Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

ORTA ÇAĞ DÜŞÜNCE VE PRATİĞİİlahi Şeylerin Akıl Yoluyla Ulaşılabilecek Gerçeklerinin İnsanoğlunaBir İnanç Unsuru Olarak Sunulmasına DairO halde, Tanrı’ya dair kavranabilir, anlaşılabilir şeyler muzaaftır: Biri akılyoluyla kavranıp anlaşılabilenler, diğeri her türlü zihinsel kapasitenin ötesindeolup kavranamayanlar ki, her ikisi de birer inanç sorunu olarak insanoğlununönüne Tanrı tarafından konulmuştur. Ola ki bunu birileri görüyorve akıl yoluyla erişilebilir olana olağanüstü özellikler atfedip inanç nesnesiyapmanın yararsız olduğunu düşünüyordur, önce akıl yoluyla ulaşılabilirolan hakikatleri göstermeliyiz. Şimdi, hakikati sadece akıl yoluyla araştırmanınsonuçları itibariyle üç sakıncası vardır. Biri, çok az sayıda insanın buamaca ulaşabilecek olmasıdır, zira titiz ve iyi bir araştırmanın meyvelerinitoplamaları üç nedenle engellenir. Bazıları mizaçları elvermediği için, bazıları,hatta çoğu doğuştan hevessizdir ve ne yapsalar insanoğlunun ulaşabileceğien yüksek bilgi seviyesine, yani Tanrı bilgisine ulaşamazlar. Bazılarıdünyevi (zamansal) işlerle de meşguldür, oysa düşünsel uğraş adanmayıgerektirir. Bazıları da tembeldir. Oysa aklın izin verdiği oranda Tanrı bilgisineulaşabilmek için, pek çok şey hakkında önceden bilgi sahibi olmakgerekir. Nitekim neredeyse tümüyle Tanrı’yı anlamaya dönük olan felsefede,ilgi alanı ilahi şeyler olan metafizik, üzerinde çalışılması gereken son konudur.Netice itibariyle söz konusu hakikate ulaşmak zahmetli bir çalışmayıgerektirir ve pek az insan bilgi aşkına ki, bu aşk insanoğlunun zihnine Tanrıtarafından işlenmiştir, buna katlanmaya razıdır.İkinci dezavantaj, hakikati keşfetmek üzere çok uzun süre çalıştıktansonra bile, yapılan keşfin ne denli doğru bir keşif olacağının meçhul olmasıdır.Çünkü bu hakikat öylesine derin bir hakikattir ki, insanoğlu akıl yoluylabunu ancak uzun bir alıştırma sürecinden sonra kavrayabilir ve yukarıdabelirtildiği gibi, bu da çok iyi bir ön hazırlığın yapılmasını gerektirir. Öteyandan, gençken tutkuyla oradan oraya savrulan aklın, böylesi ulvi bir hakikatbilgisini kavramaya uygun olmamasıdır, zira Filozof’un belirtildiği üzere,“ruh doğal sarsıntıdan (sonra) kendine geldiğinden (dinginlik kazandığından)ötürü, kişi ‘düşünceli-aklı başında’ ve ‘bilgili’ olur.” 128 İlahi hakikateulaşmanın tek yolu akıl yürütmek olsaydı, insanoğlu karanlıktan çıkamazdı,çünkü insanı mükemmel bir varlık yapan ilahi bilgi, sadece birkaç kişiye, oda çok sonra nasip olurdu.Üçüncü dezavantaj insan aklının yaptığı araştırmanın pek çok gerçek dışı(yalan) bilgiye açık olmasıdır. Şu nedenle ki, insan aklı fantezilerden, kuruntulardanmuzdariptir; özellikle de bilge olarak vasıflandırılan insanların128 Aristo, Fizik 7. Kitap.385