--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı

GÜNEY AİOLİS YÜZEY ARAŞTIRMASI 2003
Arma¤an ERKANAL-ÖKTÜ*
Kaan ‹REN
2001 yılından beri kesintisiz sürdürdüğümüz “Güney Aiolis Yüzey Araştırması”na
Prof. Dr. A. Erkanal’ın başkanlığında 28.09-15.10.2003 tarihleri arasında şu ekiple devam
edilmiştir: Yrd. Doç. Dr. K. İren, Arkeolog M. Gürbüzer, Arkeolog L. Çimen, öğrenciler
M. A. Yılmaz ve M. Akkoyun. Bilgisayarda yapılan 2 boyutlu çizimlerde M. Gürbüzer,
3 boyutlu çizimlerde E. Özcan çalışmıştır.
Bu sene araştırılan ve kayıt altına alınan yerlerden aşağıda batıdan doğuya doğru
bahsedilecektir. Bazı araştırmacılar tarafından Larisa olarak lokalize edilen Buruncuktepe’nin
kuzeydoğusunda yer alan yüksek tepenin üzerinde yerleşim izleri ve tipik,
Aiolis’e özgü poligonal sur duvarları bulunmaktadır. Bu tepe, haritalarda Buruncukkale
olarak geçmektedir (Resim: 1-3). Buruncukkale ilk olarak geçen yüzyılın başlarında Larisa’yı
(Buruncuktepe) kazan Alman arkeologlar tarafından fark edilmiş ve A. Von Gerkan
bu yerleşimin kaba bir plânını çizerek, kısaca tanımlamıştır 1. Bu çalışmamızda bu
küçük yerleşimi etraflıca inceleme ve önceden yapılanlardan daha detaylı bir dokümantasyona
kavuşturmayı amaçladık. Özellikle bu yerleşmenin çevresini dolaşan yolları
gözden kaçırmamaya çalıştık. Ayrıntılı bir plân çiziminin ardından kalenin sanal üç boyutlu
bir plânını gerçekleştirdik (Resim: 3). Yaptığı tanımda Von Gerkan haklı olarak bu
kalenin Larisa’ya yakınlığına şaşırmakta ve buna bir yorum getirmeye çalışmaktadır.
Von Gerkan’a göre eğer Strabon’un söylediği Neontheikhoslular’ın Larisa’yı işgalinde
gerçeklik payı varsa, burası destek noktası olarak çok uygun olduğundan, Yanıkköy’deki
antik yerleşim (Cenevizkale) değil, asıl burası Neonteikhos olmalıdır 2. Gerkan’ın yazısına
bir eklenti yapan K. Schefold’un görüşü ise burasının Larisa’da eksik olan Larisa
şehrinin akropolisi olabileceği yönündedir 3. Gerçekten de tepenin en yüksek noktasında
tapınak olamayacak kadar küçük, ancak ne olduğu da pek anlaşılamayan anakayaya
oturan ve olasılıkla geç antik çağda bir sarnıç açmak için tahrip edilmiş olan bir
yapının izleri görülmektedir. Bütün bunlarla birlikte Buruncukkale’nin hemen kuzeyindeki
yüksek tepede yaptığımız yüzey araştırmasının tarafımızdan ilk defa keşfedilen başka
bir küçük yerleşimin izlerini vermesi bizi farklı bir kanıya sevk etmiştir. Bu kanı, Buruncukkale
ve kuzeyindeki yerleşmenin art bölgelerden gelecek düşmanlara karşı La-
* Prof. Dr. Armağan ERKANAL-ÖKTÜ, Hacettepe Üniversitesi, Arkeoloji Bölümü, Beytepe Ankara/TÜRKİYE
Yrd. Doç. Dr. Kaan İREN, Muğla Üniversitesi, Arkeoloji Bölümü, Muğla/TÜRKİYE
Kısaltmalar:
AST 2003 A. Erkanal-Ötkü–A. G. Akalın–K. İren–C. Lichter, 20. Araflt›rma Sonuçlar› Toplat›s› (2003), 301vd.
Atene H. Lohmann, Atene (1993)
Menemen E. Doğer, ‹lk ‹skanlardan Yunan ‹flgaline kadar Menemen ya da Tarhaniyat Tarihi (1998)
1 J. Boehlau–K. Schefold, Larisa am Hermos I (1940), lev. 39. 45.
2 a.g.e., 116.
3 ay. es.
259