EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3

EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3 EN - FR - Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkey 3

tasamafrika.org
from tasamafrika.org More from this publisher
16.07.2015 Views

224 Yükselen Afrika ve Türkiye / Rising Africa and Turkeyihtiyac› vard›r. Bu ihtiyaçlar, içeride ve kalk›nmaya yönelik çal›flmalar›n yap›ld›¤›bu ülkelerde istihdam sa¤layacakt›r. Sömürge ülkelerin kalk›nmas› paraile; d›flar›dan gelen para ile ilgili bir sorundur. (A.g.e: 11)Bu politikalar insani yard›m maksad›nda olan, hay›rsever, medeni ve geliflmiflörgütlerin oluflturmufl oldu¤u ve sömürgecili¤in bafllang›c›ndan beri Afrikal›lar›ndirencini k›rma amac› tafl›yan bir düzenin devam› niteli¤indeydi.19. yüzy›ldan beri yard›m sa¤layan bu örgütler aras›nda misyoner cemiyetler,hay›rsever ve insani yard›m örgütleri bulunmaktayd›. Bunlar ço¤unlukla sömürgeciolan öncü elitlere mensup örgütlerdi, baz›lar› ticaret yapmak ve nihayetindesömürgecilik için imtiyazl› ortakl›klar kuracakt›. Avrupa sömürgecili-¤i ve dini fikirleri yayma durumu kilise önderli¤inde elden ele geçmifltir. Bucemiyetlerin temeli hay›rseverlik ve merhamet inanc›na dayanmaktad›r ve sömürgeciliksürecinin bir parças› olmalar› da ayn› temele dayanmaktad›r. Buyolla, e¤itim, sa¤l›k ve manevi destek sa¤lama faaliyetleri içerisinde yer al›rlarken;di¤er yandan emperyalist devlet, sömürge ülkenin insan ve do¤al kayna¤›n›talan edebilme koflullar›n› haz›rlam›flt›r.Sömürgeci devlet içersindeki patronaj iliflkilerini kullanan Avrupal› veAmerikal› giriflimci misyonerler taraf›ndan kurulan bu cemiyetler temelde birersosyal yard›m merciidir. 20. yüzy›l›n bafllar›nda kilise, 1917 Sovyet devrimindemanifesto edilmifl olan komünizmin tehdidiyle karfl› karfl›yayd›. Komünistdüflüncelerle din aras›nda cereyan eden ideolojik çat›flmalar, komünistlerindevlet egemenli¤ini ele geçirmifl olmalar›, dini cemiyetlerin uluslararas›zeminde yeniden pozisyon almas› ve emperyal devletlerle iliflkilerini dönüfltürmesianlam›na gelmifltir. Avrupal› ve Amerikal› devletler kilise cemiyetlerininiçeride veya sömürge ülkede emekçi ve sömürülen s›n›flarla olan çat›flmadasiyasi bir güç olarak oynad›¤› hayati rolün fark›ndayd›. Dünya KiliselerKonseyi, hay›rsever gönüllü çal›flmalar› ve d›flar›daki misyoner faaliyetleri geniflletmekamac›yla 1925 y›l›nda ortaya ç›km›flt›r.Savafl döneminde ortaya ç›kan gönüllü örgütler de bu modele dayanmaktad›r.Birinci Dünya Savafl› s›ras›nda Bat›’da 344 gönüllü örgütün oldu¤u saptanm›flt›r.Bu örgütlerin daha da artmas› ‹kinci Dünya Savafl›ndan sonra, emperyalizminyeniden flekillenmesiyle ve Pax-Amerikana’n›n yeni- sömürgecilikbiçiminde hâkimiyet kazanmas›yla gerçekleflmifltir. Misyon faaliyetlerininh›zl› biçimde genifllemesi d›fl›nda, British Moral Re-Armament veya OxfordGrubu Hareketi gibi kiliseyle ayn› görevi üstlenen di¤er örgütler de ortaya ç›kmayabafllam›flt›r. Bunlar›n d›fl›nda Rockefeller Standard Oil’e ait hay›rseverbir cemiyet olan Rockefeller Vakf› kurulmufltur. Bunu takiben Birleflik ÇelikOrtakl›¤›’n›n sahibi olan Andrew Carnegie de, Carnegie Vakf›’n› kurmufltur.

D›fl Yard›m ve Afrika’n›n Kalk›nmas› 225Bu vak›f, “Latin Amerika’da Ekonomik Kalk›nma için Amerikan Cemiyeti”nikuran vak›ft›r. Ford Vakf›, Ford ‹mparatorlu¤unun Michigan’daki kârlar›ndanbir parça olarak 1936’da kurulmufltur ve 1940’lar›n sonuna kadar yerel düzeydefaaliyetlerini sürdürmüfltür. 1950’lerde Amerikan hükümeti ‘komünist tehdit’ile savafl›rken Ford Vakf› ulusal ve uluslararas› bir vakfa dönüfltürülmüfltür.‹kinci Dünya Savafl› sonras› sömürgecilik ve emperyalizm muhaliflerininaray›fllar›na cevap verecek olan, ABD’de ve Avrupa’da tekel flirketlerin ve hükümetlerinfonlar›yla daha bir sürü benzeri örgüt kurulacakt› ve ‘hay›r’ kurulufllar›olarak sömürgecili¤in yol açt›¤› yoksulluk ve hastal›klara karfl› yard›mve rehabilitasyon faaliyetleri içerisinde yer alacakt›. Emperyalist devletler aç›-s›ndan bu vak›flar›n çal›flmalar› vazgeçilemezdi. Bu suretle, sömürge ülkelerdeiki türlü gönüllülük hizmeti veren cemiyetler bulunmaktayd›; dini olanlarve seküler olanlar. Geleneksel tarzlar› dikkate al›nd›¤›nda birbirlerinden ay›rtedilmeleri son derece zordu, iki türde de devlete ya da bireyler, tekeller ve ortakl›klargibi özel kaynaklara ba¤›ml›yd›lar. Fonlar› sa¤layan taraflar›n bu cemiyetlerinrollerini geniflletmesi, emperyalizmin yeni yüzü olmaya bafllayanve yeni- sömürgecili¤in koflullar›n› oluflturan çokuluslu ve uluslarüstü sermayeninsömürge ülkelerde do¤rudan d›fl yat›r›m yapt›¤› döneme rastlar. Ayn› koflullar1944 y›l›nda Amerikan denetiminde Bretton Woods Anlaflmas›yla IMFDünya Bankas› gibi uluslarüstü finansal kurumlar›n, kalk›nma kurumlar›n›n,ticari kurumlar›n ve 1947 y›l›nda Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaflmas›’n›n(GATT) oluflmas›n› gerekli k›lm›flt›r.Uluslararas› siyasi güç çat›flmalar› (So¤uk Savafl dönemi dâhil) ba¤lam›ndabir süreç olan denizafl›r› yard›mlar üçüncü dünya ülkelerini ‹kinci DünyaSavafl› sonras› ideolojik taraflara çekmek aç›s›ndan önemli bir iktisadi araçolmufltur. Bu yard›mlar, destekçi ülkelerin iç siyasetinin genifllemesi sonucuolarak bir d›fl politika arac› haline gelmifltir. Bu yard›mlar ilk kez, savafl dönemininBat› ve Do¤u Avrupa’da ekonomiye vermifl oldu¤u tahribat› iyilefltirmeprogram› olarak sunulmufltur. Bu 1948–1952 y›llar› aras›nda sa¤lanan MarshallPlan›’n›n bir tutumuydu. Bu Marshall Plan›’n› sonradan 1950’lerin bafllar›ndaikinci aflamaya geniflletilmifltir. Uluslararas› yard›m rejimi teknik, askerive ekonomik paketler halinde bu defa Yunanistan, Türkiye ve daha sonraKore gibi yoksul bölgeleri de içersine alarak ve bu ülkelerin ekonomik standartlar›n›yükselterek komünizm tehdidine karfl› ç›kmay› amaçlam›flt›r. Uluslararas›yard›mlar daha sonra, komünist olmayan, demokratik piyasa ekonomilerininüstünlü¤ünü kan›tlama peflinde olmufltur.Bu durum, ‹kinci Dünya Savafl› sonras› daha fazla telaffuz edilmeye bafllananBat›l› ülkelere ve 1960’larda ba¤›ms›zl›¤›n› kazanacak olan birçok sö-

224 Yükselen <strong>Afrika</strong> <strong>ve</strong> Türkiye / <strong>Rising</strong> <strong>Africa</strong> <strong>and</strong> <strong>Turkey</strong>ihtiyac› vard›r. Bu ihtiyaçlar, içeride <strong>ve</strong> kalk›nmaya yönelik çal›flmalar›n yap›ld›¤›bu ülkelerde istihdam sa¤layacakt›r. Sömürge ülkelerin kalk›nmas› paraile; d›flar›dan gelen para ile ilgili bir sorundur. (A.g.e: 11)Bu politikalar insani yard›m maksad›nda olan, hay›rse<strong>ve</strong>r, medeni <strong>ve</strong> geliflmiflörgütlerin oluflturmufl oldu¤u <strong>ve</strong> sömürgecili¤in bafllang›c›ndan beri <strong>Afrika</strong>l›lar›ndirencini k›rma amac› tafl›yan bir düzenin devam› niteli¤indeydi.19. yüzy›ldan beri yard›m sa¤layan bu örgütler aras›nda misyoner cemiyetler,hay›rse<strong>ve</strong>r <strong>ve</strong> insani yard›m örgütleri bulunmaktayd›. Bunlar ço¤unlukla sömürgeciolan öncü elitlere mensup örgütlerdi, baz›lar› ticaret yapmak <strong>ve</strong> nihayetindesömürgecilik için imtiyazl› ortakl›klar kuracakt›. Avrupa sömürgecili-¤i <strong>ve</strong> dini fikirleri yayma durumu kilise önderli¤inde elden ele geçmifltir. Bucemiyetlerin temeli hay›rse<strong>ve</strong>rlik <strong>ve</strong> merhamet inanc›na dayanmaktad›r <strong>ve</strong> sömürgeciliksürecinin bir parças› olmalar› da ayn› temele dayanmaktad›r. Buyolla, e¤itim, sa¤l›k <strong>ve</strong> manevi destek sa¤lama faaliyetleri içerisinde yer al›rlarken;di¤er y<strong>and</strong>an emperyalist devlet, sömürge ülkenin insan <strong>ve</strong> do¤al kayna¤›n›talan edebilme koflullar›n› haz›rlam›flt›r.Sömürgeci devlet içersindeki patronaj iliflkilerini kullanan Avrupal› <strong>ve</strong>Amerikal› giriflimci misyonerler taraf›ndan kurulan bu cemiyetler temelde birersosyal yard›m merciidir. 20. yüzy›l›n bafllar›nda kilise, 1917 Sovyet devrimindemanifesto edilmifl olan komünizmin tehdidiyle karfl› karfl›yayd›. Komünistdüflüncelerle din aras›nda cereyan eden ideolojik çat›flmalar, komünistlerindevlet egemenli¤ini ele geçirmifl olmalar›, dini cemiyetlerin uluslararas›zeminde yeniden pozisyon almas› <strong>ve</strong> emperyal devletlerle iliflkilerini dönüfltürmesianlam›na gelmifltir. Avrupal› <strong>ve</strong> Amerikal› devletler kilise cemiyetlerininiçeride <strong>ve</strong>ya sömürge ülkede emekçi <strong>ve</strong> sömürülen s›n›flarla olan çat›flmadasiyasi bir güç olarak oynad›¤› hayati rolün fark›ndayd›. Dünya KiliselerKonseyi, hay›rse<strong>ve</strong>r gönüllü çal›flmalar› <strong>ve</strong> d›flar›daki misyoner faaliyetleri geniflletmekamac›yla 1925 y›l›nda ortaya ç›km›flt›r.Savafl döneminde ortaya ç›kan gönüllü örgütler de bu modele dayanmaktad›r.Birinci Dünya Savafl› s›ras›nda Bat›’da 344 gönüllü örgütün oldu¤u saptanm›flt›r.Bu örgütlerin daha da artmas› ‹kinci Dünya Savafl›ndan sonra, emperyalizminyeniden flekillenmesiyle <strong>ve</strong> Pax-Amerikana’n›n yeni- sömürgecilikbiçiminde hâkimiyet kazanmas›yla gerçekleflmifltir. Misyon faaliyetlerininh›zl› biçimde genifllemesi d›fl›nda, British Moral Re-Armament <strong>ve</strong>ya OxfordGrubu Hareketi gibi kiliseyle ayn› görevi üstlenen di¤er örgütler de ortaya ç›kmayabafllam›flt›r. Bunlar›n d›fl›nda Rockefeller St<strong>and</strong>ard Oil’e ait hay›rse<strong>ve</strong>rbir cemiyet olan Rockefeller Vakf› kurulmufltur. Bunu takiben Birleflik ÇelikOrtakl›¤›’n›n sahibi olan Andrew Carnegie de, Carnegie Vakf›’n› kurmufltur.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!