--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı

torik Dönem buluntularına ait yayılım alanının İkizdere’nin kuzey doğrultusu boyunca
uzandığına işaret etmektedir. Buluntular arasında cam bir bilezik parçası ise, geç döneme
aittir. Derenin hemen güney kenarını oluşturan bu yamaç kesimin tahminen Helenistik
ya da Roma Döneminde mezarlık olarak kullanılmış olabileceği düşünülmektedir.
Benzer durum, 2002 yılında Köprüova’da da tespit edilmiş ve Köprüova’nın yamaç
kesiminde Helenistik Dönem malzemesi veren düzgün blok taşlardan örülü dikdörtgen
plânlı mezarlara rastlanmıştır 4.
Köprüova (Harita 1: 8)
İkizdere bölgesinde bu seneki araştırmalarda, daha önce tanıtılmış olan Köprüova’ya
tekrar gidilmiş ve toprağın işlenmesi nedeniyle her geçen gün hızla tahrip edilen
Prehistorik buluntu yerinde seramik parçaları, taş baltalar ve yine çok sayıda obsidiyen
âletler bulunmuştur. İnce-uzun form veren dilgilerin yanı sıra, farklı genişlikte ve
kesitteki dilgiler, uçlar ve ayrıca ön kazıyıcılar yoğunluk ve çeşitlilik açısından Köprüova’da
gelişmiş bir yontma taş endüstrisinin varlığını ortaya koymaktadır 5.
Üçgözler (Harita 1: 46)
İkizdere bölgesinde, erken dönem buluntu yerlerinin yanı sıra antik dönemlere
ait bir yerleşme, Üçgözler mevkiinde tespit edilmiştir. İkizdere bölgesine hâkim bir konumda,
etrafı sarp kayalarla çevrili bir tepe üzerinde bulunan ve kayalara oyulmuş derin
oyuklar nedeniyle Üçgözler olarak adlandırılan bu yüksek tepede geç dönem yerleşmesinin
kaçak kazı çukurlarıyla tahrip edildiği ve mimarîye ait kalıntıların, çatı kiremidi
ve seramik parçalarının ne yazık ki, etrafa atıldığı görülmüştür 6.
BÜYÜK MENDERES’‹N GÜNEY‹-Çine-Topçam ve Çevresi, Yenipazar ve Akçay
Bölgeleri (Harita: 2)
Çine-Topçam ve Çevresi
2003 yılı yüzey araştırmaları programında yer alan ikinci bölge, daha önceki senelerde
tanıtılan Çine Ovası’nın güneyini kapsamaktadır. Araştırmalar, Çine Çayı’nın
Muğla il sınırına uzanan ovalık arazinin yüksek sıra dağlara dönüştüğü Eski Çine ve
Topçam arasında gerçekleştirilmiştir. Çine ve Akçay ovaları arasında kalan dağlık bölge,
güneye doğru kayaların hâkim olduğu jeomorfolojik bir yapıya sahiptir.
Topçam-Direcik Bölgesi (Harita 2: 48 )
Çine-Yatağan ana yolunun güneydoğusunda, Topçam’ın yaklaşık 7 km. güneybatısında,
Direcik Köyü yakınlarında belirgin bir sivri tepe oluşturan kayalık bölgede, oldukça
düzgün yüzeyli ve yumurta görünümlü bir kayanın iç kesimi, mekân oluşturacak
bir açıklığa sahiptir (Resim: 3). İçte, Bizans Dönemi kaya resimlerine rastlanmıştır 7.
Genel yapısı ile naos kısmı olmadığı için kilise olarak yorumlanamayan bu kayanın doğu
yönündeki konumuyla daha çok bir apsis görünümünde olduğu anlaşılmaktadır. Kaya
oyuğunda betimlenen figürler ise, ortada şilte üzerine yatar vaziyette maphorion giy-
4 Günel, S. "Aydın ve Muğla İlleri 2002 Yılı Yüzey Araştırmaları", 21. Araflt›rma Sonuçlar› Toplant›s›, 1 (2004): s. 330.
5 Köprüova buluntuları ile ilgili bkz.; Günel, S. "Aydın Bölgesi’nde Prehistorik Bir Merkez: Köprüova", OLBA IX (2004):
s. 1-19, Lev. 1-9
6 Aynı bölgede, Tekdere olarak adlandırılan buluntu yerinde ise, yüzeyde çatı kiremidi ve pithos parçalarına rastlanmıştır
(Harita: 1. 47). Köprüova Köyü’nün yaklaşık 2.5 km. güneyinde incir ve zeytinliklerin yoğun olduğu dağlık arazide
tespit edilen bu buluntular, Tekdere’de klâsik çağlara ait bir yerleşim ya da mezarlık alanının varlığına işaret etmektedir.
7 Topçam-Direcik Köyü’nde tespit edilen ve ne yazık ki, çok fazla tahrip edilmiş olan bu kaya resimleriyle ilgili olarak
Hacettepe Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Sacit Pekak’ın yorumlarına başvurulmuştur.
Kendisine, gerek kayanın konumu ve gerekse duvar resimleriyle ilgili yapmış olduğu yorum ve bilgilendirmelerinden
dolayı teşekkürlerimi sunuyorum.
184