Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

ORTA ÇAĞ DÜŞÜNCE VE PRATİĞİsoruya da uygulanabileceğini gördü ve pagan Aristoculuğu Hıristiyan düşüncesiylesentezleyerek, bugün Thomizm olarak adlandırılan sistemi geliştirdi.Pagan düşüncesini Hıristiyan inancıyla uzlaştırmaya çalışan her Hıristiyan düşünürünkarşılaştığı temel sorun, insan aklının keşfettiği hakikatler ile Tanrı’nın gösterdiğihakikatler arasındaki ilişki sorunuydu. Aziz Thomas Aquinas, Summa Contra Gentilesadlı eserinden alınan aşağıdaki pasajda bu konuyu irdeler. Çözümü, bilimselçalışmanın dinen kabul edilir bir uğraş olmasını sağlamıştır.Summa Contra Gentiles*Aziz Thomas Aquinasİlahi Hakikat Hangi Yolla Bilinir, Anlaşılır Hale GelirHakikatler farklı yöntemlerle bilinir, anlaşılır hale getirildiğine ve eğitimlibir insan her konuda, ancak konunun niteliği izin verdiği ölçüde kanaatgeliştirebildiğine göre -Boetius 121 ’un kaydettiği üzere- Filozof’un dediği gibi,söz konusu hakikatlerin bilinir, anlaşılır kılınabilmesi için öncelikle bununhangi yöntemle yapılabileceğinin tespiti gerekir.Şimdi, Tanrı’ya olan inancımız çerçevesinde iki tür hakikat var: Tanrı’nınvarlığı ve tek olduğu gibi bazı şeyler doğal mantıkla kavranabiliyor -ki, bunufilozoflar da açıkça kanıtlamıştır- bazı şeyler ise, mesela Tanrı’nın üç ve birolduğu, insan idrakinin ötesinde.Özellikle belirli bir ilahi hakikatin, insanoğlunun zihinsel kapasitesiniaştığı çok açık. Aklın şeylere dair edindiği tüm bilgi, ilkesel olarak, o şeyinözünü bildiği/kavradığı anlamına gelir. Filozof bir şeyin ne olduğunun kanıtlanabilmesigerektiğini söylediğine göre, bir şeyi ne kadar bildiğimiz onunözünü ne kadar kavrayabildiğimizle doğru orantılıdır. Dolayısıyla, şayet insanaklı belirli bir şeyin, mesela bir taşın veya üçgenin özünü kavramışsa,o şeye dair hiçbir hakikat aklın kapasitesi dışında değil demektir. Ne var ki,Tanrı ile ilgili olarak aynı durum söz konusu olamıyor, çünkü insanoğlununakli kapasitesi, doğası icabı, O’nun özünü kavramakta yetersiz, çünkü bu yaşamdaakıl yoluyla edindiğimiz bilgileri, duyularımızla vasıtasıyla ediniyoruzve duyularla algılanamayan şeylerin ne olduğunu kavrayamıyor, bunlarıdaha akıllı/duyarlı insanlardan öğreniyoruz. Bize Tanrı’nın ve Tanrı’ya dairdiğer hakikatlerin ne olduğunu öğretenler, işte bu akıllı/duyarlı insanlardır121 Boetius (475-525), Antik Çağ düşüncesine dair ders kitabı niteliğinde çalışmalarıyla, Orta Çağınfelsefi gelişimine büyük katkı yapmış bir düşünür.383