ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹
ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹ ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹
Sözlük309HHacr (hicr): Birisine bir fleyi yasak etmek, mal›n› kullanmaktanmen etmek.Haiz: Bir fleyi olan, elinde bulunduran, tafl›yan.Hak: Adalet, adaletin; hukukun gerektirdi¤i veya birine ay›rd›¤›fley, kazanç, dava veya iddiada gerçe¤e uygunluk,do¤ruluk, pay, verilmifl emekten do¤an manevî yetki.Hâkim: Egemenli¤ini yürüten, buyru¤unu yürüten, sözünügeçiren, egemen, baflta gelen, baflta olan, bask›n ç›kan,yarg›ç, yüksekten bir yeri bütün olarak gören.Hakkaniyet: Hak ve adalete uygunluk, do¤ruluk.Halkoyu: Büyük bir toplulu¤un türlü siyasî ve toplumsal sorunlardakigörüflünün al›nmas› ve ona göre uygulamayagiriflilmesi için yap›lan oylamada halk›n bildirdi¤i olumluveya olumsuz oy, referandum.Hap (tablet/komprime): Toz fleklindeki ilaçlar›n bas›nç uygulanaraks›k›flt›r›lmas› sonucu, kesik silindir, disk ya dayuvarlak flekle gelmifl hâli.Hassa Hekimleri: Sarayda görevli hekim.Hepatit B: Karaci¤er iltihab› anlam›na gelen hepatit hastal›¤›-n›n etkeni olan virüslerden bir tanesi. Bu virüs karaci¤erdeyerleflerek ço¤al›r ve zamanla karaci¤eri tahrip edecekboyutlara ulaflabilir. Hepatit B bulafl›c› bir hastal›kt›r.H›fz›ss›hha: Sa¤l›¤› koruma, sa¤l›kl› yaflamak için al›nmas›gerekli önlemlerin bütünü.Hijyenik: Sa¤l›k kurallar›na uygun, temiz.Hilaf: Ayk›r›, karfl›t, ters, halk a¤z›nda yalan.Hilaf-› hakikat: Hakikata ve gerçe¤e ayk›r›, yalan.Hint Keneviri (Cannabis sativa): Cannabaceae familyas›ndan,yapraklar› almafll›, parmaks› bölmeli, erkek ve difliçiçekleri ayr›, gövde lifleri dokumac›l›kta, taze sürgünleri,tohumlar›, erkek ve difli çiçekleri esrar yap›m›nda kullan›lan,bir y›ll›k otsu bitki, esrar otu.Hipertonik: Vücut s›v›lar›n›n ozmotik bas›nc›ndan daha yüksekbas›nca sahip çözelti.Hipokalemi: Kanda potasyum miktar›n›n düflmesi.Hiyerarfli: Makam s›ras›, basamak, derece düzeni, aflama s›-ras›. Frans›zca hiérarchie.Hükûmet: Bakanlar Kurulu, bir ülkenin yönetim kurulufllar›,devlet yönetimi.Humoral patoloji: Dört Hilt Teorisi (kan, balgam, kara safrave sar› safra).Huzur hakk›: Belli bir konuyu görüflmek için toplanan birkurulun üyelerine ödenen para.I-‹Itriyat-Itriyyat: Güzel, hofl kokular, güzel kokulu esanslar,ya¤lar.‹bra etmek: Aklamak, suçsuz veya borçsuz oldu¤u yarg›s›navararak birini temize ç›karmak.‹cra: Borçlunun alacakl›ya karfl› yapmak veya ödemekle yükümlübulundu¤u bir fleyi adlî bir kurulufl arac›l›¤›ylayerine getirme, yapma, yerine getirme, bir ifli yürütme,adliyenin bu iflle görevli dairesi.‹fa: Bir ifli yapma, yerine getirme, ödeme.‹ffla etmek: Gizli bir fleyi ortaya dökmek, a盤a vurmak, yaymak,ilân etmek, afifle etmek, reklâm etmek.‹hale: ‹fl, mal vb.ni birçok istekli aras›ndan en uygun flartlarlakabul edene verme, eksiltme veya art›rma.‹hlâl: Bozma, zarar verme, yasa ve düzene uymama.‹htiyat: Herhangi bir konuda ileriyi düflünerek ölçülü davranma,sak›nma, gere¤inden fazla olup saklanan fley, yedek.‹hzar: Haz›rlama, haz›r etme.‹kametgâh ilmühaberi: Konut, yerleflim belgesi.‹kna: Bir konuda birinin inanmas›n› sa¤lama, inand›rma, kand›rma.‹laç formülasyonu: Aktif maddenin belirli formüllere göreuygun eksipiyanlarla (kendisi etkili olmayan ara madde)kar›flt›r›l›p düzenlenmesi ifllemidir.‹laç: T›pta kullan›lan ve biyolojik etkinli¤i olan saf bir kimyasalmaddeyi ya da ona eflde¤er olan bitkisel veya hayvansalkaynakl›, standart miktarda aktif madde içeren birkar›fl›m› ifade eder.‹lerleyici/progresif: ‹lerleyici, gittikçe ilerleyen, zaman içindeilerleyen/progressive.‹letiflim: Duygu, düflünce veya bilgilerin akla gelebilecek hertürlü yolla baflkalar›na aktar›lmas›, bildiriflim, haberleflme,komünikasyon, telefon, telgraf, televizyon, radyovb. araçlardan yararlanarak yürütülen bilgi al›flverifli, bildiriflim,haberleflme, muhabere, komünikasyon.‹lke: Davran›fl kural›, her türlü tart›flman›n d›fl›nda say›lan öncül,mebde, umde, prensip.‹maj: Duyu organlar›n›n d›fltan alg›lad›¤› bir nesnenin bilinceyans›yan benzeri, hayal.‹mha: Ortadan kald›rma, yok etme.‹mmünglobulin: Serumda bulunan antikor özelli¤ine sahipproteinler.‹mmünolojik: Ba¤›fl›kl›k sistemine ait olan.‹nfeksiyon hastal›klar›: Hastal›k etkeninin insana bulaflmas›sonucu oluflan hastal›k, enfeksiyöz hastal›k.‹nfüzyon: Etkin madde içeren bileflimlerin üzerine kaynayanbir s›v› (genellikle su) dökerek bu maddenin s›v›ya geçmesinisa¤lama yöntemi.
310 Eczane Hizmetleri, Eczac›l›k Mevzuat› ve Deontoloji‹novatör: Yenilikçi.‹nsan albumini: ‹nsan kan plazmas›nda bulunan protein.‹nsülin: Pankreasta, Langerhans adac›klar›n›n beta hücreleritaraf›ndan salg›lanan, organizmadaki karbohidrat metabolizmas›n›düzenleyici ve eksikli¤inde fleker hastal›¤›oluflan bir hormon.‹nterferon: Vücut hücrelerinin ço¤unlu¤unca sentezlenen vebakterilere, parazitlere, virus ve urlara karfl› etki gösterenbir protein. Akyuvarlar›n üretti¤i alfa/α, vücudun di-¤er hücreleri taraf›ndan üretilen beta/β, t-lenfositlerceüretilen gama/γ olmak üzere üç çeflidi vard›r.‹nterlökin: Normal ya da kanserleflmifl plazma hücrelerininço¤almalar›n› uyaran hormon benzeri madde.‹nternet: Bilgisayar a¤lar›n›n birbirine ba¤lanmas› sonucu ortayaç›kan, herhangi bir s›n›rlamas› ve yöneticisi olmayanuluslararas› bilgi iletiflim a¤›.‹ntikal etmek: Bir yerden baflka bir yere geçme, geçifl, anlama,kavrama, miras olarak babadan o¤ul’a kalma.‹nzibatî: S›k› düzeni sa¤lay›c›, düzene ba¤lay›c›, insan davran›fllar›n›s›n›rlay›c›, düzenleyici, bask› alt›na al›c›.‹potek: Bir borcun ödenece¤ine teminat olarak ödenince gerial›nmak flart›yla borçlunun alacakl›ya verdi¤i de¤erlifley, rehin, tutu.‹rsaliye: Bir yere gönderilen eflyan›n listesi, gönderme belgesi.‹rtikâp: Kötü ifl yapma, kötülük etme, yiyicilik, yalan söyleme,hile yapma.‹skonto: ‹ndirim, k›rd›rma, senedin saymaca de¤eri üzerindenyap›lan indirim.‹fllev: Bir nesne veya bir kimsenin gördü¤ü ifl, ifl görme yetisi,görev, fonksiyon, toplum biliminde bir yap›n›n gerçeklefltirilebilece¤ive onu baflka yap›lardan ay›rt etmeimkân› veren eylem türü, fonksiyon.‹stihdam: Bir görevde, bir iflte kullanma.‹stikrars›z: Tutum ve davran›fllar›nda uyum olmayan (kifli),dengesiz, karars›z.‹zotonik: Ayn› ozmotik bas›nca sahip, ozmotik bas›nçlar› eflit.JJames F. Childress: T›p eti¤i üzerinde çal›flan ve çeflitli kitap vemakaleleri bulunan Amerikal› bilim insan›, akademisyen.Jenerik ilaç: Orijinal ilaçlar›n koruma sürelerinin bitimindeilac›n buluflunu gerçeklefltiren firmadan izin al›nmadanüretilip sat›fla sunulan ilaçlar.Jest: Herhangi bir fleyi aç›klamak için genellikle el, kol ve baflile yap›lan içgüdüsel veya iradeli hareket.Jinekoloji- Jinekolojik: Kad›n üreme organlar›n›n hastal›klar›ile ilgili t›p dal›, nisaiye-Kad›n hastal›klar›na ait, jinekolojiile ilgili.KKalibrasyon: Kullan›lan ölçüm aletlerinin zamanla d›fl etkenlersebebiyle (s›cakl›k, bas›nç, nem.) hatal› ölçümler yapmayabafllamas› durumunda aletin hatas›n›n düzeltilmesi,hassasiyetinin artt›r›lmas› ve elde edilen yeni verilerinbelle¤e kaydedilmesi ifllemi.Kalitatif: Nitelik bak›m›ndan, bir fleyin nas›l oldu¤unu belirten,onu baflka fleylerden ay›ran özellik, nitel.Kalsiyum kanal blokerleri: Kan damarlar›n›n kas›lmas›na veyadaralmas›na neden olan kalsiyum iyonlar›n› bloke ederekkalbin ifl yükünü azaltan damar geniflletici ilaçlar.Kamu: Halk hizmeti gören devlet organlar›n›n tümü, bir ülkedekihalk›n bütünü, halk, amme.Kanal: Telefon, telgraf, radyo, televizyon vb. araçlarla iletiflimisa¤layan yol, hat.Kantitatif: Nicelik bak›m›ndan, bir fleyin ölçülebilen, say›labilenveya azal›p ço¤alabilen durumu, nicel.Kanun: Yasa, geçerli olan kural.Kapsül: ‹çinde toz hâlde etkili madde bulunan jelatin k›l›flasar›l› ilaç.Kararname: Bakanlar Kurulu’na verilen yetkilere dayanarakal›nan karar, bu karar› bildiren resmî yaz›, Cumhurbaflkan›n›nonaylad›¤› hükûmet karar›.Karbohidratlar: Canl› yap›s›nda enerji sa¤layan, C, H ve Oelemetlerinden oluflan, niflasta, fleker ve selülozu da içinealan ve mono, di, poli ve hetero sakkaritler olarak s›-n›flanan maddeler grubu.Kar›fl›m (mixture): ‹ki veya daha fazla etkin maddenin kar›flt›r›lmas›ile oluflturulan ilaç.Kafle (cachet): Pirinç unu ve su ile yap›lan, flekillendirilmifl,içine toz ilaç konan, iki parçal› günümüzde kullan›m› azolan yass› kapsüller. Büyüklükleri numara ile belirtilir.Kategori: Aralar›nda herhangi bir bak›mdan ilgi veya benzerlikbulunan fleylerin tamam›, grup, ulam, nesnel gerçekli¤inve bilginin en genel ve temel özelliklerini, iliflkileriniyans›tan temel kavramlar›n her biri, nicelik, nitelik,ba¤›nt›, makule (tak›m, çeflit).Katma De¤er Vergisi (KDV): Mal ve hizmetlerden ilk üretimdentüketim aflamas›n›n sonuna kadar her aflamadayarat›lan katma de¤er üzerinden peflin al›nan dolayl› birvergi.Kaynak: ‹letiflimde iletiyi (mesaj) gönderen, gönderici.Kehhalbafl›: Göz hastal›klar›yla u¤raflan hekimbafl›.Kendini k›s›tlay›c› (self limited): Bir süre devam edip kendili¤indenkaybolan.Kiflisel alan: Bireyin kendisine yak›n hissetmedi¤i insanlar›ngirmesine izin verece¤i en yak›n alan.
- Page 116 and 117: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 118 and 119: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 120 and 121: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 122 and 123: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 124 and 125: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 126 and 127: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 128 and 129: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 130 and 131: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 132 and 133: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 134 and 135: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 136 and 137: ‹fl Yaflam›G‹R‹fi‹flletme
- Page 138 and 139: K ‹ T A PK ‹ T A PTELEV‹ZYON1
- Page 140 and 141: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›283Öte
- Page 142 and 143: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›285gile
- Page 144 and 145: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›287Bu b
- Page 146 and 147: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›Kuruluf
- Page 148 and 149: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›291Giyi
- Page 150 and 151: SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAMAÇLARIMI
- Page 152 and 153: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›295Baya
- Page 154 and 155: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›‹ri V
- Page 156 and 157: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›299Öze
- Page 158 and 159: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›301Kend
- Page 160 and 161: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›303l›
- Page 162 and 163: Sözlük305SözlükAAdjuvant/yard
- Page 164 and 165: Sözlük307Dispersiyon: Bir madde t
- Page 168 and 169: Sözlük311K›zam›k/Measles: Gen
- Page 170 and 171: Sözlük313Ortostatik hipotansiyon:
- Page 172 and 173: Sözlük315Seminer: Bir konu ile il
- Page 174 and 175: Sözlük317Töre: Bir toplulukta be
Sözlük309HHacr (hicr): Birisine bir fleyi yasak etmek, mal›n› kullanmaktanmen etmek.Haiz: Bir fleyi olan, elinde bulunduran, tafl›yan.Hak: Adalet, adaletin; hukukun gerektirdi¤i veya birine ay›rd›¤›fley, kazanç, dava veya iddiada gerçe¤e uygunluk,do¤ruluk, pay, verilmifl emekten do¤an manevî yetki.Hâkim: Egemenli¤ini yürüten, buyru¤unu yürüten, sözünügeçiren, egemen, baflta gelen, baflta olan, bask›n ç›kan,yarg›ç, yüksekten bir yeri bütün olarak gören.Hakkaniyet: Hak ve adalete uygunluk, do¤ruluk.Halkoyu: Büyük bir toplulu¤un türlü siyasî ve toplumsal sorunlardakigörüflünün al›nmas› ve ona göre uygulamayagiriflilmesi için yap›lan oylamada halk›n bildirdi¤i olumluveya olumsuz oy, referandum.Hap (tablet/komprime): Toz fleklindeki ilaçlar›n bas›nç uygulanaraks›k›flt›r›lmas› sonucu, kesik silindir, disk ya dayuvarlak flekle gelmifl hâli.Hassa Hekimleri: Sarayda görevli hekim.Hepatit B: Karaci¤er iltihab› anlam›na gelen hepatit hastal›¤›-n›n etkeni olan virüslerden bir tanesi. Bu virüs karaci¤erdeyerleflerek ço¤al›r ve zamanla karaci¤eri tahrip edecekboyutlara ulaflabilir. Hepatit B bulafl›c› bir hastal›kt›r.H›fz›ss›hha: Sa¤l›¤› koruma, sa¤l›kl› yaflamak için al›nmas›gerekli önlemlerin bütünü.Hijyenik: Sa¤l›k kurallar›na uygun, temiz.Hilaf: Ayk›r›, karfl›t, ters, halk a¤z›nda yalan.Hilaf-› hakikat: Hakikata ve gerçe¤e ayk›r›, yalan.Hint Keneviri (Cannabis sativa): Cannabaceae familyas›ndan,yapraklar› almafll›, parmaks› bölmeli, erkek ve difliçiçekleri ayr›, gövde lifleri dokumac›l›kta, taze sürgünleri,tohumlar›, erkek ve difli çiçekleri esrar yap›m›nda kullan›lan,bir y›ll›k otsu bitki, esrar otu.Hipertonik: Vücut s›v›lar›n›n ozmotik bas›nc›ndan daha yüksekbas›nca sahip çözelti.Hipokalemi: Kanda potasyum miktar›n›n düflmesi.Hiyerarfli: Makam s›ras›, basamak, derece düzeni, aflama s›-ras›. Frans›zca hiérarchie.Hükûmet: Bakanlar Kurulu, bir ülkenin yönetim kurulufllar›,devlet yönetimi.Humoral patoloji: Dört Hilt Teorisi (kan, balgam, kara safrave sar› safra).Huzur hakk›: Belli bir konuyu görüflmek için toplanan birkurulun üyelerine ödenen para.I-‹Itriyat-Itriyyat: Güzel, hofl kokular, güzel kokulu esanslar,ya¤lar.‹bra etmek: Aklamak, suçsuz veya borçsuz oldu¤u yarg›s›navararak birini temize ç›karmak.‹cra: Borçlunun alacakl›ya karfl› yapmak veya ödemekle yükümlübulundu¤u bir fleyi adlî bir kurulufl arac›l›¤›ylayerine getirme, yapma, yerine getirme, bir ifli yürütme,adliyenin bu iflle görevli dairesi.‹fa: Bir ifli yapma, yerine getirme, ödeme.‹ffla etmek: Gizli bir fleyi ortaya dökmek, a盤a vurmak, yaymak,ilân etmek, afifle etmek, reklâm etmek.‹hale: ‹fl, mal vb.ni birçok istekli aras›ndan en uygun flartlarlakabul edene verme, eksiltme veya art›rma.‹hlâl: Bozma, zarar verme, yasa ve düzene uymama.‹htiyat: Herhangi bir konuda ileriyi düflünerek ölçülü davranma,sak›nma, gere¤inden fazla olup saklanan fley, yedek.‹hzar: Haz›rlama, haz›r etme.‹kametgâh ilmühaberi: Konut, yerleflim belgesi.‹kna: Bir konuda birinin inanmas›n› sa¤lama, inand›rma, kand›rma.‹laç formülasyonu: Aktif maddenin belirli formüllere göreuygun eksipiyanlarla (kendisi etkili olmayan ara madde)kar›flt›r›l›p düzenlenmesi ifllemidir.‹laç: T›pta kullan›lan ve biyolojik etkinli¤i olan saf bir kimyasalmaddeyi ya da ona eflde¤er olan bitkisel veya hayvansalkaynakl›, standart miktarda aktif madde içeren birkar›fl›m› ifade eder.‹lerleyici/progresif: ‹lerleyici, gittikçe ilerleyen, zaman içindeilerleyen/progressive.‹letiflim: Duygu, düflünce veya bilgilerin akla gelebilecek hertürlü yolla baflkalar›na aktar›lmas›, bildiriflim, haberleflme,komünikasyon, telefon, telgraf, televizyon, radyovb. araçlardan yararlanarak yürütülen bilgi al›flverifli, bildiriflim,haberleflme, muhabere, komünikasyon.‹lke: Davran›fl kural›, her türlü tart›flman›n d›fl›nda say›lan öncül,mebde, umde, prensip.‹maj: Duyu organlar›n›n d›fltan alg›lad›¤› bir nesnenin bilinceyans›yan benzeri, hayal.‹mha: Ortadan kald›rma, yok etme.‹mmünglobulin: Serumda bulunan antikor özelli¤ine sahipproteinler.‹mmünolojik: Ba¤›fl›kl›k sistemine ait olan.‹nfeksiyon hastal›klar›: Hastal›k etkeninin insana bulaflmas›sonucu oluflan hastal›k, enfeksiyöz hastal›k.‹nfüzyon: Etkin madde içeren bileflimlerin üzerine kaynayanbir s›v› (genellikle su) dökerek bu maddenin s›v›ya geçmesinisa¤lama yöntemi.
Change language