Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

BATI GELENEKLERİNİN YAKIN DOĞULU KAYNAKLARIB. SÜMERYA1. Elam, Susa kültürü, çömlekçi çarkı, araba-tekeri*Will Durant(…) Dicle’nin Basra Körfezi’ne döküldüğü yerin kuzeyinde, Amara’yadoğru (…) Yahudilerin, Elam olarak bildikleri bölgenin merkezinde yeralanSusa’da (...) ırkları ve kökenleri bilinmeyen bir halk, tarihin ilk medeniyetlerindenbirisini kurdu. Burada, bizden bir kuşak önce Fransız arkeologlaryirmi bin yıllık insan kalıntıları ve İÖ 4500’e uzanan ileri bir medeniyetin izlerinibuldu. Elamlıların avcılık ve balıkçılık yaptıkları göçebe bir yaşamdangeldikleri anlaşılıyordu; ancak, daha o zamandan bakırdan mamul silah vealetlere sahiptiler; hububat ekiyor, hayvanları evcilleştiriyorlardı, hiyeroglifmetinleri ve ticari evrakları, aynaları, ziynet eşyaları ve Mısır’dan Hindistan’aulaşan ticaretleri vardı… Sadece çömlekçi çarkının değil, araba tekerleğininde en eski görüntüsü buradadır; medeniyetin bu mütevazı, ancak yaşamsalaracı sonraki yıllarda Babil’de, daha sonra da Mısır’da ortaya çıkacaktır.***(…) Mezopotamya’nın erken tarihi bir bakıma Semitik olmayan Sümerlilerin,Kiş’den, Agade’den ve diğer kuzey merkezlerden gelen Semit halklararasında bağımsızlık mücadelelerinin tarihidir. Bu mücadelelerde taraf olanhalklar farkında olmadan, hatta belki de istemeden, işbirliği yaparak, tarihinbildiği ilk şümüllü, aynı zamanda en yaratıcı ve emsalsiz medeniyetinikurdular.Bu unutulmuş kültürün gün ışığına çıkarılması arkeolojinin aşk maceralarındanbirisidir. Zamanın boyutlarını iyi kavrayamayanlarımızın “arkaik”dedikleri insanlar -yani, Romalılar, Yunanlılar ve Yahudiler- Sümerya’yıbilmiyorlardı. Herodot’un hiç duymadığı, duyduysa bile kendisi için fazlaarkaik olduğunu düşündüğü için bilmezlikten geldiği anlaşılıyor. İÖ 250’deyazan Berosus isimli bir Babilli tarihçi Sümerya’yı söylencelerden oluşan birpeçenin arkasından görüyor: Basra Körfezi’nin sularından karaya çıkan Oannesadlı birisinin başkanlığındaki bir canavar ırkı; tarım, metalurji ve yazısanatını, diğer bir deyişle “hayatı iyileştiren şeylerin tümü” insanoğluna buOannes’ten miras kalıyor ve “o zamandan sonra yeni buluşlar yapılmıyor.”***Onca araştırmaya karşın Sümerlilerin hangi ırktan olduklarını söyleyemediğimizgibi, Sümerya’ya hangi yoldan girdiklerini de bilmiyoruz. Belki,Orta Asya’dan geldiler, belki Kafkaslar veya Ermenistan’dan, Fırat ve Dicle43