EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3
EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3
EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
11 Eylül, Dünya Siyaseti <strong>ve</strong> <strong>Afrika</strong>Bülent Aras*Sovyetler Birli¤i’nin da¤›lmas›ndan günümüze kadar dünya siyasetinde,muazzam etki uy<strong>and</strong>›rmas› bak›m›ndan, 11 Eylül sald›r›lar› benzeri bir geliflmeyaflanmam›flt›r. Sald›r›lar dünya siyasetinin gündemi <strong>ve</strong> yap›s›yla ilgili birçoksorunun yüzeye ç›kmas›na sebep oldu. Uluslararas› iliflkiler disiplinindebir anlamda Sovyetler sonras› uluslararas› sistem <strong>ve</strong> politikan›n yap›s›n› inceleyençal›flmalar› <strong>and</strong>›racak flekilde benzer literatürün 11 Eylül sonras› ortayaç›kt›¤›na flahit olduk. Bu disiplinin mensuplar› için bir deja vu yafl<strong>and</strong>›. Yaflananani floktan sonra “Dünya bir daha asla ayn› olmayacak” gibi argümanlar›nyerini daha dikkatli analizler ald›. Bu tart›flmalar›n di¤er bir sonucu da Eylülsald›r›lar›n›n ulus-devlet sistemini güçlendirdi¤i düflüncesidir. Gerek Vestfalyaruhunun reenkarnasyonu fleklinde, gerekse uluslararas› sistemde sekülerizmiçin ciddi bir darbe fleklinde ortaya ç›kan bu fenomen analiz edilmeyi <strong>ve</strong>tart›fl›lmay› hak ediyor.Klasik yaklafl›m uluslararas› sistemi anarflik bir yap› olarak aç›klar. Uluslararas›sistemin bu anarflik do¤as› düflük düzeyde bir nedensellik zincirini gerektirir.Gerçekten de nedensellik düzeyi uluslararas› siyasette son derece s›-n›rlanm›flt›r. Öte y<strong>and</strong>an kaotik yada hesaplanamaz iç dünyaya karfl›l›k, modernuluslararas› sistemi nedensellik belirler. Durumu daha da karmafl›klaflt›-ran olgu olaylar aras›ndaki karmafl›k nedensel ba¤lant›y› aç›klaman›n zorlu¤udur.Krasner’in daha önceden formüle etti¤i gibi uluslararas› sistem iç politikayagöre daha az kurumsallaflt›r›labilir. Ortada otoriter bir hiyerarflik iliflkiyoktur. 1 Bu ba¤lamda uluslararas› iliflkiler analizleri birbirini takip eden geliflmeler<strong>ve</strong> öne sürülen ihtimaller üzerine yap›lan çal›flmalar olarak özetlenebilir.Bütün kavramlar hatta olaylar belirli ba¤lamlar›n sonucudur.Uluslararas› sistemin do¤as› bir kez—ifade edilen yönde—tan›mlan›rsa,bu sistem sadece birkaç önemli olayla analiz edilebilir hale gelir. Bir olay sistemingizlenmifl yap›s›na ›fl›k tutabilir. Tan›mlanmas› gereken uluslar aras› iliflkilerdeçok ciddi bir yer (to poi) problemi oldu¤udur. Uluslararas› iliflkileringerçekleflti¤i yer neresidir? Muhayyel bir epistemolojik to poi’den baflka uluslararas›teriminin co¤rafi bir karfl›l›¤› yoktur. Dünya egemen devletler aras›n-
Change language