PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

ağac ı)türlerinde oldu ğu gibi. Odunda farklı çaplarda trakeler varsa, ilkbaharda olu şantrakeler çok büyük, ince çeperli ve odunda belirgin görünüyorlarsa yani senehalkalar ında, ilkbahar k ısmmdaki trakeler hakimse, bu tip oduna, düzgün delikli odundenir ( şekil 25-B). örne ğin; Fraxinus türleri, Quercus robur, Q. ithaburensis, Robiniapseudoacacia, Pistacia atlantica' da olduğu gibi.Şekil 25. A- Dagunk delikli odun, B - Düzgün delikli odun. (Esau,1962)Dendrokronoloji: İlk defa Douglas (1936) güne ş lekelerinin bitkilerdeki etkileriniincelerken bitki gövdelerindeki sene halkalarmdaki farklar ilgisini çekmi ştir. Senehalkalar ındaki farkl ılıklar özellikle anatomi çal ışmalar ı yapan araşt ırmac ıların dadikkatini çekmi ş ve bunlar ın çevresel faktörlerle ili şkileri ara.şt ır ılmışt ır. Yağış,kurakl ık, yang ın hatta volkanik faaliyetler gibi birçok çevresel faktör, halkakahnl ıklarında değişikliklere sebep olmaktad ır. Odundan al ınan enine kesitlerdeki veyacanl ı ağac ın gövdesinden ç ıkart ılan karotlardaki sene halkalar ının genişliklerine veyap ılarındaki farkl ıl ıklara bakarak o senenin iklimi ve çevre şartlar ın ı tahmin etmebilimine dendrokronoloji denir. Yap ılan araşt ırmalarda, sene halkas ı analizleri yanidendrokronoloji, klimatolojik tarih ve arkeolojik tarihi incelemede bir alet olarakkullanılmaktad ır. Dendrokronoloji, yar ı kurak (semiarid) ve kurak (arid) şartlar gibi,suyun s ınırl ı olduğu büyüme şartlar ında, özellikle kuzey yar ım kürede, düşük ve liman30