, ez dêşandimHer roj zêdetir teng dibûnBiko, biko!Civanên din re ez mînak bumLoma serketin bar û karê min bû102

Min gelek baUcêş pêli erdê dikirHelpêketin, ketin, xijbûn şerbet berdida devanKenê bi leq, heng kirina sivik dahenîya ser lêvanNe tenê hember dagirkeranPêşber Kurmancanên der û dora xwe jî ruber dimamGor zanîna xwe min berxwe didaBiko, biko!Pêtên hez kirine her bilin dibûnEz gelek bi bawer bumKarwanê evînan du min de rêçvanbûnDem dihat li min derbaz dibûnBiko, biko!Hezkirin cem me qedexeyeKÎ ku dixwaze xwedî bibePêvîste giranîya xwe û girarûya hember derketine bizanîbeRake, dayne, xwebikişîneNîvê rê de nemîneEvîn, hezkirin!..Hêsîr ketine, nexweşîye, helandinê, dîn û harbûnê, mirinêWan gotinan ji xwe dûr negireBerdêl pir bahaye, gelek giraneBari her şexsî gor xwestina xwe yeMirov ten guhertinEvîn ten guhertinLe hezkirin xelas nabeCîyên ku dijmin gav avitineEvîn,evînî hatine kuştinEw wendakirin, tevakirinToxim venabinPêvîste ji jehriya dora xwe paqij binBiko, biko!Lêgerîn xelas nabeYe ku bi pîvanên xwe bimineYe ku ji pîvanên civate dur keveDikare xwedî evînek rast bibe103

Birinên evînan xwîn berdidinRengên wan ji hevûdu dûr nîninJan, tezandin, êşên wan wekî hevinBi derd û kulan hin dibên, hin dinivsîninXem evîndaran dide denkirinJan wan dike niviskarj£in wan dike helbestvanJan wan dike dengbêjJan wan dike hunermendJan wan dike hêsîrJan wan dike girtîJan wan dike mrriBi êşa nava xwe ban dikinWenan, peykeran çê dikinBiko, bikoLi cem me evîn, hezkirinBerxwedanê, serhildanê dixwazeKÎ ku ban dikeSer evînîyê gotinan bilind dike.Bo ku bin baran de nemîneXwe bawerîkî pir xurt pes de kom dikeBiko, biko!Sirgun û evîn!Tenêbûn, bîyanîbûn, lêgerin, guhertinHesreta welatHevlên tîjîkirina dilên firri û talKurdên ziman nezan, kerr û lalMalbatên bi serê xwe, tenêNikarin hestên xwe bînîn ziraanLi hev paykirin bîr dibeHêdî, hêdî germayîya axa pîroz wenda dibeSirgun hestan dihelîneDil bûne çolRê lê hatine girêdanDestên koz kirî104

Kîlîta vekirine li penaberiye peyda nabeYen xwedî evîn li rêyan, dirban digerinPirên wan jî be bîryarin, tev li hevinEdî bese!Ne şerm, ne gune, ne jî qedexeBila nebin qesr li hember evînanLi welatên din qesrên zilme zû ve helişîyanPîvanên gel mirovan dixin girtîyên toranLawo min bi bawerîyê kanîya jîyanê xwedî kirBi berxwedanê herx vekirEvînan çavî kelandin, rêlan av herikandinLoma hesîyetên hezkirinan gelek zelal dibirqîyanMirov ku seri ranekeNagêşe, nabe xwedî evînXemexwaz we dest meran de digirin terinUstî xwar, kezeb şewitî neBiko, biko!Tunebûn, xela, êş, hovîtî wekî rûbera hevranLi ser welatê pîroz barîyanEncamê de jî çalekîyen xwînxwaranDil li me kirin e pola û gurçik helandinKeser û hêvî di sêpîyan de darda kirinLoma cem me evîn gelek giran bahaneYên dijminatîya evînan dikinLing li erde didin, piştê li ramanên xirab digirinJi berhemen xwe şerm nakin,RÛ reşîya xwe bi paunotan, bi toreyên xirab dixemlîninXwe xwedî maf dibîninBiko, biko!Here, here, li kolanen welêt bigereYe xwedî evîn; stembare,' bi êşe, bi hêrseTiştê heri giran, brrîndareCem me, tunebûn, jan, hovîtî û hezkirinHev re vêşartokê dîlîzin, bare me, hale me ev e!Biko, biko!105

Em ku tunebûne "bikin!" hebûnJane bikin şahî, hovitîyê bikin şarezaSuketin, xeyidandin, vegerîn hevûdu hemêz kirine''Sêpîyên xwendiqandine bibin derxunên zanîneHişkbûnê vegerînin hêşînayîyeKûdbûne vegerandine lîstîkwanîyeHestên ku qarîyan, li hevtên û vedigerinYên çilmisin can digirinDujminên evînan ji qehran dimrrinLawoji kurdan re tene mafîk heye .Xwe parastinDora me bi mar û rovîyan hatîye xemilandinKal Û pîr bi xelatên sivik hatine xapandinLoma hemû xwestin û evîn qedexeneReyên dor pêçandi tîjîne, deriyên dilan koz kirineSer hemû tiştan, cem me di civata girtî deQîymeta kesan nîne, şexs gorîyên komelanineMirov nikare bi sere xwe biryaran bideMafên şexisbûnê qedexeneYe ku bixwaze mafên xwe pêk bîneHestên xwe bixebtîne, derêcivakî dimîneHerkes dadger û dozgerineTirsa ji nav xwea vêtinê meran hêsîr digireLoma hevala hêvî wendakirine, rairineYe ku bi dil nêzik beSebeban pir rind dibîneTakakes, ferd bin bare civat û dewlet de pelixîyeîro turê pirsgirekan teqîyayeHer mirov aynika pergala azîneyaneRêvebirê Angorê nikare berpirsyarîye ji xwe dûr bigireSerokên partîyên Kurmancan mecbûrin pisporan bicivîninGor xwestina goriyan çareserîyan bibîninKesên xwedîyên pêşdîtin dikarin ber mirinan çeperan dayninAvên zindîbûyînê biherikînin106

Çima dinivîsinim?Çima dinivsînim?Çima dixwazim pênivis 11 min dûr nekeve?Nav tillîyên min de vegereÇerm li hemêzkirinê biqefileGor xwestina min be çalekî bimîneHewcêtîya min bi nivisandine heyeDema ye dora meran, meran fêmnekinBe naskiri, bi kêm zanînRabin, rûnin şîi-oveyên xelet bikinYa rind ew eMirov tenebûne re bibe rêhevalRûpelên sîs re dengkeXwestinen xwe bi tîpên res du hev de rêzkeXibirdank te zimanGotin Û xwestinan qebul dikeDema ney bîhîstîn!Çima mkov zimanê xwe biwestîneÇima di ber pûdîyan de bigerineÇima nav ava tirs de vegerineTill! alîkarên dil. û mêjoneBijang sudikevinXwe li hevûdu dûr dikinÇav jî reşikên xwe vedikinBuri xwe vedikişîninFimik fereh dibinBi rehetî hevay male dikişîninXema, êşa pişê tevlê dikin, berdidinEz hestên, xwestinen, kêmasîyên, keserên xweBi nivisandine tînim zimanGoştê be hestî gelek caranNav birvanên mircan deMezin û giran dibe107

Morîyên sîs hevûdu digûvişîn inNikarim tuya xwe daqulîn imZimanê bedena min hêdi, hêdi rê digirePênivîs 11 rûpelan digereKu gîhştin hevûdu!Xet, pisûle radimedeXibir hêdî, hêdî diherikeRêzikên rast, xwar û ewraz digireÇend kes dikarin şahîyê, kêf xweşîye binivsînin?Yan jî nav tengasîyan de, pirsgirekan deRêyên rehetbûnê bibîninDest min de ninePênivis ji min pir dûr namîneNikarim pêsîra xwe jê xelaskimBerhemên xwe bi janê dişomBi êşê zelal û serrast dikimDilê min ku rehet bûHevala hêja bi pêsîra xwe ve dikimEz Kurmancim!Rastî wekî aynikan hember min inNikarim rûyê xwe ji wan vegerin imXwe ji berpirsarîyê xelasbikimPir kes hene ku tirs û xemên xwe vêdişêrinYen ser borandî wan bi rastîyên wan dibîninWêşartin, sergirtin çareseriyê nayninNivisandin ji min re dermanê heri mezin û bibandoreHer ku dinivsînim sere min rehet dibeSince dora min vedibeTengasîya zikê min diherikeEw hîndur de xwedî hêlîneKu nenivsînim mêjîyê min de dimîneXwe tevnadePênivis we dihêjînePêşîya xwe, berê xwe dide der û diherikeNatirsim, şerm nakim108

Xwe bi xwendivanên xwe re hemraz dibmimŞerê zikê xwe deBe tixub dinivsînimîro bi hezaran kes koçberinWekî min inNav hevokên Kurdan de siren, vêşarên wan dibmimBi mûçinikê lefzan derdixînimBila ew vêşêrin!Bila ew balan bikişînin hêlên dinBila ew h pirsgirekan, rastîyan birrevinRastîyên ser grrtî pa§.îyê de bîndidinYen dijîn bi tazî bûn wan dibîninJi helmên pirsgirekan bîyanî namîninRastîyên minRastîyên civata minTengasîyên minTengasîyên civata minEşên minÊşên civata minHev re hûnandîneYêk ya din bemadeJîrtîk pir mezin pêvîsteMirov her tiştî bigire ber çavanBikeve ber dûrina hevokanPînan bigêşîne hevûduWan bide ber xwendevananDibmim, dinivsînim, seri hildidimÇav Û guçikan danadimBedelê wan tiştan tenê mayîneÇibikim, ne xeme!Rûpelên sîs guhdari û hevaltîyê dikinJi min re ew besinHer alîyî ve birçibûnan, birçîmayînan têr dikinBedena min dengê xwe digêşîne kerr û lalanHatim pelixandin, hatine pelixandin109

Tillîyên min loma bûn nivisevanLev jî helbestvanFêra mêjoy min çavîkên desten min dide şixulandinHev re berheman amade dikin, dixemlîninZanînik mezin pêvîste ku mirov îstîkrara demnî tev li hev nekeTene mayîna her all ve bikare rakeBi nivisandine seri û dile xwe rehetkeXwe ker û lalan re zimankeXwendivan jî nîvîskar fêmke!Ustu xwar nakimDestê xwe venakimSer lingên xwe meBin minnetan de nemam, namînimNivisandine ji xwe re wekî sed hevalên pir zanaŞîrik dibmimSerbixwameTama azadîye ji ava berîya bin erdkiri jî xweştireBi rehetî, be minnetîSere pênivisa xwe didim ser bkînan, xirabîyan, nerindîyanNivisandin!Hevalê mine herî zêde dost û fêmkerHevalê mine mezinLoma pê ve dibezimHevalê mine ku ji xwe re nexwestvan û nepexîlDibmim, dibîzim, dixwînim, dijîm, dinivsînimHinan xwestin dorê li min bipêçinMin û berhemen min bifetîsîninPênivsa min bifirîninRûpelên nivisandîbiçirîninDerxunê biqelişîninCanê dijî teslîm bigirinDijminên ramanan nikarin min re bikevin tekoşînêMîna dare raazîyê her ku têm dorpêç kirinZêdetir çipilan, berheman didimMirov xwedî bawer be110

Rêk rast de beBi çavên zelal temeşevan beXwestina xiraban qursanga wan de dimîneNezan û qarwan nikarin serbikevinBi kedera wenda kirine ve yek dimîninEz tirse nasnakimHember kesî seri xwar nakimBele tene me!Dem dema mineHêza bedena xwe bo berhemen xwe dişixulînimHela din ve gelek natûr imPoz mezintîye, bilindîtîyê nizan imGor xwe û xwestinen xwe dijîmKesekî ji xwe mezin û qicik nabînimXwe bi hevokan dipêçînimWekî her kesî dikenim, digîrêm, şadibimDerdikevim der veHeway daristane dikişînimBi nivisandine tilsima hevokan vêdişêrimTendurîstîya mêjo diparêzimNaxwazim efsûn xirabePênivis û rupel ji min sûkevinDestên min ji xonça zer dûr kevinBinyata nivisandine de tenê bûyîna civakîHerikandina tîpan de tenê mayîna şexsî raketîyeBi dil, bê berrû dinivsînimZengan dişixulînimDefteran hevalên herî nêzik û rêzan dibînimMêjoyên kufik girtîBê fêmkirin, pêşdaraz nêzik dibinJi nivîsandinê acizinBi hezaran Kurmanc mîna min inHezi rastîyan dikinHevalên dilinMin bîryar dabû111

Xwestina min bo dest pêkirinê bes buLi surgunê tera min hacet hene, hebûnLefz xwe bixwe de rêz dibinEz lîkolînvan im, çavdêrvan imPêvîstî Û mecburim ku binivîsînimBi rêya nivisandine xwe re rêhevalan peyda dikimQuncikên malan re hevokan rêdikimYen be xeber dixwînin û çavan vedikinDibim zimanê kerr û lalanJehrkujê dirijînim rîçîkên nezananBerdidim pesfren hevûduZanayên nezan û tirsonekan112

Xatunên GarsîyanGarisî li herema Bohtan inBi eşîren Emhî, Batî, Bervari, Goyan re cîran in ,Yen rûniştî 11 dora HerekolêLi gundan belav inErmenî, Aşuri û Kildanî ji van re kîriv inHember neyartîyê, xirabîyê, nebaşîyê desten hevûdu digirinKîrîvbûyînê rêya parêzandine, xurtbûne dibîninHeta naha jî nîvekî aşîrê rûneniştîneEw koçerinHavînê li HerekoleZivistanê li dora Mişare xwedî koninLi hereraê belavinRûniştine nizanin, digerinKu bihar hat hedî, hedî radibinEw nikarin li destan bimîninZozanên çîyay Çaçê wekî zîyareten pîroz dibîninSalên hezar û nehesed û şêştanRêvebirên tîrananLîkolînan dikin ser civata KurmancanJîrbûna qîzên eşîra GarsîyanCara yekemîn bala wan kişandRastîyên koçeranEncama lîkolîne nava wan qetandLi tirsê bi ta ketinNav rûpelên weşartî de bi sorê tarî nivisandin" Ew xatun be tirsinMîna canîyan be hevsar digerinZîn Û zengîyan qebûl nakinKurtanan ji ser xwe dawêjin"Salên hezar û nehe sed û şeştan êTîran, nîjadperestên AngorêGor armancên xwe paş ve mane113

Loma nav hêrsêdaneNekariyane, semeketine, ew nehelandineProjeyên asîmîlasyone de pas ve maneKu destê wan de wereDikarin koçerên hereme hemûyan ji hev re bixendiqîn inBer pes ve ketina nijadperstîya xweWan weki çeper dibîninLoma-bi hersê dinivsîninRûpelên xevkirî de dibêjin"Xanimên wê heremê û eşîr pir bi xwe bawer û jîrînPir vekirîye, eşkereye, bê tirs dijînKu hêrs ketin!Madên wan trrşÇavên wan histirîyên kerêGepên wan xweşxweşikLêwen wan wekî dora broşa şîrDestên wan dirganên bêderanSerên wan salên zinaranPiştên wan wekî darên spîndaranXovê, tirsê berdidin dilê mêranîLi biharê heta paîze turên şîr 11 ser milên wan>^.vrêlê de derdikevin zozananRêyên tîk û ewraz de dimeşinWekî pezkûvîyan kêf xweşinÇefilandinê, westandinê nizaninQîzên eşîra Garsîyan wekî tûştûrên payîzan inJi dune be xweberinRojên xwe nav jîyanên sivik de bi kêfê diborîninJi jîyana xwe tame digirinBi payîzokan govendan dimeşînin-Broşên şîr çengên wan deYa heri xurt û çê pêşîya beriyan deHin koçer, hin nîv koçer inJi çandine û bax û bostanan be xeberinNe cotkarin114

Bi penîre sîrîk, sorhyaz, kereng, savar, nisk û helava SêêrtêZivistanan diborîninJi xwarinên din bê xeberinQovanên bi şivikên, moUên sorximan hatine çekirinJi wan re şûnên, parazgehên broşên mastan inPêşigirtîyên mêşan inEw nikarin kemînên din dayninNizanin mêşên hinguv bi kar bîninJi pêşvaçûyina îro gelek dûrinLoma di alîyê abori de jî jar inHer li ser pîyanin û digerinHinguvên waranBerhemen bi sedan kulîlkanWeki derman dibînin, dixebtîninJi gundîyan distîninKu nexweş hebin dikin şerbet û dêv de berdidinLoma pir caran nexweşên nexweşîya şekirBin we rewşê de dimirinJi zanîna hêkîmtîyê, bijîjktîyê be xeberinPirsgirekên çavan de jî hinguv dişixulîninMirovên xwedî tengasîHemû ji hev re ji çavan dibinHer tişt diqede û ronahîye nabîninCaran bi kundiran ji bedena meran xwîne berdidinGor xwe nexweşan xelas dikinXwîna qiller digirinCane nerehet paqij dikinBo we çalekîye kundire hundir taUciriBe hewa deylin û ji piştî ve dizeliqîninBi WÎ halî xwîne dikişîninNexweşên nîv birçî, bê halKîlo, du kîlo xwîn wenda dikinÛ bê fêr, bê hal dimîninÇawên wan tari dibinSerên wan diçerixin115

Yen dora xwe nabîninKal Û pîr bûne tendûristvanAlîyekî ve jî rêvebrrina, doxtorîya şêx û melanDixwazin qencîye, rindîye bi niştecîyan bikinBi nezanbûna xwe wan mahv dikinDibin sebeb û gelekan dikujinPurelên sipî û sor dibêjinYên angorê dora derxunan û gotubêjan dikinDengên şîrovan bilind dibinBelengaz pir zêde ditirsinHevokan rêz dikin"Ew xanimên ne ter xwarEw xanimên dine nenas û nezanYen sere wan çîyan, şikeftanKu ter bixwinKu bizaninDine dihelîşîninPêwîste her dem pêşî li wan were girtinNîv birçî bimîninNav we rewşê deBi gavên xweyê bi bawer erde dihejîninQet tal Û wala namîninQey tu dibe li amê meBo ku me biqarininHin jî cêlikan tîninWek pezê reş zêde dibinBi surikê jî nayên qirkirinSedemên nexweşîyan her zivistanêBi dehan zarok li wan gundan dimirinDisan jî rîçîkên jîyanên wan nayên hişk kirinîQey Tirk û Tat tirsên xwe de bê heq in?Mêrên eşîra GarsîyanBelangaz, roj reş, darên şikestîneXebatê hez nakinTenê yên dengkirin û gerêne116

Yê heri xurt jî cem jinan be deng dimîneMirov ku bi çavên lîkolînvan sêri wan bikeFerqên zelal dibîneXatunên eşîra Garsîyan serxweneDelalên ber dilan wekî mehînan inHûbûne çîyanBiharê kî dikare li destan bii.iîneQîzên Garisan wekî girê serê nîskê bilind inBi xebat û xwebaweriyan deng didinKitanên sipî sere jinan dixemlîninWan berdidin ser millanLi kemaxên komik hestî diborininDema dimeşinBi gavên lez û bez çêbûnên xwe îşandidinDibên "em hene û erde dihejîninRstanên rengên erd û ezmanLi Cîzîra Bohtan distîninHeway zozanan li wan teBin bayê çîyayê Çelê deMîna teyran ten dîtinHestên evînîyan dipijiqîninMêrên kûdbûyî difirîn inBi rengînîyên xwe konên reş dixemilîn inKu malbatan ew be pirs, be dil zewicandinBixwe altematîfên xwe dibîninNav eşîrê de xevikî gor dilên xwe hezkiriyan peyda dikinRojan be evîn naborîninTenê bi şimaran peymanên devikî amade dibinEw xatun mirine digirin ber çavên xweBe evîn namîninSeven tari, kort û nawalan de dest û dilan digêşîninBin bare tirse de hevokan digirin û didinQevlên xwe be encam nahêlinEwdên xwe bi wî halî li civakê digirinKu cem hezkiriyên xwe werin dîtin?117

Hêvîya wane, ledan, berdan û mirinSal be evîn naborinToximên jîyane bi ava hezkirine zîl didinGor şeriyatê jî ew şucdarin!Qanun nikarin pêşîya xwestine bigirinHest wan didin ber xweDur ve dimalinLe bele rastî ew eŞeriyat be, tirsa heri mezin beNikarin pêşîya xwestinen dil û bedenan bendavan dayninBer hezkirine sînoran bikolinÇeqeçûqan vedinJin ji xwe re rêya têkilîyên weşartî dibîninGor zanîna xwe tedbîran digirinTeyr be per nafirinLawên çarde sailGir buna, balig buna xweBi şepqey şeş kuncik nîşandidinPorên xwey fîlîk di alîyekî ve badidmŞepqan pêş ve xwardikinBi rewş û çalekîyên xweQîzan re xwezgînîyan amade dikinHin jî nikarin xwe bigirinDûyên cigarêyên xwe hela evînên xwe ve berdidinAgire dile xwe bi wî halî sardikinDawîyê de bîryarê mezinên male digirinEw cîwan mecbûrin encamê qebûlkinXatun weqes çêneŞaşdibim, matmayî dimînimNaw nexweşî û tunebûne de çawa ser pîyan mane?Çîyayên Bohtan bi teybetî dermanên jîrbûne ji wan re daneDayikan piling hanîneEw bi rihikî serbilind mezinkrrineZarokên ber pêsîran ji şîr venekiri neDisan ducanî ne118

Garisî dibên"Del turru sayê neçîrwan pê nakeve"Bi gotinên dîrokîJinan şîrove dikinPerwerde, başbûn û xirabûna zarokan deDayikan berpirsîyar digirinBotî dibên "Sê gîdî bav hene li dunêYek şevê li rêya diçê tenêYek ewraz vedixwe titunêYek male datîne rex mala bavê jinê"Yen ku civata Kurmancan nasnakinDibên "Jinên we şermokin, bizdekin"Ew jin bi xwebatên xwayê giranŞermên mêrên xwayê tîral, rûniştvan, peltekî, tevizî, tirsonekXew dikinBi zanîn û nezanîn kemasîyên wan 11 hole radikinKoçerên GarsîYen bi cî, adapte bûyî, rûniştîBê şixulbûn, nîv birçî bûnSebeb fêmnedikirinRadibûn, rûdiniştin, mej dikirinDestên xwe jor ve vedikirinSalên heştêyan de, nuhtan de bin potînên leşkeran de mabûnBi emrên, xwestinen wan tazî dibûnJin û zarok dahanîyan hember wanEw jî yen seyre bûnMêran şerm dikirinBi desten kermiçî pêşîyên xwe digirtinJinan berê xwe hêlên din ve vedigerandinZarokan zilm û zilimkar nasdikirinSerieşkeran bi kifiriyan, bi qîran erd dihejandinLeşkeran re digotin" Bimeşin, peşta k!., bedena wan kalan girêdinHêllikên gêncan bemedinWan bixesînin119

Bila be toxim bimîninHûne heraûyan giredinEm ê camertîya wan bibîninKa bi doxinên xwe dikarin çend kîlon hilbigrrin?"Zilm nayên ji bîrkirinEw mêrên ku ço dixwarinQamişên wan dihatin girêdayînKu şoq derbaz kirinDora mizgeftan rûdiniştinBehsa avitina ser gund dikirinDenge kenê wan bilind dibûLi rewşa xwe fehêtnedibûnSimêlên reş û gewr rûndikirinMeranîtîya wan dest leşkeranda mabûBê deng, xwedî kene sivikBelengaz bê maf û nezanbûnXelkê, cendermeyen penc kuriş nedikirinEw nedigirtin şûna mirovanPêş ve, paş ve tandidanTayên ku bi qamişên wan ve girêdidanHer yêki bi hemû xurtbûna xwe dikişandMêranî ketibû bin linganSer wan ve diborîyanEwrên Jî qezîyen xirab û kifiriyanEw mêr hers nediketinQet li ber xwe jî nediketinLi serancan şermnedikirinMêranîya wan ew buHember jinen heqnezan dengên xwe bilind dikirinSal diborîyanToximên welatparêzîye, azadîye,-.wekhevîye heşin dibûnŞerwan car caran ji wan re dibûn mêvanDema xatunan , destgirtîyan dest diavitin çekanBiroşên şîr, stîlên penîr dan ber pînanWe demê mêr rabûn ser pîyan120

Nedixwestin wenda bikin xizmetçîyanBÛ pild pilda wan"Em we helvestê qebul nakin, naparêzinQîz şixule male, beriye, konan berdidin, terrinXanim di hela çekan ve dibezinMalên me be qîzinXwazgînî qelinden xwe dixwazinQey ew jî toreye?Bûken nû bi desten zavan digninBi tillîyên hunnekirî, bi sîngên zêr dirrevinBerên xwe didin çîyan û ji me dûr dikevmXwesî û xwezuran re naşixulinQey mêranî mirîye ku por direj rabinBi desten hevîr û sîrik tifengan hilbigirin"Bele cara peşin mere Garsî got"Em qebul nakin"Qîzan agire xelasbûne geş kirinEw dîtînen beri heşte û çaran bin erd kirinHereme de bo camertîye pîvanên nû amedekirinDîtîn, tore hatin guhertinHer ku qîz rabûnMeran ji mêranîya xwe şerm kirinXwe mecbur dîtîn tillî rakirinBi hêrsê hevok digotin;"Lawo, lawo nav me de natîye dîtinHeta îro kesî nebîhîstîyeCamêr rûnnin, jin jî şerbikin"Merên ku hezkerên rûniştina, gotûbêj kirinaBer divarên mizgeftan bûnCara yêkeraîn ji xwe fehêt bûnBelengazan çareserî jî nedîbûnNav civatê de bi kêmanî dihatin dîtinQîzan hevokên şoreşgeriye vedixwarinAzadî dimîtinJarbûna wan şexsan çibû?121

Mere Garsîyan doxinên xwe re pir çebûnGirtîyên bedenên, bin zikên jinan bûnMijarên wan, ronahîya çawên wan ew tişt bûBê jin mayîn!Qet, qet qebûl nedibûHinen wan nan nedîtinBê xwarin û nîv tazî mabûnLê bele! xwedîyên du, sê derpan bûnKurmanc dibên"Axa bi xulam êXwulam jî bi olam e"Jin bûbûn xwadimên mêranMêrên neşixulker û gervanên ber kon û malanAxayên tazî, bazirganên keda xanimanDestgirtîya Garsî bazdide xwe tev 11 teyrên azadîye dikeMêrê belengaz çawa bê jinbûne qebûl bike?Xelk kenê xwe pê dikeLi şermê, li hestên feodalTilorên jar li erdê radikeDibê "wer nabe!Ew çi edete û toreyeEz ê xwe re jine bînimQelinê keçrk din li ku bibînimQÎZ Û xwang jî tunin ku berdêl werin dayînNext pir giraninÇarde xwarik, zêrên zer û pence beraninNe kare, ne erdeEz ê beranberiye ji ku derxînimBînim û bidim"Belengaz re ew xurtbûn nineNikare bîryara rêya azadîye bideRoj diborinMer civatên xwe de xeber didinNîkaş direj û ferex dibinDifikrin, difikrin!..122

Ji xwestinen, armancên jinan ditirsinBo malbatên KurmancBo koçer û nîv koçeran salane hatina heri mezinZarok û pezeNexweşîyan ku ew qirkirinXwedî li çokan dikevinDen Û birçîbûn li wan dur nasekininBe ewletîya sosyal roj derbaz dibinEw be parastininMêvanen wan, teyrên çîyan dihatin û diçûnCaran kal û pîr û şervanên azadîyê pevdiçinKurmanc ji wenda kirine ditirsinDîrok bi rastîyan nay zanînLoma bin bandora hêstên jar de dimîninXwarina kêm de jî şîrîkatî hebûMêvanê ku konê de, deri de ket hundirBo koçeran giranbaha buZarok û baligan ji teyrên azadîyê re raman digirtinHîn dibûnXatunên Garsîyan jêhatî û çêbûnBeriya teyran, tarîya sibê de ji xewê radibûnBar giranbûnZarok dahanîyan, girdikirinNîvî nexweşîyan de wenda dikirinYen ku mezin kirinSalên dawî de bo azadîye xelat kirinSal diboriyan, guherandinan kon vedigirtinMeran hedî, hedî li xwastekên xwe şerm kirinJinan ji wan re digotin"Fêhête, şerme rabinBese, ber diwarên mizgeftê rûnnen inEm gîştî bi hevrabinNe arteş, ne mal be jin ser pîya namînin^Zêde û xurt nabinToxim dirizên zîl nadin123

Heta naha me rext û çek negtrtinHûn jî li ber agire sor rûniştvaninPal didin, ranabinWe ji xwe re nedît, tiralinLoma em xelas nabinIro em dozwaninNebêjin "jinen me wekî keran inTiştekî nizan in"Em li yek kanîye avê digirinSalên me bi şixul diborinHun be xeminRoj diborin em li hestên, nirxen merîtîye dûr dimîninÇavên xwe vekinMe tene bi doxinê, bi kedê, bişixul şîrove mekinEm ê bi pêşketin û serkeftinên xwe we biqarînin, hers bikinJîrbûna, xebatkarîya, berhem dayîna meWe deme bi destê me te dîtîn û nîşandinKu pevçûnan de, êrîşan de, li hev xwistine deMe ku deng bilindkirin, trîlîlî kişandinHûne cîye rûnîştî li xwe şerm bikinSerên ber de hatine berdan, rabikinEm ê ji vir şûn ve we provake bikinAncaq bi vî halî hûn dikarin turên tevizandine ji xwe durkinHun biwên, newên em xwedî bîryarinJi we re serleşkerinGotin Û xwestinen me diborinEmirên me awazên we dibirrinLezbikin, rabin dereng nemîninHûn bi kefa xwe neDixwazin rabin, dixwazin di kuncikên konan de pal bidinKeda me wenda nabeJi îro şûn ve bi awaza me belav dibeEm bixwe peywirdarên xwe ne"Min ew xatunên eşîra Garsîyan dîtinWekî tofan û îsotin124

Mêrên kevneperest ew wekî neyar didîtinBi salan bû ku keda wan dimîtinNedixwestin xadiman wendakinRastek gelek vekiriyeCivat bi xwestinen xanimên çelengBi çalekîyên dayikan xelas dibeLoma xatuna GarsîyanBi şoretîyên xweBi çêbûna xweBi be tirsbûna xweLêkolînvanên, civaknasên dagirkeran ditirsîneEw teybetîyen xanimên GarsîyanineLikolînvanên dagirkeran hevl didinNav rûpelên wêşartî de dinivsîninNaxwazin bawerkinLoma matmayî dimîninÇavikên dolabên hesin deNûvedanên xwe vedişerîninBawerîya min bi xatunan têEw ê mêrên gêj, neçar, bê zirav, tirsonekBê behrem, bê deng, bê refleksMêvanên ber kon û divaran, meşvanê kolanan bînin rê, rakinDû xwe ve çalekvankinîro jin bi xwastekên, armancên xwe wan ditirsîn inEw mêr wekî şêrên serê kelakan inHûndire wan de tiştik nîneVala ne, talinDûr ve bi heybet, bi hêz xwûya dikinMêr hedî, hedî hedê xwe dibîninGiranîya xwe ber çavan de diborîninXatun dil hesinin, xwasin, bi rêz û hûrmetinMerdinî zîrekinNav fîstanên Cizîrê de pir xweşikinBi ahengeki balkêş dimeşin, ya rast heq dikinîro mêr simelên xwe dimalêsin, bijangan badidin125

Çawen girtî bel dikin, lê belê ditirsinNikarin wekî berê nezikbinXanim bi destên wan nakevinLoma bi tirsê dûr ve sêrdikinXatuna geştî xwedî rê yeWekî berê furotin nemayeMêrê feqîr xwedîye derdê giraneDevên wan bê tam maneîro xanim xwedîyên bin û ser doxinanMêr bê xadim manAx, ax derdê giran!Xela, qirbûn ketîye herema BohtanSimel qeytan be yarineBedenen jinen wan re weki av û nanineXatunên Garisan ji pas ve jininBi sekinandinên xwe, bi meşên xweKezebên neyaran diqetîninWan bin bandora xwe de deylinBi ewrên dostbûyînê û neyartîye dinerinDijminan ditirsîn inQesî zanabûna xweRewşa merên Garisî vekirî dibîninÇand hedî, hedî hat guhertinMêr li xwe, li dora xwe şerm dikinXwestekên bedenan vedişerinBi zanebûn xew dikinBe xwestin be deng dimîninBi dizikan çavên xwedî xwastekLi qîzan digerininCaran hember qelin jî kesî nabîninNikan wekî berê bi rehetî xwe re xwadiman bibîninQîzên xwe berdêlkin, bidinXwe re yen pazde sail bigirinBixwazin, nexwazin bin bandora pîvanên rojane de dimîninJin xwestekvan û şervanin126

Lawo hinekî bixwazeLawo tu dehe salîyîLi serborinên min be xeberiJi jîyana gund pu- bîyanîyîCaran ez behsa tiştan dikimTu tera xwe dikenîXwedîyê leq û henganîTenê jîyana xwe dibînîDem, deman pir zêde tengîTe ku têlêvîzyonê de jîyana welatên feqîr dîtKele gîrî û xemgîri dibîLawo dewlemendî, ter xwarinFeqîrî û birçî mayîn rastîyên cîhanê neBo alikariyê pêvîste mrrov dest bavêjeRewşa dinê ew eHin dixwin, hin sêrdikinYen ku naxwazin xirabîyan bibîninRûyên xwe hêlên din ve vedigerîninMirov bi xemgîriye çareserîyan peydanakeBirêkxistinbûn pêwîsteLawo alîyekî ve hezi jîyana gund dikeHêla din ve dengê ken û hengan radikêEz ê zaroktîya xwe û ya te bînîm hember hevûduKa ji vir şûn ve tuyê çi bikî?Li gundekî Qoçgîrî yêKu pişta xwe daye çîyay Çengelî yeBerê xwe daye purên lîçê û çemê MatîyeLi bin kendekî berrojNav bîna gîyayên kadîn û anixêBin vîzîna bayê sayîGor Elevîyan di rojekî herî pîroz deMeha adarê û heft mala mezin deLi deşta Çîman ê127

Bûme nevîya yekemina maleDawîya êşa sê rojan hatime dinêDora gund bi gazan, çîyan, nawal û gelîyan hatibû hunandinTenê bi darên mazî, merx, qewax û bîyan jî xemilandinLi hember çîyayê Arçaylan, SedqazîBin de Tay Gurt, Tay Hember, Nawala Şor, Tay PurQum ji axê vediqetîya hû re hûrPure pişta Çomeldînê destê kalê sipî girtibûBo rê danê nivîs bûbûXwarê ve mezra û deşta seydanHêla çepê ve Pozê Qafirê, Zevîya FillanSiretax, Nawala Çixê, Hopik, Kortik, Deşta MezelanArî bi poz bilindîya xwe şûn girtîye ser hemûyanEw hikimdarê nawalanGundê minEvîna şevên minMêvanê xewnên minRonahîya cîhana minHesreta dilê minZivistanê bi berfêBaharê bi hêşînayîyêHavîne bi rengên zêrîn dihat xemilandinSer destê rastê deşta Mînakê û çîyayê QalinparêBin lingan de xewik kûr de bûDeşta xorim û nawala EkregêHeta Berwarê Gûzan laserê kevir dibarandinHeywanên kûvî dûr ve dimanYên kedî dixendiqandinQalinpar şûna pezên kûvî bûMeha gulanê yelxîyên hespan lê mêvan dibûnTêra hemûyan çêre hebûLoma hesp û cangeyên têr xwar har di bûnJi kendan û kortan çavîyên avê tijîbûnGundîyan tiştik, dendikik jî daynebûnDaristan tunyîbûn128

Berhemen xwezayî tenê merx û darmazî bûnNav şilli ye de toximên merxan û beri xwarê ve gildori dibûnBiharê kendên mînakê bi gîyayên dirriyan dixemilîyanEm bi hêvîya çêbûna wan dimanDema ew digêşîyanBroşên me desten me deEm li kendan dibûnê mêvanDeşt û berwarên hêla Koxpînigê, HeramêBi bîna gîyayên derman û ribbêsanDûr ve bala me dikişandinDîmenên pir xweş nîşan didanEm bi se'etan nav de dimanMe xwe gildori dikir û digeriyanBi xwestin venediqetîyanGor me ew bu jîyanMexela gan û nîşangê dest avitibûn histuyê qalinparêBo derbazbûna, çûyîna gundên fiUanNîşangê da rê didanRêwî bi kilamên heremê derbaz dibûn, diçûnKelemên, çereyên bizinan rê digirtinMirovan bi destan, bi daran pel û sax tandidanGazik rûniştgaha seydê heri mezinXorim jî şûna tirbanSeyd Heydê pezkûvî xew didîtinSorxacên male derdixistinPezkûvî hîn bûbûnHer roj bixwe berê xwe didan gundDiketin rêz û ber jêr ve dihatinSeyd Heydê bi tillîyên xwe ew timar dikrinKu wan sir dan, gahan tal kirinBixwe ari poz ve re diketinHela kortê de derdiketinGundîyan ew şîr dayinJÎ sira, pîrozbûna ocax de didîtinFeqîrên gund seyd bun129

Ji ocaxa Şarikê Şiwan hatibûnGund û gund digerîyanBi çiralixa talîban dijîyanKarê wan ew bûWarîdateke din tunebûÇelçavî 11 zozana Çengelî ye xwedî cîh bûbûElevîyan re pîrozgeyek mezin bûHer sale meha mezelan deNiştecîyên dora çîyeGor pêymana nav xweQurbanên, zirfetên, helavên,Bulxir û ranê xwe amade dikirinGundî û gundî digêhiştin hevûduBi baweryek mezinKendên çîyê jor ve gav dikirinHeta ku digêştin pozê koçêTava sibê davêt piştêXwêdana kezîyan şar û nermen re dizeliqîyaHûrik, hûrik diherîkîyaGûzikên mêran şil dibûnYên pêşîya koça serlêdanan bi sivikî radibûnGotinên devên qefilî kilamên gelerî bûnKu geştin dora zîyaretê rûyên xwe pêdixistinKevir û xwelî dihatin paçî kirinZarokan nîyazên olê ji ber dikirinDigotin xwelî teberike û dixwarinHin ku rehetbûnBare qefilandinê avitinBîna xwe vekirinMêran kêr li keviran re dikirinBo şerjê kirina heywanan ew dihatin tûj kirinYêge tunînebûnNaw xezaye de pirsgirekan re çareseri hebûnCameran xurt buna xwe nişan didanÇerm bi girmikan li goşt vedikirin130

Pez dugurandinJinan zirfeyên tamxweşî hûre hûr vediqetandinLi hevûdu, malbimal belavdikirinSerê şexsan parçekek didanHeta ku loqme xelas dibûnBêjing bin çengê jinan de dimanHestên yêkbûne, parvakirine mêjî avdidanBina qilere ji kesi nedihatRoja pêşin hemûyan serê xwe dişuştinBi paqijî diçûn ber pirozgehanYên ku nîyaz belav dikirinYen ku digirtin ew paçî dikirinHêdika li heniya xwe dixwistinHêdi, hêdî dixwarinJîyanik şîrîkatî û hevgirtî hebûPevçûn tunîne bûHer tişt dihat parva kirinHinan nedixwar, hinan sêmedikirDewlemend û feqîr tunîne bûnHemû halê hev de bûnBi daran stîlên goşt tevdidanPaşê bi tillîyan yêk û yêk zîyaretvanan re didanHimik dihat pay kirinHer tiştî de şîrikatî pivan bûKes ji kesi derbaz nedibûBilxirê têr rûnHelava şirînNav sînîyên sifur de kevçi dibûnMirovan alîyeki ve dengdikirin, hêlekîve dixwarinXwezî bi wan rojanîro li kuyê ew hevgirtin?Zarokan nedikariyan tîkanGoşt û hestîyan ji hev bikin, bicûhÊrişi hevûdu dikirinXwarin ji dest hev digirtin û direvîyan131

Belengazan bi mehan rûyê goşt nedidîyanDora pirozgehan, yen ji hev suketi, xeyidi li hev danîyanDil firri, xeyidi nedimanZiyaret cîyên aşitîye bûnTillîyên bîyaniyan nav jiyanên me de tunînebûnRûsipî û seyd bûbûn darizwanCejnên ElevîyanSerlêdana ziyeretanHewakî mîstikî belav dikirMirov mest dibûnEm zarok temaşewanbûnQey tiştên nivisi hebûnBi dengên, gotinên mezinan fêr dibûnSeba me purrên Çengeliyê pîroz bûnLoma ji bilindîya xwe zêdetir ber çawên me girtir dibûnTenê pezkûvî hildikişiyanMirovan ji xwe re ew egiti nedidîtîyanJi tiran, kendalan ditirsiyanGor baweriya Eleviyan gunebûSer ciyên piroz ger nedibûKê dikariya pêlê bike?Sere xwe re belan, pirsgirekan vekeYe ku wan tirran de bikeveewê dê biqelêşeDibe sed tikeNiştecîyên dora çîyeHezar û nehe sed û bîst û yêkan deLi ber qirkirina çeteyên Lazan û mifrezeyên OsmanîyanRevîbûn ketibûn wan zivinganHinan xwe paş wan purran de veşartibûnJi berikên kuştinê parêsti bûnJi hêsîrtîye, pehşandine, mirine dûr mabûnPurrên binî me zarokan re bo wêşartokanŞûnên xewkirine bûnPurrên sipî jor de gildorî dibûnJi tirsê em zêde nêzik nediçûn132

Toza pur, xweliya sor û gewr di singe hev de mabûnMe nav de gevz di deDi nav nênîkan de bi wan tiji dibûnZarokan kime, çrr dîlîstinDengê bayê xurt dibîhîstinQîrînîya, banga mezinan nedihat bîhîstinEm bi hemû zexmîya xwe dibezîyanMe kulmên xwelîye digirtinHer hêlê ve di^an ber beBo xwe parastine paşve jî diweşandinKu çav tîjî dibûnWê demê histêr û êş hev re heval bûnGor zarokên îro em pir azad bûnYa heri pêvîst kêf xweş û dev geşbûnMezin bi ibadetê, îtîqatê alakadar dibûnDeşta zîyaretê hemû hev re ya me bûWê demê bo me zarokan hûkmê zatî hebûHeywanên kûvî bi dengên me dûrdiketinÇêlikên xwe ji mîhvanan diparastinGor hestên xwe ew vêdişartinDeşta çiye tal bûTêra heyvanan çêre hebûTama toraqê ji me re weki hinguv bûDora êvarê serlêdanan tişt didan hevûduRabûnê re xwe amade dikirinXwatir ji hev dihat xwestinGundi bi dilekî rehetBi serekî sivikBi psikolojiyek xurt jor de dadiketinBi niyazan badiketinNav hev de dikeniyanHirehîq diteqîyanLeq bi hevûdu dikirinGiran! ji hev re yek digirtin, dibirinKilamên xweş digotin133

Law û qizan hewa davêtinNedikariyan cilweyên xwe vêşêrininEw herdem çavan li der û dorên xwe digerininDema ziyaretkar digêştin gundanMezinan bi niyazan dest didan zirzeyên deriyanŞêmug paçî dikirin û wer gav davêtin malanRûdiniştin li ber rojinganBina xwe vedikirinQala rojê û mirovên din dikirinBûk û qizan dest davêtin nivinanCî radixistki, doşeg rast dikirinZarokan bi kincan xwe, xwe davêtin ser wanCi de, nişkê ve, xewa kur re .silav didanXatunan doşegên kal û pîran rêdixistin, vedigeriyanBedenen qefili be hal dimanJinan tariya sibe de, beriya tavê sere xwe li balifan radikirinDeriyen kozkiri bi niyazan vedikirinMezine wan, xwerxwazên wan hiv û roj bunRûyên xwe hela hive re vedigerandinSer Û çavên xwe dişuştinBerjûrî, lavelav dikirinBixwe Ûxwe re dendikirinAlikari, rindbûn dixwestin"Hiva zeri tu zarokên me biparêzîLingê wan li kevir nekeviDile me neêşînîKesi di nav xelayê de nehêlînîPêşi bide xelkê, der û ciranan paşê ji bide meHeqo tu civate biparêzi" digotinGundi xwedi bawer bunBinyata, rîçîkên baweriya wan ji beriya sed salan mabûnGor wan ro, hiv, agir dijmine xirabîyebûHemi pîsîtî bi agir dişewitiyanCihan û mirov paqij dimanBaweriyên din nasnedikirin134

Ji wan gelek dur bunDaren mezin, kevtrên gir, çiyayên bilindÇavîyên avê piroz û yêzdanî bûnPaç qîşdikirin, li daran girêdidanXwestinen xwe dianîn zimanBi wan bawerîyan tenduristiya xwe diparastinBedenen xwe ji timarxwanan dur dixistinEm zarok ji bergirtiyên wan bunMe ziyaret paçi dikirinRûyên xwe bi wan re dikirinEw di nav we etmosferê de ji dine be xeberbûnNedizanîyan, teknoloji nasnedikirinNav tunebûnê de dem diborandinBi rûnên xwe diqewiriyanLe kef xweş bunGili Û gazinde nedikirinPsikolog Û pisikiyatr ji wan re lazim nedibûnPirozgeh doktorên heri pispor û ciyên rehetbûne, deşarjê bûnBani Xizu-ê Kal dikirinDile xwe yen rehet hela tavê ve diçerixandinAlikari dixwestinZivistanan jiyanjn gtrti nav malên nîv erd de diboriyanBi çirokan şev dixemilandinCiran li malên hevûdu digeriyanXatunan xonçe datiniyan li ber mêvananKal Û piran hevok dihûnandinMeha gulanê ve şixul zêde dibûRoj dervayi male diboriyanMeran çayir didan ber tirpananHemûyan ji hev re ce û genim bi dasan diçinîyanNeziki du meheyên havînêLi kend û zevîyan digeriyan - iWeqes şixul, weqes ked zêde tiştik jê nedihatKadîn û anbar tîji nedibûnJîyan bi çîyan, bi gaz û duran dorkiri bû135

Ji şerên cihanê, ji nexweşiyen salim, ji pirsgirekên dinêDûr û bê xeber bûnGur û hirç ku neketana nav pêzRovî ku êrîşnekirina koxikan, pungalanEw ku bê alif nemanaBerf ku zû rabûnaRê û dûr rojekê ji pêş ve vebûnaNameyên, xeberên karkerên koçberî bihatanaMangan golik, bizinan kar, mîyan berx ji ber xwe neavitanaFuriyên xwe dixwarinBi toraqa zaha û kufik girtî zivistan derbaz dikirinFêrikan ku dest bi hêkan kirinWan pungal zêde dikirinJinan hêk nedidan zarokanJi bo mêvanan û rojên teybetî kom dikirinKu dilên Kebanîyan bixwestanaCar caran ji bo me û mêhvanan qeyxaneyên çeqer û zer dipatinKêf dibû ya me zarokanBi tilliyên şewiti nanê selê li sobê dipêçîyanXwang û dayikanEw sar nedihat xwarinDibû zik êş, be tam dimaMe nanên helm berdayi di dest hev de direwandinBina wan radi buYe ku nan ketiye dest dora xwonçê bi cih di buToraqa xweş û mnê şorBi tillîyên dayikan nav nîn de rêz dibûnRun dUieliyaBi rastî tam pir xweş dibûnDeşta bin çîyayê çengelîyê dinê ya me bûMe pari zû, zû dicûyanBi lez daduqulandinÇaya germ jî pudî dişevitandinJanên didanan ji me re ne xembûnÇavên me de histêr dibarandin136

Loxme gevrîye de gildori dibûnKê dest, kê dev paqijdikirinPeşên fîstanan me re peşgirtî dikirinBo funikên kanibûyîHucikên kincan weki destmalê dihatin xebitandinDi nav sermayê de em dicemidiyanCulm mina kurmê erde xwe berdidaSer lêwan weki qaşikê gûzê dibirqiyaSibe de ser herxan, keviya kurm û kanîyan dest û rû dişuştinHeway sar henîyên vekiri dimalêstinCaran me ranedigirt û em dileriziyanYen hur hela male ve dibeziyanSer zibil û nav serguyan de bazdidanQirş Û qal kaniyên nexweşîye nebûnKaren dayikan pir zêde bunWan êvaran rûyê me diditinMe tişt ji desten hevûdu direwandinJi ber hev direviyanCar caran derdiketinê pozikanKu dem zivistan bunaMe xwe jor de, kend de berdi daXijdibûne, digeştinê nîvê zevîyanFîstanên meyên pîne kiriGoreyên meyên belek û veçinandiDerpeyên heta gûzikanBi bendan hatibûn doxin kiriLastîkên reş nav berfê de dimanJi germayîya bedenên meDihelîya tozika niv cemidiAva qerissi tillî sor dikirinJanê davêt dilanJi tu-san em vedigeriyan malanMe xwe davdişand li ber deriyanSitiya male dapir buQijiniya we radibû137

Derê bêderê bi hersê koz dikirBêjinga nan li ber me radikirDigot ha digot"Hun deriyan ci nadinEw ode germ nabinEz ê deriyê paşî rakim bavêjim bêderêHemû ji hev re bila xelas bibim ji kederêZimanê min ter buHun gotinan fêm nakinEz nizanim dest we de sere xwe bigirim ku ve herim?'Evaran bi lez û bez em diketinê nav ciyanMe serraxa xwe ji ser xwe ve vedUcişandinJi tirsa dapirê be deng dimanDapîrê car caran bi daran êrişî ser me dikirŞerqiniya çoyan dihatÇend roj diboriyan, lîstîkê ji nû ve dest pêdikirCar caran dora germayiya rojingêNav bina helma pişurigêCar caran di ber sobê de diciviyanMe lingên xwe direj dikirinGerme helmên şilbûne radikirinZarokan sedemê jana bedenê de baz didanTillikên pozên me weki şillanên payîzê reng didanBala xelkê dikişandinJi fimikan ji avên zelal diherikiyanMezinan bi me nedikariyanBav çûbûn bajarên bîyanîXelkêre bûbûn şixulvanJin tenê 11 gi^d mabûnLoma pir zû hêrs dibûnCaran bi hêrsa tenebûnê êrîşî me dikirinGelek rehet mina çiran vêdiketinEm be deng dibûnSibe de bi tirse ci de radibûnZivistanê teyr û çûçikên belangaz birçî diman138

Loma diçûn ser zibil û serguyanBi niqilan rix vedidanLi tenek genim an ji li cêhe digeriyanJi tirsan difuiyan û sip, sip ji pas ve vedigeriyanBi hêviya terbûne dizivriyanLawo tu dizani zivistanan listika me ya heri mezin ci bu?Nêçirvanîya çûçikan bûMala me qonaxik mezinCar deri hebûnMe deriyê mezin vedikirGenim davêt erde û xwe pas deri de xef dikirGelek balkêş her tişt vêdişartLi wan dipiyanEw bin sermaya sar de bi êşa birçibûne dimanDifiriyan, xwe davêtin malanEm derdiketin di taldan deMe ku deri ci didaDenge çûçikan û qiriniya me li hev diqelibiyaTirsa mirine ronahi didaÇûçik difiriyanLi kevîyên hustinan diketinBo xelasbûne rê nedîtinMe derî û cam vekiri nedihiştinBe listik, be bez nediboriya zivistanEm dibûn neçirvanMe ew pêdigirtinCaran desten me de difiriyan û direviyanDilên wan bi tirse davêtinNav jiyana xwezayi de guney me bi wan nedihatHinan serên çûçikan jêdikkinMe ji lez û bez ew purt dikirinCar caran çerm ji perran re yek radikirinZik diqelişandinRovî û kezeb derdixistinDavêtin ser soba sor bûyî139

Bi keyfik xweş dipatinHeta ku ew dipijiyanÇilekan avên tame berdidanMe tu dadiqulandinHinan ew nav run da diqewrandinDapirê ku çalakîya me ferq dikirBi denge pevçûnê hers diketBi hemû zexmîya xwe bang dikir"Nekevin ber guneyên wanPênegirin, nekujinGuneye, guneye"Ke guhdariya we dikirWe deme xwastekan tixub û qedexe nasnedikirinCaran em dibûn dizê maleMe gûz dixwarinQaşik sobê da dişewitandinDapir şahbanu ya male buPostê toraqê, kulinga mn, çala patêsanTurê gûzan, turikên kak û çiranTekneya nan û pofikanAmbara ard û bilxurGor pivanên xwe tîjî dikirinDerîyê xwaniji bi zirzê koz dikirEmbara koz kirîAnaxtara ser futê û bin peştemalê de darda kirîDapîra rewş fêmnekirîBi xesisiyê, tematîyê nav kirîXwestinen me gor we zêde bûnJi tixuban derbaz dibûnMe ji zarokên male xwe re sazûman çêkixMe H pirîkê dipiyanEw ku ÇÛ kadînê û êxirMe gazi hevûdu dikirMetik nav me de ya heri mezin buSerêkê rêkxistina me bû140

We tişt digirtinEm hev re direviyanDûçûne bine zeviyanDapîrê nedizaniya çal çawa tal dibin?Zarok bi kîjan tame qax û çîran dixwinGundîyan digotin"Diz ye male beGa di rojuigê de derdikeve"Rastî ji wele yeLi gundan tengasi, tunine bun hebûPariyên xweş yen mêhvanan bûnE!. Dapir mezina maleLi kemasiyan ew berpirsîyar bûSerkevtin dixwest, bêzar nedibûSeba ku bereketa male xelas nebePace ser tekna nan bi nave Xizk radikir û dalîninDeri bi niyazan vedikir û dipul deCaran ji parçek nan davêt ber kûtiXêra me derdixist bi wi haliTûrê goştê zaha stunê ve dardixistHêdi, hêdi derdixistGor we xêr û bereketa male Xizirê kal dideKom Û kuflet be xwarin nedimaWi dîrligê me xwke nedikirLoma xerabi, nepaki neziki male nedibûnBi xweşiyê zivistan derbaz dibûnHer ku diçû ber kulingê û ambarêNiyaz we re alikar bun"Kêm nebe, zêde bibeXizirê kal çavê te U ser mebeMe nav tuninebûnê, xelayê de nehêleKes bi birçibûne ron neborine"Ew h gundikî çîyê û bargiranBerpirsîyarê sêz de gevirîyanSermaya zivistanê de mal û melal bi tiştên kadînê têrdikirin141

Qevaq û bi qirdikirinEm ji wan re yek diçûn yabanêMe sax didan hevûduBarên piştê datiniyan tenişta werisanJin Û meran pişt digûtinMe hin sax erde de dikişandinTilliyên meyên be lepikDesten meyên qillêrLi moUên sar dipêçiyanHer ku me gav davêtBerf li dora me dipijiqiyaSaiyê desten me dizeliqandinMezin û qicikan bi dasan dar rêş dikirinSoyme datiniyan aliyeki û diqelişandinBu-êş ser kutikan bi cih dikkinBi dasan hur, hur jêdikirinBi birêşan, bi xezalên daran heywan niv ter dibûnMeha adarê de hestiyên wan dihatin bijartinGelek jar bunCem me zivistan pir dirêjbûnBo ku ji berfê xelasbibin dapirê roj dihejmartinJinan axur û gom paqij dikiiinHeta ku rojên adarê derdiketinPezê reş dibirin nav qoriyanBizinan bi tama xwarinê hevl didanDigêştin serên kelemanEw berdidan ser dizên çulîyanBerf ku zêde bari hemû ji hev re di mal de dimanJin dibûn av kişandvanAv hildigirtin bi beroşanNaxir û pez di mal de avdidanDema ku be qirkirin mal û melal derdixistin çêrêMin li ser lingeki bazdidaBi desten xwe giya mt dikirDida berxikan142

Deşt û çayir yên rae bûnHêşînayi roj bi roj dirêj dibûBo gîyayên, xwarine diçûne deştêMe bi kêran pincar ji bini ve dibiriyanBi pijikan erd dikolandPîvok, belgizar, xîlok, gizêr yên mebûnEm gelek azad bûnHer ku erdê rengên xweşik li xwe dikkMe bi hemû hezkirinan xwe sêr dikirErd dibû bûka nav nermayanWeki kakil kuliUc digêşiyanBi bayê hûnik pel diweşîyanEm bi tûrikan diçûnê kerenganMe şîrê wan berdidan naV tasanWelê topdikir cumê beniştanQeftên tirşikê didan hevûdu qîz û lawanDixwarin, dixwarin têr nedibûn ji tamanPir zêde kenê min dihatDora devan digirte rengê kevzerikanKeskê tarî û niv çeqer çayir dixemlandinMe ji pivokan tacên seran dihûnandinDora sipingan ku hat refên zarokan xwe dixemlandinEm dibûn serlêdanên zeviyanPijik desten me deMe erd dikolandinPêşên fîstanan ji sipingan tiji dibûnBo ku qeft nekevinSerên pêşan ber piştê re vedigerandinEm diketin pêşbirkêKu dema vegere hat, diketinê rêDiçûnê ber herxêBi ava zelal xweli, kurm û siping li hevûdu dûr dikirinKu dema xwarine hatXwe li sipingan werdikirinNav nanê sêlê de rêz dikirin143

Me gezên mezin diqetandinDanan re ew qatiqên me bunPincarê xweşilandi û gûvişandîDapîrê nav run de bi pîvazê re yêk diqewirandinBi kevçîyê dar verdigerandinBerdidan nav siniya baxirRune qehveyi û mast ser de digerandinSêz de kesiji hev re pariyên nîn lê dipêçîyan û radikirinKu ter bûnêDiketine du karik û berxikanMe xwe berdidan kendanŞiwantiya we demeEv tama xweş min li derikekî din neditGundê me bi çîyan, bi gazan û nawalan dorpêç bûMirov bi hestên hezkirine tiji di buLi jîyanê su nediketDil Û çav ter bunJi nijad perestiye, hestên bin destiyeBe xeber û dûr mabûmDeşta gund de min singe xwe vedi kirXwe teslimi bayê zozanan dikirEm di kefsinga xwezayê de bunEw diziya, em ji pê ter di bunPez tera xwe diçêrîyaÇiçik tiji sir dibûnKêm, zêde gundi weki hev bunMi meha reşemiye, gucugê de dizyanBizin heta dawiya avrêlê dimanRojeki ez û metika xweEm ber pez bunDema zayina bizina kolik buWe bi êşê, jane xwe berdida erde û radi buEz ji birçîyê hûkirinê bumMin bi çavên xwe di û bi mereqî temaşe dikirBe xeber, bi nezani ew aciz kir144

Dersik mezin da minBer bumyan de buJi şûna xwe rabûBer kevire gevr mexel buNalina we dihatMin rewş fêmkirBizina kolikji weld mirovan şerm dikirJi şûna xwe ranebûmNêzikê we nebûmEw dinalîyaDilê min dişevitîyaBizina kolik ber zayine de buJan dihat û diçûEz ji nav şabûne deHêvîya karikê mabûmNalînê dom dikirSere karikê xwiya kirKarika belek ku ket erdeBizinê êşa buruyan bir kirKarika xwe alist, alist paqij kirBo parastine seri dore dikirKesi, tiştek nêziki xwe nekirMin karik girt paşila xweBerê xwe da nawalêJi kendê bin malan ve derketimBeriya pez geştim maleMizgini da dapirêWe bizina kolik dûtHemi ji hev re kiloyek furi derketBiroşek ava germ û kepeg da bizinêDixwest ku ev germ bibeSir nekişe, karik ji ter beSeven tari fîtik û lanbe ya gaze di dest me deDiçûnê serlêdana avisanLi mangan dipiyan145

Ku mirovan dest navitinaGolik dixendiqiyanNav lingên ga û katire de dimanXwaniyên me bi qazê ronahi dibûnPayizê bi kodikan dihatin girtinŞev nav bina we de diboriyanMezinan ew bi çirokan dixemlandinEncama wan çirokanEm ji gur, hirç, mar û xortlaxan ditu-siyanEvaran zarokan nedikarin ku bi tena sere xwe herin ber deriyanNav li me diqetiyanPas xwaniyan, ser serguyan, dora zibil û rixê kenef bunMezin li zarokan dipiyanYen ku xwestina xwe dihanin ci hêdika xwe dihejandinDilopên paşiye ji erde ve dişandinBi lez, bi revik heval tirsBedenen xwe mal ve hildikişandinCaran me kurm dixwistinWan hundirê me de her tişt dimitinEra bi rengên çexer û sis dihiştinR lyê çilmisi hebûna wan nişan didanGundiyan dermanê kurraên roviyan nedizanîyanMe xwarin dicû, zik dihêrandin"Wan jî dixwarinEv di zik de mezin dibûnEra be xeber karvanê wan bunM'3 re yek digeriyanBarên me bunHavinekê min cûtik existinHember dirêjiya wan matmayi mamJi wan tirsiyamGor jiyana gund ew ji me re bîyanî nebûnEra zarok avisên kurmikan bunSeven vekiriHiv di bu weki sênîya ji hêkan146

Me sere xwe bervî der dirêj dikirDelaliya xwezayîyê teraaşe dikirCikên ezraanan hevalên me bunMe ew dihejmartinHeta sibe wenda nedibûnBin şewla wan deKilam û çirokên dirêj ji ber dikirinDapirê yek û yek nave çikan dihejmartinWe hûner û zanîna xwe nişan didaEm hêviya deng kirina we dimanMe gotinen we bi xwastekek mezin guhdari dikirinÇavên xwe le nedigirtin"Qiza min li rûyê dine her miroveki çikik xwe heyeKu rairov rairin çik xij dibin, dikevinEw dengên ku tenDengên bûyên cindikan inEw ji weke rairovan inKu tariya şevan de hûn geriyanWe ku ser şêraugan de baz deMal ve be, deri ve beHun be niyaz gav nevêjinTiştekî ku mirov jinin, der ve raavêjinBe niyaz mîzê bermedinKu tişt li cindi û pêrîyan bikevinEw ku hers kevinHun kud dibinSeba xweşbûna we era nikarin meleman bibinin"Dapîrê bi ditinên, ramanên ne rojana em ditirsandinJi tirsên me be xeber buWeqes raman we re tuninebûEncam hesab nedikirinEm ji olên, baweriyên din be xeber bunMeha gucigê de gurên birçî mayîDadiketin gundanMêvanên be dawet bun147

Bi şevla hive me dora xwe dibîniyaBerfa ceraed girtiWeki perda sinamê dibirqiyaGur li pez, li xwarine digeriyanBi jana birçibûne hevl didanKûtiyên ber malan direvandinBi komeki, jic hev re ew diqelişandinMirov biketina dest wanBi xweşî xelasnedi bunHer sê hêlê ve gundê rae dor nawal buHer zivistanê tipiyan re digirtinYen ku ji raalan dur ketinaBe qeda, be bela venedigeriyanZivistaneke zehraet, zê de berfGuran ji gundê Cogi ye Gula din xwari bunMh-ovên we kincên we ye qelişandî dîtî bûnZivistanan rojîya Xizir û çirokên pêvaTengasiyên şevên dirêj dimalîyanArraanc, xwestin û xewnên azêbanBelav kirina loxmeyanJi rae re lîstik û rojên bi tam bûnZarok ji lîstikê têr nedibûnAzêban xwarina şor dixwarinAv venedixwarinBi xeyalan radiketinXevnê de di kîjan hêlê ve biçûnaSer kijan kaniyê û çavîye de av vexwaranaXwe di gunden wê hêlê ve zava û bûk didîtinWêşarti, xeyalên evîniyan hev re digotinBi raeraxê çiçikên hêviyan dunîtinMe xewikî guhdarî dikirDapîr bi wan dikenîyaDengê kilaraan radikirHengê, leqê xwe jî xew nedikirRojiya dozê de îmaman bo zarokan rojên ferq dadihanîya148

Gêrraiya ku bi şekir, mewij û dan dihat çêkirin şabûn didaKevçîyên dar desten rae deEra deri bi deri digeriyanYen çê mewijên gêrraiyan dkevandinJinan, qizan bi broşan gêrrai li raalan belav dikirinJiyanek parkiri û komiki buWan ron hestên gundiyan hela xweşiye, rindiyê ve tiji dibûnYen dûçûn malên hevûdu be xwarin, vexwarin ranedi bunPilên hevûdu digirtinHevûdu dikişandinGîşti dora derxunan rûdiniştinÇaya germ dadiqulandinGuliyên daran bi rişiyên berfê dihatin xemilandinDema ku era diboriyan sere me li wan biketinaGildêrî di bun, sax berdidanNav lastikên rae de diraanGund pişta xwe dabû çiyayê Çengeli yeNawala çixê û tay orimê ji ciyên keraineHêjraar nayê bira rainPk mirov bin çixê da raabûnBerfên kendan weki cinavirên heft seriDevên xwe vedikirinMirov dadiqulandinKom bi hev re dimiriyanGundiyên feqir kanunên çîyan nedizanîyanHember awabûna şapêBer berfa pozan, tumikan, gazan, kendan be care dimanRîyên parastine nedizaniyanRêwi diçûn, berf didewisandinPetegên sipi diqelişandinKilam digotin, bani hevûdu dikirinBi lerzana dengên xwe berf dihejandinYa tillik hêdika li şûna xwe vediqetiyaGurifên we gir dibûnHedi, hedi xwe li hev dipêçîyan149

Wan bi dengeki bilind berên xwe berbijêr dikirinNawal Û geli tiji dibûnDu re evrên tozikê radibûnTiştên zindi şapê re qeda û gorî bûnNalin, şîn diketin malanCaran caran caraêrên raalekî hemû ji hev re dimiriyanJinên seri reş, bi kincên reş, ber me de diboriyanJane kilamên xeragîriye dihunandinBi rojan raal nedinamalyanJi xemê destên wan nedigertinMirov seri reş digeriyanÇil roj canaşi didanCîranan şixulên malên şînê de dikirinDigotin rihê rairî tê ser rojingêXwarin, bera miri ku demekeve nabeRoj ku ji çilan derbazdibe teseliya hemûyan dikeveMirina bê demPaş ve rîçikan dêhêleBedenên ceraidî bi kefa sabunêBi ava hûnik dişuştinPaçê sis li bin çenika wan heta ser sere wan dipêçandinLi pas heniye gire davêtinKefen li bedenan dikirinSeri Û bini gire didanDatiniyan ser salacanHedi, hedi li male dur dibûnQiriniya, ziviniya, dayik, zarok, jin û meranJi hev re radibûGundi li dora Tirbê kom dibûnJinan ji hev re kom bi kom kilaraên şînê digotinSeri dihejandinBarên histeran dibarandinMeran meyit berdidan mezelêDaren biri cera hev de xwar û vîç rêz dikirinBi desten qerisi ber didan ber xwelîyê150

Xweli tandidan, davêtin çalêHeqê xwe helal dikirinJi mereqê, ji kerbê bedenên wan be hal dibûnDengê giri û kilaman tev li hev dibûMirovên mirîyan bi alikarîya mêhvananJi erdê ra di bûnGundîyên din diketin bin pîlên xwedîyên şînêEwji ser berfê radikirinHêla raalan ve dibirinHinan sêwi digirtin ber singên xweHistêr dibarandinBi aliyeki ve ji desten raezinan de digirtinEw pes ve dibirinDayikan li serên, sîngên, juniyên xwe didanJi bir ve diçûnJûni reş dikirinLi gund jiyana xwezayi hebûHin malan de dermanên kimyevi tunine bunWan bi ava xulavê kincên rairîyan dûşiştinEw ser pejan rêdixwistinBo xêra rairîyan ew didan feqîranEra li çandên din dur û biyanî diraanZivistanek diboriya, tirb li ciye xwe rûdiniştîyanMeha mezelan an ji payizêTevir li mezelan dixwistinMezel çêdikirin EleviyanBani gunden, gundiyên dora xwe dikirinPezên histewr şerjê dikirinSitil tiji goşt di bunJi gunden cirananMirovên miriyan ji xwe re yek heywan dianiyanMêvan dest tal, vala nediboriyanBo bangkkiyan li bederan sitilen res datiniyanBi ezingên raaziye xwarin dipatinMkov qor û qor as dixwarin151

Ew xwarinên rae dervayi hereraa me xelkê re bîyanî bunEw edet nav Eleviyên hereme de hebûDema ku cara yêkemin rain porteqal ditEz heft sali bûraSeyd Hesê li kurika xwe tiştikî gildori û zer derxwistDestê xwe direjkirBerda nav tilliyên lawê xweŞaşbûra!Ew tiştê bi rengê xweşik ji çi bû?Seba rae gelek biyani buNav wan kemasiyan de, tengasiyan deEm li zarokên iro kef xweştir bunTeknoloji, pes ve çûyin li rae pir dur bunYa rasti be xeber rojên rae diboriyanPaqijiya iro ke dizaniya?Gundiyan nave deterjanan nedizaniyanBi kilê sere me dişuştinKinc dikelandin sipi dukiştinDiya min li ser me dileriziyaKu risk Û sipi nekevin raeNedihişt era herin cem por sipiyanEm zarok ji hev dur nedimanLi ber kêçan xelasbûn tunine bûGom Û axir bin raalan de bunRisk tene mêvanên feqiran nebûnWan gulîyên pore xwe dixemlandinSipiyan bedenen bi rojan nedihatin şûştin dimitinZarokan barên qilerê dikişandinDapir her payîzê diçû MacîranSawun û tiştên din digirtin bi barên katiranEm xwedîye çil kezî bûnBi alîkariya, bi kar anîna dermanên kimyevîSipî li mala me nedişêwiriyanDema dûçûnê malanBi reheti ser tapanan rûdiniştinê152

Kêç bi bûn govend kişandên ser ciyanBer çavên rae bazdidanLawo rae tenduristvan nedin, nasnekirinDema ku jin diketin ber buriyanGor gotina dapirê elk li dora wan digeriyaRran doxtori dikkBi zanînên xwe mirin dur dixistinNavik dibiriyan û sere derguşan dişuştinKî ci de diraa?Roj duduyan jin radibûn ser piyanŞixul li ber wan buXwasi Û xezûr serleşkerbûnBûk bi êşa giranBi bedênên xwin ji ci radibûnBi gûzanan navika zarokan dibiriyanZerik, virus li wan dur nebûnHin dimiriyan, hin dimanQanunên xwezayê pk jk dixebitiyanLawo tu li nexweşxwane buyHer tişt amade buNaw ewlakariye de çavên te vebûnMin sala bûyina xwe nedizaniyaNohdu sisiyan de hinbûmSer kevkê, sale mezela yeki deNivisandina dkoka rairina wi kesi deMin rojbûna xwe hinkkDiya min ji min re digot"Ape min Nuroj mk, tu hat! dineRihê wi keti bedenê te"Ew gotin ji bka rain demeketDema ez çûm ser mezelanMin rojên rasti ditinKevkên ser mezelanRêçikên ser ustinanÇinîkên ser deriyan ji me re dibûn rehber153

Tu tiştên xwe dizanîSer sala xwe be xwelat naborînîMin heta nehe sali yaxwe rûyê tendurustvanan nedîtTu bi derzîyên parastine mezin bûyîNav weqes kemasiyan de em weki seven sor bunGep li ser pozan wenda dibûnLawo tu nikari rojeki be kêmasî biborînîXwe weki bêkesFeqkê be welat dibînîLawo min nehe salîja xwe de nû makîne dMnTu yek salî nebuyLi teyyare siyar dibûyLawo min tiliorên te bi paçên xweşik dipêçandinNedipijîyan, kûl nedibûnMe di nav xweliya sor deBin pace çêç kin deNav bêşîga dar de roj diborandinMezinan weki hêskan zarok bi piştan dipêçandinHemû ji hev re gkê didanQor Û bask nediliviyanZarokên ku bkçî diman digîrîyan û her digîrîyanDeniên jinan vala nediboriyanDayikan ku şixul xelasbikirina ancax şk didanWan ku pace bine zarokan ku vedikirinXweliya bi miz û gû bi tilliyan ve digirtinSer kendan de davêtinYa mayi caiik din ser sêlikanda sor dikkin, diqawrandiiiSer paç da radixwistinKu ew bi tilliyan hat hûnik kkkiZarok ser de radimendandinBj desten hişk nav şeqan deSer Û bin tiloran de belav dikirinBihar û havînan vizikên reş dora bêşîgan digirtinSer me de difiriyanNingên xwe dora pozên çulminî, çavên qiller datînan154

Devên zahabûyî dilopek av nedîdîtkiQirini belav dibûnMezin dil kevk bûnHeta ku kar xelasnebûna bêxew bûnMeheke de carê serên me an av dîdit an nedîdîtQilêr, pkzikên xwurandî dibûn kûlên xkabBin de rêçikên, kumikên çinik kiri diraanKu me ew dixwurandin, dest davêt wanWeki kerman radibûnNêra digirtin, dor fereh dikirinXwin Û icran tev li hev dibûnBi derpeki, bi fanilê û fîstaneki me sal diborandinCaw nedihatin girtinGundiyan re baha dihatinDivîtinê pembû helalê me bûLawo iro cûtên iskarpinanŞalên pembû û heriIşligên rengîn û xweşikTe kêf xweş nakinTu serborinên me nabini, nizaniTe çawên xwe danê dora xweTenê zarokên dewlemendan dibiniXwe ji wan keratir dihesîbîniLawo ew têr hezkkineBi têra xwe dê û bavên xwe nabininKi êwaran destê xwe dide serê wan?Lawo ez bist salî bumMin tenê bajarên Stenbol û Angorê ditibûnTu sê sali bûyi te pêli welatên europa kkHeta naha li çend welatan geriyayi?Lawo heta nehe saliya rain tenê kurmancî dengkkTu sal û yek bûyiTe dest bi tkki kirSê sal û niv bûyi te îtalyan û ziraanên wan naskkHeft saliya xwe de fransizan re bûy cîran155

Ji te re bu zimane caranNehe sali keti nav AlmananHemû firsenden pes ve çûyme dest te daneHest saliya xwe vk ve bi ordinatere diliziDitinen xwe hevalên xwe re dişînîLi gund me pênivis, rûpelên sipiU purtukên fêrbûne ji hev re nediditinBi destê me nediketinEra nav tengasiyê de raezinbûnLi stenbole dora min gola dewlemendîyê ninînebûBavê rain karkerek bûXwedîye heft zarokan bûHer dişixuluya, her dişixuluyaNedikariya her tiştiji rae re bigkeLawo ez ddonzde sali bum min nû TV naskkTe çavên x\ye bi we vekkZiraanê tkki ji ber kkNave gelek şexsiyetan fêm kkLi dine ci dibe, ci te ditin xwedi xeberiXwestinen te xelas nabinLawo tu xwedi odeyTene ciki de radikeviBixwe gor xwestina xwe dora xwe dixemliniXwedîyê gelek çkok û roraananîYen li xwe kêmtk nabiniLawo tu her roj sere xwe dişoyBi bina xweşik digeriXwe bi xeta sis paqij dikiMe du heftan de care ava germ nediditHavinê dayikan li ber deriyan berav dikirinEm dişuştinZivistanê ber agk bûnêKefa sabunê çavên me dişevitandinHistêr û av tev li hev dibûnLawo xet, kaxiz Ukubûn?156

Kê ew nasdikirinMe bi pelên dar û giyan, bi kevkanBedenen xwe paqij dikirinBeden li pisitiye, qilere dur nediketinNav tiloran dixwiriyaMe şeq li hev didanEra hûnbûbûn bineLi me biyani nedihatLawo çavên te terXwestinen te kêm nabinQey yen ber destê te xelas dibinSerborine rain, ji min re dersên pk mezininDibêra ez ji te re xwe xwedi nebûra, nejiyamNav xwezayê de pijiyamHer tişt dema xwe de xweşe, pêvisteXwestinen ku qicikayi nahatine ciMkov qet bk nakeDayika min nedikariya ji dapka rain biboreSeba rae tasek xwarin bigkeMezina male ki hers ketErd dihejandinDida ber qkanWeki lingê xwe li erde daKes le nediboriyaEm bin bare şermê de diraanCiranan denge we dibihistinRêwi radiwestiyanLawo em bi sere xwe neMale de ne sitûn ne ji axa heneEm hevûdu fêra dikinLawo ez şevadin çûm dibistana teEz heyrana derfetên weMin dora xwe temaşekkFksendên te û yen xwe hanin ber hevûduBar li qentera cilikciyan kk157

Hêla te li xwarêYa min pir li jor ve raaLawo li gundê me dibistan hebûHemû hev re car çavî bûMala mamoste ji nav de bi cih bûbûTene odeki de em zarokên car mezran kom dibûnPenc sinif hevra bunXwani ji kevirên res û gevrJi kêranan hatibû çêkirinBi herîya tev li ka hatibû sivax kkmKunikan de ba diket odanSîvigên ser bi loxDilopên çê berdidan hundirEm di bin de şil dibûnJi tksa mamoste me nedikariya ku dengkinKes ji şûna xwe ranedibûHer roj şagirtekî ser xwani log dikkLogê gildori, herdu helan ve kort buBi dareki çelet dihat û diçûQoriya ezingên dibistanê tunine bûŞagirt mamoste re darwan bunHer sibe zarok diketin gomanDar digirtin nav tilliyanDiketin re û diçûn dibistananKi ku gihişte ber deri, gor dore dar bi bivk hur dikkkiDikişandin xwani lod çêdikirinHman hêk, hinan torak ji mamoste re dibirinEw bi keda xwe xwediBi rêza xwe mezin dikirinKu me tişt nebkana?Wi bi şermaqên xurt em gêj dikkinPas ve vedigerandinBerê me dida maleJi tirsan şagirt diciviyan hevûduZiman nedigeriyan, lal dibûn158

Em be xwedi bunQey malbat zana û hişar bûnEm diparastin?Ku şagirtên mezin agk berdidan sobêDûman û bin ji hev re radibûnEw der ji dibistanê bêtk her tişt bûEm sê, car kes tenişta hev de rûdiniştinCi pir teng bunYen ku ber dibistan xelaskirinê bunYen ku nû dest pekiri bunMe heraûyan ji hev re dixwendinDane sibe ye mezinanDane evarê ye qicikanKe ci hindikir?Heraû tişt li hevûdu diqelibiyanTene li ber kirina simşta nijadperestî dem diboriyaZimane biyani û xwendinEm ji hev re hindibûn wanKêraasî û tengasîyên me pk zêde bûnYa rasti gor pivanan perwerde tunine buTene nave dersdaran he buEw ji derûnnasi ya zarokan be xeber bunSeba raehane standine dihatin û diçûnLawo tu ciheki germ deCihe dest şuştine, ava germ û kenef nav deDibezi, diliziMamoste te ji yen din kêmtir nabineÇanda me qedexe nineTiştê heri raezinSederaê netew û welatê teTe xor nabine û napeliqîneDibistan li male penc sed metro dureRastiyan dayine ber hevLi xwe munkk bibeCem me, li gund159

Zarokên mezran bi metreyan berf diqelişandinHewesa, dilxwaziya xwendinê ew dimeşandinBo ku fêrbinRêya du se'etan de dihatinTillîyên mis û mor dêşiyanLew diqelişiyanBi kincên şil ser rûniştekê rûdiniştuiAliyeki ve germ dibûnHela dki ve dikerisiyanDane êvarê bi tks vedigeriyan mezra û gomanGurên bkçi li ser rêyên wan digeriyanRojên ku tipi û bahoz hebûnÇav çavan neditinEw wenda dibûnÇilleyê sar de gundiyan şagirt bemedidanNedihiştin ew herinLi malan raêvan dikirinLawo qey tu dibeMe li dibistanan rasti, rastîyên xwe hkidikkinDkokên çand û netewî diditinNa, na!!.Berdevkên, desten xwinxwaran era hini derawan dikkinMêrikûjvan ji me re weki qehreraananMêrên raezin û caraêran re dihatin fêrkirinKu bi kulman, girmikan sere me didanÇavên rae de çîkên gk bazdidanEm her dem ber wan weki leşkerên artêşan hazk bunHa şagirt ha hêsk ferk tune buNave dayina rihe xkabNav koraara Tkkîyê de perwerde buEm mecburi derewan dikirinMe ne tiştek, tera xwe bes derewên rejîme hîndikirinLawo em be nasname gkbûnHemwelatîyê angorê nebûbûnJi burokrasîya nijadperestan dûrbûn160

Tenê devberkên wan ji me re mamoste bunDibistan ji perestgehbûnDerewkaran bi zilme hebûna xwe nişan dikirinKu hers ketinDaren mazîyê ser piştên me de hur dikirinCar caran hestî difiriyanBi şivikan gor xwestinen xwe h desten me dixistinÇerm res û patî dikirinTilîyên me diteqîyanGoşt nenîg qebul nedikirinJan digêhiştin dilanGepên ji ber lêdanan, kotekan sor bûyîMina mohrê zilma ser şagirtan nîşan didanLi ku derê bun heqzan û parêzvan?Şagirtan rûyên sorbûyî, serên bi êş ber xwe de berdidanMaf, heq nedizaniyanDersdaran ew rasti dixebitandinFêrdarên me ew kes bunMkovên be palan gunden Kurmancan de mamoste bunJi me re neyar, weki dijmin bunBi xişimê li şûnên xwe radibûnHerai qarina, hêrsên xwe bi kulman derdixistinRehet, deşarj dibûnZarokan weki hêskan li dibistanê cih girtibûnEw dersdar li ku, pedagoji li ku?Dema ku bi darên mazî h tillor, dest û piyan dixistinŞalên qiller raitiXwin dimalêstinEm ji tksan dibizdiyanNave ezab û tehdê perwerde bûYen qicik di xwe de miz berdidanMezinan hale me nedipksîyanNedigotki "hey zalim qey me sêva sor sand pê teTu berdevkê Anqarê yê an ji bo kara xwe hafîyîFêrdar, hezi xwe û me nakî161

Bi dil natiKe re girtine, vegere hereZarokên me bi lêdanê nekujeZarok ku te dibinin hela xwani ve dibezinTe bi zilme tks belav kiriyeNav gund de xof icat bûyeRê ya Mackan ne girtiye, vekiriyeHun kine, derd û armanca we çîye?Bi kijan mafi li zarokên me dixininDaran ser wan de hur dikinCurêyên zilme diceribininKezebên zarokên negêştî diqetîninWan li xwendine sar û dûr dikinHestîyên xwe negirti difirininHun CO davêjin zarokan, mina lêdana keranHember wan camêrtîya xwe nîşan dikinDijminatiya xwe bi kirinên xwe eşkere dikinTenduristiya rihi belav dikinNexweşîyan re re vedikin"Ew ji civata me biyani û dûrbûnBi emrên vezkê perwerde wan ciyan de derketibûnHatibûn nav meLe bele, mina gurê harbûnJi xistine, zilme ter nedibûnNe dersdar, zilimkar, tehdekar bunPereyê xwe kom dikirinXwarina xwe ji li gundiyan bar dikirinTiştek xerc, serf nedikirinSer pişta me dewlemend dibûnLawo tu dikari hember mamoste xwe biparêzîJi min qanuna "mafên zarokan" dipksiDikari mamosteyê xwe rexne bikeBi reheti xwestinen xwe ji we re dengkeEw bi ewran te natksinePksgkekan re rêya çareseriyan dibine162

Tu dikari telefoni mala we bikiBi reheti je pksan dikeEw neqşa cihanê bi derewan naxemlineWe heraûyan yek dibineJi teybetîyên welatên, gelên din taraê digkeTe dêr, raizgeft, mala civate, sinegog hev re ziyaret kkinFerqi ditin, fer bûyi, gelek rehetiLawo era ku ji gundê xwe derketinPks Û tksan bedenen me dagirtinLi bajarê Senbolê ez bum weki raasiya ber tavêMin gund û hevalên xwe ji hev re wenda kirinSeven dkej bin nivyenê de histêr dibarandinBe deng digiriyamXewnan de li gund digeriyaraBi rojan li bajêr biyani raaraMin nedikariya xeber bidiraJi hêrsê dibayiciyamKesi ez fêm nedikirimTengasi nedihatin ditinKêmasî ferq nedikirinDiya min pk kef xweş bûEw Û bave min gêştibûn hevûduDapk Û mka male, ji wan dur raabûLi dibistanê bo min digotin"Qey lale, nizane xeber bide"Bi tilliyan ez bi hevûdu nîşan didamNav şagirtan de tik û tene dimaraMin ziraanê biyani nedizaniya, nedixebitandDe were nehe sali tiştan şkove keSebebên koçberiye, barkkinê fêra keHemû ji hev re li tiştên netewî hatim dûr kkinDkegên, kêranên şexsîyetbûyina min hatin hûr kirinEz zarok bumLi dibistanê nav tenêbûnik mezin de mabûmBîyanîti, bîyanitî hebû163

Ew gor emre min bariki gkan buMin ranedigirt, zêde bûEm mala Hurimiki de rûdiniştinCara pêşin bûMin denge zingilê dêrê û melay mizgeftê ji hev re bîhîstfbûEw herdu din ji me biyani û xerib bunMe dil ji pkan, sazê û ocax tiştik nebîhîsti bûOldarên din. nasnedikirinRr û seyidan nav civata me de rêya hevgirtin û aşîtîyê vedikirinHela din ve hezi dinên din nedikirinNav talîban de aşitî pêyda dikirinDarizvanê civata rae ew bunBe çkalix ji malan ranedibûnTûkên wan ji nexweşan re derman bu!Civat Û mkov zêde der ve geşnebûbûnLawo te çerm sor, reşik, zer ji hev re naskirinEw hevalê teneHun çandên welatên hevûdu ji hev re dibêjinHev re hevaltiyek rasti dikipYe ku dixwaze dersên dînî digkeYe ku naxwaze serbest dimine, digereKes kesi re hakarêtan nake, qicik nabineLi Stenbole dibistana nivi de dest bi dersên dini dikirinEz tev li zarokên islaman kirimJi rain, ji raalbata rain ditin, raman pks nekirinBi xwestina min nebûBin tirse de, be xwestin, be hezkirinBi dare zore ez tev li zarokên islaman kirimMin nedikariya, re tunebû ku ber xwe bidimMafê xwe bipksimMafUkubû?Zanin, xwe parastin ji me pk, pk dur buQanuna1924 an, pirtûka pkoz a ola îslamêGeneral ji yezdanbûNave zore, zordariye bûbû perwer de164

Bi hêla netewi, bi hela dini em nav xwe de dihelandinHeta 18 saliya xwe ez ji netewê, ji welat be xeber gkbûmXebera kesi ji kesi tune buKurraanc mina Cihûyan li her derê belav bûbûnLawo te bi simta netewi çavên xwe vekirinDu sali bûyi tilliyên xwe rakirinElaraetên, nîşanên yêkbûnê hinkirinMezinên rae ji dkoka rae be xeber bunTene ji hereraa xwe agahdar dibûnBi zanabûn, bi hestên netewi ez te mezin dikimRoj Û salên xwe, firsenden dest xwe û yen minBine hember hevûduîmkanên xwe û pêş ve çûyina civata me bibîneLawo ji jiyanê tera xwe taman bigkeNezanên dora xwe re mamoste beBi rêz, bi zanabûn rabe, rûnneNave şexsîyeta jar, hember demeketi, xwe nebawerDi nav rae kurdan de terbiye û edebeEz pk kef xweşim kuîro ew ditinen ne rast ji bini ve leriziyanHedi, hedi qedr û qiymet wenda kirinRabun, ew de rabinLawo her tişt, hemû hebûn li me dûr bûnBûk dest xwasi û xezûran da mina xadiman mabûnMafên şexsi tunebûnîro em bi sere xwe neLi mala xwe neHela aboriye ve azadineTe kincik kevn nekiriyeYe ki din amadeyeBine iskarpina te pine nabeMe bi lastika res sal derbaz dikkKe fîstanê qutnî li me dikk?Dîvitinên bi çînik ji me re bes bunBi fistaneki du bihar derbaz dibûn165

Dermanên bina xweşik li rae dûrbûnBo paqijiyê, dil ji sebune û ava xulavêMe tiştik nasnedikkPorên gijik bûyi çend rojan de care şedikkMehekê de care av li xwe dikkBi şeyên hesti, kezi şe dibûnDayik xwedi kar bunZêde dem tune buLoma nedikariyan porên me gkan, gkan vekinHedi, hedi şekinSip, sip şeyê hesti li sere me dixistinPore mt bûyî gurif dikirinGor itîqatê gune bu, nedihavitin ber linganEw bi salan nav quncikên divaran de dimanQilêra piştê weki teneyên cêhe radibûnSer avê de gildori dibûnZivistanan li ser sobê av germ dikkinTeştên mezin de bin dişûştinKefa sabuna zer çavên me dişevitandinYen dore giriyê, qiriniya rae dibihistinLawo gor rain tu nav dewleraendiyeda yiSere xwe di ber xwe de xwar mekeXelkê ji xwe mezin, bilind nekeEz ji te hêvi dikim, rewşa me fêmkêHerdem sere xwe jor ve neçerixineYen ji xwe kêratk ji bibineDine ya rengin tari nebi neRêyên ji jiyanê tam girtine pêydakeYen dora xwe agahdar bikeHerdem pozitif beRonahiya xweşîyan nîşan deJiyan be êş, be kemasi derbaz nabeBimekeXeragiri û şahî hevalên hevûdu ne166

Hey rêzberêMeha rêzberê yeSermayê dest pê kiriyePel avên xwe hedi, hedi wenda dikinHedi, hedi ji guli û guşûyan diqetinDema cêbûne, dûrketine hatîyeAvên rêlan dikişinXezalên daran dikevinJi ber bayên tund û şikesti bazdidinRengên çeqer, zer, sor û niv hêşin li dora rêyan inMina koçberan histû xwar inQkş û qalan bi saqolên wan dimalinBa wan didin ber xwe, dkevin inCaran radikin, caran li erde didinKu qkşvanan ew pêgirtinEw ku ber devên bêrikên hesin ketinBarên, gkaniyên havlêkan hatin ser damaranXwe girti hesab dikin û difetisin inHer dem bilind mane, hinnebûn eJi cih je bunSergêjbûnê ti neKetina ber linganWan re mirineTen avitin, berdan, nav turên gk de dimin inTillîyên zexm wan dipeliqin inRehetiya, nazlitiya here nabin inPayiz herdem xemgiriye dide rainMirine, tazi mayinê tine beriya rakovanXezalên daran û gîhyaye hişk bûyî dikevin nav gavanCaran caran ez ji xwe weki pelên ketiDaren ku hatine rûçikandî dibinimDixwazim ji hestên bêhêvîtîyê dûr bimînimXwedî bawer bim167

Hêvîya serkeftinê dibinimRengê qehweyî karbidest deBîryar girtîye diqewrineÇoyê xwe digerineNoxteyên hêşûi mayî nişan dideGewkandinê dibeDigerim, gav davêjimCaran disekinimSerê ji xwe jor ve vedigerinimBahoz dixwaze daran daweşînePelê ku ji dar veqetineBa dibin, xwe dihêjin inBixwe meyitê, terraê xwe datîninPaşiyê de dirizênBêhna rairinê berdidinPelçira mîna me KurmancanJi ber xezeba, tofana skgûne û koçberiyê daneJi ciyên, şûnên xwe veqetineNikarin seba xwe biryaran bigirinTeslimi şilliyê û bayên payizê bûneDema ku pel daran dixemilin inSer singan de qebul û hebûne dibin inÇiqas xweş dimin inMizginiyên şahiyan didinHin kes çavreşi ya, çavnebari ya wan dikinYa rast ez bixwe tama jiyanê digirimGelek zêde kêfxweş dibimEw pk dewliraend ten xwuya kirinMorale hezkirina jîyanê, zexmîyê belav dikinMizginiya nûbûnê didinAla eviniyê û xoşewîstiyê radikinReşikên çavên min inJi me re vekiri dibênDkligê, yêkitiya me ji xwe re minak bigirinJi hevûdu qarandine, xesûdîye, xkabkirinê168

Ji xkabiyê dûr bimîn inNêziki nkxên xkab nebinMin re dibên hey Kurmanca koçberTama xweş ji erdê, ji her tiştî bigkeEm xwezayi de ji we re mamoste neXwe daweşinin rabinHun bi civaki ji kilamên şînê dûr nabinBîye tore, hin bun, çand nav ve deNikarin xwe le dur bigkinHerdem bihar xwina min dikelineMin germ dikeLe payiz naye kişandinQehweyi, bare xeme, rengê nexweşîye dideDar Û pel ji hevûdu sudikevinBi alikariyê be ji qada hev dûrdikevinAva rêlan wan didarizininKanîyên jîyanê diqetîninZerbûn, veqetin, sivik bûyin dest pê dikeLoma gkani namîneBa heyfa xwe digkeWan radike, datine, digerineRengan, dimenan diguherineHin diçilmisin, kortan de dirizinNayên naskirinPelçira deraa ku li ser guliyên daran bin dibkqinPak, paqij diraininNakevin ber bayên sivikMina hêskan dimenan nadinJi şûnên xwe ve bi hez ten giredayinXwe zexm, xwedi fer dibininBi nazeni seri me dikkiDema avên damaran xwe pas ve kişandinHevûdu berdan, suketinDikevin her de û cî de qiler dibinTev li celebê be kesîyê ten hesab kkm169

Mina me bin lingan de diraininXelk pê li wan dikeKuti ser wan de pisetiyên xwe berdidinRising wan didin ber xweGezdikki û dîlîzinHedurên xwe têninEw ji li şûnên xwe veqetine loma sivikinNayên ditin û hesab kirinQedr û qiymeta gkedayi bûyînêHêza hevgirtinêBi dil ji hev re mayinêXezal bûyinê şûnve nayê ditinêBe fêr mayin, raweşandin, kêm hêsab kirinê teyneHer tişt vediguhereMina berê nabeBelav bûyin, qîmet pê daynînê nayîneZahabûna pelçiman, ketina xezalanSkgûna, koç kirina rae li hev çûyeEw ji weki gêjan, kerr û lalan be dengineTene deraa hinan pê li wan kk xuşinî derdikeveEw rengê, denge wane bixwe nineTaybetraendîyên wan wenda bûneLoraa kal û piran digotin kevk li cîyê xwe gkaneMkov ku gildori, ger buQet, qet qedk û qiymet naraineHeta ku hedi, hedi hindibe jiyana nûDera diboreSal li me pk tiştan digirin dibinMehe diborinPsikolojiya tene bûyinê, tene mayînê, ji axa xwe dur ketineAxuya bedenêBi reheti çavikên bedenan nexweş dikin, dikujinPêşîya nûhbûna damarên xwînê digirinJehriya heri mezin û bi gelek tesirinPenaberi weki mar li me dide170

Yê xwe neparêzi nikare ji bin wi bari ve rabeBe hal Û fer dimineDaren be av mayi, pelçira weşandi, dikevin xevek dkejQefilandina, tenbeliya raehan hedi, hedi davêjkiBo baharê amade dibinPêwistîyan dicivininBo min, ew rabûnêre, serxwe hatine re minakinNaxwazira xwe tev li xeraê bikiraDibêm pêvîste rê, rêyanBibinim hestên koçberiyê ji xwe dûr kimKonên xweşiye, hezkirine li dora xwe vedimNav de rakevim, rabim, ramedimDizanira rojên ku borine nikarira pêgirimTiştên çûn dest bixînimPaş ve bikişinira, bîniraÇareseri xelas nabinHin tişt dirairinHin ji hêşin dibinJiyan dora dikeNivisandin bo xweşiye anaxtarekeMkov ku bizane we bikarbineRe dibine û tengasi belav dibeHeqiba xemgiriye tiji kimBavêjim çem, bendavan re rêkimHindkê xwe tal û rehetkimPsikolojiya penaberiye ji xwe dûrkiraRûyê xwe hela xweşiyê re vegerinimRindiyê, şahiyê bibinimMirov her ku serborinên xkab bine bka xwe, bifikreBi reheti din dibeDijmin bi me dikeneXweza jarbûne qebul nakeDibe "rabe, xwe amadeke, bihêje, be hêvî nebe,Qaşikên teng bavêje 'Nû ne!"Ezê tenê mayînê bi zanabûn bişixulinim171

Ji bo kemasiyan, tengasiyan xelasbûnêGor xwe bixebitinimTera xwe wexte dibinimMkov ne ye kesên din, tene ye xwe yeÇawa ku gîyayê gêşti zer dibeDirize Û dimkeÇawa ku pelçim dibin xezalBe dengi, be tevgeri teZivistan dikevi naveDi heftemalê de av ji nû ve derdikeveMeha avrêlê can, bizavê dideHedi, hedi simbil vedibeEz ku weki wan xwe nû nekim, neguherimNikam xweş bim, kedera dora xwe bimalimŞerta yêkerain ew e, seri pas ve nekimCi bu, bu,Ci ÇÛ, ÇÛXwe re dorik, armancên nû araade kiraÇawa ku dar ten ser xweLi xwezayê zexmiye digirinPelên nû derdixinin, dibkqin inGiya gêş dibin, nayên rûçikandinKok wan bemadinHevrane, hevgirtine, hevûdu digirinEz ji dikarim weki wanRêya rind bûne, çêtk bûne bibinimÊşan, kemasiyan ji hole rakimEw ji dijinCaran hêşin dibin, caran tazi diraininMkov ji weki wan inJiyan rêyek nav gaz û bestan deRêçek navbera gulistan û çolan deMkov le derbaz dibeDadikeve, derdikeveRadibe, rûdine172

Tengasi, pksgirek rêçan deylinTerin dur dikevinEncam bi reheti pakij nabinŞaxên daran her pelçim dayine de direj û qalind dibuiHer pel weşandine de ten qeşandinEm ji weki wan inPêwîste nûbûnê re amade bin173

«^ ^ WeşanênPert yayinlanTabu Tanimiyor, Karanliga Işik Tutuyor.PIRTUKEN KURD!- Dîwaro Tera Dibêm Bûkê Tu Guhdar Be/Celîlê Celîl.- Autobiyografya /Abdurrezak Bedirxan.- Ape Kal / îshak Tepe.- Mişk Û Kêzik / îshak Tepe.- Hêlîn /Mahmud Baksi.- FUîtê Quto /SalM Kevtbm.- Xewnên Knekirî/ /Medeni Feiho.- Mare Di far de/Medenî Ferho.- Hewenî Sema / Sîrwan Rehim (Sorani.).- Kurdistana bi Ftffi Fîftî/ Osman Aytar.- Nado Kurê Xwe Firot / Riza Çolpan..- Rojnamegerî/Cem/7 Oguz.- Rojnamevan / Lokman Polat.- Kejê / Adil Zozant- Awazên Seipêhatîye -I, Evin Çîçek- Awazên Seipêhatîye -11, Evin Çîçek- Awazên Serpêhatîye -HI, Evin Çîçek- Jiyanên Nîvco / Sirri Ayhan.- Av Zelal Bû-I- Mezher Bozan.- Av Zelal Bû-U- Mezher Bozan.- Sê Buyer û Smema/ Mezher Bozan.- Sê Kulm Ax/ Mezher Bozan.- Çîrokên Kurda / Selahaddîn Mihotulî.- Şahmaran /Lokman Polat.- Despêka Rêzimana Kurdî /Haydar Diljen.- Ji Meraşê Xeberek Hat... / Ali Arxasî.- Di Siya Dara Xacê De Serhildan /Mkaz Ronî.- Birîna Bear / Bhamî Sertkaya.- Zîlan Agir û Stranên Jîyanê /Medeni Ferho.- Hêvî û Jiyan /Denvêş M. Ferho.- Xevna Avê / Raif Yaman.- Govendistan I Evdila Koçer.- Bîranînên Şer ( Rojaneya Kuba) /Ernesto Che Guevara.- Nameya Dijle/ Faysal Dagh.

' Divana Dilbêzarê BêkesKeskê dawî di cenazeyaXwedê de / Hoşeng Broka.Derengî bajêr weha diniqutim nimêja navê te / Hoşeng Broka.Kurdê / Rahim Qoseri.Rasnustuna Zonê Ma /Jacobson (Wejîayîşê Tiji)Zazaca - Tiirkçe Sözliik/ Hanm TurgutTARtH ARASTIRMA- Yeni ve Yakin Çagda Kurt Siyaset Tarihi. /SSCB BUîm Akad.Kiirt Kom. (Celîl, Lazarev, Jagalina, Gasaratyan, Mihoyan)- Antranig Paşa ve Anilan /Antranig Çelebyan.- 1880 Nehri Kûrt Ayaklanmasi / Pro/. Dr. Ce/î7ê Ce/;7- Tarihin Tarihi, Tarihte Kadm / Dr. K. Mazhar Ahmed.. 21.Yuzyila Girerken Kûrtler / /Vac/ Kutlay..- Belge Tanik ve Yaşayanlanyla Agri Direnişi / M. Kalman.- Belge ve Taniklanyla Dersim Direnişi / M. Kalman.- ingiliz ve Tiirk Belgelerinde Botan Direnişleri / M. Kalman..- Kiirt Davasi ve Hoybun / Prens Sûreyya Bedirhan.- Kiirtlerin Örf ve Adetleri / Mella Mahmudê Bayezidî.- Miikiis Kiirt Mirieri Tarihi ve Han Mahmud / Sinan Hakan.- Zerdiiştun tlahileri - Gathalar / Çev. Nergiza Tori.- Yaşayan Her Dil Bir Halktir / Hasan Yildiz.- XX. Yiizyil Başlannda Kiirt Siyasasi ve Modernizm / //. Yildiz.- Hamidiye Alaylarindan Köy Koruculuguna / Osman Aytar.- Bati- Ermenistan (Kiirt Klişkileri) ve Jenosid / M. Kalman.- Baban Botan Soran /Dr. Kaws Kaftan.- Mazda Inancindaki Felsefe: lyi'ye Övgiiler / Şemsettin Ba^timar.- Kiirt Ulusal Hareicetleri ve Eimeni Kurt îlişkileri / Garo Sasuni.- Tarikat - Kara Para Kemalizm Uçgeninde Milli Görûş / îsmet Siverekli.- Bati'nin Yeni Dogu Seferi -NAro/rurider/Kiiitler///ayn/\/gav.- Tutkular Tutsaklar/ Evin Aydar Çiçek.- iskandinav Modeli/ Şerefhan Ciziri.- EskiSSCB'deKurtler/ Herman Taels.- iki Dunya Savaşmda Irakta Kurt Sorunu / ŞX. Mihoyan.- Tarihte Kurt - Turk ilişkileri / Tori.- 11 Eyliil, ABD, Tiirkiye ve Kiireselleşme/ A. Özer.- Tiirkiye'de Devlet ve Demokiasi /Şiikrii Laçin.

ROMAN - ANI- Antranik Paşa / Anfranik Çelebyan- Şerkoy'dan SultanSelhadin Eyubiye / Haydar I§ik..- Ronahi /Haydar I§ik.- Hilalin gölgesinde Bir Ermeni Kuan Yazgisi./ Kherdian David.- Bir Kiirt olarak Yaşamim / Dr. Nureddin Zaza.- Göriiş ve Arnlanm / Hasan Hi§yar Serdi(1907- 1985).- Agri Dagi isyani / ihsan Nuri Paşa.- Anilar (Şeyh Mahmudê Berzenci Hareketi) I Refik Hilmi.- Dersimin Delileri/ Niirettir Asian- Civrak- Dersimden Istanbula Tanigim Dikiz Aynasi, Huseyin Ateş- Daglara Dayali Şehirleşen Köy, Civrak, Aziz Akgul- Unutulmaz YiUann Solcu Muzisyeni Ahmet Kaya / Kenan Engin.- Yitik Zaman Metinleri / Kenan Engin- Kiirt Gözii ile YJmaz Guney / Mahmut Baksi.- Kamişli Katliami / Mahmut Baksi.- Teyrê Baz ya da Hiiseyin Baybaşm / Mahmut Baksi.- Dono'nun Köyii / Mahmut Baksi.- Özlem (Garod) / Hraçya Koçar Kapriyelyan.- Sam, ZaI ve oglu Rustem / Norma Lorca Goordich- Zinaci / Edip Polat.- Nazimi Anlamak /Mehmet hang Turan- Ormanm Dili / Munzur Cem..- Taniklarm Diliyle Dersim'38 /Munzur Cem.- Dersim - Civaiik Iki Uçlu Yaşam / Hiiseyin Akar.- Silvan'da Agit / Cennet Ayhan- Eksik Hayatlar / Sim Ayhan.- Özlemin Giil Sureti /Hafiz Akdenur.- Otobiyografya / Abdurrezak Bedirhan.- Duvar Sana Söyliiyorum Gelinim Sen Dinle /CeMê Celîl.- Gururun Vedigi Cesaret- Tahtalli / W. Zewal Dogan-AcinmdiliKaAmlM.ErolCoşkun.- Kultiirel Çogulculuk Demokrasi ve Kiirt Sorunu / Şefik Beyaz.

Awaza DerpêJiatîyaii illEvîn Çîçek/,'■i&.'4