--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
de yer alan kiborion tarzındaki girişi yıkılmış durumdadır. Bölgedeki sağlam kiliselerden<br />
biridir. Kapı, pencere sö<strong>ve</strong>leri <strong>ve</strong> atkı taşlarında düzgün kesme taş, duvarlar da ise az<br />
düzeltilmiş moloz taş kullanılmıştır. İçeride duvarlar <strong>ve</strong> tonozlar sıvalıdır 11.<br />
Gü<strong>ve</strong>mli/Bafl Mahalle Camii: 1838 tarihli bir kiliseden çevrilen caminin taşıyıcıları<br />
kaldırılmış, üzeri ahşap kirişlerle <strong>ve</strong> çatı ile kapatılmıştır. Doğusundaki apsisler yıkılarak<br />
duvar inşa edilmiştir. 9.80x7.76 m. boyutlarındadır. Batıdaki girişi orijinal olup üçgen<br />
alınlığa sahiptir. Alınlık içerisindeki yuvarlak kemer içerisinde tarih yazılıdır. Duvarlar<br />
tamamen sıvalıdır.<br />
Gü<strong>ve</strong>mli/Kirazc›k Mahallesi fiapeli: İçten 5.40x3.58 boyutlarında, tek nefli beşik<br />
tonoz örtülü şapelin kuzeyinde üç pencere, apsisinde <strong>ve</strong> girişin üzerinde birer mazgal<br />
pencere bulunmaktadır. Düz atkı taşlı kapının üzerinde yuvarlak kemerli bir niş yer almaktadır.<br />
Moloz taş malzemeli şapelin içi sıvalıdır.<br />
Gü<strong>ve</strong>mli/Düzler Mevkii Kilisesi: Üstü yıkık durumda olan kilise büyük ölçüde tahrip<br />
olmuştur. Kuzey kesimi mezarlık olarak kullanılan kilise üç nefli bazilikal plânlıdır.<br />
Dış duvar kaplamasının kesme taş olduğu görülen kilisede volütlü <strong>ve</strong> palmet bezemeli<br />
sütun başlıklarının kullanıldığı anlaşılmaktadır. İç duvarlar sıvalıdır.<br />
Gü<strong>ve</strong>mli(Haviyana)/Vartl› Kilise: Gü<strong>ve</strong>mli yolu üzerinde yüksek bir tepede yer almaktadır.<br />
Kiliseye düz bir zemin oluşturmak için bir platform yapılmıştır. Üç nefli <strong>ve</strong> üç<br />
apsislidir. Üst örtüsü yıkılmıştır. Girişi batıdan sağlanmıştır. Kilisenin güney <strong>ve</strong> kuzey<br />
cephelerinde ikişer pencere, apsislerde de birer küçük mazgal pencereye yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Kilisenin 1900’lerde inşa edildiği Sinclair tarafından ifade edilmektedir 12.<br />
Gü<strong>ve</strong>mli (Haviyana)/Veredon Kilisesi: Yine Gü<strong>ve</strong>mli yolu üzerinde yer almaktadır.<br />
Dağın yamacına kurulan kilise tek nefli <strong>ve</strong> tek apsislidir. Girişi güneybatıdan açılmıştır,<br />
üst örtüsü sağlamdır 13.<br />
Gü<strong>ve</strong>mli Köprüsü: Gü<strong>ve</strong>mli Köyü, Torul'un 12 km. güneyindedir. 10.20 m. uzunluğunda,<br />
2.85 m. genişliğinde <strong>ve</strong> 6.00 m. yüksekliğindedir. Üzeri taş kaplamalı olan<br />
köprü kısmen tahrip olmuştur. 8.00 m. genişliğindeki kesme taş malzemeli kemeri <strong>ve</strong><br />
diğer işçilikleriyle bölge köprülerinin küçük ölçülerdeki bir örneğidir.<br />
Alt›np›nar/Güneflli Mahallesi Kilisesi: Altınpınar, Torul'un 8 km. güneyindedir. Kilise<br />
8.47x6.05 m. ölçülerinde tek nefli, tek apsislidir. Kilisenin güneyinde yer alan tek girişi,<br />
kiborion biçiminde düzenlenmiştir. Kilisenin hemen yanı başında 3.27x2.53 m. ölçülerinde<br />
bir şapel de bulunmaktadır. Giriş <strong>ve</strong> apsis kısmı yıkılmıştır.<br />
Alt›np›nar/Güneflli Mahallesi fiapeli: Kilisenin kuzeydoğusunda, yaklaşık 50 m.<br />
uzağındadır. Konumu itibariyle çevresine hâkimdir. Tek nefli şapelin üst örtüsü sağlamdır.<br />
Ancak girişi <strong>ve</strong> apsisi yıkılmıştır. Dış kaplama taşlarının bir kısmı sökülmüştür.<br />
Alt›np›nar Nahiyesi Mezarl›¤›: Yerleşim yerinin doğu kesiminde, yamaç bir alana<br />
kurulmuş olan mezarlıkta mevcut olan bir kaç mezar taşı biçim <strong>ve</strong> yazılarıyla dikkati<br />
çekmektedir (Resim: 7). XIX. yüzyıl özellikleri taşıyan mezar taşlarının çok yakın benzerlerini<br />
Erzurum Esat Paşa haziresindeki mezar taşlarında görmekteyiz. Sipariş üzerine<br />
İstanbul’da yazdırılıp getirtilmiştir.<br />
Alt›np›nar/Colaflana Gözetleme Kulesi: Torul’un 8 km. güneyinde, Altınpınar'ın<br />
5 km. kuzeyinde, 1900 m. yükseklikte, Şehitler Dağı’nın zir<strong>ve</strong>sinde bulunan kulenin sadece<br />
kuzey duvarı ayakta olup 3 m. yüksekliğindedir. Kule içerisindeki sarnıç dolmuş<br />
durumdadır. Tamamen kayalık bir alan üzerine inşa edilen kule stratejik bir konumda<br />
olup Eski Gümüşhane-Yağlıdere-Torul üçgeni içerisindedir. Kuleyi Ortaçağ’a tarihlendirmek<br />
mümkündür 14.<br />
Güzeloluk Köyü Cami: Gümüşhane’nin Torul İlçesi’ne 32 km. uzaklıkta bulunan<br />
Güzeloluk Köyü içerisindedir. Üzerindeki kitabeden Hekim Hasan Zi<strong>ve</strong>r Efendi tarafın-<br />
11 T. A. Sinclair, Eastern Turkey: An Arch›tectural And Archeolog›cal Sur<strong>ve</strong>y, Vol. II, 143<br />
12T. A. Sinclair, Eastern Turkey: An Arch›tectural And Archeolog›cal Sur<strong>ve</strong>y, Vol. II, 143.<br />
13 T. A. Sinclair, Eastern Turkey: An Arch›tectural And Archeolog›cal Sur<strong>ve</strong>y, Vol. II, 143.<br />
14 Bölgede çalışma yapan Bryer-Winfield kendilerinin <strong>ve</strong> 1404’te bölgeyi gezen Clavijo’nun bu kaleye çıkmadıklarını ifade<br />
etmektedirler, The Byzantine Monument and Topography of The Pontos, 308; Clavijo seyahatnamesi için bkz.,<br />
Clavijo Embassy to Tamerlane 1403-1406 (Ed. E. D. Ross-E. Power), London, 1928, 115-122.<br />
289
Change language