EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3

228 Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkeybafllar›nda önceden yard›m ve refah sa¤lama faaliyetlerinde uzmanlaflm›fl baz›gönüllü ajanslar IMF ve Dünya Bankas›n›n fon sa¤lad›¤› projeleri uygulamakmaksad›yla kendilerini kalk›nma örgütleri/ajanslar› olarak dönüfltürmeyebafllam›flt›r. Dünya Bankas› baflkanl›¤›nda Robert McNamara dönemimi ilebirlikte bu yaklafl›ma kibarca “ifltirakçi kalk›nma” ad› verilmifltir. Bu yaklafl›m,k›rsal kalk›nma için en yoksul kesimin yarar›na olmas› umulan yeni stratejileriçermekteydi. McNamara’ya göre yoksullukla bafl etmenin tek yolubuydu. fiebeke halinde ve koordinasyon içinde çal›flan Uluslararas› AlternatifKalk›nma Vakf› (IFDA) ve Uluslararas› Kalk›nma Hareketi Koalisyonu (IC-DA) da ulusal ve uluslararas› kalk›nma için gönüllü hizmetler sa¤layan ajanslar›n›nrollerini biraz daha merkezilefltirmek suretiyle bu dönemde ortaya ç›km›flt›r.1968 itibariyle McNamara yönetiminde Dünya Bankas› üçüncü dünya ülkelerivatandafllar›ndan ifle al›m gerçeklefltirmek ve yönetimin üst kademelerinedaha çok kad›n yönetici atamak suretiyle çeflitli reformlar yapm›flt›r. Banka,prensiplerine göre daha gevflek Ortodoks olarak nitelen, liberaller ve tektük Marksistler dâhil, bireyleri asimile edebilmekteydi. Bu dönem özellikleLatin Amerika ülkelerinde ‘özgürlük teolojisi’ ile tan›mlanan Katolik taraftarlar›vas›tas›yla yerel gönüllü yard›m ajanslar›n›n ortaya ç›kmas›na denk düflmektedir.Ortaya ç›kan bu yerel cemiyetleri güçlendirme stratejisinin 1970’lerinsonu itibariyle aç›k hedefi, ABD’den kat›lan alt› gönüllü ajans›n kat›l›m›ylaAfrika Üzerine Ekümenik Çal›flma Grubu ad›nda bir konsorsiyum oluflturmakt›.Bütün bunlar, “Afrika’n›n yeniden yap›lanmas› ve kalk›nmas› için yenistratejiler”i sunmak amac›yla organize edilmiflti.1970’lerin de¤iflen uluslararas› flartlar›, yard›m ve kalk›nma konusununBat›l› anlay›fl›nda bu tarz dönüflümleri gerekli k›lmaktayd›. Petrol ‹hraç EdenÜlkeler Örgütü’nün (OPEC) kurulmas› Amerikan politikac›lar›n›n ÜçüncüDünya’dan gelecek tehditlerin engellenmesi söylemini gelifltirmesine nedenolmufltur. OPEC’in kurulmas› daha önce çok uluslu petrol flirketleri taraf›ndankontrol edilen dünya ham petrol kaynaklar›n›n kontrolünün ele geçmesi anlam›n›tafl›maktayd›. Hammadde üreticilerinin kartelleflmesi ve eski borçlar›nkabul edilmemesi gibi durumlar Bat› için endifle verici olarak tarif ediliyordu.Baflkan Carter döneminde bütün vaziyet endüstrileflmifl uluslarla az geliflmiflülkeler aras›ndaki çat›flma tabirince tan›mlanmaktayd›, ABD’nin yap›flt›rd›¤›yaftayla “yeni bir So¤uk Savafl”t› (Kristol 1975: 5)1970’lerin bafllar›ndaki petrol krizi, Bat› ile ilifllileri ba¤lam›nda dikkateal›nd›¤›nda Afrika’y›, baz› Asya ve Latin Amerika ülkelerini etkilemifl olanbirtak›m olaylarla ayn› zamana rastlam›flt›r. Bu olaylardan en önemlisi Filistin