ECZANE H‹ZMETLER‹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJ‹

202 Eczane Hizmetleri, Eczac›l›k Mevzuat› ve DeontolojiSIRA S‹ZDEDÜfiÜNEL‹MSORUD‹KKATSIRA S‹ZDEAhlâk ve EtikFelsefe ve etik kavramlar›ndan söz edilirken bu kavramlar›n birbirlerine olan yak›nl›klar›dikkat çekmektedir. Bu nedenle iki kavram›n birlikte incelenmesi konuyaaç›kl›k getirecektir.Etik sözcü¤ü moral sözcü¤ünden türetilmifltir. Moral, günümüzde ahlâk›n karfl›l›¤›olarak kullan›lmaktad›r. Etik ise içinde birden çok anlam tafl›yan bir sözcüktür.Bu anlamlardan biri “yaflayan ahlâk”, di¤eri ise “ahlâk kuram›d›r”. Pek çok dildeetik ve moral sözcükleri farkl› anlamlar tafl›rken Türkçede ikisini de karfl›layacaktek bir sözcük, “ahlâk” kullan›lmaktad›r.Ahlâk sözcü¤ü Türkçede çok eskiden beri ve s›k kullan›lan bir sözcük olmaklabirlikte, pek aç›k bir kavram de¤ildir. Arapça “halk etmek” ve “hulk” sözcükleriile ayn› kökenden gelmektedir; yani, yaratmak ve yarad›l›fl. Bu ba¤lamda, ahlâk›nSIRA S‹ZDEyarad›l›fltan gelen “huy” özelliklerini ifade etti¤i düflünülmektedir. Etik, insanlar›nkurdu¤u bireysel ve toplumsal iliflkilerin temelini oluflturan de¤erleri, normlar›, kurallar›,do¤ru-yanl›fl DÜfiÜNEL‹Mya da iyi-kötü gibi kavramlar› ahlâksal aç›dan araflt›ran bir felsefedisiplinidir. Basit bir anlat›mla etik, “do¤ru” ve “yanl›fl” ölçütleridir. Asl›ndaahlâk ve etik birbirinden farkl› kavramlard›r. Ancak pek çok yazar bu iki kavram›SORUayn› anlamda kullanm›fl ve genellikle ahlâk kavram›n› kullanmay› tercih etmifltir.Toplumu oluflturanD‹KKATbireylerin birbirlerinden çok farkl› kiflilik özelliklerine sahip olduklar›gözlemlenerek bunlar ahlâk ad› alt›nda ele al›nm›fl, genetik bir tak›m özelliklere ba¤l›sergilenen sosyal SIRA S‹ZDE davran›fllar da ahlâk ya da onun bir göstergesi gibi benimsenmifllerdir.Etik ve ahlâk›n özdefl olmamas›n›n nedeni, “eti¤in ahlâk felsefesi olmas›”, ahlâk›nise “eti¤in AMAÇLARIMIZ araflt›rma konusu” olmas›ndand›r. Etik kuramlar, ahlâk›n özü, köke-AMAÇLARIMIZni ve toplumsal yaflamdaki ifllevinin yan› s›ra, insanlar›n bir arada yaflayabilmesiningerekleri, toplumsal yaflam›n normlar› ve de¤erleri, kiflilerle toplum aras›ndakiK ‹ T A PK ‹ T A Piliflkileri, bireysel yaflam›n amac› ve anlam› üstüne görüflleri dile getirir.Ahlâk dendi¤inde, asl›nda belirli bir ahlâktan söz edilmektedir. Bu ahlâk belirlibir toplulu¤unTELEV‹ZYONTELEV‹ZYONahlâk›d›r ve ondan kaynaklanmaktad›r. Bu nedenle ahlâk sözcü-¤ünün, toplumun yaratm›fl oldu¤u ve savunmaya devam etti¤i ba¤lay›c› kurallar›nhemen hemen tümünü içerdi¤i söylenebilir. Genel bir tan›mlama ile ahlâk, “birtoplumda iyilik ve kötülük hakk›nda oluflan de¤er yarg›lar›na göre, yap›lmas› ve‹NTERNETyap›lmamas› ‹NTERNETMetafizik: Duyular›m›zlagereken davran›fllar bütünüdür”. Bir toplumda geçerli olan ahlâk kavram›n›nkapsam›nda, o toplumun geçmiflinden süzülüp gelen ve baz› metafizikalg›layamad›¤›m›zvarl›klar›n sebeplerini vetemellerini araflt›ran felsefe, unsurlar› da içeren de¤er yarg›lar› çok önemli bir yer tutar. Her ahlâk›n iyi veyafizik ötesi, do¤a ötesi, ak›l kötü olarak nitelendirdi¤i, yap›lmas›n› ya da yap›lmamas›n› bekledi¤i fleyler vard›r.ve sezgiyle elde edilen ilkilkeleri veya mutlak bilgiyi Ancak bunlar tüm ahlâklar için ayn› olmak zorunda de¤ildir. Toplumlar›n yap›lar›-konu alan felsefe. na göre farkl›l›klar gösterebilirler. Bu nedenle ahlâk›n göreceli oldu¤u düflünülmektedir.Etik ise, iliflkin oldu¤u alan›n izin verdi¤i kadar›yla, “do¤ru ve kesin bil-Göreceli: Varl›¤› baflka birfleyin varl›¤›na ba¤l› gilere ulaflmaya çal›fl›r”. Etik, toplumlar›n ahlâklar› üzerinde bilgi ortaya koymayabulunan, mutlak olmayan,göreli, ba¤›nt›l›, izafi, nispi, çal›flan bir alan olarak görülmektedir.rölatif.Ahlâk, kültürel de¤erler ve ideallerle ilgili do¤ru ve yanl›fllar› ve bunlara uygunolarak nas›l davran›lmas› gerekti¤ini belirlemenin yan› s›ra ayr›ca genifl tabanl› venas›l davran›lmas› gerekti¤ine iliflkin yaz›l› olmayan standartlar› da belirler. Etikise, hem daha soyut kavramlara dayal›d›r hem de bu soyut kavramlardan ne anlafl›lmas›gerekti¤ini tan›mlamaya çal›fl›r.