--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı

1- Hâzâ merkadu’s-sa’îd eş-şehîd
2- el-Merhûm el-mağfûr el-muhtâc
3- ile’r-rahmeti ve’l-ğufrân Şeyh
4- Abdülaziz bin Şeyh Ahmed el-Kûlî
5- Sene 1198
Anlam›: Bu kabir, Şeyh Ahmed el-Kûlî’nin oğlu olan ve 1198/1784 yılında vefat
etmiş, Allah’ın rahmetine muhtaç kul Şeyh Abdülaziz’e aittir (Resim: 12).
IV. Baltac› Mezarl›¤›’ndaki Mezar Tafllar›
Kozluk’un merkezinde "Baltacı Mezarlığı" diye anılan alan içinde iki adet kabir
tespit edilmiştir. Bunların özellikleri şöyledir:
Mahmud Sultan’a Ait 964/1557 Tarihli Mezar Tafl›
Şahideler üzerindeki kitabelerden kabrin, Hıdır Bey’in oğlu Mahmud Sultan’a ait
olduğu ve 964/1557 yılında vefat ettiği anlaşılmaktadır. Etrafı kırma taş malzemeyle
çevrilmiş kabir, doğrudan toprağa oturtulmuş baş ve ayak şahidelerinden meydana gelmektedir
(Resim: 13). Sarı renkli taş malzemeden yapılmış şahideler, dikdörtgen gövdeli
ve dilimli kemer tepeliklidir.
81x30x11 cm. ölçülerindeki baş şahidesinin iç yüzeyinin alınlığına rumî ve ortabağ
motifleri, gövdelerine celi sülüs yazılar ve yanlarına da kıvrık dal ve rumîler işlenmiştir.
Yazılar kabartma tekniğinde ve Arapça’dır. Yazıların orijinal metni şöyledir:
1- Hâzihî ravdatü Mahmud Sultan
2- bin el-Merhûm Hıdır Bey
3- ...
Anlam›: Bu, merhûm Hıdır Bey’in oğlu Mahmud Sultan’ın kabridir.
Ayak şahidesi ise 83x29x10 cm. ölçüsünde olup dış yüzeyinin alınlığına rumî ve
ortabağ motifleri ile celi sülüs yazılar, yanlarına da kıvrık dal ve rumîler işlenmiştir.
Arapça yazıların orijinal metni şöyledir:
1- İntekale ilâ rahmeti’llahi
2- Fî târîhi sene erba’îne
ve sittîneve tis’imie
Anlam›: O (Mahmud Sultan), 964/1557 yılında Allah’ın rahmetine göç etti (Resim: 14).
Kitabede adı geçen Hıdır Bey, kaynaklara göre Hazo beylerinden Ali Bey’in oğludur.
Ali Bey’in Şah İsmail’in yanında vefatından sonra yerine oğullarından Ebubekir
Muhammed Bey, şahın emriyle hükümdar tayin edilmiş, bu sırada Hazo (Kozluk)’da
bulunan diğer oğlu Hıdır Bey ise ahalinin ileri gelenlerince yönetime getirilmiştir. İki kardeşin
iktidar mücadelesini Muhammed Bey kazanmış, Hıdır Bey ise kendi rızasıyla mücadeleden
vazgeçip Sultan Mahmud, Ahmed, Yakub ve Muhammed adında dört oğul
bırakarak vefat etmiştir. Kitabede adı geçen ve kabrin sahibi konumunda olan bu Hıdır
Bey’in 964/1557 yılında ölen oğlu Sultan Mahmud olmalıdır.
DE⁄ERLEND‹RME
Kozluk ilçe merkezinde üç ayrı alanda mezar taşlarının varlığı tespit edilmiştir.
Bunlar, Hıdır Bey Camii haziresi, Eski Mezarlık ve Baltacı Mezarlığı alanlarıdır. Araştırma
sonucunda türbe içindeki mezar taşları dışında, Hıdır Bey Camii haziresinde 10,
Eski Mezarlık’ta 11 ve Baltacı Mezarlığı’nda ise 2 olmak üzere toplam 23 mezar taşı
tespit edilmiş ve incelenmiştir. Hıdır Bey Türbesi içinde ise 6 adet mezar taşı günümüze
ulaşmıştır. Böylece toplam 29 adet mezar taşı incelenmiştir.
248