--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı

miş bir kadın figürü, etrafında ise seçilebildiği kadarıyla üstte bir figür, ayak ucunda bir
başka figür, altta yine figürlerin yer aldığı bir komposizyon oluşturmaktadır (Resim: 4).
Bu tasvirler ışığında, şiltede yatan figürün Meryem olduğu ve burada ya İsa’nın doğumu
ya da Meryem’in ölümüyle ilgili bir sahnenin işlenmiş olabileceği düşünülmektedir.
Ancak resmedilen figürlerin komposizyon şeması, daha çok İsa’nın doğumu ile ilgili bir
sahnenin betimlenmiş olabileceğini düşündürmüştür. Buna göre, şilte üzerinde yatan
Meryem, Meryem’in üst kısmında bir melek, ayak ucunda seçilebilen figür, nişanlısı Yusuf,
alt köşede çok zor belirlenebilen birden fazla ufak figürler ise, çocuk İsa’nın ilk bakımıyla
ilgili olarak tanımlanan İsa ve ebe kadınlar olmalıdır. Meryem’in başının arkasında,
sadece kolu seçilebilen figür ise, tahminen İsa’ya ilk secde eden iki çobandan
biridir. Kaya oyuğunda tespit edilen bu resimler, her ne kadar stil özellikleri açısından
yeterli ipuçlarını veremese de, genelde mavi giysisiyle (mophorion) bilinen Meryem’in,
burada koyu kırmızı giysi ile gösterilmiş olması, kaya resimlerinin yaklaşık İ.S. 12. ve
13. yüzyıllara tarihlendirilebileceğine işaret etmektedir. Bu buluntular, bu alanın dinî işlevli
olduğu görüşünü ortaya koymaktadır. Bu kayanın hemen karşısına gelecek şekilde
belirgin bir sivrilik oluşturan kısım ise, kayaya oyulmuş basamaklarla zirveye ulaşılan
tepe olarak dikkati çekmektedir. Tepeye ulaşmadan ise, kayaya oyulmuş işaret görünümünde,
anlamı henüz anlaşılamayan nişler bulunmaktadır.
Topçam bölgesi Bizans Dönemine ait Direcik kaya resimlerinin, bölgenin kültür
tarihine katkı sağlayacak neticeler kazandırması ümit edilmektedir.
Yenipazar Bölgesi
Büyük Menderes’in güneyinde Çine ve Akçay arasında uzanan ovalık alan, ekili
arazilerin yoğun olduğu ve Menteşe Dağları’yla güneyden sınırlanan Yenipazar’ın bulunduğu
bir coğrafî bölgeyi kapsamaktadır. Menderes’in derin kıvrımlar yaparak uzandığı
güney ovalık alandaki araştırmalarda genel olarak höyük karakterinde yerleşmelere
rastlanmıştır.
Alanl› Höyü¤ü (Harita 2: 49)
Büyük Menderes’in güneyindeki bölgede tespit edilen buluntu yerlerinden ilki,
Yenipazar’ın 9 km. batısında, Alanlı Köyü sınırlarında bulunan bir höyüktür (Resim: 5).
Kuzey-güney doğrultusunda oval bir yapıya sahip olan höyüğün üzeri ve çevresi ekili
araziyle kaplıdır. Höyük, güney ve güneydoğu doğrultusunda genişleyen ve yayvanlaşan,
kuzeyde ise dikleşen bir yapıya sahiptir. Yüzey buluntularına güney yamaç kesiminde
zeytinliklerin bulunduğu alanda rastlanmıştır. Ayrıca güneydoğusunda toprak
alınması nedeniyle tahrip edilen yamaç kesiminde ise, küllü-yanık toprak, doğu-batı
uzantısı veren tahminen mimarî kalıntılara ait toplama taşlarla örülü duvar uzantısı ve
ayrıca seramik parçaları görülmüştür. Höyüğün güneyinde, zeytinliklerin bulunduğu yamaç
kesiminde yüzeyde rastlanan seramik buluntuları devetüyü ve kırmızımsı-devetüyü
astarlı seramik parçalarından oluşmaktadır (Resim: 6). Bu seramik gruplarına ait
ağız kenarı dışa kalınlaştırılmış, "S"- profil veren konik gövdeli, yatay kulp izinin de bulunduğu
bir kâse parçası, malzeme-teknik, yüzey işlenişi ve form açısından M.Ö. 2.
binyıl seramik geleneğini yansıtmaktadır. Aynı bölgede bulunan diğer seramik parçaları
da benzer formu vermektedir. Bu örnekler, daha önceki senelerde tanıtılan Sultanhisar
bölgesinde Bahçetepe Höyüğü Tunç Çağı yerleşmesinin seramik buluntularıyla
benzerdir 8. Bahçetepe Höyüğü, Menderes’in kuzey ovalık alanında (Harita 2: 2), Alanlı
Höyüğü ise, güney ovalık alanda (Harita 2: 49) olmak üzere yaklaşık aynı doğrultudaki
konumlarıyla dikkati çeken buluntu yerleridir. Alanlı Höyüğü’nde kırmızımsı-devetüyü
seramik grubunda kalın cidarlı, basit ağız kenarlı ve ip delikli bir kap parçası ise,
Erken Tunç Çağı sonu ve Orta Tunç Çağı seramik gelişiminden tanınan bir örneği ver-
8 Günel, S. " Aydın Bölgesi Yüzey Araştırmaları Işığında Çatalkaya, Dedekuyusu ve Bahçetepe Yerleşimleri", Hacettepe
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 20.1 (2003): s. 53-70.
185