3. Cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

alan olduğu düşünülebilir. Söğüt mevkiindeki bu mağara, büyük olasılıkla Kybele’yeait olan bir kült mağarasıdır ve Hellenistik Dönem öncesinde de kullanılmışolmalıdır. Bugün Kırandağı olarak bilinen Korykos Dağı eteklerinde yer alan birbaşka kült alanı da tarafımızca bilinmektedir. Söz konusu bu iki kült alanının Teos,Klazomenai ve Erythrai arasındaki sınırları işaretlediği düşünülebilir.Sonuçta elimizdeki veriler henüz ham olsa da Klazomenai kırsalındakiyerleşimlerin dönemler bazında dağılımına dair bir öngörü edinmek mümkündür.Çoğunlukla yüzeyde bulunan seramiklere ve mimari kalıntıların değerlendirilmesinedayalı olarak yaptığımız saptamalara göre Arkaik Dönem içinde ikincil yerleşimlerinKlazomenai’ın merkez çevresinde odaklandığını, ancak Klasik Dönem içinde dahageniş bir alana yayıldığını anlamaktayız. Kuşkusuz bu değişim sosyal ve politikdinamiklerin olduğu kadar çevresel etmenlerin de belirlediği değişimlerdir. Yüzeyaraştırması sonucunda elde ettiğimiz ham veriler önümüzdeki dönem içindedeğerlendirilerek bu dinamiklerin belirlenmesi de amaçlanmaktadır.Yüzey araştırmasının ilgili olduğu alana ilişkin epigrafi k buluntular,yazılı kaynaklar ve saha çalışması sırasında elde edilen bulgular birliktedeğerlendirilerek Klazomenai antik yerleşimin teritoryasının sınırlarına ilişkinyeni çıkarımlara varılmıştır. Yayınlanmış olan iki epigrafi k buluntu, yerleşiminsınırlarının farklı dönemlerde değiştiğini ve Klazomenai’nin komşu merkezler ilesınır anlaşmazlıkları yaşadığını gösterir. Klazomenai ve Teos arasında yaşanmışbir sınır anlaşmazlığı ile ilgili olan böyle bir yazıt Kos Adası’ndaki Asklepios KutsalAlanı’nda ele geçirilmiştir ve M.Ö. 4. yüzyılın sonuna tarihlendirilmiştir 4 . Her ikiyüzünde de metin bulunan bu mermer stelden anladığımıza göre bu şehirlerarasında yaşanan sınır anlaşmazlığının çözümlenmesi için Kos’un hakemliğinebaşvurulmuş, sonuçta da Klazomenai lehine olan bir karar çıkmıştır 5 . Ancakmaalesef yazıttan Teos ve Klazomenai arasındaki sınır anlaşmazlığına konu olanbölgenin tam olarak neresi olduğunu anlamak mümkün değildir. Klazomenai’ninbir başka yerleşim ile yaşadığı sınır anlaşmazlığına değinen bir diğer epigrafi kbuluntu Berlin Devlet Müzesi’nde korunan mermer bir yazıttır. Bugün İzmirMenemen yakınlarında bulunan Görece’deki Temnos 6 yerleşimi ile yaşanan sınıranlaşmazlığını belgeleyen bu yazıt M.Ö. 2. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilmiştir 7 .Yazıta göre anlaşmazlık Temnos sınırları içinde bulunan ve stellerle sınırlanan birtemenosun sınırlarının Klazomenaililer tarafından ihlal edilmesi yüzünden çıkmış4 SEG XXVIII, 1978, no: 697, 881.5 S. L. Ager, “A Royal Arbitration Between Klazomenai and Teos”, ZPE 85, 1991, 87-97.6 E. Doğer, İlk İskanlardan Yunan İşgaline Kadar Menemen ya da Tarhaniyat Tarihi (İzmir, 1998),17-18.7 SEGXXXVI, 1986, No: 1040.60