--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı

pıldığı tahmin edilen kalenin giriş kapısı korunabilmiştir (genişlik 260 cm., yükseklik 300
cm.). Hisar Höyük 500x500x30 m. boyutlarındadır. Yerleşmede İTÇ ve Ortaçağ buluntularına
rastlanmaktadır (Çizim 3: 3). Yine bu kesimdeki belediye bahçesinde iki adet
mermerden yapılmış Roma Çağına ait mezar aslanı ve üç adet kalkerden yapılma sütun
yer almaktadır.
Yollarbafl› (‹lisera) Kasabas›: Yollarbaşı Kasabası’nın merkezinde yer alan bu
höyük 200x200x30 m. boyutlarındadır (Resim: 3). Üzerinde önceki yıllara ait çevre düzenlemesi,
ağaçlandırma ve sulama çalışmaları dolayısıyla önemli tahribatlar oluşmuştur.
Yine bu yerleşme üzerinde Roma ve Bizans dönemlerine ait değişik mimarî parçalar
bulunmaktadır. Ayrıca çevre düzenlemesi sırasında büyük bir havuz ve bina yapıldığı
gözlenmiştir. Bu yerleşmede İTÇ, Demir Çağı, Helenistik, Roma ve Bizans Dönemine
ait çanak-çömlek parçaları tespit edilmiştir.
Yü¤ceyiz Höyü¤ü: Bu höyük Yollarbaşı Kasabası’nın doğusuna doğru uzanan ve
“Eski Şehir Yolu” olarak bilinen antik yolun kuzeyinde ve kasabanın 2 km. kuzeydoğusunda
yer alır. Yüğceğiz Höyük 200x200x7 m. boyutlarında yayvan bir yerleşmedir. Burada
İTÇ ve Roma Dönemine ait malzemeler bulunmuştur. Üzerinde buğday tarımı yapılmaktadır.
Düdü¤ümün Yü¤ceyiz Höyü¤ü: Bu yerleşme Yollarbaşı Kasabası’nın 1 km. kuzeyinde
yer alır ve 200x200x3 m. boyutlarında yayvan bir höyüktür. Bu yerleşme üzerinde
Kalkolitik, İTÇ, Roma Dönemi malzemeleri tespit edilmiştir.
Eski fiehir Antik Yolu: Yollarbaşı Kasabası’nın doğusunda ve modern Karaman-
Konya yoluna paralel bir antik yol uzanmaktadır. Bu yol üzerinde kemer genişliği 96
cm., köprü genişliği 820 cm., yüksekliği ise 156 cm. olan bir köprü bulunmaktadır
(Resim: 4). Köprü çıkışında antik yolun genişliği 391 cm. iken 50 m. batıda ise 460 cm.
kadar genişlemektedir. Balık sırtı halindeki bu yolun omurgasında iri taşlar yer alırken
kenarlarında daha küçük taşlar bulunmaktadır. Belli kısımları hâlen ayakta olan bu yol
ve köprünün olası tahribatlara karşı korunması gerekmektedir.
Sonuç olarak Konya ve Karaman illeri ve ilçelerinde bu dönem yaptığımız yüzey
araştırması Neolitik Çağdan Antik Çağa kadar çeşitli kültürlerin buluntularını ortaya koymuş,
ayrıca daha önce görülen höyüklerin bir kısmı tekrar görülerek yapılan tahribat
gözlemlenmiş, bunların korunması için yerel idareciler ile görüşülmüş kültürel kalıntıların
önemi onlara anlatılmaya çalışılmıştır. Ancak halkın bilinçli ya da bilinçsiz olarak yaptığı
tahribatların yanı sıra höyüklerdeki ağaçlandırma, sulama kanalları, enerji nakil hatları
direkleri ve arazi toplulaştırma projeleri yoluyla da büyük tahribatlara yol açılmıştır.
Bu tahribatların önlenebilmesi için acil olarak gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.
Bu çalışma döneminde, uzun bir süredir ayrıntılı olarak çalıştığımız Zoldura Höyük’te
de (Zoldere) tahribatın yoğunlaşmaya başladığı görülmektedir. Orta Anadolu’nun
bu kesimi için önemli bir yerleşme olan Zoldura’nın bu tahribat girişimlerinden
kurtarılması, bölge ve Anadolu kültürü açısından gereklidir. Çünkü, bu yerleşme bölgede
hemen hemen kesintisiz yerleşmeye sahne olmuş ve üzerinde Anadolu kültür tarihi
açısından problemli olan konulara ışık tutacak önemli verileri taşımaktadır. Biz, bu yerleşmede
alt yapısı iyi hazırlanmış arkeolojik bir kazının yapılmasının zorunlu olduğu
düşüncesindeyiz.
Bu dönem yaptığımız araştırmalarda, geçen yıllarda belli bir bölge ile sınırlı olan
bir alanda tespit edebildiğimiz tutamaklı kapaklara daha geniş bir alanda rastlama imkanımız
oldu. Bu malzemelerimiz GKÇ-İTÇ’ın karakteristik hamur ve bezeme özelliklerine
sahiptir.
Bölgede tespit ettiğimiz bu tutamakları iki grup halinde ele aldık
1. Düğme ya da Memecik Biçimliler: Selçuklu-Malas yerleşmesi de düğme biçiminde
tutamaklara sahip kapakların yoğun olduğu bir yerleşmedir.
2. Yüksek Tutamaklar: Bu bölgedeki düz ya da hafif yassı olan bazı kapaklar
üzerinde yer alan ve bir kısmı 6-7 cm. yüksekliğe kadar çıkabilen tutamaklar dikkat çekicidir.
Bu tip tutamaklı kapakların en yaygın olduğu yerleşme Çumra-Kızıl Höyük’tür.
345