PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Çiçek renkleri: Çiçeklerin en göze batan özelli ği renkleridir. Bunu özelliklepetallerde, hücre içinde bulunan renk pigmentleri sa ğlar. Hücrede renk maddeleri, hücreöz suyunda çözünmü ş halde, renkli kristaller halinde ve renkli plastidler halindebulunurlar. Tabiatte ençok görülen mavi, ku -mızı renkli petallerin hücrelerindeantosiyan renk maddesi vard ır. Bu maddeyi de Papaver sp. (gelincik), Rosa sp. (ku-anz ıgül), Viola sp. (menek şe), Hyacynthus sp. (sümbül) ve diğer birçok bitki çiçeğindegörüraz. Klorofil pigmentinin bulunmas ı çiçeğe yeşil rengi katar. Baz ı çiçeklerdegörülen portakal rengi ve sar ı renk, hücrelerde kristal halinde veya plastit halindebulunan karetenoidlerden, yine sar ı renk hücrelerde ya ğ damlac ıklar ı şeklinde görülenflavonoidlerden ileri gelir. Çiçek petallerindeki hücrelerde, mavi-k ırmız ıantosiyaninlerin, ye şil klorofllin, portakal rengi ve sar ı karotenoidlerin, flavonoidlerinyan yana veya bir arada bulunmas ı ile çiçeklerdeki gökkuşağı renkleri ortaya ç ıkar.Çiçeklerdeki beyaz renk, renk maddesi ta şımayan hücrelerin güne ş ışığını tamamenyans ıtmas ı ile oluşur. Histolojik yap ı da renklenmeye çe şitlilik katar. Örne ğin; Baz ıbitkilerde d ışta renk pigmentleri ta şıyan epidermis ve altmda renksiz bir s ıra hücretabakas ı vard ır. Bu renksiz hücreler epidermisten geçerken renklenmi ş ışığı geriyans ıtarak ışığın titreşmesini sağlar ve çiçekte neon 'arabalar ında görülen parlakfosforlu renkleri olu şturur. Epidermisteki papillar yap ı kadifemsi görüntüyü Sağlar.Çiçeklerin bu renklenmesi tozla şmaya yard ım eden böcekleri çağırdığı kadar, insanlar ınestetik duygular ına hitap eden süs çiçeklerinide belirler.Stamen (erkek organ): Stamen, ucundan anterler ç ıkan bir fılamentten (sap)oluşur_ İki loblu olan anter içinde flamentin sonland ığı konnektif dokusu ile birle şmiştir.Her bir lobda içinde polen taneleri olan iki polen kesesi vard ır. Stamenlerin de yaprakmetamorfozundan olu ştuğu ileri sürülmektedir.Filamentte, ço ğunlukla hadrosentrik bir demet, bunu çeviren geli şmiş vakuolleriolan ve küçük hücre aras ı bo şluklar ı bulunan parankima dokusu vard ır. Hücrelerin özsularında genellikle renk maddeleri bulunur. D ışta ise hücre çeperleri kütinle şmiş birepidermis vard ır. Epidermiste tüyler ve trikomlar görülebilir. İ letim demeti anterin ikilobunun ortas ında, steril bir doku olan konnektifin içinde sona erer.Tipik bir angiosperm anteri her birinde iki polen kesesi bulunan, konnektifdokusu ile bağl ı iki tekadan meydana gelmi ştir (şekil 79). Polen keselerinin d ışındadüzgün dizilişli bir epidermis vard ır. Epidermis hücreleri polen keselerinin aç ılmabölgelerinde yani stomiyumlarda oldukça küçülctür. Epidermisin alt ında endotesyum96
hücre tabakas ı bulunur. Bu tabaka polenler olgunla şt ıktan sonra polen kesesininaç ılmas ını sağlayan, mekaniksel bir dokudur. Ba şlang ıçta parankinıatik olan bu dokuhücrelerinin çeperleri, polen geli şimini s ırasında özel şekilde kahnlaşır. Bu hücrelerinepidermise bakan çeperleri ince kal ırken, diğer çeperlerinde sütunlar şeklindekahnlaşmalar olur. Anter olgunlaştıgmda, kuruyan bu tabaka hücrelerinin çeperlerindekifarkl ı kalmlaşmadan dolay ı ortaya ç ıkan mekaniksel kuvvetle polen keseleri stomiyumbölgelerinden aç ıl ırlar. Endotesrunun altmda daha sonra anterin geli şmesi esnas ındaezilerek şekilsiz bir hal alan bir kaç s ıral ı hücreden oluşan ara tabaka vard ır. Aratabakanın altmda, çekirdekleri büyük ve çok say ıda olan (polinüklead), bol sitoplazmal ıbüyük hücrelerden yap ılmış tapetum tabakas ı bulunur. Bu tabaka polenler geli şirkenbesin olarak kullanılır ve parçalan ır. Genç anterde içte polen ana hücreleri vardır.idkpkB'AB"Şekil 79. A- Anter d ış görünü şü (y- yar ık, t- teka, f- filament) Anatomik yap ılar ı: B'- Genç anter, B"-Aç ılm ış anter (t- teka, id- iletim demeti, pk- polen kesesi, ay- aç ılma yeri, e- epidermis, et- endotesyum,at- ara tabaka, ta- tapetum, Tr- tetradlar. (Yakar-Tan ve Bilge, 1976)97
- Page 53 and 54: Bunlardan Rafflesia arnoldii nin ç
- Page 55 and 56: gövdeden farkl ı görünüm alara
- Page 57 and 58: YAPRAKYaprak ve gövde aras ında t
- Page 59 and 60: ölünmelerde görülür ve temel m
- Page 61 and 62: Kenar merist.Kenar altı meristlist
- Page 63 and 64: Sünger parankimas ı : Hücrelerin
- Page 65 and 66: Yapraklar alt ve üst yüzüne baka
- Page 67 and 68: oluşan bu bölgeden, rüzgar, ya
- Page 69 and 70: Angiosperm yapraklar ı daha detayl
- Page 71 and 72: Tablo II .Yaprak ayas ın ın, kena
- Page 73 and 74: Yaprak ayasmda bulunan damarlar ço
- Page 75 and 76: AnizofiliAyn ı noddan (düğümden
- Page 77 and 78: strobus tepesi; 8/21 ( 137° 8') Pi
- Page 79 and 80: Şekil 60. Böcek kapan bitkilerde
- Page 81 and 82: aynı gövde ucunda olduğu gibi k
- Page 83 and 84: sağlarlar, bu ölçülen emici tü
- Page 85 and 86: oluşturan hücreler kal ın çeper
- Page 87 and 88: liğnin birikimi ile kalu ılaşır
- Page 89 and 90: enAHa Hi RBŞekil 68. A- Endotropik
- Page 91 and 92: Koruyucu doku:Primer kökün en d
- Page 93 and 94: 2.Tip: Birinci tipten floem kollarm
- Page 95 and 96: Orijinlerini dikkate alarak kökler
- Page 97 and 98: oluşturur. Örnek: Philodendron (d
- Page 99 and 100: aşka bireylerin üstünde yer al
- Page 101 and 102: yapraklar ı sepal-petal diye ayr
- Page 103: ye şil sepaller iç yap ı bakım
- Page 107 and 108: tectateintectateı.n Ce—enPoB34 6
- Page 109 and 110: Epigin (alt durumlu) çiçek: Resep
- Page 111 and 112: 3- Spadiks (çomak,koçan): Ana eks
- Page 113 and 114: MEYVEMeyve genellikle ginekeum'dan
- Page 115 and 116: II.Cipsela: Tek tohumlu meyve alt d
- Page 117 and 118: hücrelerden yap ılmıştır. Peri
- Page 119 and 120: hücrelerinden, endokarp, genellikl
- Page 121 and 122: TOHUMA- Tohumun anatomisi:Tohum ovu
- Page 123 and 124: Açılmayan kuru meyvelerde, testam
- Page 125 and 126: Angiospermler kotiledon say ısına
- Page 127 and 128: Faydalan ılan kaynaklar:Akman, Y.
- Page 129 and 130: Raunkiaer, C. (1934) Life Forms of
- Page 131 and 132: esi dokular, 113Besi dokulu tohumla
- Page 133 and 134: Folukül, 105, 110Fragaria, 48, 105
- Page 135 and 136: lianler,33, 43libriform lifler, 28l
- Page 137 and 138: Pseudotsuga, 26Psilopsida, 1pterido
- Page 139: üçlü tüysü yaprak, 62Oniselcs
hücre tabakas ı bulunur. Bu tabaka polenler olgunla şt ıktan sonra polen kesesininaç ılmas ını sağlayan, mekaniksel bir dokudur. Ba şlang ıçta parankinıatik olan bu dokuhücrelerinin çeperleri, polen geli şimini s ırasında özel şekilde kahnlaşır. Bu hücrelerinepidermise bakan çeperleri ince kal ırken, diğer çeperlerinde sütunlar şeklindekahnlaşmalar olur. Anter olgunlaştıgmda, kuruyan bu tabaka hücrelerinin çeperlerindekifarkl ı kalmlaşmadan dolay ı ortaya ç ıkan mekaniksel kuvvetle polen keseleri stomiyumbölgelerinden aç ıl ırlar. Endotesrunun altmda daha sonra anterin geli şmesi esnas ındaezilerek şekilsiz bir hal alan bir kaç s ıral ı hücreden oluşan ara tabaka vard ır. Aratabakanın altmda, çekirdekleri büyük ve çok say ıda olan (polinüklead), bol sitoplazmal ıbüyük hücrelerden yap ılmış tapetum tabakas ı bulunur. Bu tabaka polenler geli şirkenbesin olarak kullanılır ve parçalan ır. Genç anterde içte polen ana hücreleri vardır.idkpkB'AB"Şekil 79. A- Anter d ış görünü şü (y- yar ık, t- teka, f- filament) Anatomik yap ılar ı: B'- Genç anter, B"-Aç ılm ış anter (t- teka, id- iletim demeti, pk- polen kesesi, ay- aç ılma yeri, e- epidermis, et- endotesyum,at- ara tabaka, ta- tapetum, Tr- tetradlar. (Yakar-Tan ve Bilge, 1976)97