PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

kitaplar.ankara.edu.tr
from kitaplar.ankara.edu.tr More from this publisher
13.07.2015 Views

perennial rozet bitkiler (Taraxacum, Plantago, Beta gibi) bu gruptad ır. Bu bitkilerdeuykudaki tomurcuk ölü gövdenin dibindedir ve bir sonraki y ıl yaz ın bu tomurcuksürerek yeni bir bitki olu şturur (Artemisia, Urtica gibi). Yine perennial stolonlu otsubitkiler de (Fragaria vesca, Potentilla reptans ve Ranunculus repeus gibi) bu gruptad ır.IV- Kriptofıtler (veya Geofitler): Uykudaki tomurcuklar iyi korunmu ştur( şekil 33-G,H). Tomurcuklar, topra ğın alt ındaki rizom gövdelerin üzerinde veyabulblarm içinde saklanmışt ır (geofit, G). Bu organlar ı batakl ık veya su içinde yer alanbitki gruplar ı ise halofit (Ha) veya hidrofit (HH) ad ını alırlar.V- Terofitler (Th): Bu gruptaki bitkiler, uygun olmayan mevsimi veya şartlar ıtohumun içinde korunan embriyo halinde geçirir. Tek y ıll ık bitkilerdir. Vejetatiforganlarnu bir y ıl içinde olu şturur ve hayat devrelerini tamamlarlar ( şekil 33-J). Enönemli tar ım bitkileri (hububatlar) bu gruba girer. Buna kar şılık kış y ıll ıklar ı diyeadland ır ılan, sonbaharda ekilip, k ışı kar alt ında fide olarak geçiren tek y ıllık hububatlarhemikriptofitler grubuna girerler.A B D E G H JŞekil 33- Hayat formlar ı; (koyu renkli k ıs ımlar k ışın kalan gövdeler) A,B, kamofitler, C, fanerofıt, D-F,Hemikriptofitler, D, rozet bitkiler, E, K ış d ışında olu şan gövde, F, k ışı toprak alt ında tomurcuk şeklindegeçiren gövde, G,H, kriptofitler (geofitler), G, rizomlu geofit, H, bulblu geofit, J, terofit.(Walter,1962)42

C- Işığa adaptasyon:I şığa adaptasyon genelde Cormophyta'nm iki grubunda (Haneler ve epifitlerde)görülür.1- Lianler (tarman ıel bitkiler): Bu bitkiler, kuvvetli destek ödevini gören incegövdeleri ile diğer bitkilere, kaya ve duvarlara t ırmanarak bitkinin yapraklar ını gölgeolan bölgelerden, gün ışığın ın bol olduğu üst seviyelere ç ıkarırlar. Bu t ırmanma, baz ıbitkilerde gövdeden ç ıkan kanca şeklindeki yarı dallarla (Solanum dulcamara), serttüylerle (Gallium aparine, Humulus lupus), kısa dikenlerle (Rosa sp., Rubus sp.) veuzun dikenlerle (Lycium, Baugainvillea) olmak üzere çe şitli şekillerde olur. Kökünyard ımı ile t ırmarunada, negatif fototropizma etkisi altmda geli şen adventif köklerlet ırmanma gerçekle şir. Hedera ve Araceae familyas ı bitkilerinde olduğu gibi, kökkarakterli pozitif haptotrofik tutunma oganlar ı ile de t ırmanma olur. Humulus vePhaseolus 'ta ise gövde ucunun dalgalanmas ı ile sarılarak t ırmanma olur.Tırmanıc ı bitkilerde intemodlar genellikle uzundur. İletim demetlerindekielemanlar (trake, trakeid ve elekli boru hücreleri) oldukca uzundur. Ço ğunlukla gövdedeanormal sekonder geli şmeler görülür.2- Epifıtler: Kökleri toprakta olan t ırmamc ı bitkilerin aksine, bu gruptakibitkiler toprakla temasta olmadan geli şirler. Yüksek ağaçlar ın yeterli ışık alan üstkısımlarmdaki gövdelerinin üstünde koloniler olu ştururlar. Bu ağaçlar epifıtlere bir altyap ı oluştururlar, hatta k ısmen beslenmelerine yard ım ederler. Bundan dolay ı bir çokepifit parazit bitki olarak kabul edilir. Bu gruba dahil olan Viscum gibi birkaç epifithakiki parazittir. Bu bitkiler konukcu bitkinin gövdesine haustoriyum denen emiciköklerini salarak beslenirler. Haustoriumlar konukcu gövdesinde ks ıleme kadarula şırlar, buradan su ve mineral maddeleri al ır, ye şil yapraklarmda da fotosentezyaparak beslenirler.D-Değişik besin ortamlar ına adaptasyon:1- Halofitler ve Mangrovlar: Büyük okyanusun ortalama binde 3.5 oran ındatuz konsantrasyonuna sahip k ıyılarında, steplerdeki tuz tavalar ında ve çöl bölgelerindeyetişen bitkiler halofitlerdir. Bu ortamlarda ya şıyan bitkiler toprak, su problemlerineilave olarak, anormal miktardaki mineralin zararh etkisi, yüksek osmotik bas ınç, yüksekmiktarda yağış veya tam tersi, yo ğun kurakl ık gibi problemlerle de kar şı karşıyadır.43

perennial rozet bitkiler (Taraxacum, Plantago, Beta gibi) bu gruptad ır. Bu bitkilerdeuykudaki tomurcuk ölü gövdenin dibindedir ve bir sonraki y ıl yaz ın bu tomurcuksürerek yeni bir bitki olu şturur (Artemisia, Urtica gibi). Yine perennial stolonlu otsubitkiler de (Fragaria vesca, Potentilla reptans ve Ranunculus repeus gibi) bu gruptad ır.IV- Kriptofıtler (veya Geofitler): Uykudaki tomurcuklar iyi korunmu ştur( şekil 33-G,H). Tomurcuklar, topra ğın alt ındaki rizom gövdelerin üzerinde veyabulblarm içinde saklanmışt ır (geofit, G). Bu organlar ı batakl ık veya su içinde yer alanbitki gruplar ı ise halofit (Ha) veya hidrofit (HH) ad ını alırlar.V- Terofitler (Th): Bu gruptaki bitkiler, uygun olmayan mevsimi veya şartlar ıtohumun içinde korunan embriyo halinde geçirir. Tek y ıll ık bitkilerdir. Vejetatiforganlarnu bir y ıl içinde olu şturur ve hayat devrelerini tamamlarlar ( şekil 33-J). Enönemli tar ım bitkileri (hububatlar) bu gruba girer. Buna kar şılık kış y ıll ıklar ı diyeadland ır ılan, sonbaharda ekilip, k ışı kar alt ında fide olarak geçiren tek y ıllık hububatlarhemikriptofitler grubuna girerler.A B D E G H JŞekil 33- Hayat formlar ı; (koyu renkli k ıs ımlar k ışın kalan gövdeler) A,B, kamofitler, C, fanerofıt, D-F,Hemikriptofitler, D, rozet bitkiler, E, K ış d ışında olu şan gövde, F, k ışı toprak alt ında tomurcuk şeklindegeçiren gövde, G,H, kriptofitler (geofitler), G, rizomlu geofit, H, bulblu geofit, J, terofit.(Walter,1962)42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!