ECZANE H‹ZMETLER‹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJ‹

242 Eczane Hizmetleri, Eczac›l›k Mevzuat› ve Deontoloji• Ortamdaki baflkalar›na ait dosyalar ile ilgilenilmemeli,• Bilgi h›rs›zl›¤› yap›lmamal›,• Yalan bilgi yaymaktan kaç›n›lmal›,• Bedeli ödenmemifl yaz›l›mlar kopyalanmamal› vekullan›lmamal›,• Di¤er kiflilerin kaynaklar› izin al›nmadan veya kaynakgösterilmeden kullan›lmamal›,• Di¤er kiflilerin bilgileri sahiplenilmemeli,• Kifliler yazd›klar› programlar›n sosyal yaflama olabileceketkilerini dikkate almal›,• Kullan›m an›nda sayg›l› olunmal›d›r.S›ra Sizde 3Yönetimde uyulmas› beklenen etik ilkeler: Adalet, eflitlik,dürüstlük ve do¤ruluk, tarafs›zl›k, sorumluluk, insanhaklar›, hümanizm, ba¤l›l›k, hukukun üstünlü¤ü,sevgi, hoflgörü, lâiklik, sayg›, tutumluluk, demokrasi,olumlu insan iliflkileri, aç›kl›k, hak ve özgürlükler, eme-¤in hakk›n› verme, yasa d›fl› emirlere karfl› direnmedir.Yöneticilerin görevleri an›nda tutumlar›nda ve insanlarlaolan iliflkilerinde kaç›nmalar› gereken etik d›fl› davran›fllarise: Ayr›mc›l›k, kay›rma, rüflvet, y›ld›rma-korkutma,ihmal, sömürü, bencillik, yolsuzluk, iflkence, yaranma-dalkavukluk,fliddet-bask›-sald›rganl›k, ifl iliflkilerinepolitika kar›flt›rma, hakaret ve küfür, bedensel vecinsel taciz, kötü al›flkanl›klar, görev ve yetkinin kötüyekullan›lmas›, dedikodu, zimmet, dogmatik davran›fl,yobazl›k-ba¤nazl›k fleklinde s›ralanabilir.S›ra Sizde 4Günümüzde, sosyo-ekonomik nedenler, bilgiye ulafl›-m›n kolay olmas›, e¤itim seviyesinin artmas›, ilaca ulafl›mdakikolayl›k, yaflam stili gibi faktörlerin etkisi ile kifliler;a¤r› kesici, atefl düflürücü, mide rahats›zl›klar›naetkili, alerjilere karfl›, öksürük ve so¤uk alg›nl›¤›na karfl›,kafl›nt› önleyici, kab›zl›¤a karfl›, mantar önleyici, baz›uykusuzlu¤a karfl› olan ve sigara b›rakt›ran ilaçlar› birhekime veya eczac›ya baflvurmadan reçetesiz olarak sat›nal›p kullanabilmektedirler. ‹flte bu tip ilaçlara OTC,di¤er yayg›n ad› ile tezgâh üstü ilaçlar ad› verilmektedir.Ancak bu ilaçlar›n kullan›mlar›nda herhangi bir sak›ncaolmasa bile, güvenli ve belirtilen dozlarda kullan›labilirliklerininsa¤lanmas› için eczac› önerisinin al›nmas›uygun olur. Ayr›ca OTC ilaçlar, afla¤›da belirtilenDünya Sa¤l›k Örgütü kriterlerine de uygunluk göstermelidir.Bu kriterler flöyle listelenebilir:• Yeterli dozda aktif madde içermeli ve düflük toksisitedeolmal›,• Kullan›m amac›, reçetesiz ilaçla tedavi için uygun olmal›,ürünün kullan›m›; teflhisi ve t›bbî dikkat gerektirenbir durumun tedavisini bofl yere geciktirmemeli,• Ürün, istenmeyen özellikler tafl›mamal›, tedavi süresiiçinde hekim gözetimi gerektirmemeli, ba¤›ml›l›kve zarar riski tafl›mamal›, veya ciddî ters reaksiyonlaraneden olmamal›,• Al›nan yiyecek ve di¤er ilaçlarla etkileflime girmemelidir.S›ra Sizde 5FDA, aç›l›m› U.S. Food and Drug Administration olan,Türkçe karfl›l›¤› Amerikan G›da ve ‹laç Dairesi olarakbilinen, ABD Sa¤l›k Bakanl›¤›’na ba¤l› g›da, ilaç, diyetürünleri ve çeflitli t›bbî ürünlere uygunluk testleri yaparakonay veren bir kurumdur.FDA hem ülke içinde üretilen hem de ithal edilen g›da,diyet eklentileri, ilaç, biyolojik medikal ürünler, kanürünleri, medikal araçlar, radyasyon yayan aletler, veterineraletleri ve kozmetiklerden sorumlu bir kurum olupbu ürünlerin çeflitli standartlara göre analizini yaparaküretim ya da ithaline izin veren yetkin bir otoritedir.FDA bünyesinde bulunan merkezler flunlard›r:• G›da sa¤l›¤› ve Beslenme Merkezi (Center for FoodSafety and Applied Nutrition-CFSAN).• ‹laç De¤erlendirme ve Araflt›rma Merkezi (Center forDrug Evaluation and Research-CDER).• Biyolojik Ürünler De¤erlendirme ve Araflt›rma Merkezi(Center for Biologics Evaluation and Research-CBER).• Araçlar ve Radyolojik Sa¤l›k Merkezi (Center for Devicesand Radiological Health-CDRH).• Veterinerlik ‹laçlar› Merkezi (Center for VeterinaryMedicine-CVM).• Ulusal Toksikoloji Araflt›rma Merkezi (National Centerfor Toxicological Research-NCTR).• Kriminal Araflt›rma Ofisi (Office of Criminal Investigations-OCI).• Kanunî Düzenleme Ofisi (Office of Regulatory Affairs-ORA).• FDA Müdürlü¤ü (The Office of FDA commissioner-OC).