--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya - Kültür ve Turizm Bakanlığı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
I.D.2.f. Araba Aksam› <strong>ve</strong> Aplikleri<br />
Selüloz Kâğıt Fabrikası kazı buluntuları içerisinde bazı demir <strong>ve</strong> bronz eserler,<br />
bir arabanın metâl kısımlarına aittir. Bunlar, arabanın tipi <strong>ve</strong> fonksiyonunu belirlemeye<br />
yardımcı olurlar.<br />
Mevcut buluntuların bazıları ikişerli gruplar oluşturur. Bu grupların genel değerlendirmesi<br />
yapıldığında iki ayrı arabanın parçaları oldukları anlaşılır. Figürlü <strong>ve</strong> bazıları<br />
tam plâstik parçalar özel amaçlı binek arabasını işaret eder 33.<br />
Araba aksamından oluşan çalışma grubu içerisinde Hermes (5947), Dionysos<br />
(?) (5969), Eros (5946), süvari (5986) betimleri ile Medusa başı kabartması (5968), yaban<br />
domuzu başı (5967), Pegassos (5945), boğaya saldıran aslan (5950) aplikleri yer<br />
alır. Ayrıca, dizgin sabitleyici <strong>ve</strong> dağıtıcılar (5943 <strong>ve</strong> 5944; 5960-35 <strong>ve</strong> 5960-47), Medusa<br />
kabartmalı dingil aplikleri (5951 <strong>ve</strong> 5952) de bu eserlerdendir.<br />
I.D.2.g. Sikkeler<br />
İzmit Selüloz <strong>ve</strong> Kâğıt Fabrikası temel kazısı alanında 55 adet sikkeden oluşan<br />
bir define ele geçirilmiş; bunların topluca değerlendirilip, tarihlenmesi çalışması ise İsmet<br />
Ebcioğlu tarafından 1967 yılında yapılmıştır 34. Kronolojide en son Zeno’ya ait sikke<br />
bulunduğundan defineyi İ.S. 474-491 yıllarına tarihlemek mümkündür.<br />
II.Genel De¤erlendirme <strong>ve</strong> Sonuç<br />
Bu çalışmaya konu alanda ortaya çıkarılan mimarî kalıntılar, yukarıda mevcut<br />
bilgiler ışığında kısaca tanımlanmıştır. Bunların ait olduğu mekânları caldarium, konut,<br />
avlu <strong>ve</strong> depo olarak isimlendirmek mümkündür. Ayrıca, aynı alanda mezarların da açığa<br />
çıktığı anlaşılır.<br />
Yapıyı isimlendirmeye yönelik araştırmalarımız hâlen devam etmektedir. Ancak,<br />
kazı alanı plânına bakıldığında (Çizim: 1) kuzeydoğudaki hipokaust sistemli mekân,<br />
bunun güneybatısındaki duvar kalıntıları, güney <strong>ve</strong> batı kenarında sütun tamburları <strong>ve</strong><br />
başlıkları bulunduğundan söz edilen, tabanı taş döşeli <strong>ve</strong> bir çeşmenin de yer aldığı üstü<br />
açık mekânın aynı yapıya ait mekânlar olduğu görülür <strong>ve</strong> büyük bir hamamı işaret<br />
etmektedir.<br />
Roma İmparatorluk Döneminin sosyal <strong>ve</strong> kültürel yaşamında halka açık hamamların<br />
önemi büyüktür. Bu yapıların bünyesinde temizlik için ayrılmış mekânların yanı sıra<br />
bahçeler, gezinti yapılan portikolar bulunmaktadır. Hamam yapılarındaki söz konusu<br />
açık, yarı açık <strong>ve</strong> kapalı mekânlarda heykel nişleri <strong>ve</strong> serbest duran heykel kaideleri<br />
sıkça görülür. Hamamlardaki heykeller, yapıyı yaptıran, tamir ettiren <strong>ve</strong>ya bağışta bulunanların<br />
onuruna yerleştirilmiştir. SEKA-Fabrikası kazı alanında açığa çıkarılan heykel<br />
parçaları <strong>ve</strong> büstler de muhtemelen hamam bölgesindendir. Ele geçirilen buluntuların<br />
genel bir değerlendirmesi yapıldığında: Hamam, büyük ihtimalle İ.S. 2. yüzyılda<br />
inşa edilmiştir. Roma dünyasında İ.S. 1.-2. yüzyılda hamamların inşa edildikleri dönemin<br />
heykellerine yer ayrılırken, İ.S. 3.-4. yüzyılda daha önceki döneme ait heykellerin<br />
de hamamlara yerleştirildiği anlaşılır. SEKA-Fabrika alanındaki heykeltraşlık buluntuları<br />
da İ.S. 1.-2. yüzyıl ile İ.S. 3.-4. yüzyıl arasında değişen farklı dönemlere aittir; bu bağlamda<br />
İzmit’te açığa çıkarılan yapıyı Roma için genelleştirilen tespitlerin somut örneklerinden<br />
biri olarak değerlendirmek mümkündür.<br />
Roma hamamlarında frigidarium, hamamların mimarî gelişim/değişim sürecinde<br />
zamanla merkezî bir konum <strong>ve</strong> fonksiyon üstlenir. Heykellerin çoğu bu mekân birimine<br />
33 Krş. Ch. W. Röring, Untersuchungen zu römischen Reisewagen, Koblenz 1983, 1.<br />
34 İ. Ebcioğlu, "İzmit Definesi", ‹stanbul Arkeoloji Müzeleri Y›ll›¤› 13-14, 1967, 166-174. Sikkeler, İstanbul Arkeoloji Müzeleri<br />
Yunan <strong>ve</strong> Roma Sikke Kabinesi envanter kayıtlarındaki bilgilere göre 1939 yılında ele geçirilmiştir <strong>ve</strong> Env. No:<br />
187’de tek numarada kayıtlıdır. Sayın Turan Gökyıldırım’a sikkelerin envanter bilgilerinden dolayı, ayrıca sikkeleri incelememize<br />
yardımlarından dolayı teşekkürü borç biliriz.<br />
7
Change language