PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Delikli yapraklardaki delikler ise, erken ontogenik devrede dokudaki birkaçhücrenin ölmesi ile olu şur. Ölen hücrelerin bulundu ğu bölgede gelişme olmaz ve yaprakayasmda bu bölgede delik oluşur.Laminadaki dokulann olu şmas ı (histogenesis): Kenar meristemin geli şmesi,tepe geli şmesinden çok daha uzun sürer. Avery (1933) Nicotiana tabacum'da yapraknormal büyüklüğüne yaklaşt ığmda bile yaprağın taban k ısımlannda yan meristemgelişmesinin devam etti ğini gözlemi ştir. Cercis siliquastrum'da yaprak boyu 2-2.5mm'e ulaştığında yan meristem geli şmesi durur. Bundan sonra laminan ın gelişmesi,laminadaki çe şitli hücre tabakalar ın ın (plate meristem) bölünmesi ile sa ğlam. Bubölünmelerle yaprakta kal ınlaşma olmaz fakat yaprak ayasm ın genişlemesi sağlam. Buşekilde çoğalan hücreler yaprakta de ğişimle epidermis hücrelerine, palizat, süngerparenkimas ı hücrelerine, iletim dokusu hücrelerine dönü şürler ve ergin yaprak ortayaç ıkar. Şekil 40 ve şekil 41'de çe şitli bitki yapraklannda bu dokular ın hangibaşlang ıçlardan olu ştuklar ı şematik olarak görülmektedir.Yapra ğın iç yap ıs ı (anatomisi):Yaprağm içindeki hücreler çok say ıda kloroplast ta şırlar ve ışığı en fazla alacakşekilde sıralarum şlard ır. Gaz alışverişini sağlamak için çok miktarda hücre aras ıbo şluklar ına sahiptirler. Fotosentez için gerekli suyu getirmek ve sentez edilen organikmaddeleri götürmek için geli şmiş bir iletim demeti sistemi vard ır.Ergin bir yapraktan enine kesit al ırsak, alt ve üst yüzde epidermis tabakalar ı veortada parankimatik bir doku olan mezofıli görürüz ( şekil 42).1- Epidermis: Yaprağm bütün d ış yüzü tipik bir epiderma dokusu ile örtülüdür.Epidermiste, farkl ı tipte stomalara, tüylere, emergenslere ve hidatodlara rastlan ır.Yaprakta stomalar hem alt hem üst yüzde, alt yüzde ve sadece üst yüzde bulunabilir.Fakat alt epidermisteki stoma say ıs ı daha fazlad ır. Bu tip yapraklara "Amfistomatikyaprak" denir. Stomalar yaprağın sadece alt yüzünde toplanm ışsa bu tip yapraklara da"Hipostomatik yapraklar" denir. Nymphaea (nilüfer) gibi yapraklarm ın alt yüzü su iletemasta olan bitkilerde stomalar üst epidermiste toplanm ışt ır. Bu tip yapraklara da"Epistomatik yapraklar" denir.52
Kenar merist.Kenar altı meristlist protodermÜst tabakalarAlt tabakalAlt protodermOrta tabaka -•Alt tabaka►►Prokamb►Üst epidermisPalizat parenk.İletim demetinindokular ıOrta sünger parenk.Alt sünger parenk.Alt epidermisUst protodermÜst tabakalar►►Ust epidermisUzun palizatparenk. dış tabakasıKısa palizatparenk. iç tabakas ıKenar merist.2Kenaraltı merist* Orta tabakalAlt tabakaAlt protodermOrta sünger parenk.İletim demetinindokulanSünger parenk.► Sünger parenk. dıştabakalar ı► Alt epidermisŞekil 40. Yaprak laminas ındaki dokular ın oluşumunun şematik gösterimi. 1. Carya buckleyi, 2.Pelargonium zonale (Foster, 1936 den al ınm ıştır).Kenar merist. Kenar alt ı merist►1Kenar merist. Kenar altı merist.2Üst protodermÜst tabakaOrta tabakalarAlt tabakaAlt protodermUst protodermÜst tabakaAlt tabakaAlt protodermProkambÜst epidermis• Palizat parenk.► İletim demeti vedemet lun ıOrta sünger parenk.Alt sünger parenk.Alt epidermis► Üst epidermisÜst mezofil tabakası► Ortadaınar kalmlaşması{Demet kımOrta mezofilOrta tabaka veİletim demetiprokambiyal s ıralarDemet k ın ıDemet k ın ıL Alt mezofil tabakas ı► Alt epidennisŞekil 41. Yaprak laminas ındaki dokular ın oluşumunun şematik gösterimi. 1.Nicoticrna tabacum (Foster,1936 den al ınmıştır), 2. Oryza (Kaufman, 1959 dan al ınmıştır).53
- Page 11 and 12: tohumun d ışına taşarlar, bu ol
- Page 13 and 14: Plumuladan itibaren bölünme özel
- Page 15 and 16: korteks denir. Bu ni şasta tabakas
- Page 17 and 18: yap ısında bu tip demetler bulunu
- Page 19 and 20: yaprak bo şluklar ı arası fazla
- Page 21 and 22: anatomik yap ıs ı sistematIte gö
- Page 23 and 24: 2.tip Enine kesitte iletim demetler
- Page 25 and 26: gelişmiştir. Çöl bitkilerindeki
- Page 27 and 28: Kambiyal hücre tipleri: Kambiyum b
- Page 29 and 30: Mevsimsel kambiyal aktivite: Kambiy
- Page 31 and 32: ( şekil 19). Yanl ız burada korte
- Page 33 and 34: vard ır. Parankima hücreleri gene
- Page 35 and 36: Angiosperm odunu:Angiospermler, dik
- Page 37 and 38: yanyana iki hücre s ırasmdan olu
- Page 39 and 40: iklim bölgelerinde çok kullan ı
- Page 41 and 42: Baz ı bitkilerde halka kambiyumu n
- Page 43 and 44: demetlerde gövde boyunca devaml ı
- Page 45 and 46: Tomurcuk: Gövde üstünde bulunan,
- Page 47 and 48: Vejetatif organlar özellikle gövd
- Page 49 and 50: 1-S ıcak bölge bitkileri (Termofi
- Page 51 and 52: C- Işığa adaptasyon:I şığa ad
- Page 53 and 54: Bunlardan Rafflesia arnoldii nin ç
- Page 55 and 56: gövdeden farkl ı görünüm alara
- Page 57 and 58: YAPRAKYaprak ve gövde aras ında t
- Page 59: ölünmelerde görülür ve temel m
- Page 63 and 64: Sünger parankimas ı : Hücrelerin
- Page 65 and 66: Yapraklar alt ve üst yüzüne baka
- Page 67 and 68: oluşan bu bölgeden, rüzgar, ya
- Page 69 and 70: Angiosperm yapraklar ı daha detayl
- Page 71 and 72: Tablo II .Yaprak ayas ın ın, kena
- Page 73 and 74: Yaprak ayasmda bulunan damarlar ço
- Page 75 and 76: AnizofiliAyn ı noddan (düğümden
- Page 77 and 78: strobus tepesi; 8/21 ( 137° 8') Pi
- Page 79 and 80: Şekil 60. Böcek kapan bitkilerde
- Page 81 and 82: aynı gövde ucunda olduğu gibi k
- Page 83 and 84: sağlarlar, bu ölçülen emici tü
- Page 85 and 86: oluşturan hücreler kal ın çeper
- Page 87 and 88: liğnin birikimi ile kalu ılaşır
- Page 89 and 90: enAHa Hi RBŞekil 68. A- Endotropik
- Page 91 and 92: Koruyucu doku:Primer kökün en d
- Page 93 and 94: 2.Tip: Birinci tipten floem kollarm
- Page 95 and 96: Orijinlerini dikkate alarak kökler
- Page 97 and 98: oluşturur. Örnek: Philodendron (d
- Page 99 and 100: aşka bireylerin üstünde yer al
- Page 101 and 102: yapraklar ı sepal-petal diye ayr
- Page 103 and 104: ye şil sepaller iç yap ı bakım
- Page 105 and 106: hücre tabakas ı bulunur. Bu tabak
- Page 107 and 108: tectateintectateı.n Ce—enPoB34 6
- Page 109 and 110: Epigin (alt durumlu) çiçek: Resep
Delikli yapraklardaki delikler ise, erken ontogenik devrede dokudaki birkaçhücrenin ölmesi ile olu şur. Ölen hücrelerin bulundu ğu bölgede gelişme olmaz ve yaprakayasmda bu bölgede delik oluşur.Laminadaki dokulann olu şmas ı (histogenesis): Kenar meristemin geli şmesi,tepe geli şmesinden çok daha uzun sürer. Avery (1933) Nicotiana tabacum'da yapraknormal büyüklüğüne yaklaşt ığmda bile yaprağın taban k ısımlannda yan meristemgelişmesinin devam etti ğini gözlemi ştir. Cercis siliquastrum'da yaprak boyu 2-2.5mm'e ulaştığında yan meristem geli şmesi durur. Bundan sonra laminan ın gelişmesi,laminadaki çe şitli hücre tabakalar ın ın (plate meristem) bölünmesi ile sa ğlam. Bubölünmelerle yaprakta kal ınlaşma olmaz fakat yaprak ayasm ın genişlemesi sağlam. Buşekilde çoğalan hücreler yaprakta de ğişimle epidermis hücrelerine, palizat, süngerparenkimas ı hücrelerine, iletim dokusu hücrelerine dönü şürler ve ergin yaprak ortayaç ıkar. Şekil 40 ve şekil 41'de çe şitli bitki yapraklannda bu dokular ın hangibaşlang ıçlardan olu ştuklar ı şematik olarak görülmektedir.Yapra ğın iç yap ıs ı (anatomisi):Yaprağm içindeki hücreler çok say ıda kloroplast ta şırlar ve ışığı en fazla alacakşekilde sıralarum şlard ır. Gaz alışverişini sağlamak için çok miktarda hücre aras ıbo şluklar ına sahiptirler. Fotosentez için gerekli suyu getirmek ve sentez edilen organikmaddeleri götürmek için geli şmiş bir iletim demeti sistemi vard ır.Ergin bir yapraktan enine kesit al ırsak, alt ve üst yüzde epidermis tabakalar ı veortada parankimatik bir doku olan mezofıli görürüz ( şekil 42).1- Epidermis: Yaprağm bütün d ış yüzü tipik bir epiderma dokusu ile örtülüdür.Epidermiste, farkl ı tipte stomalara, tüylere, emergenslere ve hidatodlara rastlan ır.Yaprakta stomalar hem alt hem üst yüzde, alt yüzde ve sadece üst yüzde bulunabilir.Fakat alt epidermisteki stoma say ıs ı daha fazlad ır. Bu tip yapraklara "Amfistomatikyaprak" denir. Stomalar yaprağın sadece alt yüzünde toplanm ışsa bu tip yapraklara da"Hipostomatik yapraklar" denir. Nymphaea (nilüfer) gibi yapraklarm ın alt yüzü su iletemasta olan bitkilerde stomalar üst epidermiste toplanm ışt ır. Bu tip yapraklara da"Epistomatik yapraklar" denir.52