Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

ORTA ÇAĞ DÜŞÜNCE VE PRATİĞİİkinci deney şöyle: Koni şeklindeki arka ucu önü kadar keskin olan birmızrak, arka ucu keskin olmasa da atıldığında hızla yol alır. Anlaşılabileceğiüzere, havanın mızrağın keskin arka ucunu böylesine hızlı yol alabilecekşekilde itmesi mümkün değildir.Üçüncü deney şöyle: Nehrin akıntısına karşı hızla yol alan bir tekne akıntıkesildikten sonra bile hemen durmadığı gibi uzun süre yol almaya devameder; dahası teknenin üstünde duran bir denizci kendisini arkadan itiliyorgibi hissetmez. Diyelim ki, tekne hububat veya kereste yüklü ve denizcilerde bu yükün arka kısmında durmakta. Şayet tekneyi iten, yani hareket ettirengüç hava olsaydı, denizcilerin de söz konusu yüke doğru itilmeleri gerekirdi.Yapılan deneyler, bunun böyle olmadığını göstermekte.3. Aristo’nun bir başka görüşü, devindiricinin devindirdiği cisimle birlikte(aynı anda) çevresindeki havayı da harekete geçirdiği ve cismi, onunlabirlikte hızla hareket eden bu havanın hareket ettirdiği. Aristo’ya göre cismiatıldığı yerden durduğu yere kadar iten hava aynı hava değildir; cisimyol alırken harekete geçen hava yol boyunca çevresindeki havayı da hareketegeçirir ve cisim böylece ilerler. Yani birinci hava cismi ikinci havaya, ikincihava üçüncüye iter vb. Aristo şunu demek istemektedir: Devindirici tekdeğildir, birden çoktur; hareket devamlı/kesintisiz değildir, birbirini izleyenveya bitişik etkenlerden oluşur.Bu görüş de bana aynı derecede imkânsız görünüyor, çünkü smith’s millveya top’un onları harekete geçiren el geri çekildikten sonra neden dönmeyedevam ettiğini açıklayamıyor. Smith’s mill, çevresindeki havayı, diyelimbir bezle kesseniz bile uzun süre dönüyor. Dolayısıyla, devindiricinin havaolduğunu söyleyemeyiz.Aynı şekilde, bir tekne, çekiciler çekmeyi bıraktıktan sonra uzun süre yolalmaya devam ediyor. Onu hareket ettiren hava olamaz, çünkü tekneyi bezlesarsanız ve çevresindeki havayı kesseniz bile hareketine devam eder. Hareketettiren hava olsaydı, teknenin üstündeki yük de öne doğru hareket ederdi.Oysa bunun tersi söz konusu; yük, çevredeki hava direnç gösterdiği içinteknenin arka kısmına kayar.Aynı şekilde, ne kadar hızlı hareket ederse etsin, hava bölünür/yarılır. Nitekimhavanın bir makine veya mancınık tarafından fırlatılan beş yüz kilolukbir kayayı hareket ettiremeyeceği de açıktır.Elinizde bir taş olmasa da, bir el hareketiyle çevredeki havayı belirli birhızla, belirli bir mesafeye kadar hareket ettirebilirsiniz. Hava kendi vektörelhızı nedeniyle bir taşa hız kazandırabilseydi, o zaman ben, diyelim havayısize doğru hızla itsem, siz de tıpkı bir taş gibi harekete geçebilirdiniz. Amabu mümkün değil.391