13.07.2015 Views

Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

Cilt 1 Pdf - Batıya Yön Veren Metinler

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BATI GELENEKLERİNİN KAYNAKLARI9. Bilge Bir Adam Bu Gülünç Dünyada Hangi KuralÇerçevesinde Yaşayacaktır?Dördüncü yüzyılda Atina’da iki büyük felsefe okulu daha kuruldu: AdınıEpikür’den alan Epikürcü okul ile kurucusu Zeno’nun öne çıktığı, adı Stoa’dan (sundurma)mülhem Stoacı okul.Ahlak felsefesi itibariyle bunlardan ilki haz arayışında ölçülülük/ılımlılık vazedenbir doktrini, ikincisi ise insanı hazzın ve acının üstüne çıkaracak olan ussal özdenetimivazediyordu. Roma hükümranlığının genişlemesi ve genişlemenin getirdiğirefahın sonucu olarak eski normlardan sapış, Romalı seçkinleri sürdürülebilir/geçerlibir yaşam tarzının tesisi arayışına yöneltti ve miladi tarihin başlarında, Epikürcülüğekıyasla, Stoacılığı daha cazip, daha kafa dengi buldular. Devasa bir imparatorluğuyönetmenin ağır yükünü taşıyan ve dahası bu görevi ciddiye alan kuşaklara cazipgelen, Stoacıların kozmoloji veya metafiziğinden ziyade, ahlak öğretisi oldu.Oyun yazarı, yazar ve devlet adamı olan Lucius Anneus Seneca (İÖ 4 – İS 65)Stoacı öğretinin ahlakçı yönünden çok etkilenmişti. Senaca’nın spekülatif düşüncedennasibini aldığı söylenemese de Stoacı ahlak görüşünün Roma İmparatorluğu’nuyönetenlerin neredeyse resmi felsefesi haline gelmesinde önemli rol oynadı. İmparatorNeron’a hocalık yapan Seneca, giderek aklını yitiren hükümdar tarafından, kendisinekomplo kurduğu gerekçesiyle, intihara zorlanmak suretiyle ölüme mahkûmedildi.Mutlu Yaşama Dair*SenecaMutlu yaşamayı, kardeşim Gallio 31 , herkes arzular ama yaşamı tam daneyin mutlu kıldığı gayet açık olduğu halde zihni buna kördür. Ve mutluyaşamı elde etmesi kolay olduğu halde ona ulaşmak için ne kadar hevesleçabalarsa -ve eğer yolda bir hata da yapmışsa- ondan bir o kadar uzak düşerve aradaki mesafe çabalarının hızı nispetinde ters yöne doğru artar.Dolayısıyla, önce hedefimizin ne olduğunu araştırmak suretiye belirlemeli;sonra bizi bu hedefe en çabuk ulaştıracak yolu bulmalıyız. Ve bu yolculukta-eğer doğru yoldaysak- her gün ne kadar yol kat ettiğimizin, doğal birdürtüyle ulaşmak zorunda olduğumuz hedefe ne kadar yaklaştığımızın idrakındaolmalıyız. Ortalıkta rehbersiz ve amaçsız dolaşır ve sadece bizi farklı31 Seneca’nın ağabeyi. Yunanistan’ın güneyindeki Ahaya (Achaia) vilayetinin valisi (İS 52);Roma’nın, havari Pavlus’un Yahudiler tarafından huzurunda suçlandığı resmi yetkilisidir.101

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!