Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

ORTA ÇAĞ HIRİSTİYANLIĞININ DÜNYA GÖRÜŞÜ6. Ticaret Ahlakına DairAziz Thomas AquinasAziz Aquinas, izleyen pasajlarda diğer insani uğraşlar gibi ticaretin de dini ahlakatabi olduğunu gösterir. Yahudilerin yabancılardan faiz alınmasına izin verip aynı kabiledengelen kan kardeşlerinden faiz alınmasını yasaklayan yasaya (Tevrat, YasanınTekrarı Kitabı, 23:19-20) ilişkin yorumu özellikle dikkate değerdir.Alışveriş sırasında aldatma: Şimdi gönüllü değiş tokuş ile ilişkili günahlarıincelemeliyiz. İlk önce alışveriş sırasında aldatmayı incelemeliyiz; ikinciolarak ise borçlardan doğan faizi gözden geçirmeliyiz. (...)Böylece ilk bahse geçelim:1. İtiraz: Bir şeyi değerinden daha yüksek bir fiyata satmak yasa dışı görünebilir.Dünyevi hayatın değiş tokuşlarında neyin adil olduğunu sivil yasalarbelirler. Bu yasalara göre (Cod., IV, XLIV, De Rescind. Vend. 8, 15) satıcınınve alıcının birbirini kandırması adildir; yani satıcı sattığı şeyi değerindenyükseğe satabilir ve alıcı bir şeyi değerinin altında satın alabilir. Bu nedenlebir şeyi değerinden yüksek fiyata satmak yasa dışı değildir. (...)Buna karşın şöyle yazılmıştır (Matta, 7:12): “İnsanların size nasıl davranmasınıistiyorsanız, siz de onlara öyle davranın.” Ama hiç kimse bir şeyideğerinden pahalıya satın almak istemez. Bu yüzden hiç kimse bir şeyi değerindenpahalıya satmamalıdır.Benim buna cevabım şudur: Bir şeyi adil fiyatından daha pahalıya satmakiçin hile yapmaya çalışmak açıkça günahtır çünkü bu komşunu yaralayacakbiçimde aldatmak demektir. Bu yüzden Marcus Tullius Cicero şöyle der (DeOfficiis, III:15): “Sözleşmelerin hilekârlıktan tamamen uzak olması gerekir:Satıcı teklif sahibinin iyiliğini kötüye kullanmamalıdır, alıcı da diğer teklifverenleri kandırmamalıdır.”Ancak sahtekârlık dışında iki tür alışverişten sözedebiliriz. Öncelikle alıcıve satıcının bakış açısıyla incelersek alışveriş her iki tarafın da ortak faydasıiçin oluşturulmuştur; Filozof’un dediği gibi (Politika, I:3) biri diğerindeolana, diğeri de öbüründe olana ihtiyaç duyar. Bu durumda ortak fayda içinoluşturulmuş bir şey bir tarafa diğerine olduğundan daha büyük bir yük getirmemelidirve bunun sonucunda iki taraf arasındaki tüm sözleşmeler eşitliğigözetmelidir. İnsanların kullanımına sunulan bir şeyin kalitesi onun içinbelirlenen fiyat ile ölçülür, Etik V:5’te de ifade edildiği gibi para bu amaçlaicat edilmiştir. Bu yüzden bir şeyin fiyatı o şeyin kalitesinden yüksekse yada şeyin kalitesi fiyatı aşıyorsa artık adil bir eşitlik mevcut değildir: Bir şeyi269