13.07.2015 Views

Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BATI’YA YÖN VEREN METİNLERlıklar uzlaşmayla sonuçlanacak biçimde burada tartışılır ve bağlayıcı hükümler birsözleşmeyle tevsik edilerek Kral tarafından ilgili taraflara verilir. Bu sözleşmeler OrtaÇağ hukukunun özüne büyük katkıda bulunmuştur ve Orta Çağın siyasi toplumumunyapı taşlarıdır.Söz konusu sözleşmeler, tarafların uygulanabilir ve bağlayıcı olarak kabul ettiğiyasalar, tevsik edilmiş kanıtlar ve mevcut siyasi ve askeri koşullar göz önüne alınarakyapılır. İngiltere Kralı I. Henry’nin taç giyme beratını açıklarken amacı soylularındesteğini almaktır. Kral II. William, yani kardeşi, bundan üç gün önce avlanırkenöldürülmüştür. Haberi alan Henry kardeşinin yanına gitmek yerine hazinenin yolunututar, çünkü soyluların beğenisi kazanmak ve desteğini almak için cömert davranmakzorundadır. Nitekim saltanatı boyunca derebeylerinin geleneksel muhtariyetinesaygılı olur ve onlara para karşılığı da olsa, yeni imtiyazlar tanır. Avrupa’nın zenginleşmeyebaşlamasından yararlanan Newcastle gibi kasabalar, bunun için belirlibir bedel ödemeye razı, Henry ise onların gelişip zenginleşmesine yardımcı olmayahazırdır.Magna Carta bu siyasal sürecin çökmesinin sonucudur. Kral John’un sadık generallerive güvenilir müşavirleri olması gereken baronlarla ilişkisi 1210’dan itibarenbozulmaya başlar. John fazlasıyla kurnaz, başarısız bir savaşçıdır. Koyduğu vergileryüksek, vergi memurları bu vergileri toplamada gayet becerikli, mahkemeler ise yenidavalar icat etmekte ustadır. Dahası, John, Papa III. Innocent’a kafa tutmaktan dageri kalmamış, bu hareketi İngiltere’nin ayinlere katılmaktan menedilmesiyle sonuçlanınca,yasağı kaldırmak için Papa’nın ayağına gitmek zorunda kalmış, bu defa daFransa kralının karşısında büyük bir askeri yenilgiye (1214) uğramıştır. Hal böyleolunca, John’un daha iyi yönetim vaatleri ciddiye alınmaz olur. Baronlar, sahip olduklarıaskeri güce dayanarak tazminat talep eder, Kral John’u monarşinin yasaları hiçesayan despotik bir düzen olmadığını ikrara zorlarlar. Bundan yüzyıl sonra da Fransızsoylularının örgütlenerek bölgesel ittifaklar oluşturdukları, X. Louis’e kendi şartlarınıdayattıkları görülür.1314’de ölen “Yakışıklı” Philip (IV. Philip) döneminde, Fransız monarşisi merkeziyönetimi, vergi tahsilâtını, yargı bürokrasisini hayli büyütmüştür. Ancak, krala gönderilenarzuhaller, büyümenin hayli suiistimal edildiğini de söyler. Nitekim kraliyetpolitikalarına muhalif ittifaklar Philip’in ölümünden önce oluşmaya başlamışlardır.Aşağıdaki bir dizi kaynakça, Orta Çağda krallarla büyük iş adamları ve baronlar arasındakigerilim ile gerilimin üstesinden gelmek üzere yapılan girişimleri yansıtmaktadır.İzleyen metinler, yöneticilerle yönetilenler arasındaki müteakip gerginlikleri debir ölçüde ve genel hatlarıyla örnekler mahiyettedir.366

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!