Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

IORTA ÇAĞ HIRİSTİYANLIĞININDÜNYA GÖRÜŞÜOrta Çağ denilen süreçe dair değerlendirmeler, dönemi yargılayanların bakışaçılarına bağlıdır. Bir kavram olarak Orta Çağ On Dördüncü yüzyıl İtalyan insancılarından1 On Sekizinci yüzyıl Fransız rasyonalistlerine kadar uzanan bir dizi putkırıcınındüşüncelerinden kaynaklanır. Roma’nın düşüşünden sonraki bin yıllık tarih dönemini“karanlık” olarak tanımlayan ilk kişi Petrarch olsa da tarihi “Antik Çağ, Orta Çağ,Modern Çağ” olmak üzere üç kısma ayırmasına alışık olduğumuz tarih anlayışı, modernbilimin ilk büyük yüzyılına, yani On Yedinci yüzyıla kadar netleşmez. Fikir, büyükoranda Aydınlanma döneminde kabul görür.Voltaire için “tarihin dört mutlu çağını” meydana getirenlerden biri olmaktan çokuzak olan Orta Çağ, barbarlık, akıldışılık (irrasyonalite) ve batıl inançlardan oluşanbir dönemi ifade eder. Genel inanış, Orta Çağı incelemenin insanlara aptallıklarınıhatırlatmaktan başka bir faydası olmayacağı yönündedir. Geleneklere İlişkin Denemeadlı eserinde Voltaire, “O çağın tarihini bilmek sadece aşağılamak için gereklidir”demektedir. 1735 yılında yazan Bolingbroke şöyle söyler: “Günümüzde faydalıolabilir diye [Orta Çağı] öğrenmek, saçma bir özentidir. Bu dönemden sonraki tarihiokumalı ve çağımıza kadar olan dönemi incelemeliyiz.” 2Bu asılsız gelenek, Orta Çağ düşüncesi ve kültürü hakkında çoğu haksız ve aşılmasıgüç bir dizi yargı oluşturur: Örneğin, Rönesans öncesinde aklın “hapiste” olduğuiddia edilmektedir. Orta Çağ entelektüellerinin antik klasiklerdeki ilimle veyabilgilerle ilgilenmedikleri, Orta Çağ medeniyetinin aslında devasa bir sahtekârlık olduğuanlatılır.Bu yargıları Aydınlanmanın aşırı akılcılığına (rasyonalizm) tepki olarak tersine çevirenler,On Dokuzuncu yüzyılın Romantikleridir. Romantikler, Orta Çağı, kahraman1 “Hümanist” kelimesinin günümüz Türkçesindeki “iyiliksever, merhametli” şeklindeki algısındanuzaklaşarak “deist” yani “tanrıcı” kelimesinin karşıtı olarak kullanıyoruz.2 Tarih Bilimi Üzerine Mektuplar, Çalışmalar, II. cilt, Dublin, 1793, s. 343.205