EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3
EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3 EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3
272 Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkeyvenlik sorunlar›na sadece askeri ve polisiye aç›dan bak›lamaz. Çünkü bugünekadar, ne Afrika’da ne de dünyan›n di¤er mekânlar›nda güvenlik sorunlar›n›sadece askeri yöntemlerle çözmek mümkün olmam›flt›r.Günümüzde çat›flmalar›n ve fakirli¤in ele geçirdi¤i Afrika k›tas›nda istatistiklerinortaya koydu¤u içler ac›s› durum her geçen y›l daha da kötüye gitmektedir.Sadece bir tek örnek vermek gerekirse, 2001 y›l›nda Afrika’daki ülkelerin%72’si (53 ülkeden 39’u) y›ll›k kifli bafl›na düflen milli gelir 745 dolar›n alt›ndaolan anlam›na gelen “düflük gelirli” ülkeler s›n›f›nda yer alm›fllard›r. 4Günümüzde Sahra Alt› Afrika Bölgesi’nin tümünde etkili olan kar›fl›kl›kve istikrars›zl›k mültecileri daha genifl alanlara göçmeye zorlamaktad›r.Birleflmifl Milletler Mülteciler Yüksek Komisyonu, 1999 y›l›nda dünyadabulunan 22,3 milyon mülteciden- iltica talebinde bulunan- 6,3 milyonunun Afrika’daoldu¤unu rapor etmektedir. 5Bu flartlar alt›nda, Afrikal› Devlet Baflkanlar› Afrika’da devam eden ekonomikve siyasi çöküfle çözüm bulmak için 2001’de “Afrika’n›n Kalk›nmas›için Yeni Ortakl›k” (NEPAD)’› kurmufllard›r.NEPAD ile Afrikal› Devlet Baflkanlar›, Afrika’n›n kalk›nmas› için do¤rusiyasi ve ekonomik yönetimin temel ilkelerine uyma sözü verdiler. NEPAD’›nözünü, Afrika ve geliflmifl ülkeler ile endüstrileflmifl sekiz ülke (G-8) aras›ndakiiliflkileri yeniden yap›land›rmak ve karfl›l›¤›nda demokratik ve serbest piyasanormlar›na uymak oluflturmaktad›r.Her fleye ra¤men Afrika geliflmektedir. Uluslararas› toplumun Afrika’dakibu geliflmelere ilgisi kayda de¤er bir flekilde artmaktad›r.K›ta’dan gerçek bir de¤iflim momentinin yakaland›¤›n› dair iflaretler gelmektedir.Afrika Birli¤i ve NEPAD’›n (Afrika’n›n Kalk›nmas› için Yeni Ortakl›k)oluflumu, Afrika’n›n Bölgesel Ekonomik Topluluklar›n›n artan rolü, ve millidevletler baz›nda yeni nesil liderlerin ortaya ç›kmas› Afrika’y› de¤ifltirmektedir.Böyle bir de¤iflim trendinin yaflanmas› Afrika-Avrupa aras›ndaki iliflkileride de¤ifltirmektedir.Avrupa’n›n Afrika ile iliflkileri yeni de¤ildir. Avrupa-Afrika iliflkileri tarihiköklere sahiptir. Ancak bu iliflkiler ço¤u kez sömüren-sömürülen iliflkisininürünü üzücü uygulamalarla an›lmaktad›r. Günümüzde bu iliflki biçimi yeriniortak ç›karlar temelinde eflit ortakl›k iliflkilerine b›rakmaktad›r.
Afrika’daki Güvenlik Sorunlar› 273Avrupa ve Afrika’n›n sa¤lam ticari ba¤larla ba¤lanm›fl olmas›, Avrupa’y›Afrika menfleli ürünler için en büyük ihraç pazar› haline getirmifltir.Örne¤in, afla¤› yukar› Afrika’dan ihraç edilen pamuk, meyve ve sebzenin%85’i AB taraf›ndan ithal edilmektedir.Avrupa ve Afrika ayr›ca sa¤lam ve önceden belirlenen yard›m ak›fl› ile debirbirlerine ba¤lanmaktad›r. AB’nin Afrika’ya kalk›nma yard›m› 1985’teki 5milyar avroya karfl›l›k 2003’te toplam 15 milyar avroyu bulmufltur. Di¤er yard›mlar›nkat be kat üstünde olan bu yard›mlar AB’yi en büyük donör halinegetirmifltir 6 . AB’nin ODA’ya yapt›¤› yard›m Afrika’ya yap›lan toplam ODAyard›mlar›n›n % 60’n› oluflturmaktad›r.Ayr›ca, AB üyesi ülkelerin bir k›sm› göreceli olarak Afrika siyaseti ve kalk›nmas›ile yeni tan›fl›rken, baz›lar› ise, Afrika’n›n farkl› ülkeleri ve bölgeleriile uzun süredir devam eden politik, ekonomik ve kültürel ba¤lar›n› sürdürmektedir.Topluluk seviyesinde son birkaç on y›ldan beri Avrupa Komisyonukapsaml› bir tecrübe yaflam›fl ve bu tecrübeler Afrika’n›n farkl› bölümleri ileortakl›klar oluflturan bir dizi sözleflmelerle sonuçlanm›flt›r.1975’te imzalanan Lomé I Anlaflmas›, Sahra Alt› Afrika ülkeleri ile AvrupaToplulu¤u aras›ndaki ilk çerçeve anlaflmas› olmufltur. Afrika, Karayip vePasifik(ACP) ülkeleri aras›nda imzalanan ve esas olarak kalk›nma ve iflbirli-¤ine yo¤unlaflan LOME Konvensiyonu Haziran 2000’de Cotonou Anlaflmas›ad›n› alarak, içerik ve yap›sal de¤iflikli¤e u¤ram›flt›r.48 Sahra Alt› Afrika ülkesi ile 25 y›ll›¤›na imzalan anlaflma, 2005 y›l›ndatekrar revize edilmifl ve anlaflmaya kalk›nma ve iflbirli¤inin yan› s›ra politik birboyut getirilmifltir.Böyle bir yap›sal de¤iflikli¤e gidilmesinin birçok sebebi olmakla birliktebunlar aras›nda:- Avrupa’n›n uzun y›llar Afrika ülkelerine yard›mda bulunmalar›na ra¤menhedeflenen kalk›nman›n sa¤lanamamas›,- So¤uk Savafl’›n sona ermesiyle birlikte AB’nin küresel aktör olmay› önceliklibir hedef haline getirmesi, bu kapsamda; ekonomik bir birlikten politikbirli¤e do¤ru kaymas› ve bunun bir sonucu olarak da Ortak D›fl ve GüvenlikPolitikas›’na a¤›rl›k vermesi,- 1999 y›l›ndan itibaren Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas›’n›(AGSP) oluflturmas›,- 11 Eylül terör sald›r›lar›n›n meydana gelmesi,
- Page 113 and 114: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 115 and 116: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 117 and 118: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 119 and 120: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 121 and 122: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 123 and 124: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 125 and 126: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 127 and 128: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 129 and 130: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 131 and 132: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 133 and 134: D›fl Yard›m ve Afrika’n›n K
- Page 135 and 136: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 137 and 138: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 139 and 140: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 141 and 142: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 143 and 144: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 145 and 146: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 147 and 148: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 149 and 150: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 151 and 152: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 153 and 154: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 155 and 156: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 157 and 158: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 159 and 160: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 161 and 162: Foreign Aid and Africa’s Developm
- Page 163: Afrika’daki Güvenlik Sorunlar›
- Page 167 and 168: Afrika’daki Güvenlik Sorunlar›
<strong>Afrika</strong>’daki Gü<strong>ve</strong>nlik Sorunlar› 273Avrupa <strong>ve</strong> <strong>Afrika</strong>’n›n sa¤lam ticari ba¤larla ba¤lanm›fl olmas›, Avrupa’y›<strong>Afrika</strong> menfleli ürünler için en büyük ihraç pazar› haline getirmifltir.Örne¤in, afla¤› yukar› <strong>Afrika</strong>’dan ihraç edilen pamuk, mey<strong>ve</strong> <strong>ve</strong> sebzenin%85’i AB taraf›ndan ithal edilmektedir.Avrupa <strong>ve</strong> <strong>Afrika</strong> ayr›ca sa¤lam <strong>ve</strong> önceden belirlenen yard›m ak›fl› ile debirbirlerine ba¤lanmaktad›r. AB’nin <strong>Afrika</strong>’ya kalk›nma yard›m› 1985’teki 5milyar avroya karfl›l›k 2003’te toplam 15 milyar avroyu bulmufltur. Di¤er yard›mlar›nkat be kat üstünde olan bu yard›mlar AB’yi en büyük donör halinegetirmifltir 6 . AB’nin ODA’ya yapt›¤› yard›m <strong>Afrika</strong>’ya yap›lan toplam ODAyard›mlar›n›n % 60’n› oluflturmaktad›r.Ayr›ca, AB üyesi ülkelerin bir k›sm› göreceli olarak <strong>Afrika</strong> siyaseti <strong>ve</strong> kalk›nmas›ile yeni tan›fl›rken, baz›lar› ise, <strong>Afrika</strong>’n›n farkl› ülkeleri <strong>ve</strong> bölgeleriile uzun süredir devam eden politik, ekonomik <strong>ve</strong> kültürel ba¤lar›n› sürdürmektedir.Topluluk seviyesinde son birkaç on y›ldan beri Avrupa Komisyonukapsaml› bir tecrübe yaflam›fl <strong>ve</strong> bu tecrübeler <strong>Afrika</strong>’n›n farkl› bölümleri ileortakl›klar oluflturan bir dizi sözleflmelerle sonuçlanm›flt›r.1975’te imzalanan Lomé I Anlaflmas›, Sahra Alt› <strong>Afrika</strong> ülkeleri ile AvrupaToplulu¤u aras›ndaki ilk çerçe<strong>ve</strong> anlaflmas› olmufltur. <strong>Afrika</strong>, Karayip <strong>ve</strong>Pasifik(ACP) ülkeleri aras›nda imzalanan <strong>ve</strong> esas olarak kalk›nma <strong>ve</strong> iflbirli-¤ine yo¤unlaflan LOME Kon<strong>ve</strong>nsiyonu Haziran 2000’de Cotonou Anlaflmas›ad›n› alarak, içerik <strong>ve</strong> yap›sal de¤iflikli¤e u¤ram›flt›r.48 Sahra Alt› <strong>Afrika</strong> ülkesi ile 25 y›ll›¤›na imzalan anlaflma, 2005 y›l›ndatekrar revize edilmifl <strong>ve</strong> anlaflmaya kalk›nma <strong>ve</strong> iflbirli¤inin yan› s›ra politik birboyut getirilmifltir.Böyle bir yap›sal de¤iflikli¤e gidilmesinin birçok sebebi olmakla birliktebunlar aras›nda:- Avrupa’n›n uzun y›llar <strong>Afrika</strong> ülkelerine yard›mda bulunmalar›na ra¤menhedeflenen kalk›nman›n sa¤lanamamas›,- So¤uk Savafl’›n sona ermesiyle birlikte AB’nin küresel aktör olmay› önceliklibir hedef haline getirmesi, bu kapsamda; ekonomik bir birlikten politikbirli¤e do¤ru kaymas› <strong>ve</strong> bunun bir sonucu olarak da Ortak D›fl <strong>ve</strong> Gü<strong>ve</strong>nlikPolitikas›’na a¤›rl›k <strong>ve</strong>rmesi,- 1999 y›l›ndan itibaren Avrupa Gü<strong>ve</strong>nlik <strong>ve</strong> Savunma Politikas›’n›(AGSP) oluflturmas›,- 11 Eylül terör sald›r›lar›n›n meydana gelmesi,