--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2003 YILINDA DOĞU ANADOLU BÖLGESİ’NDE<br />
URARTU BARAJ, GÖLET VE SULAMA KANALLARININ<br />
ARAŞTIRILMASI<br />
Oktay BELL‹*<br />
Doğu Anadolu Bölgesi’nde "Urartu Baraj, Gölet <strong>ve</strong> Sulama Kanallarının Araştırılması"<br />
konusunda yapmış olduğumuz çalışmanın onyedincisini, 08- 25 Eylül 2003 tarihleri<br />
arasında gerçekleştirdik. Başkanlığım altında yürütülen araştırmaya İstanbul<br />
Üni<strong>ve</strong>rsitesi Edebiyat Fakültesi Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı’ndan Araş. Gör. Dr. Erkan<br />
Konyar, Araş. Gör. Can Avcı (M.A.), Araş. Gör. İlknur Zeynep Konuralp (M.A.), Araş.<br />
Gör. İsmail Ayman, Erzurum Atatürk Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi, Eskiçağ Tarihi<br />
Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Alpaslan Ceylan <strong>ve</strong> lisans öğrencisi Yıldırım Okatan,<br />
Gülsen Gedikoğlu katılmıştır. Bakanlık temsilciliği görevini ise Fethiye Müzesi asistanlarından<br />
Ayşen Anıl Koç yapmıştır. Sulama tesislerinin topografik plân <strong>ve</strong> kesitleri Can<br />
Avcı, İsmail Ayman <strong>ve</strong> Nihal Ayyıldız tarafından yapılmıştır. Çok büyük bir öz<strong>ve</strong>riyle çalışan<br />
değerli meslektaşlarıma <strong>ve</strong> sevgili öğrencilerime içtenlikle teşekkür ederim.<br />
G‹R‹fi<br />
1987 yılından beri Doğu Anadolu Bölgesi <strong>ve</strong> Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti topraklarında<br />
gerçekleştirmiş olduğumuz arkeolojik yüzey araştırması sırasında saptamış<br />
olduğumuz baraj, gölet <strong>ve</strong> sulama kanalının sayısı 92’ye ulaşmıştır (Harita: 1). Bunlardan<br />
90 tanesi Doğu Anadolu Bölgesi’nde, 2 tanesi de Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nde<br />
bulunmaktadır (Harita: 2). Hiç kuşkusuz bugüne değin bulmuş olduğumuz 92 adet baraj,<br />
gölet <strong>ve</strong> sulama kanalı, Eskiçağ’da Doğu Anadolu’yu bir "Barajlar Bölgesi" haline<br />
getirmiştir. Günümüzde Türkiye Cumhuriyeti tarafından Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki<br />
Fırat, Dicle <strong>ve</strong> diğer ırmaklar üzerinde kurulan modern barajların ilk örnekleri, M.Ö. I.<br />
binyılın ilk yarısında Urartu Krallığı tarafından kurulmuştur. Bu konuda yüzey araştırmalarının<br />
sürdürülmesiyle birçok yeni Urartu sulama tesisinin bulunacağını <strong>ve</strong> Urartu<br />
Krallığı’nın hidrolik özelliğini <strong>ve</strong> sulamaya dayalı modern tarım politikasının anlaşılacağını<br />
ümit etmekteyiz. Sayıları 92’yi geçen baraj, gölet <strong>ve</strong> sulama kanalı, Eskiçağ’da<br />
Urartu Krallığı’nı Anadolu’nun <strong>ve</strong> dünyanın en özgün <strong>ve</strong> büyük "Hidrolik Uygarlığı" konumuna<br />
getirmiştir.<br />
ÇALIfiMA BÖLGES‹<br />
2003 yılı yüzey araştırmasını, özellikle Van Gölü’nün kuzeydoğusunda Doğubayazıt,<br />
Ağrı, Iğdır bölgelerinde sürdürmeyi amaçladık. Bu bölge ne yazık ki, şimdiye kadar<br />
en az araştırılan <strong>ve</strong> çalışılan alan olmuştur. Öyle ki, sözünü ettiğimiz bölgede Urar-<br />
* Prof. Dr. Oktay BELLİ, İstanbul Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Avrasya Arkeoloji Enstitüsü Müdürü, 34459, Beyazıt-İstanbu/TÜRKİYE<br />
e-mail: obelli@istanbul.edu.tr.<br />
203
Change language