PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

yanyana iki hücre s ırasmdan oluşan ışınlara biseriat ve iki hücre s ırasmdan fazla s ıral ıışınlara ise multiseriat öz ışmları denir.Sekonder ks ılemin d ış kısm ı yani kambiyuma yak ın k ısm ı, su iletimindeaktiftir. Bu bölgeye canlı odun (alburnum) ad ı verilir. Pek çok bitkide sekonderks ılemin iç k ısm ında yani öze yakm k ıs ımlarmda su iletimi tamamen durmu ştur. Buradacanl ı hücre kalmam ışt ır. Hücrelerin protoplazmalar ı yok olmuş, depo maddeleri buhücrelerden al ınarak canl ı k ısma nakledilmiştir. Hücrelerde karakteristik olarak tilosesgörülür. Özellikle trakeler tilosesle tamamen kapat ıhmşt ır. Odundaki parankimahücrelerinin çeperleri ligninle şerek kahnlaşmışt ır. Hücrelerin lümenlerinde, sudaçözünmiyen kat ı yağ, reçine, tanenik ve aromatik yap ıda bile şikler depolamr. içtebulunan ve değişime uğramış aktif olmayan sekonder ks ıleme ölü odun (duramen) ad ıverilir. İçinde genellikle depo edilen maddelerin koyu renkli olmas ından dolay ı ölüodun kolayca ay ırdedilir ( şekil 24).Şekil 24. Acacia radiana' da canl ı (a)ve ölü (b) odun.(Fahn,l974)Sekonder ks ılemde, büyüme halkas ındaki trakelerin düzeni, türlerin tayininderol oynayan önemli bir karakterdir. Trakeler hemen hemen ayn ı çapta veya çaplar ıbüyüme halkas ı içinde ilk bahardan yaza do ğru azalarak devam ediyorsa ve bütünodunda (aynı zamanda sene halkasmda) dağın ık olarak bulunuyorlarsa bu tip odunadağınık delikli odun denir ( şekil 25-A). Örne ğin; Acer (akçaağaç) türleri, Populus alba(ak kavak), Acacia cyanophylla (akasya), Olea europea (zeytin) ve Eucalyptus (s ıtma29