--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dir. Moloz taş <strong>ve</strong> kireç harcı ile gerçekleştirilen kule <strong>ve</strong> güney yönünde devam eden sur<br />
duvarlarının bir bölümü kısmen korunmuştur. Orta büyüklükteki kale, terk edilmiş durumdadır.<br />
Baraj sularının etkisi altındadır.<br />
Peterek Kalesi: Yusufeli İlçesi’ne bağlı Çevreli Köyü’nün Meydan Mahallesi’nin<br />
üst tarafında yer almaktadır. Yapı üzerinde herhangi bir yazıt bulunmamaktadır. Muhtemelen,<br />
Ortaçağ’a aittir. Kale 4; Çoruh Irmağı’nın kıyısında gelişim gösteren Çevreli<br />
Köyü’nün Meydan Mahallesi’ne ait konutların sona erdiği alanın üst kısmında yükselim<br />
gösteren ana kaya üzerinde bulunmaktadır. Karayolunun çok yakınındadır <strong>ve</strong> içine kolaylıkla<br />
girilebilmektedir. Kuzeyden güneye doğru meyilli bir alandan oluşan kalenin iç<br />
kısmı içten içe yaklaşık 35.00x30.30 m. ölçülerinde oval plâna sahiptir (Çizim: 5). Girişi<br />
bozulmuş olmakla birlikte, kuzeybatı yönünden olduğu anlaşılmaktadır. Kuzeydoğu<br />
köşesinde bulunan dairesel plânlı kulesi; yaklaşık 10.00 m. yüksekliği ile kalenin en<br />
yüksek yerini teşkil etmektedir. Kuzeyden başlayarak batı yönüne doğru devam eden<br />
biri kare, üçü yarım daire formlu takviye kulelerine sahiptir. Kuleler <strong>ve</strong> sur duvarları kireç<br />
harcıyla tutturulmuş moloz taş örgülüdür. İçte sarnıcı bulunmaktadır. Yöredeki büyük<br />
kalelerden biridir <strong>ve</strong> günümüze önemli ölçülerde ulaşmayı başarmıştır. Terk edilmiş<br />
durumdadır. Baraj sularının etkisi altındadır.<br />
Köprügören Kalesi: Yusufeli İlçesi’ne bağlı Köprügören Köyü’nde yer almaktadır.<br />
Üzerinde herhangi bir kitabesi bulunmamakla birlikte, Ortaçağ’a ait olduğu anlaşılmaktadır.<br />
Kale 5; Çoruh ırmağının kenarında, vadi içerisinde, hemen köyün girişinde, fazla<br />
yüksek olmayan ana kaya üzerinde bulunmaktadır. Yapı, dıştan 10.60x6.70 m. ölçülerinde<br />
dikdörtgen plâna sahiptir (Çizim: 6). Giriş bölümü yıkılmış olduğundan kapısının<br />
nasıl olduğu belirlenememiştir. Köşelerde düzgün kesme taş, diğer yönlerinde ise moloz<br />
taş kullanılmıştır <strong>ve</strong> kireç harcıyla tutturulmuştur. En sağlam durumdaki batı cephesinde<br />
iki adet oldukça küçük mazgal penceresi bulunmaktadır. Üst örtüsü <strong>ve</strong> cephe duvarlarının<br />
ekseriyeti yıkılmıştır. Adeta bir binayı andıran <strong>ve</strong> sadece kuleden oluşan küçük<br />
bir kaledir. Terk edilmiş durumdadır. Baraj sularının etkisi altındadır.<br />
Yokufllu Kalesi: Yusufeli İlçesi’ne bağlı Yokuşlu Köyü’nün Bağlık Mahallesi’nin<br />
yakınında yer almaktadır. Üzerinde herhangi bir kitabesi bulunmamakla birlikte, Ortaçağ’a<br />
ait olduğu anlaşılmaktadır. Kale 6; Yusufeli-İspir yolu güzergâhında, Köprügören<br />
Köyü sınırında, Çoruh Irmağı’nın kenarında fazlaca yüksek olmayan kayalıklı bir tepe<br />
üzerinde bulunmaktadır. Yapı, doğudan batıya doğru eğimli arazi üzerinde iki bölüm<br />
halinde düzenlenmiştir. Üstteki kısım, kalenin asıl odak noktasını oluşturmaktadır <strong>ve</strong> etrafı<br />
surlarla çevrili, oldukça sağlam durumda, içten 3.90x3.40 m. ölçülerine sahip kare<br />
plânlı kulesi ile dikkat çekmektedir. Kulenin, kalenin içine bakan bir kapısı bulunmaktadır.<br />
Ayrıca, sol yanındaki surdan dışa çıkış sağlayan kapı açıklığı izlenmektedir. İkinci<br />
bölümü teşkil eden alt seviyedeki kısmın güney cephesinden girilen bir kapıya sahiptir<br />
<strong>ve</strong> bu yöndeki sur duvarları daha sağlam durumdadır. Buranın üst kısmına irtibat sağlayan<br />
ikinci bir kapı açıklığı daha bulunmaktadır. Kule <strong>ve</strong> sur duvarları, kireç harcıyla<br />
tutturulmuş moloz taş malzeme ile inşa edilmiştir. Orta büyüklükte bir kaledir. Terk edilmiş<br />
durumdadır. Baraj sularının etkisi altındadır.<br />
Çeltikdüzü Kaya Kilisesi: Yusufeli İlçesi’ne bağlı Çeltikdüzü Köyü’nün yakınında<br />
yer almaktadır. Üzerinde herhangi bir yazıt bulunmamakla birlikte, Ortaçağ’a ait olduğu<br />
anlaşılmaktadır. Kilise, köy yerleşiminin sağ yanında, kuru dere yatağının hemen<br />
yanı başında, Çoruh Irmağı’ndan yaklaşık 500 m. yukarıda bulunmaktadır. Kilisenin<br />
çevresi oldukça dik kayalıklardan oluştuğundan kolaylıkla içine girilememektedir. Yapı,<br />
4 Daha önceki yayınımızda kaleyle ilgili çok az bilgi <strong>ve</strong>rilmişti. Bu araştırmamızda yapı plân bazında incelenmiştir. Bkz.<br />
Aytekin, a.g.e., s. 298.<br />
5 Daha önceki yayınımızda kale çok kısa <strong>ve</strong> Köprügören Kalesi-I şeklinde tanıtılmıştı. Bu araştırmamızda kale plân bazında<br />
incelenmiştir. Bkz. Aytekin, a.g.e., s. 298-299.<br />
6 Daha önceki yayınımızda kale, Köprügören Kalesi-II adıyla kısaca tanıtılmıştı. Bu sezon yapılan incelemelerde kalenin<br />
Yokuşlu Köyü sınırlarında olduğu belirlenmiş <strong>ve</strong> yapının ismi değiştirildiği gibi plân bazında incelenmiştir. Bkz. Aytekin,<br />
a.g.e., s. 299.<br />
232