ECZANE H‹ZMETLER‹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJ‹

11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayvan Haklar›261Tedaviyi Reddetme ve DurdurmaMadde 25- Kanunen zorunlu olan hâller d›fl›nda ve do¤abilecek olumsuz sonuçlar›nsorumlulu¤u hastaya ait olmak üzere; hasta kendisine uygulanmas› plânlananveya uygulanmakta olan tedaviyi reddetmek veya durdurulmas›n› istemekhakk›na sahiptir. Bu hâlde, tedavinin uygulanmamas›ndan do¤acak sonuçlar›nhastaya veya kanunî temsilcilerine veyahut yak›nlar›na anlat›lmas› ve bunu gösterenyaz›l› belge al›nmas› gerekir. Bu hakk›n kullan›lmas›, hastan›n sa¤l›k kuruluflunatekrar müracaat›nda hasta aleyhine kullan›lamaz.Küçü¤ün veya Mahcurun T›bbî Müdahaleye ‹fltirakiMadde 26- Kanunî temsilcinin muvafakatinin gerekti¤i ve yeterli oldu¤u hâllerdedahi, mümkün oldu¤u ölçüde küçük veya mahcur olan hastan›n dinlenmesi suretiylet›bbî müdahaleye ifltiraki sa¤lan›r.Al›fl›lm›fl Olmayan Tedavi Usullerinin Uygulanmas›Madde 27- Klinik veya laboratuvar muayeneleri sonucunda bilinen klâsik tedavimetotlar›n›n hastaya fayda vermeyece¤inin sabit olmas› ve daha evvel deneyhayvanlar› üzerinde kâfi derecede tecrübe edilmek suretiyle faydal› tesirlerinin anlafl›lmas›ve hastan›n r›zas›n›n bulunmas› flartlar› birlikte mevcut oldu¤unda, bilinenklâsik tedavi metotlar› yerine baflka bir tedavi usulü uygulanabilir. Ayr›ca, bilinenklâsik tedavi metodu d›fl›ndaki bir metodun uygulanabilmesi için, hastayafaydal› olaca¤›n›n ve bu tedavinin bilinen klâsik tedavi usullerinden daha elveriflsizsonuç vermeyece¤inin muhtemel olmas› da flartt›r. Evvelce tecrübe edilmemiflbir t›bbî tedavi ve müdahale usulü, ancak zarar vermeyece¤inin ve hastay› kurtaraca¤›n›nmutlak olarak öngörülmesi hâlinde yap›labilir. Alt›nc› Bölüm’de yer alanhükümler sakl›d›r.R›zan›n fiekli ve Geçerlili¤iMadde 28- Mevzuat›n öngördü¤ü istisnalar d›fl›nda, r›za herhangi bir flekleba¤l› de¤ildir. Hukuka ve ahlâka ayk›r› olarak al›nan r›za hükümsüzdür ve bu flekildeal›nan r›zaya dayan›larak müdahalede bulunulamaz.Organ ve Doku Al›nmas›nda R›zaMadde 29- 18 yafl›ndan küçük ve mümeyyiz olmayanlardan organ ve dokual›namaz. Bu flartlar› tamam olanlardan teflhis, tedavi ve bilimsel amaçlar ile organveya doku al›nmas›, 2238 say›l› Organ ve Doku Al›nmas›, Saklanmas› ve NakliHakk›nda Kanun’un 6. maddesinde öngörülen yaz›l› flekil flart›na tabidir. Ölüdenorgan ve doku al›nma flart› ve cesetlerin bilimsel araflt›rma için muhafazas› hususunda2238 say›l› Kanun’un 14. maddesi hükümleri sakl›d›r.Mümeyyiz: ‹yiyi, kötüyü,do¤ru ve yanl›fl› ay›ran,seçen, ay›rtman.Aile Plânlanmas› Hizmetleri ve Gebeli¤in Sona ErdirilmesiMadde 30- ‹lgilinin r›zas› mevcut olsun veya olmas›n, bakanl›k taraf›ndan tespitedilmifl olanlar d›fl›ndaki ilaç ve araçlar aile plânlamas› hizmetlerinde kullan›lamaz.Gebeli¤in sona erdirilmesi, 2827 say›l› Nüfus Plânlamas› Hakk›nda Kanun ileöngörülen flartlara tabidir. Sterilizasyon (bk. Ünite 1) ve gebeli¤in sona erdirilmesihâllerinde hastan›n r›zas›, evli ise eflinin de r›zas› gereklidir.