PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

demette bir bo şluk oluşur. Bunada yaprak bo şlu ğu denir. Bu bo şluk iletim demetinindevaml ılığm ı bozmaz, alttan ve üstten kapanarak devaml ılığı sağlar. Şayet al ınankesitler bu bölgelerden geçerse, kesitte interfasiküler sahalar görülür. Yantomurcuklardan geli şen yan dallarda da ana eksenden ayr ıl ıp gelen damarlar vard ır.Bunlarda gövde üzerinde yandal izi ve yandal bo şluklan bırakırlar ( şekil 10-2).Dikotiledonlarda iletim demetlerinin düzeni: Dikotiledonlarda primer yap ıdailetim demetlerinin düzeni ve tipleri türlere göre de ğişiklikler gösterir. Bu de ğişikliklertürlerin evrimleri ile ilgilidir. Enine kesitte iletim demeti, gövdenin ortas ında tamsilindir, parçal ı silindir ve dairesel dizili demetler şeklinde görülür. Evrimle demetlergittikce incelir, önce halka şeklindeki bu yap ıda, ışmsal yönde yaprak ve yan dalbo şluklar ı oluşur. Daha sonra tanjantal yönde parçalanmalar ve incelmeler olu şur.Silindir şeklindeki iletim dokusu, bu şekildeki boyuna bölünmelerle, birçok dikotiledonbitkide görülen, boyuna seyreden düzgün dairesel dizilmi ş iletim demetlerini olu şturur.Gymnospermlerde ve dikotiledonlarda sekonder yap ıdaki iletim dokusubirbirinin ayn ı olup primer yap ılar ından tamamen farkl ıd ır. Ks ılem ortada silindirşeklindedir ve floemde bu yap ıy ı yine silindir şeklinde sarar.Monokotiledonlarda iletim demetlerinin düzeni: Genel olarakmonokotiledonlarda iletim sistemi gövdede temel doku içinde da ğınık demetlerhalindedir. Dikotiledonlarda da ğın ık demetleri, Nymphaeaceae'nin bir kaç türünde,Ranunculaceae ve Berberidaceae'nin otsu türlerinde görebiliriz.Palmiyelerde yap ılan çal ışmalarda (Zimmerman ve Tomlinson 1965, 1966)demetlerin kökten tepeye kadar devaml ı olduğu, bunlardan ayr ılan kollarm yapraklaradevam ettiği gösterilmi ştir. Boyuna seyreden bu damar demetleri (minor, intermediat vemajor demetler) aral ıklarla yaprak aç ıkl ıklar ı verirler. Minor demetlerde majordemetlere nazaran daha s ık damar aç ıkl ıklar ı görülür ( şekil 11-a).Liliales'de iletim sistemi palmiyelerdeki ile ayn ıd ır. Diğer monokotiledonlardamesela; Dioscoreaceae'de iletim sistemi daha komplike ve palmiyelerden tamamenfarkl ıd ır.Grarnineaelerde iletim demetleri kapal ı kolleteral tipte olup etraflar ısklerenkimatik bir hücre tabakas ı ile çevrilmi ştir Gramineaetlerde iletim demetlerinindağılımmda iki farkl ı tip vard ır;1.tip: İletim demetleri gövdede iki halka şeklinde dizilidir ( şekil 11-b).Triticum (buğday), Hordeum (arpa), Oıyza (pirinç) ve Avena'(çavdar)da görülür.14