Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

ORTA ÇAĞ DÜŞÜNCE VE PRATİĞİDerim ki, insanoğlunun davranışlarını iyiye/doğruya yönlendirebilmekiçin, doğal ve beşeri yasalara ilaveten, bir ilahi yasa gerekliydi. Bunun dörtnedeni var:Birincisi, insanların kendilerini bekleyen son (akıbet) itibariyle nasıldavranmaları gerektiğini dikte eden yasalara ihtiyaç duymaktadırlar. Eğerinsanoğlu, kendisine takdir edilmiş sonu (akıbeti) doğal özellikleriyle açıklayabilseydi,zihinsel olarak bununla yetinirdi. Oysa, insanoğluna ebedimutluluk takdir edilmiştir ve Tanrı, bu nedenle ona kendi yasasını da vermiştir.İkincisi, insan, özellikle de koşullara bağlı konularda şüpheci bir aklasahip olması nedeniyle, davranışlarına dair birbirinden farklı hükümlerevarır ki, bu birbirinden farklı veya birbiriyle çelişen yasalara yol verir. Bunedenle, insanoğlunun ne yapması, neden kaçınması gerektiğini vaaz edenyasanın Tanrı tarafından konulması gerekiyordu. Nitekim Tanrı’nın koyduğuyasa yanılmazdır.Üçüncüsü, insanoğlu değerlendirebildiği (hüküm verebildiği) dışsal konulardakural koyabilir, ama saklı/örtülü içsel hareketlere dair hüküm vermeyeehil değildir. Oysa kendini geliştirip erdem sahibi olabilmesi için davranışlarınınhem dışsal hem içsel olarak hatasız olması gerekir. İnsan, beşeriolanı layıkıyla yönlendirip şekillendiremez; ilahi yasa bu yüzden gereklidir.Dördüncüsü, Augustin’nin dediği gibi, beşeri yasa kötü eylemi cezalandıramazveya yasaklayamaz, çünkü her türlü kötülüğü bertaraf etmeye çalışırken,iyi olanları da yok eder ve insanların birbirleriyle olan ilişkisine vedolayısıyla ortak çıkarların gelişimine engel olur. Günahın yasaklanması vehiçbir kötülüğün cezasız kalmaması için ilahi yasanın hüküm sürmesi gerekir.Bu dört nedene, yani “Tanrı’nın yasasının kusursuz olduğu”, yani günahiğrençliğine izin vermediği; “Tanrı’nın ruhları dönüştürdüğü”, yani hem dışsalhem içsel davranışa yön verdiği; “Tanrı’nın şahadetinin sadık olduğu”,yani neyin doğru, neyin yanlış olduğunun kesinliği; “Tanrı’nın küçük şeylereakıl bahşettiği”, yani insanlara doğaüstü, ilahi bir sona (akıbete) yönelttiğineMezmurlar’da değinilir.Karşı görüş 1’e cevap: İnsanoğlu ebedi ve ezeli yasaya doğal (ahlaki) yasayoluyla ve kendi kapasitesi oranında katılır. Ne var ki, doğaüstü akıbetinin(sonun) daha üstün bir elle yönlendirilmeye ihtiyacı vardır. Dolayısıyla, insan,Tanrı’nın sunduğu bu ilave yasa sayesinde ebedi ve ezeli yasanın kurallarınadaha da bütünlüklü bir biçimde katılır.Karşı görüş 2’ye cevap: Nasihat, bir tür sorgulamadır; dolayısıyla belirli ilkelerdenhareket etmek zorundadır. Yukarıda izah edildiği üzere, doğal (ah-361