Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

BATI’YA YÖN VEREN METİNLERKarşıt görüş 2: Dahası, her yasa bağlayıcıdır ki, itaat etmeyenlere suçludenilebilsin. Ne var ki, insanoğlu fomes’un tahrikine uymadığı için değil, uyduğuiçin suçlu addediliyor. Dolayısıyla, fomes yasanın tabiatına aykırıdır.Karşıt görüş 3: Havari der ki, “Uzuvlarımın aklımın yasasıyla mücadeleeden bir diğer yasası olduğunu görüyorum.”Derim ki (…) yasa, özü itibariyle yöneten ve ölçüt koyanındır. Yasa, yönetilenve ölçülenin, yasaya tabi olan şeylere/konulara katıldığı oranda “katılımyoluyla yasa’ adını alır (…) Şimdi, yasa koyucu, yasaya tabi olanlarınönüne muzaaf bir yasa koyabilir. Birincisi, yasaya tabi olan tebaasını farklıyönlere doğrudan yönlendirmek üzere, farklı kurallar/yasalar koyarak, farklıbiçimlerde yönetebilir; örneğin askerler için ayrı bir yasa, esnaf için ayrı biryasa söz konusudur. İkincisi, dolaylı bir yoldur; yasa koyucusu tebaasınıitibardan düşürmek suretiyle bir başka yasaya tabi kılıp bir başka düzeninparçası haline getirebilir. Örneğin, bir şövalyeyi yiğitliğinden mahrum ederek,onu esnaf yasasına tabi kılabilir.İlahi yasa koyucunun yönetimi altındaki yaratıkların farklı doğal eğilimlerivardır; öyle ki, biri için geçerli olan yasa diğeri için geçerli olmayabilir.Şöyle söyleyeyim; mesela kurdun bir anlamda yasası olan vahşet, kuzununveya bir diğer uysal hayvanın yasasına aykırıdır. Nitekim ilahi takdirle insanadoğasına uygun bir biçimde bahşedilen insan yasası, akıllı davranmasınıöngörür. Ve bu yasa en ilkel şekliyle bile öylesine etkilidir ki, akla yatkınolmayan veya akıldışı hiçbir şey insanoğlunu gafil avlayamaz. Ama insanTanrı’ya sırt çevirince, hayvani dürtülerinin etkisinde kalarak -ki, bu durumaklın yolundan sapan herkesin başına gelir- Mezmurlar X,VIII’de ifadeedildiği üzere, “İnsan şerefliyken anlamadı: oysa duyarsız hayvanlarla birtutulmuştu, çünkü onlara benziyordu.”O halde, bedensel zevklere düşkünlük ki, fomes adı verilir, diğer hayvanlarıneğilimle/dürtüyle açıklanan doğal yasasıdır – böyle şeyler için yasatabiri kullanılabilirse elbet. Ama insanlar için bu, aklın yasasından sapmaanlamına gelir. Tanrı’nın bir takdiri olarak, insan aklı O’nun gücünden/canlılığındanve asli adaletinden yoksun olduğu için, insanın bedensel dürtülerekapılması doğal yasa özelliği taşır, ama ilahi yasa itibariyle yaptırımı olan,insanın saygınlığından alan bir durumdur.Karşıt görüş 1’e cevap: İşbu görüş, fomes’u başlı başına bir kötülük olarakdeğerlendirmektedir. Doğal bir yasa olduğu için değil, ama yukarıda belirtildiğiüzere, ilahi yasanın adaletinden alan/eksilten sonuçları nedeniyle böyledeğerlendirir.Karşıt görüş 2’ye cevap: İşbu görüş yasayı yönetim veya ölçüt itibariyledeğerlendirir, çünkü yasadan sapanlar birer suçludur. Ne var ki, bu bağ-364