TürkmenisTandaky aýallar: ikinji sorTly raýaTlar olar diňe eden ...

gyzymam, 18 ýaşy dolandan durmuşa çykarjak. Gyzlary okatmak nämesine gerek,olar barybir iru-giç durmuşa çykmaly, çaga dogurmaly, hojalygy ýöretmeli bolarlar.Okatmak bolsa arzan düşenok. Şonuň üçin olaryň okuwyna pul harçlamagyňzerurlygy ýok. Ogul hakynda gürrüň ýok, durmuşda bir derejelere ýeter ýaly, onyokatmaly, oňa ýokary bilim bermeli”. [Ady agzalmaýar], erkek adam, 45 ýaş.Hökümetiň korrupsiýa bolan çydamsyzlygyny aç-açan beýan etmek maksady bilen,türkmen häkimiýetleri bu ugur boýunça , meselem, bilim ulgamynda käbir çäreleri, şolsanda ekzamenleriň tabşyrylşyna wideogözegçilik ya-da MHM-nyň gizlin polisiýasynyňofiserleri tarapyndan gurnalan gözegçilik işlerini geçirdiler. Emma ilat arasynda muňabolan ynanç gelejekde peýda bolmagy mümkin, çünki korrupsiýanyň köp we esasy bölegiekzamen alynýan ýerden başga ýerlerde bolup geçýär.Aýallaryň egin-eşigi bilen bagly mesele-de döwlet syýasatynyň bölegi bolup,hökümet derejesi ýaly ýokarky derejede maslahatlaşylýar. Hökümet maslahatynda ýaşgyzjagazlaryň, ýetişen gyzlaryň we aýallaryň hökmany geýinmeli lybaslary tassyklanýär,netijede aýal-gyzlaryň eşikleri (dress-kod) özüniň bir meňzeşligi bilen köýnegi däl-deuniformany ýatladýär. Esasy ideýa aýallaryň lybaslaryndaky bolan milliligi saklamaly.Emma soňky ýyllaryň dowamynda milli egin-eşiklere käbir üýtgetmeler girizildi, netijedewagtyň geçmegi bilen, aýallaryň milli lybaslary özüniň taryhy jähtden alynan deslapkynusgasyndan düýpgöter üýtgedildi we uniforma meňzedildi. Türkmen aýallarynyňdaşky eşik lybaslary özüniň owadanlygy, özboluşlygy bilen tapawutlanýär, emma muňagaramazdan, ilat tarapyndan hökümetiň dress-kod baradaky syýasatyna närazylykbildirilýär.Ýaş gyzjagazlar, milletine garamazdan, mekdebe topuga ýetýän ýaşyl reňkdäki, gönibiçimli bolan uzyn köýnekde barmaklary hökmany. Köýnegiň ýeňi goşara ýetmeli, ýeňikelte köýnekler gadagan edilen. Köýnegiň ýakasy uly bolmaly däl, ýönekeýje bolmaly.Gyzlaryň saçlary hökman iki örüm bolup ýygnalgy, kelleleri tahýaly bolmaly. Saçy birörüm edip gezmek bolanok. Eger gyzjagaz bu talaplary bozup, özge lybasda we özgegörnüşde merdebe geläýse, ol sapaklara gatnaşdyrylmaýar.Uly ýaşdaky mekdep okuwçýlary sowet döwürlerden bäri özüniň meşhurlygyny saklapgelen gyzyl reňkli panbarhatdan tikilen köýnegi geýinmeli edilen. Käte olara gökreňkdäki köýnekleri geýmek rugsat edilse-de, gyzyl reňk köp halanýar. Talyp gyzlaryňhem köýnekleriniň ýeňi goşara çenli, uzynlygy bolsa topuga çenli bolmaly. Bu talaplaryberjaý etmedik talyp gyzlar okuwa göýberilmeýär. Egin-eşiklere bildirilýan talaplargyzlaryň köpräk bolan medisina, medeniýet, kino we sungat , ykdysadyýet boýunça bilimberýän ýokary okuw jaýlarynda has hem güýçlendirilen.Döwlet edaralarynda işleýan, durmuşa cykan aýallaryň köýnekleriniň ýakasy boýündangöbegine çenli, köýnegiň we onuň ýeňiniň užynlygy bolsa, ýaş gyzlaryň köýnekleri ýalybolmaly. Aýallara dürli matalardan tikilen köýnekleri geýmeklik rugsat edilen, emma(Türkmenistandaky aýallar: ikinji sortly raýatlar Olar diňe eden-etdilige sezewar bolmakda we kazyýet adylsyzlygyň öňünde deňhukukly) 19