ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹
ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹ ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹
Sözlük311K›zam›k/Measles: Genellikle çocukluk ça¤›nda, yüksek atefl,deri ve a¤›z mukozas›nda küçük k›rm›z›mtrak kabart›larve üst solunum yollar› mukozas›nda iltihaplanma sonucunezle hâli ile belirgin akut, bulafl›c› virütik hastal›k.Kloroform: Renksiz, özel kokulu, yan›c› ve patlay›c› olmayan,kolay saklanabilir s›v› anestezik bir maddedir. Toksisitesi/zehirlili¤iyüksektir.Kod çözme: Kayna¤›n gönderirken, al›c›n›n da yorumlarkenkendi amaçlar›na, de¤er yarg›lar›na ve inançlar›na göremesaj› alg›lamas› ve birtak›m süzgeçlerden geçirerek yorumlamas›d›r.Kodein: Afyon/Opium’dan elde edilen veya morfinden haz›rlanan,tedavide a¤r› ve öksürük kesici/antitussif etkisiylekullan›lan bir madde.Kodeks/ farmakope: ‹laç formüllerinin ve haz›rlan›fl flekillerininyaz›l› oldu¤u, ilgili otorite taraf›ndan onaylanm›flkitap.Kokain: Erythroxylon coca bitkisinin yapraklar›ndan ç›kar›-lan, vücutta sinir iletimini sa¤layan baz› maddelerin tafl›nmas›n›önleyerek sinirsel iletimi engelleyen, bölgeseluyuflturucu olarak kullan›lan, uyar›c› olarak kullan›ld›-¤›nda ba¤›ml›l›k yapan bir alkaloit.Koloni stimüle edici faktör: Kan hücrelerinin oluflumunuuyaran/hematopoietik geliflim faktörlerinden olup, lökositafl›r› oluflum ve aktivasyonunu sa¤lar.Kombin: Birlefltirmek, kar›flt›rmak, bir araya getirmek.Kombinasyon: Uygun bir s›raya, düzene koyma, s›ralama,düzenlenifl, s›ralan›fl biçimi, tertip, doktorun hastaya verdi¤iilaç düzeni.Komünikasyon: ‹letiflim.Konsantre: Yo¤unlaflt›r›lm›fl, koyulaflt›r›lm›fl s›v›, fazla miktardaaktif madde içeren kar›fl›m ya da preparasyon.Konsültasyon: Bir hastal›¤a birkaç hekimin bir araya gelerekteflhis koymas› ifli, konsulto.Kontrendikasyon: Uygulanmamas› gereken tedavi, yap›lmamas›gereken ifllem ya da operasyon.Kosmojenik: Monizm (tekçilik).Kot: Giysi yap›lan bir tür mavi, kaba pamuklu kumafl, blucin.Kozmetik: Vücudun temizli¤ine, güzellefltirilmesine ve canl›tutulmas›na yarayan her türlü ürün ve maddeler.Kroki: Bir konu veya nesnenin bafll›ca özelliklerini yans›tacakbiçimde haz›rlanm›fl tasla¤›.Kronik (chronic): Uzun süredir devam eden, müzmin.Kronolojik: Zaman bilimi ile ilgili olan.Kruvaze: Ön parçalar› birbiri üzerine gelecek biçimde yap›-lan ceket, yelek.Kur’an: Müslümanlar›n kutsal kitab›.Kültür: Bir topluma veya halk toplulu¤una özgü düflünce vesanat eserlerinin bütünü, muhakeme, zevk ve elefltirmeyeteneklerinin ö¤renim ve yaflant›lar yoluyla gelifltirilmiflolan biçimi.LLafz/laf›z: A¤›zdan ç›kan söz, kelime.LED: ‹ngilizce Light Emitting Diode kelimelerinin k›salt›lm›flhâli olup “Ifl›k Yayan Diyot” anlam›na gelir. LED’ler elektrikenerjisini ›fl›¤a dönüfltüren yar› iletken devre elemanlar›.Letal doz: Bir ilac›n kifliyi ölüme götüren normal üstü miktar›,öldürücü doz.Literatür: Herhangi bir bilim dal›nda yaz›lm›fl olan yaz› veyaeserlerin bütünü, araflt›rma ve incelemede yararlan›lanbelge, referans, kaynak.MMacun (paste): Tedavi amaçl› haricen kullan›lan koyu k›-vaml› merhem, hamur.Ma¤flufl: Kar›fl›k.Mahrem alan: ‹nsanlar›n çok yak›nlar›n› kabul ettikleri mesafe.Mahrum: Yoksun.Majistral fiyat tarifesi: Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan haz›rlananve günün flartlar›na göre zaman zaman de¤iflebilenbir el kitap盤›.Majistral: Hasta için özel olarak tabip taraf›ndan reçete edilenve eczanede bu formüle göre haz›rlanan ilaçlar.Malûl: Sakatl›k, sakat kimse.Maluliyet: Sakatl›k.Marcus Tullius Cicero: (MÖ 106 - MÖ 43), Romal› devletadam› bilgin, hatip ve yazar.Matbu: Bas›l›, bas›lm›fl (k⤛t, kitap vb.).Medeni: Kentlileflmifl, k›rsall›ktan kurtulmufl, uygar.Medisinal Kimya: ‹nsan sa¤l›¤›na yararl› olmas› muhtemelkimyasallar›n tasarlan›p sentezlenmesi, bunlar›n etki mekanizmalar›n›nincelenmesi çal›flmalar›n› yapan, bafltaFarmasötik Kimya olmak üzere di¤er kimya ve biyolojinintüm dallar›n› içeren multidisipliner bir bilimdir.Men: Yasaklama, izin vermeme.Menfle: Bir fleyin ç›kt›¤›, dayand›¤› temel, biçim, neden veyayer, bir mal›n üretildi¤i veya yap›ld›¤›, al›nd›¤›, getirildi-¤i yer, soy, as›l.Merci: Baflvurulacak yer veya makam.Merhem (unguentum): Deriye sürülen yar› kat›, yumuflakk›vaml› madde.Mesaj: ‹leti, yaz› veya sözle anlat›lmas› amaçlanan duygu, düflünce.Metafizik: Duyular›m›zla alg›layamad›¤›m›z varl›klar›n sebeplerinive temellerini araflt›ran felsefe, fizik ötesi, do¤aötesi, ak›l ve sezgiyle elde edilen ilk ilkeleri veya mutlakbilgiyi konu alan felsefe.
312 Eczane Hizmetleri, Eczac›l›k Mevzuat› ve DeontolojiMetastatik: Metastaz (hastal›¤›n kan veya lenf yolu ile bir organdanbaflka bir organa s›çramas›, yeni odaklar oluflturmas›)ile ilgili.Mevzuat: Bir ülkede yürürlükte olan yasa, tüzük, yönetmelikvb. nin bütünü.Miat: Bir fleyin yap›lmas› için tan›nan süre, bir fleyin yerineyenisinin verilebilmesi için kabul edilmifl bulunan süre,kullanma süresi.Mikroorganizma: Ç›plak gözle görülemeyen ancak mikroskopalt›nda görülebilen canl›lara verilen ad.Mimik: Yüz kaslar›n›n anlat›m amaçl› kullan›m›yla duygu veyafikirlerin ifade edilmesi.Mistik: Gizemci, gizemsel, dilimize Frans›zca mystique sözcü-¤ünden gelmifltir.Monografi: Ünlü bir kimsenin hayat›n›, kiflili¤ini, eserlerini,baflar›lar›n› ayr›nt›lar›yla ele alan veya bilimsel bir alandaözel bir konu veya sorun üzerine yaz›lan inceleme yaz›s›-na monografi (tek yaz›) denir. S›n›rlar› belirlenmifl bir konununderinlemesine araflt›r›lmas› da monografidir. ‹lkmonografi çal›flmalar›n› Frans›z Le Play bafllatm›flt›r.Monoton: Tekdüze.Morfin: Formülü C 17 H 19 NO 3 .H 2 O, molekül a¤›rl›¤› 285,33 golan, suda az çözünen narkotik a¤r› kesici (narkotik analjezik)olarak kullan›lan, uzun süre kullan›ld›¤›nda ba-¤›ml›l›k yapan afyon alkaloitlerinin en önemlisi.Motivasyon: ‹steklendirme, güdüleme.Motive etmek: Güdüleme ifli, motivasyon.Muadil: Eflit, denk, efl de¤er.Muaf: Ba¤›fllanm›fl, affedilmifl, ayr› tutulmufl, ayr›cal›k tan›nm›fl.Muhabere: Yaz›flma, iletiflim.Muhakkik: Gerçe¤i araflt›ran, soruflturucu, soruflturmac›.Muhalif: Bir tutuma, bir görüfle, bir davran›fla karfl› olan, ayk›r›olan kimse, ayk›r›, al›fl›lm›fla, do¤ru olarak kabuledilmifle uygun olmayan, karfl›t, ters.Muhammen bedel: Oranlanan, tahmin edilen de¤er, fiyat,k›ymet.Muhasip: Sayman, muhasebeci.Muhtemel: Gerçekleflmesi veya gerçekleflmemesi ihtimal dâhilindeolan, beklenen, beklenir, umulur, olas›, mümkün.Muhteva: ‹çerik.Muhtevi: ‹htiva eden, içine alan, kapsayan, içinde bulunduran.Muktedir: Bir fleyi yapmaya, baflarmaya gücü yeten, erkli.Multiple: Birden fazla ö¤e içeren, çok say›da, çoklu.Muvafakatname: Üzerinde izin verildi¤ine iliflkin bilgi bulunanyaz›l› belge.Muvazaa: Beyan edilenden farkl› yap›lan anlaflma, asl› olmad›¤›hâlde menfaat amac›yla yap›lan hileli ifl, dan›fl›kl›dövüfl.Mücbir: Zorlay›c›, zorlayan.Müfred ilaçlar: Tek drog içeren ilaçlar, basit droglar.Müfredat: Ö¤retim program›, bir bütünü oluflturan bireyler,ayr›nt›lar.Mükellef: Yükümlü, eksiksiz, özenli bir biçimde yap›lm›fl.Mülâkat: Buluflma, görüflme, röportaj, bir ifle al›nacak kiflileraras›ndan seçim yapabilmek amac›yla kendileriyle karfl›-l›kl› konuflma, görüflme.Mülkiye memuru: ‹l ve ilçelerde devleti temsil eden yüksekmakaml› görevli.Mümeyyiz: ‹yiyi, kötüyü, do¤ru ve yanl›fl› ay›ran, seçen,ay›rtman.Mürekkep ‹laçlar: ‹ki veya daha fazla dro¤un bir araya gelmesiyleoluflan ilaç.Müsbit evrak: ‹spat edici belgeler, tespit edici yaz›lar, tapukütü¤ünü tamamlayan belgeler.Müsebbip: Bir fleyin olmas›na, yap›lmas›na sebep olan, yolaçan kimse veya fley.Müshil: Ba¤›rsaklar› çal›flt›r›p temizleyen, d›flk›n›n kolayl›klad›flar› at›lmas›n› sa¤layan ilaçlar.Müteferrik: Ayr›lm›fl, da¤›n›k, ayr›.Mütevaz›: Alçak gönüllü, gösteriflsiz, iddias›z.Müvekkil: Birini kendine vekil olarak seçen erkek.NNeoplastik hastal›k: Tümöral geliflme ile ilgili, tümör geliflimisonucu oluflan hastal›k.Nihai: ‹fli sona erdiren, ifli kesen, son, sonuncu.Nüfuz: ‹stedi¤ini yapt›rabilme gücü, söz geçirme, güçlü olma,erk, içine geçme, s›zma.O-ÖObjektif: Gerçe¤e varmak amac›yla, taraf tutmadan incelemeyapan, hüküm veren, bireyin kiflisel görüflünden ba¤›ms›zolan.Ofisinal ilaç: Kodeks/farmakopede bulunan formüle göreeczac› taraf›ndan haz›rlanan veya haz›r bulundurulanilaçlar.Onam: Hasta r›zas›.Onkoloji: Tümör incelenmesi ve tedavisini konu alan t›p dal›,kanseroloji.Oral: A¤›zla ilgili. A¤›z yolu ile ilaç kullan›m›n› aç›klayan birterim.Organik: Kayna¤› bitki veya hayvan organizmas› olan madde,yap›s›nda C elementi içeren bileflik.Ortam: Canl› bir varl›¤›n içinde bulundu¤u do¤al veya maddiflartlar›n bütünü, bir toplulu¤un veya topluluklar›n hareketalan›, platform.
- Page 118 and 119: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 120 and 121: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 122 and 123: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 124 and 125: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 126 and 127: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 128 and 129: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 130 and 131: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 132 and 133: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 134 and 135: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 136 and 137: ‹fl Yaflam›G‹R‹fi‹flletme
- Page 138 and 139: K ‹ T A PK ‹ T A PTELEV‹ZYON1
- Page 140 and 141: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›283Öte
- Page 142 and 143: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›285gile
- Page 144 and 145: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›287Bu b
- Page 146 and 147: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›Kuruluf
- Page 148 and 149: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›291Giyi
- Page 150 and 151: SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAMAÇLARIMI
- Page 152 and 153: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›295Baya
- Page 154 and 155: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›‹ri V
- Page 156 and 157: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›299Öze
- Page 158 and 159: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›301Kend
- Page 160 and 161: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›303l›
- Page 162 and 163: Sözlük305SözlükAAdjuvant/yard
- Page 164 and 165: Sözlük307Dispersiyon: Bir madde t
- Page 166 and 167: Sözlük309HHacr (hicr): Birisine b
- Page 170 and 171: Sözlük313Ortostatik hipotansiyon:
- Page 172 and 173: Sözlük315Seminer: Bir konu ile il
- Page 174 and 175: Sözlük317Töre: Bir toplulukta be
Sözlük311K›zam›k/Measles: Genellikle çocukluk ça¤›nda, yüksek atefl,deri ve a¤›z mukozas›nda küçük k›rm›z›mtrak kabart›larve üst solunum yollar› mukozas›nda iltihaplanma sonucunezle hâli ile belirgin akut, bulafl›c› virütik hastal›k.Kloroform: Renksiz, özel kokulu, yan›c› ve patlay›c› olmayan,kolay saklanabilir s›v› anestezik bir maddedir. Toksisitesi/zehirlili¤iyüksektir.Kod çözme: Kayna¤›n gönderirken, al›c›n›n da yorumlarkenkendi amaçlar›na, de¤er yarg›lar›na ve inançlar›na göremesaj› alg›lamas› ve birtak›m süzgeçlerden geçirerek yorumlamas›d›r.Kodein: Afyon/Opium’dan elde edilen veya morfinden haz›rlanan,tedavide a¤r› ve öksürük kesici/antitussif etkisiylekullan›lan bir madde.Kodeks/ farmakope: ‹laç formüllerinin ve haz›rlan›fl flekillerininyaz›l› oldu¤u, ilgili otorite taraf›ndan onaylanm›flkitap.Kokain: Erythroxylon coca bitkisinin yapraklar›ndan ç›kar›-lan, vücutta sinir iletimini sa¤layan baz› maddelerin tafl›nmas›n›önleyerek sinirsel iletimi engelleyen, bölgeseluyuflturucu olarak kullan›lan, uyar›c› olarak kullan›ld›-¤›nda ba¤›ml›l›k yapan bir alkaloit.Koloni stimüle edici faktör: Kan hücrelerinin oluflumunuuyaran/hematopoietik geliflim faktörlerinden olup, lökositafl›r› oluflum ve aktivasyonunu sa¤lar.Kombin: Birlefltirmek, kar›flt›rmak, bir araya getirmek.Kombinasyon: Uygun bir s›raya, düzene koyma, s›ralama,düzenlenifl, s›ralan›fl biçimi, tertip, doktorun hastaya verdi¤iilaç düzeni.Komünikasyon: ‹letiflim.Konsantre: Yo¤unlaflt›r›lm›fl, koyulaflt›r›lm›fl s›v›, fazla miktardaaktif madde içeren kar›fl›m ya da preparasyon.Konsültasyon: Bir hastal›¤a birkaç hekimin bir araya gelerekteflhis koymas› ifli, konsulto.Kontrendikasyon: Uygulanmamas› gereken tedavi, yap›lmamas›gereken ifllem ya da operasyon.Kosmojenik: Monizm (tekçilik).Kot: Giysi yap›lan bir tür mavi, kaba pamuklu kumafl, blucin.Kozmetik: Vücudun temizli¤ine, güzellefltirilmesine ve canl›tutulmas›na yarayan her türlü ürün ve maddeler.Kroki: Bir konu veya nesnenin bafll›ca özelliklerini yans›tacakbiçimde haz›rlanm›fl tasla¤›.Kronik (chronic): Uzun süredir devam eden, müzmin.Kronolojik: Zaman bilimi ile ilgili olan.Kruvaze: Ön parçalar› birbiri üzerine gelecek biçimde yap›-lan ceket, yelek.Kur’an: Müslümanlar›n kutsal kitab›.Kültür: Bir topluma veya halk toplulu¤una özgü düflünce vesanat eserlerinin bütünü, muhakeme, zevk ve elefltirmeyeteneklerinin ö¤renim ve yaflant›lar yoluyla gelifltirilmiflolan biçimi.LLafz/laf›z: A¤›zdan ç›kan söz, kelime.LED: ‹ngilizce Light Emitting Diode kelimelerinin k›salt›lm›flhâli olup “Ifl›k Yayan Diyot” anlam›na gelir. LED’ler elektrikenerjisini ›fl›¤a dönüfltüren yar› iletken devre elemanlar›.Letal doz: Bir ilac›n kifliyi ölüme götüren normal üstü miktar›,öldürücü doz.Literatür: Herhangi bir bilim dal›nda yaz›lm›fl olan yaz› veyaeserlerin bütünü, araflt›rma ve incelemede yararlan›lanbelge, referans, kaynak.MMacun (paste): Tedavi amaçl› haricen kullan›lan koyu k›-vaml› merhem, hamur.Ma¤flufl: Kar›fl›k.Mahrem alan: ‹nsanlar›n çok yak›nlar›n› kabul ettikleri mesafe.Mahrum: Yoksun.Majistral fiyat tarifesi: Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan haz›rlananve günün flartlar›na göre zaman zaman de¤iflebilenbir el kitap盤›.Majistral: Hasta için özel olarak tabip taraf›ndan reçete edilenve eczanede bu formüle göre haz›rlanan ilaçlar.Malûl: Sakatl›k, sakat kimse.Maluliyet: Sakatl›k.Marcus Tullius Cicero: (MÖ 106 - MÖ 43), Romal› devletadam› bilgin, hatip ve yazar.Matbu: Bas›l›, bas›lm›fl (k⤛t, kitap vb.).Medeni: Kentlileflmifl, k›rsall›ktan kurtulmufl, uygar.Medisinal Kimya: ‹nsan sa¤l›¤›na yararl› olmas› muhtemelkimyasallar›n tasarlan›p sentezlenmesi, bunlar›n etki mekanizmalar›n›nincelenmesi çal›flmalar›n› yapan, bafltaFarmasötik Kimya olmak üzere di¤er kimya ve biyolojinintüm dallar›n› içeren multidisipliner bir bilimdir.Men: Yasaklama, izin vermeme.Menfle: Bir fleyin ç›kt›¤›, dayand›¤› temel, biçim, neden veyayer, bir mal›n üretildi¤i veya yap›ld›¤›, al›nd›¤›, getirildi-¤i yer, soy, as›l.Merci: Baflvurulacak yer veya makam.Merhem (unguentum): Deriye sürülen yar› kat›, yumuflakk›vaml› madde.Mesaj: ‹leti, yaz› veya sözle anlat›lmas› amaçlanan duygu, düflünce.Metafizik: Duyular›m›zla alg›layamad›¤›m›z varl›klar›n sebeplerinive temellerini araflt›ran felsefe, fizik ötesi, do¤aötesi, ak›l ve sezgiyle elde edilen ilk ilkeleri veya mutlakbilgiyi konu alan felsefe.
Change language