ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹
ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹ ECZANE Hâ¹ZMETLERâ¹, ECZACILIK MEVZUATI VE DEONTOLOJâ¹
11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayvan Haklar›249Türkiye’de Hasta Haklar›n›n GeliflimiHasta haklar› Türkiye’de 1980’li y›llarda tart›flma konusu olmaya bafllam›flt›r. AncakCumhuriyetin ilk y›llar›ndan itibaren sa¤l›k hizmetlerini düzenlemek üzere yürürlü¤egiren yasal düzenlemelerde temel insan hak ve hürriyetleri çerçevesinde baz›hasta haklar›na yer verildi¤i ve do¤rudan hasta hakk› olarak belirtilmese bile temelhasta haklar›yla örtüflen hükümlerin yer ald›¤› görülmektedir. Daha sonra Sa¤l›kBakanl›¤› faaliyetleri çerçevesinde çeflitli düzenlemeler yap›lm›flt›r. 1982 Anayasas›’n›n17. maddesinin 2. f›kras›nda; 56. ve 65. maddelerinde hasta ve bireylerinsa¤l›k ve sa¤l›kl› yaflama haklar›na iliflkin hükümler yer alm›flt›r.Dünya T›p Birli¤i’nin 1981’de Lizbon Bildirgesini, Dünya Sa¤l›k Örgütü AvrupaBirimi’nin 1994’te Amsterdam Bildirgesini, Dünya T›p Birli¤i’nin 1995’te Lizbon Bildirgesi’niBali’de gözden geçirip yay›mlamas›n›n ard›ndan ve Avrupa Konseyi’nin1997’de ‹nsan Haklar› ve Biyot›p Sözleflmesini ortaya ç›karmas›ndan sonra Türkiye,bu bildirgelerde ve sözleflmelerde yer alan hasta haklar›n› temel alarak kendiiç mevzuat›n› ve taraf oldu¤u uluslararas› sözleflmeleri de göz önünde bulundurup01 A¤ustos 1998’de “Hasta Haklar› Yönetmeli¤i”ni yürürlü¤e koymufltur.SIRA S‹ZDEHâlen yürürlükte olan 1982 Anayasas›’n›n 17, 56 ve 65. maddelerini araflt›r›n›z.Hasta Haklar›n›n Amac›DÜfiÜNEL‹MDÜfiÜNEL‹MHasta haklar›n›n amac›; hastan›n bir kifli olarak geliflimini, bedensel ve ruhsal bütünlükve itibar›n›n korunmas›n›, hasta hekim iliflkisinde, hastan›n aktif kat›l›m›n›nSORUdesteklenmesini, her hastan›n tam ve kaliteli sa¤l›k hizmetinden yararlanmas›n› sa¤lamakt›r.SORUHasta haklar›, esas olarak insan haklar›n›n ve de¤erlerinin sa¤l›k hizmet-lerine uygulanmas›n› ifade etmekte ve dayana¤›n› insan haklar›yla D‹KKAT ilgili temel belgelerdenD‹KKATalmaktad›r. Bir baflka deyiflle, insan olarak sayg› görme, kendi yaflam›n›belirleme, güvenli bir yaflam sürdürme, özel yaflamda sayg› görme SIRA S‹ZDE gibi ilkeler hastahaklar›n›n da temelini oluflturmaktad›r. Benzer flekilde, herkesin yeterli sa¤l›k ba-SIRA S‹ZDEk›m› ile sa¤l›¤›n›n korunmas› ve mümkün olan en yüksek sa¤l›k düzeyine ulaflmas›,temel insan haklar› aras›nda bulunmaktad›r. Sa¤l›k hizmetlerinin AMAÇLARIMIZ herkes için eflit, AMAÇLARIMIZulafl›labilir ve sürekli olmas› ise, hasta haklar›n›n en önemli amac›n› oluflturmaktad›r.Hasta haklar›n›n gelifltirilmesi için gösterilen çabalar›n di¤er amaçlar› flunlard›r:• Hastalara sa¤l›k hizmetlerinden tam olarak yararlanma konusunda K ‹ T A P yard›mc›olmak ve sistemle ilgili sorunlar›n olumsuz etkisini azaltmak,K ‹ T A P• Hastalarla sa¤l›k personeli aras›ndaki yararl› iliflkiyi desteklemek ve gelifltirmek;özellikle de hastalar›n sa¤l›k hizmeti sürecine daha TELEV‹ZYON aktif kat›l›m›n› cesaretlendirmek,TELEV‹ZYON• Hasta kurulufllar›, sa¤l›k personeli ve sa¤l›k yöneticileri aras›ndaki iletiflimiçin yeni f›rsatlar yaratmak, var olanlar› güçlendirmek,‹NTERNET• Temel insan haklar›n›n korunmas›n› sa¤lamak, baflta çocuklar, psikiyatrik‹NTERNEThastalar, yafll›lar ve a¤›r hastalar olmak üzere tüm hastalara sunulan hizmetininsanc›llaflt›r›lmas›n› gelifltirmek.Hasta Haklar› ve Hasta Haklar› Yönetmeli¤iHasta haklar›n›n dünyada gösterdi¤i geliflmelerden sonra Türkiye’de de bu konudakigeliflmelere duyars›z kal›nmam›fl ve hasta haklar› belgelerinde yer alan haklar,mevzuatlara uygun hâle getirilerek hasta haklar› yönetmeli¤i olarak yürürlü¤ekonulmufltur.2SIRA S‹ZDE
250 Eczane Hizmetleri, Eczac›l›k Mevzuat› ve DeontolojiHasta Haklar›Hasta haklar›, daha iyi sa¤l›k ortam› için hasta ve hekimlerin birlikte sahip ç›kmas›gereken haklard›r. Ülkemizde birçok temel haklar gibi, hasta haklar›n›n kullan›-lamad›¤› bilinmektedir. Hasta haklar›, genellikle hekim hatalar› nedeniyle kamuoyunungündemine girmekte, bu nedenle de gerçek kapsam› ile de¤erlendirilememektedir.Daha önce anlat›lan geliflmeler dikkate al›nd›¤›nda ülkemizde de hastahaklar›n›n sa¤l›k hizmetlerinin önemli bir destekleyici ögesi hâline gelmesine yönelikkapsaml› çabalara ihtiyaç vard›r.Dünya Tabipler Birli¤i Hasta Haklar› BildirgesiÖnsöz: Hekimlerin hastalar›yla ve genel olarak toplumla olan iliflkileri son zamanlardaönemli de¤iflikliklere u¤ram›flt›r. Her ne kadar hekimler her zaman kendi vicdanlar›nave hastalar›n›n ç›kar› aç›s›ndan en uygun olana göre hareket etmek zorundaysalarda, hasta özerkli¤i ve adaletin sa¤lanmas› için de eflit çaba sarf edilmelidir.Bu bildiri t›p mesle¤inin destekledi¤i ve gelifltirdi¤i baz› temel hasta haklar›-n› dile getirmektedir. Sa¤l›k hizmeti veren hekimlerle öteki kifli veya kurumlar›nbu haklar› tan›ma ve destekleme konusunda ortak sorumluluklar› bulunmaktad›r.Yasalar›n veya hükûmet uygulamalar›n›n hastalar› bu haklar›ndan yoksun b›rakmas›durumunda, hekimler bu haklar›n güvenceye al›nmas› ya da yeniden sa¤lanmas›için uygun yollara baflvurmal›d›rlar.‹lkeler:• Nitelikli sa¤l›k hizmeti alma hakk›a. Her insan ayr›m yap›lmaks›z›n uygun sa¤l›k hizmeti alma hakk›na sahiptir.b. Her hasta, herhangi bir d›fl müdahale olmaks›z›n özgürce klinik ve etik kararlarverdi¤ini bildi¤i bir hekim taraf›ndan bak›lma hakk›na sahiptir.c. Hasta her zaman kendi ç›kar›na en uygun biçimde tedavi edilmelidir. Uygulanantedavi genel kabul gören t›bbî ilkelere uygun olmal›d›r.d. Kalite güvencesi her zaman sa¤l›k hizmetinin bir parças› olmal›d›r. Özelliklehekimler, sa¤l›k hizmetlerinin niteli¤ini gözetmek konusunda sorumluluküstlenmelidirler.e. S›n›rl› kaynak özelli¤inde olan belirli bir tedavinin söz konusu oldu¤u vepotansiyel hastalar aras›nda seçim yap›lmas› gerekti¤i durumlarda, hastalar›ntümü o tedavi ba¤lam›nda adil bir seçme yöntemine göre de¤erlendirilmehakk›na sahiptir. Bu seçim t›bbî ölçütlere dayanmal› ve ayr›m yap›lmaks›z›ngerçeklefltirilmelidir.f. Hasta, sunulan sa¤l›k hizmetinin süreklili¤inin sa¤lanmas› hakk›na sahiptir.Hekim, hastan›n t›bben gerekli tedavisinin eflgüdümü aç›s›ndan, hastay› tedavieden öteki sa¤l›k personeliyle iflbirli¤i yapmakla yükümlüdür. Hekim, tedavisininsürdürülmesi t›bben gerekli olan bir hastan›n tedavisini, makul destekve yeni düzenlemeleri yapmak için yeterli olanak sa¤lamadan b›rakamaz.• Seçim yapma özgürlü¤üa. Hasta, özel sektörde veya kamu sektöründe oldu¤una bak›lmaks›z›n hekiminive hastanesini veya sa¤l›k hizmeti veren kurumu özgürce seçme ve de-¤ifltirme hakk›na sahiptir.b. Hasta, herhangi bir aflamada, baflka bir hekimin görüflünü alma hakk›nasahiptir.
- Page 56 and 57: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 58 and 59: SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDE9. Ünite -
- Page 60 and 61: D‹KKATD‹KKATSIRA S‹ZDESIRA S
- Page 62 and 63: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 64 and 65: AMAÇLARIMIZAMAÇLARIMIZ9. Ünite -
- Page 66 and 67: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 68 and 69: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 70 and 71: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 72 and 73: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 74 and 75: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 76 and 77: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 78 and 79: 9. Ünite - Eti¤in Genel Tan›mla
- Page 80 and 81: Eczac›l›k Eti¤iG‹R‹fiÇefl
- Page 82 and 83: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i22
- Page 84 and 85: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i22
- Page 86 and 87: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤iHa
- Page 88 and 89: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤iEt
- Page 90 and 91: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i23
- Page 92 and 93: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤iÖ
- Page 94 and 95: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i23
- Page 96 and 97: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i23
- Page 98 and 99: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i24
- Page 100 and 101: 10. Ünite - Eczac›l›k Eti¤i24
- Page 102 and 103: Hasta Haklar›-HayvanHaklar›G‹
- Page 104 and 105: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 108 and 109: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 110 and 111: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 112 and 113: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 114 and 115: K ‹ T A PK ‹ T A PTELEV‹ZYON1
- Page 116 and 117: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 118 and 119: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 120 and 121: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 122 and 123: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 124 and 125: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 126 and 127: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 128 and 129: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 130 and 131: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 132 and 133: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 134 and 135: 11. Ünite - Hasta Haklar› - Hayv
- Page 136 and 137: ‹fl Yaflam›G‹R‹fi‹flletme
- Page 138 and 139: K ‹ T A PK ‹ T A PTELEV‹ZYON1
- Page 140 and 141: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›283Öte
- Page 142 and 143: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›285gile
- Page 144 and 145: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›287Bu b
- Page 146 and 147: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›Kuruluf
- Page 148 and 149: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›291Giyi
- Page 150 and 151: SIRA S‹ZDESIRA S‹ZDEAMAÇLARIMI
- Page 152 and 153: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›295Baya
- Page 154 and 155: 12. Ünite - ‹fl Yaflam›‹ri V
250 Eczane Hizmetleri, Eczac›l›k Mevzuat› ve DeontolojiHasta Haklar›Hasta haklar›, daha iyi sa¤l›k ortam› için hasta ve hekimlerin birlikte sahip ç›kmas›gereken haklard›r. Ülkemizde birçok temel haklar gibi, hasta haklar›n›n kullan›-lamad›¤› bilinmektedir. Hasta haklar›, genellikle hekim hatalar› nedeniyle kamuoyunungündemine girmekte, bu nedenle de gerçek kapsam› ile de¤erlendirilememektedir.Daha önce anlat›lan geliflmeler dikkate al›nd›¤›nda ülkemizde de hastahaklar›n›n sa¤l›k hizmetlerinin önemli bir destekleyici ögesi hâline gelmesine yönelikkapsaml› çabalara ihtiyaç vard›r.Dünya Tabipler Birli¤i Hasta Haklar› BildirgesiÖnsöz: Hekimlerin hastalar›yla ve genel olarak toplumla olan iliflkileri son zamanlardaönemli de¤iflikliklere u¤ram›flt›r. Her ne kadar hekimler her zaman kendi vicdanlar›nave hastalar›n›n ç›kar› aç›s›ndan en uygun olana göre hareket etmek zorundaysalarda, hasta özerkli¤i ve adaletin sa¤lanmas› için de eflit çaba sarf edilmelidir.Bu bildiri t›p mesle¤inin destekledi¤i ve gelifltirdi¤i baz› temel hasta haklar›-n› dile getirmektedir. Sa¤l›k hizmeti veren hekimlerle öteki kifli veya kurumlar›nbu haklar› tan›ma ve destekleme konusunda ortak sorumluluklar› bulunmaktad›r.Yasalar›n veya hükûmet uygulamalar›n›n hastalar› bu haklar›ndan yoksun b›rakmas›durumunda, hekimler bu haklar›n güvenceye al›nmas› ya da yeniden sa¤lanmas›için uygun yollara baflvurmal›d›rlar.‹lkeler:• Nitelikli sa¤l›k hizmeti alma hakk›a. Her insan ayr›m yap›lmaks›z›n uygun sa¤l›k hizmeti alma hakk›na sahiptir.b. Her hasta, herhangi bir d›fl müdahale olmaks›z›n özgürce klinik ve etik kararlarverdi¤ini bildi¤i bir hekim taraf›ndan bak›lma hakk›na sahiptir.c. Hasta her zaman kendi ç›kar›na en uygun biçimde tedavi edilmelidir. Uygulanantedavi genel kabul gören t›bbî ilkelere uygun olmal›d›r.d. Kalite güvencesi her zaman sa¤l›k hizmetinin bir parças› olmal›d›r. Özelliklehekimler, sa¤l›k hizmetlerinin niteli¤ini gözetmek konusunda sorumluluküstlenmelidirler.e. S›n›rl› kaynak özelli¤inde olan belirli bir tedavinin söz konusu oldu¤u vepotansiyel hastalar aras›nda seçim yap›lmas› gerekti¤i durumlarda, hastalar›ntümü o tedavi ba¤lam›nda adil bir seçme yöntemine göre de¤erlendirilmehakk›na sahiptir. Bu seçim t›bbî ölçütlere dayanmal› ve ayr›m yap›lmaks›z›ngerçeklefltirilmelidir.f. Hasta, sunulan sa¤l›k hizmetinin süreklili¤inin sa¤lanmas› hakk›na sahiptir.Hekim, hastan›n t›bben gerekli tedavisinin eflgüdümü aç›s›ndan, hastay› tedavieden öteki sa¤l›k personeliyle iflbirli¤i yapmakla yükümlüdür. Hekim, tedavisininsürdürülmesi t›bben gerekli olan bir hastan›n tedavisini, makul destekve yeni düzenlemeleri yapmak için yeterli olanak sa¤lamadan b›rakamaz.• Seçim yapma özgürlü¤üa. Hasta, özel sektörde veya kamu sektöründe oldu¤una bak›lmaks›z›n hekiminive hastanesini veya sa¤l›k hizmeti veren kurumu özgürce seçme ve de-¤ifltirme hakk›na sahiptir.b. Hasta, herhangi bir aflamada, baflka bir hekimin görüflünü alma hakk›nasahiptir.
Change language